Togotan an “Ley nin Mamomoton na Kabootan” na Ingatan an Saindong Dila
“Ibinuka nia an saiyang ngoso sa kadonongan, asin an ley nin mamomoton na kabootan nasa saiyang dila.”—TAL. 31:26.
1, 2. (a) Dinadagka an mga parasamba ki Jehova na pataluboon an anong kualidad? (b) Ano an pag-oolayan sa artikulong ini?
AN SARONG importanteng kualipikasyon nin marahay na agom na babae kaiba sa mahalagang mensahe na inako ni Hadeng Lemuel kan suanoy na mga panahon hale sa saiyang ina. “Ibinuka nia an saiyang ngoso sa kadonongan,” an sabi sa hade, “asin an ley nin mamomoton na kabootan nasa saiyang dila.” (Tal. 31:1, 10, 26) An mamomoton na kabootan makawiwili kun iyan nasa dila nin madonong na babae saka kan gabos na iba pa na gustong paogmahon si Jehova Dios. (Basahon an Talinhaga 19:22.) An mamomoton na kabootan maninigo na marisa sa pananaram kan gabos na tunay na parasamba.
2 Ano an mamomoton na kabootan? Kiisay iyan dapat na ipaheling? Ano an matabang sa sato na ikalaag sa dila niato “an ley nin mamomoton na kabootan”? Ano an magigin epekto kaiyan sa satong pakikipag-olay sa mga kapamilya asin kapwa Kristiano?
Kabootan na Pinapahiro nin Maimbod na Pagkamoot
3, 4. (a) Ano an mamomoton na kabootan? (b) Ano an pagkakalaen kan mamomoton na kabootan asin kan ordinaryong kabootan?
3 Arog kan ipinaparisa kan termino mismo, an mamomoton na kabootan kompuesto nin pagkamoot asin kabootan. Kalabot dian an kabootan, an boot sabihon, pagkaigwa nin personal na interes sa iba asin pagpaheling kan siring na interes paagi sa kapakipakinabang na mga gibo asin makonsiderasyon na mga tataramon. Huling kalabot man dian an pagkamoot, an pagpaheling kaiyan nangangahulogan nin pagmalasakit sa iba huli sa pagkamoot. Minsan siring, an kahulogan kan termino sa orihinal na lenguahe para sa mamomoton na kabootan bako sanang kabootan na resulta nin pagkamoot. An mamomoton na kabootan iyo an kabootan na gikan sa boot asin may kaimbodan na ipinapaheling sa sarong tawo sagkod na maotob an katuyohan kaiyan mapadapit sa tawong iyan.
4 An mamomoton na kabootan laen sa kabootan sa saro pang paagi. An ordinaryong kabootan puedeng ipaheling dawa sa mga estranghero. Si apostol Pablo asin an 275 iba pa na kaiba nia sa paglubog nin barko pinahelingan nin arog kaining klase nin kabootan kan mga nag-eerok sa isla nin Malta—mga tawo na dai pa ninda noarin man namidbid. (Gibo 27:37–28:2) Sa ibong na lado, an mamomoton na kabootan konektado sa maimbod na pagkadayupot nin mga indibiduwal na nakapatalubo na nin relasyon sa lambang saro.a Ini an ipinaheling kan mga Quenita sa “gabos na aki ni Israel kan panahon na tumukad sinda paluwas sa Egipto.”—1 Sam. 15:6.
Mahalagang Marhay an Paghorophorop Asin Pamibi
5. Ano an matabang sa sato na pugolan an dila niato?
5 Bako nanggad pasil na magpaheling nin mamomoton na kabootan sa satong pananaram. Dapit sa dila, si disipulo Santiago nagsurat: “Mayo ni saro sa katawohan na nakakapagaro kaiyan. Sarong dai mapugolan na nakakaraot na bagay, iyan pano nin hilo na nakakagadan.” (Sant. 3:8) Ano an makakatabang sa sato na pugolan an masakiton kontrolon na parteng ini kan hawak? An mga tataramon ni Jesus sa mga namomoon sa relihion kan panahon nia nagtatao sa sato nin pakarorop. Sia nagsabi: “Gikan sa kapanoan kan puso nagtataram an ngoso.” (Mat. 12:34) Tanganing maingatan kan mamomoton na kabootan an satong dila, kaipuhan na pataluboon niato an kualidad na iyan sa satong puso—an satong panglaog na pagkatawo. Helingon niato kun paano an paghorophorop asin pamimibi nakakatabang sa sato na gibohon nanggad iyan.
6. Taano ta maninigo niatong horophoropon na may pag-apresyar an mga gibo nin mamomoton na kabootan ni Jehova?
6 Si Jehova Dios “abunda sa mamomoton na kabootan,” an sabi kan Biblia. (Ex. 34:6) “An saimong mamomoton na kabootan, O Jehova,” an awit kan salmista, “nakapano sa daga.” (Sal. 119:64) Dakol an pagkasaysay sa Kasuratan dapit sa kun paano si Jehova nagpaheling nin mamomoton na kabootan sa saiyang mga parasamba. Paagi sa paghorophorop na may pag-apresyar sa ‘mga ginibo ni Jehova’ magkakaigwa kita kan pagmawot na pataluboon an diosnon na kualidad na ini.—Basahon an Salmo 77:12.
7, 8. (a) Anong mamomoton na kabootan an ginibo ni Jehova ki Lot asin sa pamilya kaini? (b) Ano an namatean ni David manongod sa mamomoton na kabootan na ipinaheling sa saiya nin Dios?
7 Halimbawa, isip-isipa kun paano ilinigtas ni Jehova an sobrino ni Abraham na si Lot asin an pamilya kaini kan laglagon Nia an Sodoma, an siudad na iniistaran ninda. Kan madali nang mangyari iyan, sinabihan si Lot kan mga anghel na nagduman sa saiya na iiba an pamilya nia asin maghale tolos sa siudad. “Kan sia nag-aatraso pa,” an sabi kan Biblia, “huli sa pagmalasakit ni Jehova sa saiya, kinabit kan mga [anghel] an saiyang kamot asin an kamot kan saiyang agom na babae asin an mga kamot kan saiyang duwang aking babae asin sia dinara ninda sa luwas asin ibinugtak sia sa luwas kan siudad.” Bako daw na napapahiro an satong puso kun hinohorophorop niato an pagliligtas na ini, asin bako daw na namomotibar kita na midbidon na iyan kapahayagan nin mamomoton na kabootan nin Dios?—Gen. 19:16, 19.
8 Isip-isipa man an halimbawa ni Hadeng David kan suanoy na Israel, na nag-awit: “[Si Jehova] nagpapatawad kan gabos mong sala, [sia] nagpapaomay kan gabos mong kamatean.” Seguradong pinahalagahan ni David an pagpatawad sa saiyang kasalan may koneksion ki Bat-seba! Inomaw nia si Jehova, na sinasabi: “Kun paanong an kalangitan mas halangkaw kisa sa daga, an saiyang mamomoton na kabootan dakulaon para sa mga natatakot sa saiya.” (Sal. 103:3, 11) Paagi sa paghorophorop sa mga ini asin sa iba pang pagkasaysay sa Kasuratan, an satong puso napapano nin pagpahalaga sa mamomoton na kabootan ni Jehova, asin napapahiro kitang omawon asin pasalamatan sia. Mientras na orog kitang nagigin mapagpasalamat, orog man kitang nagigin paraarog sa tunay na Dios.—Efe. 5:1.
9. May anong mapuersang dahelan an tunay na mga parasamba ki Jehova na magpaheling nin mamomoton na kabootan sa saindang pang-aroaldaw na buhay?
9 Maririsa niato sa mga halimbawa sa Kasuratan na ipinapaheling ni Jehova an saiyang mamomoton na kabootan—an saiyang maimbod na pagkamoot—sa mga igwa na nin inooyonan na relasyon sa saiya. Kumusta man an mga mayo kan siring na relasyon sa buhay na Dios? Si Jehova daw maringis o bakong maboot sa sainda? Dai nanggad. “[An Dios] maboot sa mga daing utang na boot asin maraot,” an sabi kan Lucas 6:35. “Pinapasirang nia an saiyang saldang sa mga maraot asin sa marahay asin pinapaoranan nia an mga matanos asin bakong matanos.” (Mat. 5:45) Bago niato manodan asin iaplikar an katotoohan, an Dios nagpaheling na sa sato nin kabootan, o kabootan na para sa bilog na katawohan. Minsan siring, bilang saiyang mga parasamba, pinahelingan kita nin maimbod na pagkamoot—an saiyang marigon na mamomoton na kabootan. (Basahon an Isaias 54:10.) Ipinagpapasalamat nanggad niato iyan! Asin saro nanggad iyan na mapuersang dahelan na magpaheling nin mamomoton na kabootan sa satong pananaram saka sa iba pang aspekto kan pang-aroaldaw na buhay niato!
10. Taano an pamibi ta sarong mahalagang marhay na tabang tanganing magin kabtang kan satong personalidad an mamomoton na kabootan?
10 An sarong mahalagang marhay na tabang sa pagpatalubo nin mamomoton na kabootan iyo an pribilehio na pamibi. Ini huling an pagkamoot asin kabootan—na minakompuesto sa mamomoton na kabootan—mga aspekto kan bunga kan banal na espiritu ni Jehova. (Gal. 5:22) Puede niatong pataluboon sa satong puso an mamomoton na kabootan paagi sa pagtogot na maimpluwensiahan kita kan espiritung iyan. An pinakadirektang paagi na maako an banal na espiritu ni Jehova iyo na hagadon iyan sa pamibi. (Luc. 11:13) Angay nanggad na paorootro niatong hagadon sa pamibi an espiritu nin Dios asin akoon an paggiya kaiyan. Iyo, an paghorophorop asin pamibi mahalagang marhay tanganing mamugtak sa satong dila an ley nin mamomoton na kabootan.
Sa Dila kan mga Mag-agom
11. (a) Taano ta masasabi niato na inaasahan ni Jehova na an mga agom na lalaki magpapaheling nin mamomoton na kabootan sa saindang agom? (b) Sa anong paagi matatabangan kan ley nin mamomoton na kabootan an agom na lalaki na pugolan an saiyang dila?
11 Sinasadol ni apostol Pablo an mga agom na lalaki: “Padagos nindong mamotan an saindong agom na babae, kun paanong namotan man kan Cristo an kongregasyon asin itinao an saiyang sadiri para dian.” (Efe. 5:25) Ipinapagirumdom man sa sainda ni Pablo an sinabi ni Jehova ki Adan asin Eva. An apostol nagsurat: “An lalaki mabaya sa saiyang ama asin sa saiyang ina asin sia magdadanay sa saiyang agom na babae, asin an duwa magigin sarong laman.” (Efe. 5:31) Malinaw nanggad, inaasahan ni Jehova na an mga agom na lalaki maimbod na magdadanay sa saindang agom, na pirmeng pinapahelingan an mga ini nin mamomoton na kabootan. An agom na lalaki na an dila ginigiyahan nin maimbod na pagkamoot dai iineestorya sa publiko an mga kakulangan kan saiyang agom asin dai nia ini minemenos. Naoogma siang omawon ini. (Tal. 31:28) Kun may maglataw na problema sa relasyon, an mamomoton na kabootan magpapahiro sa agom na lalaki na pugolan an saiyang dila asin dai menoson an agom nia.
12. Paano puedeng ipaheling kan pananaram nin agom na babae na an saiyang dila ginigiyahan kan ley nin mamomoton na kabootan?
12 Maninigo man na giyahan kan ley nin mamomoton na kabootan an dila kan agom na babae. An saiyang pananaram dai maninigong maimpluwensiahan kan espiritu kan kinaban. Huling igwa sia nin “hararom na paggalang sa saiyang agom,” marahay an sinasabi nia sa publiko dapit sa agom nia, asin huli kaiyan orog pa ining igagalang nin iba. (Efe. 5:33) Huling habo nia na magluya an paggalang kan mga aki sa saindang ama, linilikayan niang kontrahon ini o kuestionon an opinyon kaini sa atubangan ninda. Rineresolberan nia an siring na mga bagay na sinda sana. “An tunay na madonong na babae pinapakosog an saiyang harong,” an sabi kan Biblia. (Tal. 14:1) An saiyang harong marahay asin komportableng lugar para sa bilog na pamilya.
13. Saen partikularmente maninigong sunodon an ley nin mamomoton na kabootan, asin paano iyan magigibo?
13 Dawa kun nasa harong sana an mag-agom, dapat na padagos na gamiton ninda an saindang dila sa paagi na nagpapaheling na may paggalang sinda sa lambang saro. ‘Haleon nindo an gabos na iyan sa saindo,’ an isinurat ni Pablo, “an grabeng pagkaanggot, kaanggotan, karatan, mapanglibak na pagtaram, asin malaswang orolay hale sa saindong ngoso.” Sia nagsabi pa: “Isulot nindo an mamomoton na mga pagmate nin pagmalasakit, kabootan, kababaan nin isip, kahoyoan, asin pakatios. . . . Isulot nindo an pagkamoot, huli ta iyan sangkap na bogkos nin pagkasararo.” (Col. 3:8, 12-14) Kun pirmeng nadadangog nin mga aki sa saindang harong an mamomoton asin maboot na pananaram, dai sana ninda ikakaogma iyan kundi posibleng marhay na aarogon ninda an paagi nin pagtaram kan saindang mga magurang.
14. Sa anong paagi magagamit nin mga payo nin pamilya an saindang dila tanganing rangahon an mga nasa pangangataman ninda?
14 An salmista nagsurat dapit ki Jehova: “Tabi man na an saimong mamomoton na kabootan magin logod karangahan sa sako.” (Sal. 119:76) An sarong pambihirang paagi na dian rinaranga ni Jehova an saiyang banwaan iyo an pagsadol asin paggiya sa sainda. (Sal. 119:105) Paano an mga payo nin pamilya makikinabang sa halimbawa kan satong langitnon na Ama asin paano ninda magagamit an saindang dila tanganing rangahon an mga nasa pangangataman ninda? Magigibo ninda iyan paagi sa pagtao nin kinakaipuhan na paggiya asin pagparigon sa boot. An banggi nin Pampamilyang Pagsamba marahay nanggad na oportunidad na makahanap nin espirituwal na mga kayamanan!—Tal. 24:4.
Magpaheling nin Maimbod na Pagkamoot sa mga Kapagtubod
15. Paano puedeng gamiton kan kamagurangan asin kan iba pang maygurang sa espirituwal an saindang dila tanganing ingatan an iba sa kongregasyon?
15 “Pirme logod akong ingatan kan saimong mamomoton na kabootan asin kan saimong kaimbodan sa katotoohan,” an pamibi ni Hadeng David. (Sal. 40:11) Dapit digdi, paano si Jehova maaarog kan Kristianong kamagurangan asin kan iba pang maygurang sa espirituwal sa kongregasyon? An paggamit kan satong dila tanganing darahon sa Kasuratan an atension nin iba saro nanggad na akto nin mamomoton na kabootan.—Tal. 17:17.
16, 17. Ano an nagkapirang paagi na ikakapaheling niato na an satong pananaram ginigiyahan kan ley nin mamomoton na kabootan?
16 Ano an maninigo niatong gibohon kun may maobserbaran kitang sarong Kristiano na pasiring sa direksion na kontra sa mga prinsipyo sa Biblia? Bako daw na an mamomoton na kabootan mapahiro sa sato na gamiton an satong dila tanganing itanos sia? (Sal. 141:5) Kun may maaraman kita na seryosong kasalan na nagibo nin sarong kapagtubod, an maimbod na pagkamoot magpapahiro sa sato na dagkahon an nagkasala na “apodon nia an kamagurangan na lalaki kan kongregasyon,” tanganing ‘sinda makapamibi para sa saiya, na linalahidan sia nin lana sa ngaran ni Jehova.’ (Sant. 5:14) Kun an nagkasala dai makipag-olay sa kamagurangan, bakong mamomoton asin bakong kabootan kun dai niato sasabihon sa sainda an nangyari. An nagkapira sa sato tibaad pinangluluyahan nin boot, mamondo, nagsasakit huli sa pakamate nin pagkadaing halaga o huli sa pagkadesganar. An sarong marahay na paagi na ipaheling niato na nasa satong dila an ley nin mamomoton na kabootan iyo na kita “magtaram na may pagranga sa mga kalag na nagmomondo nin makuri.”—1 Tes. 5:14.
17 Ano an maninigong magin reaksion niato kun may tsismis manongod sa mga kapagtubod na pinapalakop nin mga kaiwal nin Dios? Imbes na kuestionon an integridad kan satong mga tugang, dapat na dai niato intindihon an siring na tsismis o, kun rasonableng tawo an nagsasahot, hapoton sia kun baga segurado talaga sia na may basehan an mga sinabi nia. Kun pinagmamaigotan nin mga kaiwal nin Dios na aramon kun haen an satong Kristianong mga tugang tanganing gibohan sinda nin maraot, an maimbod na pagkamoot sa mga tugang niato magpapahiro sa sato na dai itao an siring na impormasyon.—Tal. 18:24.
An Tawong May “Mamomoton na Kabootan Makakanompong nin Buhay”
18, 19. Taano an ley nin mamomoton na kabootan ta maninigong dai mawara sa satong dila sa mga pagtratar niato sa mga kapwa parasamba?
18 An maimbod na pagkamoot maninigo na magin risang-risa sa gabos na pagtratar niato sa mga kapwa parasamba ki Jehova. Dawa sa masakit na mga kamugtakan, an ley nin mamomoton na kabootan maninigong dai mawara sa satong dila. Kan an mamomoton na kabootan kan mga aki ni Israel magin “siring sa ambon na amay na nawawara,” dai naogma si Jehova. (Os. 6:4, 6) Sa ibong na lado, ikinakaogma ni Jehova an danay na pagpaheling nin mamomoton na kabootan. Isip-isipa kun paano nia binebendisyonan an mga nagmamaigot na isagibo iyan.
19 An Talinhaga 21:21 nagsasabi: “An nagmamaigot na isagibo an katanosan asin mamomoton na kabootan makakanompong nin buhay, katanosan asin kamurawayan.” Kaiba sa mga bendisyon na makakamtan nin siring na tawo iyo an buhay—bakong buhay na pirang taon sana kundi buhay na mayong katapusan. Tinatabangan sia ni Jehova na “makapangapot nin marigon sa tunay na buhay.” (1 Tim. 6:12, 19) Kun siring, ‘ipaheling nanggad niato sa lambang saro an mamomoton na kabootan.’—Zac. 7:9.
[Nota sa Ibaba]
a Para sa dugang pang paliwanag kan kalaenan kan mamomoton na kabootan sa kaimbodan, pagkamoot, asin kabootan, helingon an isyu kan An Torrengbantayan na Mayo 15, 2002, pahina 12-13, 18-19.
Ikakapaliwanag daw Nindo?
• Paano nindo tatawan nin kahulogan an mamomoton na kabootan?
• Ano an makakatabang sa sato tanganing mamugtak sa dila niato an mamomoton na kabootan?
• Paano puedeng ipaheling nin mga mag-agom an maimbod na pagkamoot kun dapit sa saindang pananaram?
• Ano an nagpapaheling na an ley nin mamomoton na kabootan nasa satong dila sa mga pagtratar niato sa mga kapagtubod?
[Ritrato sa pahina 23]
Inomaw ni David an mamomoton na kabootan ni Jehova
[Ritrato sa pahina 24]
Igwa daw kamo nin regular na banggi nin Pampamilyang Pagsamba?