An Saindo daw na Harong Lugar nin Kapahingaloan Asin Katoninongan?
“Tawan logod kamo nin balaog ni Jehova, asin makanompong kamo nin kapahingaloan an balang saro sa harong kan saiyang agom na lalaki.”—RUT 1:9.
1. Kaidtong mga 3,000 na taon na an nakaagi, siisay na tolong babae an nagpoon na magbaklay pasiring sa Juda ?
KAIDTONG mga 3,000 na taon na an nakaagi, an tolong babae nagpoon sa peligrosong pagbaklay. Dadarahon sinda kaiyan sa mga lugar na sa kadaklan may mga parahabon asin desesperadong mga tawo. An mga babae nagbabaklay sa mabukid na daga nin Moab. An pinakagurang iyo an balong si Noemi, na desididong makaabot sa Betlehem sa namomotan niang daga, an Juda. Kaiba nia an duwang mas hoben na balo, si Orpa asin Rut, mga Moabita na naagom kan nagadan nang mga aki ni Noemi na si Quilion asin Mahlon. Hinanyoga!
2. Ano an minawot ni Noemi para ki Orpa asin Rut?
2 “Lakaw kamo,” sabi ni Noemi, “puli kamo, an balang saro sa harong kan saiyang ina. Kaherakan logod kamo ni Jehova, kun paanong iyan ginigibo nindo sa mga lalaking gadan na asin sa sako.” Asin ano pa an hinihimuyawot ni Noemi? “Tawan logod kamo nin balaog ni Jehova,” sabi nia, “asin makanompong kamo nin kapahingaloan an balang saro sa harong kan saiyang agom na lalaki.” (Rut 1:8, 9) Iyo, sinadol ni Noemi an saiyang mga manugang na babae na bumalik sa saindang banwaan, na naglalaom na duman itatao nin Dios sa kada saro an mga hoben na babaeng ini an kapahingaloan asin karangahan na bunga nin pagkakaigwa nin marahay na agom na lalaki asin harong.
3. Ano an nagin paninindogan ni Rut, asin ano an ultimong resulta?
3 Si Orpa naghale, pero an maimbod na si Rut dai. Nagsayumang bayaan an saiyang panugangan na babae, si Rut nagdesisyon: “An saimong banwaan magigin sarong banwaan, asin an saimong Dios sakong Dios.” An ultimong resulta? Tara, si Rut nakanompong nin harong na may kapahingaloan asin katoninongan kaiba ni Booz asin tinawan nin “sangkap na balaog”! Nagin siang lolahon ni Hadeng David asin kan saiyang daing kaagid na Kagurangnan, si Jesu-Cristo.—Rut 1:16; 2:12; 4:13-22; Salmo 110:1; Mateo 1:1-6.
4. Anong nakapagpapaisip na hapot an pinalalataw?
4 Minawot ni Noemi na tawan ni Jehova an balang saro sa saiyang mga manugang nin balaog na tiwasay na pag-agom sa sarong harong na may kapahingaloan asin katoninongan. Tunay na boot nin Dios na an buhay kan saiyang mga lingkod magin trangkilo. Kun siring, kun kamo sarong saksi ni Jehova, an saindo daw na harong lugar nin kapahingaloan asin katoninongan?
Pagpili sa Tamang Agom
5. Kun kamo Kristianong daing agom na nagpaplanong mag-agom, ano an enot na tangga pasiring sa trangkilong buhay sa harong?
5 Kun kamo Kristianong daing agom na nagpaplanong mag-agom, sierto na naglalaom kamong magkaigwa nin trangkilong buhay sa harong. An enot na tangga tanganing maotob iyan liniwanag ni apostol Pablo, na nagsurat: “An agom na babae nagagapos sa bilog na panahon na an saiyang agom na lalaki nabubuhay. Alagad kun an saiyang agom na lalaki matorog sa kagadanan, sia hiwas nang magpakasal sa siisay man na boot nia, sanang dian sa Kagurangnan.”—1 Corinto 7:39.
6. (a) Ano an kahulogan kan ‘pag-agom sana dian sa Kagurangnan’? (b) Anong mga hapot an dapat na horop-horopon nin saro na naghahanap nin agom? (c) Taano an saro ta maninigong mapagngayongayong pumili nin bautisadong agom?
6 An ‘pag-agom sana dian sa Kagurangnan’ nangangahulogan nin pag-agom sana sa kapagtubod. Pero an Kristiano dai maninigong maghidaleng pakasal, dawa sa saro na dusay ki Jehova. An tawo daw na iyan talagang ‘naghahanap nin katanosan asin kahoyoan’? (Sofonias 2:3) Sia daw naglilingkod sa Dios sa bilog na puso? An tawo daw na iyan nagtataram gikan sa puso na pano nin mamomoton na mga kapahayagan na pag-omaw ki Jehova? An ministeryo sa langtad regular daw asin pangenot na kabtang kan buhay kan tawong iyan? Sia daw igwa kan kinakaipuhan na mga kuwalipikasyon para sa ministeryo asin sa Kristianong pag-agom? Iyo, minsan an bautisadong agom maninigong pilion nin madonong, may pagngayongayo. Sagkod sa mapupuwede, seguradohon na an may pagtubod igwa nin marahay na espirituwal na mga kuwalidad. An siring na pag-agom nakaoolang sa nakararaot sa katoninongan na tension asin kakologan sa puso na parateng yaon sa mga pamilyang nababanga an relihiyon.
7. Para sa pinakadakulang kaogmahan sa pag-agom, ano an kaipuhan?
7 An emosyonal na mga pangangaipo puwedeng mapanigoan asin an espirituwal na mga bagay puwedeng paghirasan sa pag-agoman nin duwang dusay na Kristiano. Ini nagbubunga kan pinakaharaning relasyon nin tawo. An Kristianong mga lalaki asin babae tunay na nagmamawot nin dayupot na relasyon sa saindang agom. An tawo linalang na may pagmawot na sumamba, asin kita nagkakaigwa kan pinakadakulang kaogmahan kun ginigibo niato an tamang mga tangga tanganing mapanigoan an satong espirituwal na pangangaipo. (Mateo 5:3) Sa pakaaram kaini, tunay na dai niato mamawoton na makisuway ki Jehova paagi sa pag-agom sa dai nin pagtubod asin sa siring halean niato an satong sadiri kan espirituwal na pagkakasarong ini na nagpaparahay sa pag-agoman. (Deuteronomio 7:3, 4) Iyo, para sa pinakadakulang kaogmahan sa pag-agom, seguradohon na an Dios yaon sa saindong pag-agom. An siring na piguratibong “lubid na tinolotolo dai mapuputol sa madali.” (Eclesiastes 4:12) Tunay nanggad, an pagigin yaon ni Jehova Dios sa saindong pag-agom maparigon dian asin makatatabang na gibohon an saindong harong na lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
Hatol na Nagpapaoswag sa Katoninongan sa Harong
8. Para sa Kristianong may agom, anong hatol an nangongorognang mahalagang mangnohon?
8 Sa mga Kristianong dati nang may agom, ano an kaipuhan para sa harong na may kapahingaloan asin katoninongan? Dakol na bagay, siyempre, alagad nangorognang maninigong mangnohon an hatol ni Pablo sa Efeso 5:21-33. Totoo, an agom na lalaki o babae puwedeng gamiton an mga tataramon na iyan tanganing idoon an mga pagkukulang kan saiyang agom. Alagad mas marahay nanggad na magkonsentrar sa hatol na yaon dian na personal nindong ikaaaplikar !
9. Anong hatol an itinao ni Pablo para sa Kristianong mga agom na lalaki?
9 Kun kamo Kristianong agom na lalaki, an personal na pag-aplikar kan hatol ni Pablo makakatabang na gibohon an saindong harong na lugar nin kapahingaloan asin katoninongan. An apostol nagsasadol: “Mga agom na lalaki, padagos nindong mamotan an saindong agom na babae, kun paanong si Cristo namoot man sa kongregasyon asin iinatang an saiya man sana dahelan kaiyan.” Sinabi man ni Pablo “An mga agom na lalaki kaipuhan na mamoot sa saindang agom siring sa saindang sadiring hawak. An namomoot sa saiyang agom namomoot sa saiya man sana, huli ta noarin man mayong tawo na naongis sa saiyang sadiring laman: kundi pinapakakan nia asin inaataman iyan, arog kan ginigibo man ni Cristo sa kongregasyon . . . An lambang saro sa saindo mamoot sa saiyang agom na babae arog kan pagkamoot nia sa saiyang sadiri.” An agom na lalaki maninigong “mamoot sa saiyang agom na babae arog kan pagkamoot nia sa saiyang sadiri”—na garo baga an babae sia man sana. Angay nanggad, ta ‘an duwa nagin sarong laman’!—Genesis 2:24.
10. Huli sa 1 Timoteo 5:8, ano an paninimbagan nin Kristianong agom na lalaki?
10 An agom na lalaki na namomotan an saiyang agom nin siring sa saiya man sana mangengenot sa espirituwal na mga bagay. Paninimbagan nia an kamugtakan kan saiyang pamilya asin dai puwedeng pabayaan sana an mga bagay. Dai, kaipuhan na atamanon nia an materyal asin espirituwal na kapakanan kan bilog na pamilya. “Tunay na,” sabi ni Pablo, “kun an siisay man dai nag-aataman sa mga sadiri nia, asin orog na sa saiyang miembro kan saiyang harong, sia nagpainda kan pagtubod asin orog pa karaot sa tawong daing pagtubod.”—1 Timoteo 5:8.
11. Anong hatol ni Pablo para sa Kristianong mga agom na babae?
11 An Kristianang agom na babae dakula an magigibo tanganing an harong magin lugar nin kapahingaloan asin katoninongan. Para sa mga agom na babae, si Pablo nagtatao kan ipinasabong na hatol na ini: “Magpasakop an mga agom na babae sa saindang agom nin siring sa Kagurangnan, huli ta an lalaki iyo an payo kan saiyang agom kun paanong si Cristo iyo man an payo kan kongregasyon, mantang sia an paraligtas kan hawak na ini. Sa katunayan, kun paanong an kongregasyon nagpapasakop ki Cristo siring man an mga babae sa saindang agom sa gabos na bagay. . . . An agom na babae maninigong magkaigwa nin hararom na paggalang sa saiyang agom.” (Efeso 5:22-24, 33) An “hararom na paggalang” na ini nakakakontribuwir na an harong magin lugar nin kapahingaloan asin katoninongan. Tunay nanggad, iyan laen na gayo sa kaisipan nin kadakol na kinabanon na agom na babae na igwa nin independiente, mapan-angat na espiritu na nakakaribok asin nakararaot sa harong.
12. Paano maninigong gumawe an Kristianong mga agom na lalaki asin babae?
12 An Kristianong mga agom na lalaki asin babae kaipuhan na gumawe sa paagi na nagpapaoswag sa pagkamoot asin paggalang. An agom na lalaki maninigong magin makonsiderasyon, mamomoton, maygurang sa espirituwal. Asin an agom na babae maninigong magin matatakton sa Dios, nakikioperar, madaling kamotan. Bakong depisil na masabotan kun paano an siring na mga gawe magibo sa harong na magin lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
Noarin Man ‘Dai Tawan nin Lugar an Diablo’
13. Anong hatol an itinao ni Pablo sa Efeso 4:26, 27?
13 Mantang an mga tawo bakong sangkap, tibaad bakong pasil an pagpapadanay sa matoninong na harong. Halimbawa, an panluwas na mga impluwensia tibaad magbunga nin tension na puwedeng makahale sa katoninongan kan harong. Pero an pag-aplikar sa hatol ni Pablo sa Efeso 4:26, 27 puwedeng makakontribuwir sa katrangkilohan kan satong harong. Si Pablo nagsurat: “Maanggot kamo, alagad dai kamo magkasala; dai nindo pagpasolnopon an aldaw na kamo may kaanggotan, ni tawan man nin lugar an Diablo.” Dawa kun an agom na lalaki o babae may katanosan na maanggot paminsanminsan, dai maninigong itogot kan arin man sa sainda na an kaanggotan na ini magin kasalan paagi sa pagdadanay na anggot asin pagtanom nin kaanggotan. Dai logod niato noarin man togotan an paraparibok, si Satanas na Diablo, na halean nin katoninongan an satong Kristianong harong!—1 Pedro 5:8.
14. Kun may problemang ginigikanan nin kariribokan, ano an isinusuherir tanganing ikabalik an katoninongan kan pamilya?
14 Siyempre, para sa katoninongan sa harong, an kada saro sa mag-agom dapat na iaplikar an hatol kan Biblia. Kun may problemang ginigikanan nin kariribokan, an pamimibing magkaibanan para sa espiritu nin Dios puwedeng magbunga kan pagpaheling kan mga bunga kaiyan asin kan pakabalik kan katoninongan sa harong (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Iyo, dawa sa irarom kan pinakamasakit na kamugtakan, an gaweng ini makakatabang na gibohon an harong na lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
An Katongdan nin mga Aki sa Ikatotoninong kan Pamilya
15. Paano makakatabang an mga aki tanganing mapaoswag an katoninongan kan pamilya?
15 An mga aki makakatabang man na mapaoswag an katoninongan kan pamilya. Paano? Paagi sa pagpaheling nin makinuyog asin nakikikooperar na espiritu. An siring na espiritu dependeng gayo sa Makakasuratan na pagtotokdo na saindang inaako asin kun paano inootob nin Kristianong magurang an saiyang indibiduwal na katongdan bilang paratokdo. Kaiba sa mahalagang pagtotokdong ini an pagtao nin tamang halimbawa bilang mga magurang. Arog kan tamang-tamang pakasabi kan Talinhaga 22:6: “Patoodon mo an aki oyon sa dalan para sa saiya; minsan kun sia maggurang dai sia masiko dian.” Paagi sa marahay na pagtotokdo asin halimbawa kan magurang, an mga aki parateng dai mahusay sa tamang dalan. Alagad, siyempre, ini dependeng gayo sa kuwalidad asin hiwas kan pagtotokdo, saka sa puso kan aki.
16. Anong halimbawa sa pagtotokdo sa aki an makukua niato sa nangyari ki Timoteo?
16 Ponan na tokdoan sa espirituwal an saindong mga aki mantang akion pa sinda. Iyan ginibo ki Timoteo, ta sinadol sia ni Pablo: “Ika magpadagos sa mga bagay na saimong nanodan asin nakombensir na paniwalaan, mantang aram mo kun kiisay mo iyan nanodan asin na poon pagkaomboy naaraman mo na an banal na mga kasuratan, na nakakapagpadonong sa saimo para sa kaligtasan paagi sa pagtubod mapadapit ki Cristo Jesus.” (2 Timoteo 3:14, 15) Iyo, si Timoteo “nakombensir na paniwalaan” an mga katotoohan sa Kasuratan. Ginamit digdi an termino sa Griego na nangangahulogan “marigon na makombensir sa; makaseguro sa” sarong bagay. (New Thayer’s Greek-English Lexicon, pahina 514) An ‘marigon na pangongombensir’ na iyan nangaipo nin dakulang paghihingoa kan Kristianang ina ni Timoteo, si Eunice, asin kan saiyang lola, si Loida. Ikinatanom ninda ki Timoteo an ‘pagtubod na daing pagsaginsagin,’ minsan ngani minalataw na an saiyang ama daing pagtubod. (2 Timoteo 1:5) Kamo daw naghihingoang pataluboon an kaparehong pagtubod sa saindong aki?
17. Ano an ebidensiya na an tawo puwedeng tokdoan poon sa pagkaomboy?
17 Si Timoteo tinokdoan sa Kasuratan poon sa pagkaomboy. Kun siring, dai noarin man pagmenuson an kakayahan nin aki na makanood. An The New York Times nagbareta na sono sa sarong parasiyasat, “doble an bilang nin mga synaptic connection—lugar na nagkakatagbuan an garo kahoy na mga sanga kan mga selula kan hotok—sa nagkapirang lugar kan hotok nin mga aki kisa yaon sa mga may edad na.” Minsan an mga akion pa puwedeng makanood manongod sa kun ano an marahay asin kun ano an maraot, masiram o makolog. Sa saiyang librong The Brain, Si Richard M. Restak, M. D., nagsasabi: “Sa gabos na nabubuhay na organismo, puwedeng sarayon sa hotok an mga memorya sono sa halaga ninda para sa kaligtasan. An sarong hayop ‘nagigirumdoman’ an naniniba dian asin minadulag oras na rumani an kaiwal kaiyan. Sinasaray man an mga memorya kaoyon sa nagin puwersa kan emosyonal na mga eksperyensia. Bilang mga aki, dai kita kaipuhan na sabihan nin labi sa sarong beses na dai ibugtak an satong kamot sa mainit na kalan.” Siyempre dakol pa an dai nanonodan manongod sa mga pagpunsionar kan hotok, pero an aki puwedeng makanood paagi sa eksperyensia. Halimbawa minsan sa enot pa sanang mga taon, an aki puwedeng tokdoan na tumukaw nin pormal sa Kristianong mga pagtiripon.
18. Sa Efeso 6:1-4, anong hatol an itinao ni Pablo sa mga aki asin magurang?
18 Mantang nagdadakula an mga aki, puwede sindang progresibong tawan nin espirituwal na pagtotokdo. kabilang sa ibang bagay, puwede nindang manodan na linalaoman sinda nin Dios na kumuyog sa saindang mga magurang. Ini nagkakaipo nin marigon pero mamomoton na pagtotokdo nin magurang, huli ta si Pablo nagsurat: “Mga aki, magin makinuyog sa saindong mga magurang na nasa Kagurangnan, huli ta ini matanos: igalang mo an saimong ama asin an saimong ina’; na iyo an enot na pagboot na may panuga: ‘Tanganing iyan magdolot nin karahayan sa saimo asin ika magdanay nin haloy sa daga.’ Asin kamo, mga ama, dai nindo pagpaanggoton an saindong mga aki, kundi padagos na padakulaon sinda sa disiplina asin pagtatanos nin isip ni Jehova.” (Efeso 6:1-4) An makinuyog na mga aki nakakakontribwir na gayo sa paggibo sa harong na magin lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
19. Ano an makapagpapakosog sa relasyon kan magurang asin aki?
19 Alagad ano an makapagpapakosog sa relasyon nin magurang asin aki? An magkaibanan na magbasa sa Biblia asin sa Kristianong mga babasahon seguradong makatatabang na gibuhon ini. An mga libro na arog baga kan My Book of Bible Stories asin Paghinanyog sa Dakulang Paratokdo nangorognang kapakipakinabang sa pagtabang sa mga aki. Kun binabasa an Biblia asin sa iba pang panahon, idoon an pagkamoot sa Dios. Mantang nagkakakan, magsabi nin mga tataramon na nag-oomaw ki Jehova bilang an Dakulang Paratao. Kun nagbibiyahe kaiba kan saindong mga aki, iatribuwir sa Dios an mga ngangalasan na mga linalang—an mga pananom, burak, kahoy, bukid, sapa, danaw, asin hayop. Mantang nasa ministeryo sa langtad, aprobetsaran an mga oportunidad na magkomento sa pagkamoot nin Dios. Aroaldaw, tabangan an saindong aki na magtalubo an pagkamuot ki Jehova bilang persona. Siyempre, tanganing mataros an puso kan saindong aki, an siring na pagkamoot dapat na yaon sa saindong puso.—Deuteronomio 6:4-7.
20. Gurano kahalaga nin tamang disiplina?
20 Dai noarin man paglingawan na an disiplina kaipuhan. Kun itinao asin inako nin tama, “iyan nagbubunga nin matoninong na bunga, an katanosan.” (Hebreo 12:11) Asin an mga aki na madonong na nagpapasakop sa disiplina nin magurang nagtatao sa pamilya nin kagayagayahan asin onra patin sinusuportaran an marahay na ngaran kaiyan. (Talinhaga 10:1; 13:1; 23:24, 25) Tunay nanggad, paagi sa pag-otob sa saindang Makakasuratan na mga katongdan, an mga magurang asin aki ginigibo an saindang harong na lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
Papagdanayon an Harong na May Kapahingaloan Asin Katoninongan
21. Sono sa Talinhaga 24:3, 4, paano mapagdadanay an harong bilang lugar nin kapahingaloan asin katoninongan?
21 Paano daw mapagdadanay an harong na lugar nin kapahingaloan asin katoninongan? Sabi nin sarong talinhaga: “Nin huli sa kadonongan an harong napatitindog, asin nin huli sa pakamansay iyan magigin masarig. Asin nin huli sa kaaraman an panlaog na mga kuwarto mapapano nin lubos na mamahalon asin marahay na mga bagay na mahalaga.” (Talinhaga 24:3, 4) Nin huli sa kaaraman asin gibo nin mahigos na pamilya, an harong puwedeng mapano nin magagayon na materyal na bagay. Alagad an pamilya mapatitindog sana asin ikatotogdok sa masarig na pundasyon kun an mga miembro kaiyan nagpapaheling nin pakamansay asin naggigibo nin diosnon na debosyon, na inaaplikar nin tama an Makakasuratan na kaaraman. Iyo, an kadonongan tinitindog an pamilya asin pinapangyayari an mapangganang buhay kaiyan bilang sarong yunit.
22. An pag-aplikar kan mga instruksion nin Dios magbubunga nin ano?
22 An pag-aplikar kan mga instruksion nin Dios sa laog kan pamilya magbubunga nin katoninongan, ta an mga Israelitas sinabihan: “Ako, si Jehova, an saimong Dios, an Saro na nagtotokdo saimo na pakinabangon an saimong sadiri, an Saro na nagpapangyari saimo na maglakaw sa dalan na maninigo mong lakawan. O kun dadangogon mo sana kutana an sakong mga togon! Dangan an saimong katoninongan magin siring sa salog, asin an saimong katanosan siring sa mga alon kan dagat.” (Isaias 48:17, 18) Kun siring, an gabos logod na diosnon na agom na lalaki, agom na babae, asin mga aki mag-aplikar nin langitnon na kadonongan. Sa siring an satong harong perming magigin lugar nin kapahingaloan asin katoninongan.
Nagigirumdoman daw Nindo?
□ Para sa trangkilong buhay sa harong, ano an maninigong pilion nin sarong Kristianong daing agom na nagpaplanong mag-agom?
□ Sono sa Efeso 5:21-23, ano an dapat na gibohon nin mga agom na lalaki asin babae tanganing magkaigwa nin katoninongan sa harong?
□ Paano an pag-aplikar kan hatol sa Efeso 4:26, 27 makakatabang na gibohon an harong na lugar nin katoninongan?
□ Paano makakokontribuwir an mga aki sa katoninongan kan pamilya?
□ Paano niato mapagdadanay an satong harong nin kapahingaloan asin katoninongan?
[Ritrato sa pahina 9]
An Kristianong mga agom na lalaki asin babae kaipuhan na gumawe sa mga paagi na nagpapaoswag sa pagkamoot asin paggalang
[Ritrato sa pahina 10]
Si Timoteo tinokdoan kan mga katotoohan nin Dios poon sa pagkaomboy. Tinatabangan daw nindo an saindong mga aki na magtalubo sa kaaraman asin pagkamoot ki Jehova?