“Dumulag Kamo sa Pakikisaro”

1, 2. Paano nagpakana si Balaam na ipahamak an banwaan ni Jehova?

AN PARASIRA nagpasiring sa paborito niang lugar na binabanwitan. Nasa isip nia an sarong partikular na klase nin sira. Nagpili sia nin paon asin iinapon sa tubig an tansi kan saiyang pambanwit. Pakalihis nin pirang minuto, naghigot an tansi asin binutong nia an saiyang nabanwit. Sia naghuyom huling aram nia na tama an paon na pinili nia.

² Kan taon 1473 B.C.E., pinag-isipan na gayo nin sarong lalaki na an ngaran Balaam kun ano an gagamiton niang paon. Pero, an gusto niang mabiktima iyo an banwaan nin Dios, na nakakampo sa Kaplanodohan nin Moab, sa linderos kan Dagang Panuga. Si Balaam naghihingako na sia propeta ni Jehova, alagad an totoo sia talagang tawong mahanab na binayadan tanganing sumpaon an Israel. Minsan siring, paagi sa pag-interbenir ni Jehova, an nagibo sana ni Balaam iyo na bendisyonan an Israel. Huling desidido si Balaam na makua an premyo nia, naisip nia na tibaad puede niang pangyarihon na sumpaon nin Dios an saiyang sadiring banwaan, kun masusugotan sana kutana sinda na magkomiter nin grabeng kasalan. Nasa isip an katuyohan na iyan, ginamit ni Balaam an paon​—an mapang-akit na hoben na mga babae nin Moab.​—Bilang 22:1-7; 31:15, 16; Kapahayagan 2:14.

 3. Gurano kamapanggana an pakana ni Balaam?

³ Nag-aser daw an estratehiyang ini? Sa sarong kabtang, iyo. Manampulong ribo kan mga Israelitang lalaki an kuminagat sa paon paagi sa pagkaigwa nin “imoral na relasyon sa mga aking babae nin Moab.” Nagpoon pa ngani sindang magsamba sa mga dios nin Moab, kaiba an makababalde na Baal nin Peor, sarong dios nin pagkamainaki, o sekso. Bilang resulta, 24,000 na Israelita an nagadan sa mismong linderos kan Dagang Panuga. Grabeng trahedya nanggad iyan!​—Bilang 25:1-9.

 4. Taano ta rinibong Israelita an nagkasala nin imoralidad?

⁴ Taano ta nangyari an kapahamakan na ini? Dakol sa banwaan an nagkaigwa nin maraot na puso huli sa pagbaya ki Jehova, an mismong Dios na nagligtas sa sainda hale sa Egipto, nagpakakan sa sainda sa kaawagan, asin ligtas na naggiya sa sainda pasiring sa dagang ipinanuga. (Hebreo 3:12) Sa paghorophorop sa bagay na iyan, si apostol Pablo nagsurat: “Ni makisaro man kita, arog kan nagkapira sa sainda na nakisaro, tangani sanang magadan, beinte tres mil sa sainda sa sarong aldaw.”a​—1 Corinto 10:8.

5, 6. Taano ta mahalaga para sa sato ngonyan an pagkasaysay manongod sa pagkakasala kan Israel sa Kaplanodohan nin Moab?

⁵ An pagkasaysay sa Bilang igwa nin dakol na importanteng leksion para sa banwaan nin Dios ngonyan, na palaog na sa orog kadakula na dagang panuga. (1 Corinto 10:11) Halimbawa, an pagkabangkag kan kinaban sa sekso nakakaagid sa pagkabangkag kan suanoy na mga Moabita alagad mas grabe pa dian. Dugang pa, kada taon rinibong Kristiano an nagkakasala nin imoralidad​—an iyo man sanang pangenot na paon na nakabiktima sa mga Israelita. (2 Corinto 2:11) Asin bilang pag-arog ki Zimri, na daing takot asin hayagan na nagdara nin babaeng Midianita sa saiya mismong tolda sa laog kan kampo kan mga Israelita, an nagkapira na nakikiasosyar sa banwaan nin Dios ngonyan nagin nakakaraot na impluwensia sa laog kan Kristianong kongregasyon.​—Bilang 25:6, 14; Judas 4.

⁶ Naheheling mo daw an saimong sadiri na yaon sa presenteng panahon na Kaplanodohan nin Moab? Naheheling mo daw an saimong premyo​—an haloy nang hinahalat na bagong kinaban—​na madali nang makamtan? Kun iyo, sa siring gibohon mo an bilog mong makakaya na magdanay sa pagkamoot nin Dios paagi sa paghimate sa pagboot: “Dumulag kamo sa pakikisaro.”​—1 Corinto 6:18.

7, 8. Ano an “pakikisaro,” asin paano inaani kan mga naggigibo kaiyan an saindang itinanom?

⁷ Sono sa pagkagamit sa Biblia, an “pakikisaro” (sa Griego, por·neiʹa) minaaplikar sa bawal na pagdodorog nin mga bakong kasal sono sa Kasuratan. Kaiba dian an pagsambay, pagpapatotot, asin pagdodorog nin mga indibiduwal na bakong mag-agom, siring man an sekso paagi sa ngoso asin lubot (oral and anal sex) saka an paghapiyap sa ikinabuhay nin saro na bako niang agom. Kaiba man dian an siring kaiyan na mga gibo nin mga indibiduwal na magkasekso saka an pakikidorog sa hayop.b

⁸ An Kasuratan malinaw na marhay: An mga nakikisaro dai puedeng magdanay sa Kristianong kongregasyon asin dai mag-aako nin buhay na daing katapusan. (1 Corinto 6:9; Kapahayagan 22:15) Dugang pa, ngonyan pa sana dinadanyaran na ninda nin grabe an saindang sadiri huli sa pagkawara nin tiwala asin paggalang sa sadiri, pag-iiwal nin mag-agom, pagkaribok nin konsensia, dai ginustong pagbados, helang, asin kagadanan pa ngani. (Galacia 6:7, 8) Taano ta poponan nindo an sarong paggawe na maresulta sa grabeng kamondoan? Makamomondo, dakol an dai nag-iisip kan maraot na kaaabtan kun pinoponan nindang gibohon an enot na salang lakdang​—na sa parate kalabot an pornograpiya.

 9. Dai daw nakakaraot an pornograpiya, siring kan sinasabi nin nagkapira? Ipaliwanag.

⁹ Sa dakol na nasyon, an pornograpiya itinatampok sa mga tindahan nin diaryo, sa musika, asin sa telebisyon, saka haros lakop na iyan sa Internet.c Dai daw iyan nakakaraot, siring kan sinasabi nin nagkapira? Nakakaraot nanggad iyan! An mga nagheheling nin pornograpiya puedeng magin ugale na an pagmasturbasyon asin magkaigwa nin “makasusupog na seksuwal na mga horot,” na puedeng magresulta sa adiksion sa sekso, salang mga pagmawot, seryosong dai pagkakaoyon nin mag-agom, asin diborsio pa ngani.d (Roma 1:24-27; Efeso 4:19) An sarong parasiyasat iinagid sa kanser an adiksion sa sekso. “Iyan naggagrabe asin naglalakop,” an sabi nia. “Bihirang mawara iyan, asin depisilon man iyan na bolongon asin maomayan.”

10. Sa anong mga paagi niato ikakaaplikar an mga prinsipyo na yaon sa Santiago 1:14, 15? (Helingon man an kahon na “Pagkaigwa kan Kosog na Magin Malinig sa Moral.”)

¹⁰ Isipon nindo an mga tataramon na nakasurat sa Santiago 1:14, 15, na nagsasabi: “An lambang saro nababalo paagi sa pagkabutong asin pagkaakit sa saiya kan saiyang sadiring pagmawot. Dangan an pagmawot, kun iyan nangidam na, nangangaki nin kasalan; an kasalan man, kun iyan ikasagibo na, nagbubunga nin kagadanan.” Kaya kun sumabong sa isip nindo an sarong maraot na pagmawot, humiro tolos tanganing haleon iyan! Halimbawa, kun dai nindo tinutuyong makaheling nin erotikong mga retrato o eksena, tolos-tolos na dai na iyan paghelingon, o gadanon an komputer, o ibalyo an channel nin TV. Gibohon an ano man na kaipuhan tanganing dai kamo madara nin imoral na pagmawot bago iyan mawaran nin kontrol asin madaog kamo!​—Mateo 5:29, 30.

11. Kun linalabanan an salang mga pagmawot, paano niato ikakapaheling an satong pagtitiwala ki Jehova?

¹¹ May marahay na dahelan na nagsasadol an Saro na nakakamidbid sa sato nin orog kisa pakamidbid niato sa satong sadiri: “Gadanon nindo, kun siring, an mga kabtang kan saindong hawak na yaon sa ibabaw kan daga kun dapit sa pakikisaro, pagkamaati, seksuwal na horot, nakakadanyar na pagmawot, asin kaaraan, na idolatriya.” (Colosas 3:5) Totoo, puedeng depisil gibohon iyan. Alagad girumdomon, igwa kita nin mamomoton asin mapasensiang langitnon na Ama na puede niatong hagadan nin tabang. (Salmo 68:19) Kaya tolos na dumolok sa saiya kun sumabong sa isip nindo an salang mga kaisipan. Mamibi na logod tawan kamo nin “puersa na labi sa ordinaryo,” asin piriton an saindong isip na magkonsentrar sa ibang bagay.​—2 Corinto 4:7; 1 Corinto 9:27; helingon an kahon na “Paano Ko Mahahale an Sarong Maraot na Gibo?”

12. Ano an satong “puso,” asin taano ta dapat niatong ingatan iyan?

¹² An madonong na si Salomon nagsurat: “Orog sa gabos na dapat ingatan, ingatan mo an saimong puso, huli ta gikan dian an mga burabod nin buhay.” (Talinhaga 4:23) An satong “puso” iyo an satong nasa laog na pagkatawo, kun ano talaga kita bilang tawo sa pagheling nin Dios. Dugang pa, an pagmansay nin Dios sa satong “puso”​—bakong kun ano an tibaad pagmansay sa sato kan iba—​an nagdedeterminar kun baga kita maako nin buhay na daing katapusan o dai. Arog iyan kaiyan kasimple. Arog man iyan kaiyan kaseryoso. Tanganing dai sia magheling na may salang pagmawot sa sarong babae, an maimbod na si Job nakipagtipan, o naggibo nin pormal na kasundoan, sa saiyang mga mata. (Job 31:1) Marahayon nanggad na halimbawa para sa sato! Sa pagpaheling nin kaparehong kaisipan, an salmista namibi: “Irayo mo an sakuyang mga mata sa pagheling sa daing halaga.”​—Salmo 119:37.

13. Siisay si Dina, asin taano ta sia dai nagin madonong sa pagpili nin mga katood?

¹³ Siring kan nasabotan niato sa Kapitulo 3, an satong mga katood puedeng magkaigwa nin mapuersang impluwensia sa sato sa marahay o maraot na paagi. (Talinhaga 13:20; 1 Corinto 15:33) Isipon nindo an halimbawa ni Dina, an aki kan patriarkang si Jacob. (Genesis 34:1) Apisar kan marahay na pagpadakula ki Dina, sia dai nagin madonong sa pakikikatood sa mga babaeng Cananeo. Arog kan mga Moabita, an mga Cananeo midbid sa pagigin imoral. (Levitico 18:6-25) Sa pagheling kan mga lalaking Cananeo, kaiba na si Siquem​—“an pinakaonorable” sa kamag-anakan kan saiyang ama—​si Dina garo baga gusto man na gumibo nin imoral na bagay.​—Genesis 34:18, 19.

14. Paano nagresulta sa trahedya an pinili ni Dina na mga katood?

¹⁴ Mayo man gayod sa isip ni Dina na makidorog kan maheling nia si Siquem. Pero, ginibo ni Siquem an natural na gigibohon kan kadaklan na Cananeo kun napupukaw sa sekso. Dai nang saysay an ano man na ultimo-orang pagsayuma ni Dina, huling “kinua sia” asin “linupigan sia” kaini. Garo baga kan huri “namotan” ni Siquem si Dina, alagad dai kaiyan nabago an ginibo nia ki Dina. (Genesis 34:1-4) Asin bako sana si Dina an nagdusa bilang resulta. An pinili niang mga kaibaiba an pinonan kan mga pangyayari na nagdara nin kasusupgan asin katuyawan sa saiyang bilog na pamilya.​—Genesis 34:7, 25-31; Galacia 6:7, 8.

15, 16. Paano kita magkakamit nin tunay na kadonongan? (Helingon man an kahon na “Mga Teksto na Dapat Horophoropon.”)

¹⁵ Kun si Dina nakanood nin mahalagang leksion, nanodan nia iyan sa makolog na paagi. An mga namomoot asin nagkukuyog ki Jehova dai kaipuhan na makanood nin mga leksion sa buhay sa makolog na paagi. Huling naghihinanyog sinda sa Dios, sinda “naglalakaw na kaiba nin mga madonong.” (Talinhaga 13:20a) Sa siring, nasasabotan ninda “an bilog na dalan nin karahayan” asin nalilikayan an dai kinakaipuhan na mga problema asin kakologan.​—Talinhaga 2:6-9; Salmo 1:1-3.

¹⁶ An diosnon na kadonongan makakamit kan gabos na nagmamawot kaiyan asin nagpapanigo sa pagmawot na iyan paagi sa danay na pamimibi asin regular na pag-adal sa Tataramon nin Dios saka sa mga babasahon na itinatao kan grupong maimbod na oripon. (Mateo 24:45; Santiago 1:5) Mahalaga man an kapakumbabaan, na maheheling sa pagigin andam na maghimate sa hatol na sono sa Kasuratan. (2 Hade 22:18, 19) Halimbawa, tibaad akoon nin sarong Kristiano an prinsipyo na an saiyang puso puedeng magin madaya asin desesperado. (Jeremias 17:9) Alagad kun mapaatubang sia sa situwasyon na kaipuhan an kapakumbabaan, magpapakumbaba daw sia na akoon an espesipiko asin mamomoton na hatol patin tabang?

17. Iladawan an sarong situwasyon na puedeng mangyari sa laog nin pamilya, asin ipaheling kun paano puedeng mangatanosan an ama sa saiyang aking daraga.

¹⁷ Imahinara an situwasyon na ini. Dai tinogotan nin ama an saiyang aking daraga asin an hoben na Kristianong soltero na magluwas na mayo nin tsaperon. An daraga nagsimbag: “Pero Tatay, mayo po kamong tiwala sa sako? Dai man po kami magibo nin ano man na maraot!” Puedeng namomotan kan daraga si Jehova asin marahayon man an saiyang mga intension, pero sia daw “naglalakaw na may [diosnon na] kadonongan”? Sia daw ‘nagdudulag sa pakikisaro’? O sia daw may kamangmangan na “nagtitiwala sa saiyang sadiring puso”? (Talinhaga 28:26) Tibaad makakaisip kamo nin dugang pang mga prinsipyo na makakatabang sa siring na ama asin sa saiyang aking daraga na mangatanosan sa bagay na iyan.​—Helingon an Talinhaga 22:3; Mateo 6:13; 26:41.

18, 19. Anong sugot an inagihan ni Jose, asin paano nia inatubang iyan?

¹⁸ An sarong marahayon na hoben na namomoot sa Dios asin nagdulag sa pakikisaro iyo si Jose, an tugang ni Dina sa ama. (Genesis 30:20-24) Kan aki pa si Jose, naheling nia mismo an ibinunga kan kamangmangan kan saiyang tugang na babae. Daing duda na an mga nagigirumdoman na ini ni Jose, saka an pagmawot nia na magdanay sa pagkamoot nin Dios, nagprotehir sa saiya pakalihis nin dakol na taon sa Egipto kan an agom na babae kan saiyang kagurangnan naghingoang akiton sia “aroaldaw.” Siempre, bilang oripon, si Jose dai puedeng basta na sana magdemitir sa saiyang trabaho asin humale! Kaipuhan na atubangon nia an situwasyon na may kadonongan asin kosog nin boot. Ginibo nia ini paagi sa paorootrong pagsayuma sa agom ni Potifar asin, sa katapustapusi, paagi sa pagdulag.​—Genesis 39:7-12.

¹⁹ Isip-isipa: Kun si Jose nagpantasya manongod sa babae o nagin ugale na niang magparaimahinar manongod sa sekso, napagdanay daw nia kutana an saiyang integridad? Posibleng marhay na dai. Imbes na pagparaisipon an makasalan na mga bagay, pinahalagahan na marhay ni Jose an saiyang relasyon ki Jehova, na risang-risa sa sinabi nia sa agom ni Potifar. Sia nagsabi: ‘An sakong kagurangnan mayo nin ano man na ipinangalad sa sako apuera sa saimo, huli ta agom ka nia. Kaya paano ko magigibo an dakulang karatan na ini asin totoong magkasala sa Dios?’​—Genesis 39:8, 9.

20. Paano minaniobra ni Jehova an mga bagay-bagay sa kamugtakan ni Jose?

²⁰ Imahinara an kagayagayahan na siertong namatean ni Jehova kan minamasdan nia an hoben na si Jose, baga man harayo sa pamilya nia, na nagpapadanay kan saiyang integridad sa aroaldaw. (Talinhaga 27:11) Kan huri, minaniobra ni Jehova an mga bagay-bagay kaya si Jose bako sanang pinaluwas sa bilanggoan kundi ginibo man na primer ministro asin administrador nin kakanon sa Egipto! (Genesis 41:39-49) Totoo nanggad an mga tataramon sa Salmo 97:10: “O kamong mga namomoot ki Jehova, ikaongis nindo an maraot. Binabantayan nia an mga kalag kan saiyang mga maimbod; sa kamot kan mga marigsok iliniligtas nia sinda”!

21. Paano ipinaheling nin Kristianong hoben na lalaki sa sarong nasyon sa Aprika an kosog nin boot kun dapit sa moral?

²¹ Siring man ngonyan, pinapatunayan nin dakol na lingkod nin Dios na ‘ikinakaongis ninda an maraot, asin namomotan ninda an marahay.’ (Amos 5:15) Nagigirumdoman nin Kristianong hoben na lalaki sa sarong nasyon sa Aprika na an sarong babaeng kaklase dai nasupog na mag-alok na makidorog sa saiya kun papakopyahon nia ini sa test sa matematika. “Tolos-tolos kong sinayumahan an saiyang alok,” an sabi nia. “Sa pagpapadanay kan sakong integridad, napagdanay ko an sakong dignidad asin paggalang sa sadiri, na orog kahalaga kisa sa bulawan asin plata.” Totoo, an kasalan puedeng magtao nin “temporaryong pag-ogma,” alagad an siring na madaling mawarang kaogmahan parateng nagbubunga nin grabeng kakologan. (Hebreo 11:25) Dugang pa, iyan daing halaga kun ikokomparar sa nagdadanay na kaogmahan na bunga nin pagkuyog ki Jehova.​—Talinhaga 10:22.

22, 23. (a) Kun an sarong Kristiano makakomiter nin magabat na kasalan, taano ta dai nangangahulogan na mayo na sia nin paglaom? (b) Anong tabang an makukua nin sarong nagkasala?

²² Huling bakong sangkap, kita gabos maigot na naghihingoa na daogon an mga pagmawot kan laman asin gibohon an tama sa pagheling nin Dios. (Roma 7:21-25) Aram ini ni Jehova, “na ginigirumdom na kita kabokabo.” (Salmo 103:14) Pero, kun beses tibaad makakomiter nin magabat na kasalan an sarong Kristiano. Mayo na daw sia nin paglaom? Igwa nanggad! Totoo, tibaad anihon kan nagkasala an mapait na bunga, arog ni Hadeng David. Minsan siring, an Dios pirmeng “andam na magpatawad” sa mga nagbabasol asin ‘nagtutuga’ kan saindang mga kasalan.​—Salmo 86:5; Santiago 5:16; Talinhaga 28:13.

²³ Dugang pa, an Dios maboot na nagtao sa Kristianong kongregasyon nin “balaog na mga lalaki”​—maygurang sa espirituwal na mga pastor na kualipikado sagkod gustong-gusto na magtao nin tabang. (Efeso 4:8, 12; Santiago 5:14, 15) Kamawotan ninda na tabangan an sarong nagkasala na ikabalik an saiyang relasyon sa Dios asin, oyon sa mga tataramon kan madonong na tawo, ‘magkamit nin puso’ tanganing dai na nia otrohon an kasalan.​—Talinhaga 15:32.

24, 25. (a) Paano ipinaheling kan hoben na lalaki na ilinadawan sa Talinhaga 7:6-23 na “tikapo an puso” nia? (b) Paano kita ‘magkakamit nin puso’?

²⁴ An Biblia nagtataram manongod sa mga tawo na “tikapo an puso” asin mga tawo na “nagkakamit nin puso.” (Talinhaga 7:7) Huli sa pagkabakong maygurang sa espirituwal asin pagkadaing eksperyensia sa paglilingkod sa Dios, an saro na “tikapo an puso” tibaad mayo nin pakabatid asin marahay na paghusgar. Arog kan hoben na lalaki na ilinadawan sa Talinhaga 7:6-23, tibaad mas madali siang mabiktima na gumibo nin magabat na kasalan. Minsan siring, “an nagkakamit nin puso” nagtatao nin maingat na atension sa nasa laog na pagkatawo paagi sa regular asin mapagngayongayong pag-adal sa Tataramon nin Dios. Asin sagkod na posible sa saiyang kamugtakan bilang bakong sangkap na tawo, an saiyang mga kaisipan, pagmawot, emosyon, asin pasohan sa buhay iinooyon nia sa kun ano an inooyonan nin Dios. Sa siring, sia “namomoot sa saiyang kalag,” o nagbebendisyon sa saiyang sadiri, asin sia “makakanompong nin karahayan.”​—Talinhaga 19:8.

²⁵ Hapota an saimong sadiri: ‘Lubos daw akong kombensido na tama an mga pamantayan nin Dios? Marigon daw akong nagtutubod na an pagsunod dian nagbubunga nin pinakadakulang kaogmahan?’ (Salmo 19:7-10; Isaias 48:17, 18) Kun kamo igwa nin dawa kadikit na pagduda, pagmaigotan na resolberan iyan. Horophoropon an mga epekto nin pagbaliwala sa mga ley nin Dios. Dugang pa, “namitan nindo asin helingon nindo na si Jehova marahay” paagi sa pag-aplikar kan katotoohan asin pagpano sa saindong isip nin marahay na mga kaisipan​—mga bagay na totoo, matanos, malinig, madaling kamotan, asin may moral na karahayan. (Salmo 34:8; Filipos 4:8, 9) Makakasierto kamo na mientras na orog nindong ginigibo iyan, orog man nindong mamomotan an Dios, orog na mamomotan an namomotan nia, asin orog na ikakaongis an ikinakaongis nia. Si Jose bako man sangkap. Pero, nagibo niang ‘dumulag sa pakikisaro’ huli ta tinogotan nia si Jehova na moldehon sia sa laog nin dakol na taon, na tawan sia nin puso. Logod na magin totoo man iyan sa saindo.​—Isaias 64:8.

26. Anong mahalagang topiko an sunod na pag-oolayan?

²⁶ Ginibo kan satong Kaglalang an satong mga organo sa pangangaki, bakong tanganing gamiton na garo kawatan para sa kaogmahan sana, kundi tangani na kita magkaigwa nin mga aki asin ikaogma an pagdodorog bilang mag-agom. (Talinhaga 5:18) Pag-oolayan sa sunod na duwang kapitulo an pagmansay nin Dios sa pag-agom.