Madonong na Hatol nin Sarong Ina

“Paghinanyog, aki ko, sa disiplina kan saimong ama, asin dai mo pagpabayaan an ley kan saimong ina.”—Talinhaga 1:8.

AN SATONG mga magurang​—an satong ama asin ina​—puedeng magin mahalagang gikanan nin pamparigon sa boot, suporta, asin hatol. An libro sa Biblia na Talinhaga nagsasaysay manongod sa sarong hoben na hade, si Lemuel, na nag-ako nin “magabat na mensahe” nin “pagtatanos” hale sa saiyang ina. An mga tataramon na ini isinurat sa Talinhaga kapitulo 31, asin kita makikinabang man sa madonong na hatol na ini nin ina.​—Talinhaga 31:1.

Hatol na Angay Para sa Hade

An ina ni Lemuel nagpoon paagi sa nagkapirang hapot na nagpapakosog kan satong interes: “Ano an sinasabi ko, O aki ko, asin ano, O aki nin sakong tulak, asin ano, O aki nin sakong mga promesa?” An saiyang tolong beses na inotrong pakiolay nagpapaheling na gusto niang marhay na an saiyang aki magtao nin atension sa saiyang mga tataramon. (Talinhaga 31:2) An saiyang pagmakolog sa espirituwal na ikararahay kan saiyang mga aki nagtatao nin marahay na halimbawa para sa Kristianong mga magurang ngonyan.

Mapadapit sa ikararahay kan saiyang aki, may orog pa daw na ikahahadit an sarong ina kisa sa sobrang pag-ogma asin pagpangana sa bantog na arak, mga babae, asin awit? An ina ni Lemuel diretso sa punto: “Dai mo ipagtao an saimong kosog nin buhay sa mga babae.” Sinasabi nia na an pakikidorog minsan kiisay iyo an “nagbubunga nin pagpara sa mga hade.”​—Talinhaga 31:3.

Dai dapat paglingawan an labi-labing pag-inom. “Bakong para sa mga hade, O Lemuel, bakong para sa mga hade an uminom nin arak,” an patanid nia. Paano an hade makatatao nin tama asin malinaw na paghusgar saka dai “malingawan an ipinagboot asin biribidon an kaso kan siisay man sa mga aki nin makuring sakit” kun sia pirepirmeng burat?​—Talinhaga 31:​4-7.

Sa kabaliktaran, paagi sa pagdadanay na mayo kan siring na mga bisyo, mahihimo kan hade na ‘maghokom nin matanos asin dependeran an kaso kan nagsasakit nin makuri asin kan dukha.’​—Talinhaga 31:​8, 9.

Minsan ngani an mga hoben na Kristiano tibaad bako man na “mga hade” ngonyan, an madonong na hatol kan ina ni Lemuel napapanahon man, kun bakong orog pa ngani. An pag-abuso sa inomon na de alkohol, paggamit nin tabako, asin seksuwal na inmoralidad lakop sa mga hoben ngonyan na mga aldaw, asin mahalagang marhay na an mga hoben na Kristiano magtao nin atension kun tinatawan sinda kan saindang mga magurang nin ‘magabat na mga mensahe.’

May Kakayahan na Agom na Babae

Tama sana na an mga ina magin interesado sa kinukursonadang aagomon kan saindang mga aki na harani na sa pagkaadulto. Sunod dinara kan ina ni Lemuel an saiyang atension sa mga kualidad nin sarong tamang-tama na agom na babae. Daing duda, an sarong hoben na lalaki makikinabang na marhay paagi sa pag-estudyar sa punto de vista nin sarong babae dapit sa mahalagang bagay na ini.

Sa Tal 31 bersikulo 10, an “may kakayahan na agom na babae” ibinabaing sa bihira asin mahalagang mga korales, na kaidtong mga panahon kan Biblia nakukua sana paagi sa darudakulang paghihingoa. Sa kaagid na paagi, an paghanap nin may kakayahan na agom na babae nagkakaipo nin paghihingoa. Imbes na maghidaling marhay sa pag-agom, marahay na an sarong hoben na lalaki magtao nin igong panahon na sia magin mapamili. Kun siring, mas posibleng marhay na pahahalagahan nia nin labi-labi an saiyang mahal na marhay na nakua.

Mapadapit sa sarong may kakayahan na agom na babae, si Lemuel sinabihan: “Sa saiya an puso kan saiyang kagsadiri nagtiwala.” (Tal 31 Bersikulo 11) Sa ibang pagtaram, dai nia maninigong iinsistir na hagadon kan saiyang agom na babae an saiyang pag-aprobar sa lambang bagay. Siempre, an mag-agom maninigo na magkonsulta sa lambang saro bago gumibo nin mayor na mga desisyon, arog baga kan mga may labot sa mahal na mga babakalon o sa pagpadakula sa saindang mga aki. An komunikasyon sa mga bagay na ini nagkokontribwir sa dayupot na bogkos sa pag-oltanan ninda.

Siempre, an may kakayahan na agom na babae kadakol na gigibohon. Sa Tal 31 bersikulo 13 sagkod 27 nasusurat an hatol asin mga prinsipyo na puedeng gamiton nin mga agom na babae sa ano man na panahon para sa kapakinabangan kan saindang pamilya. Halimbawa, huli sa naglalangkaw na presyo nin mga gubing asin kasangkapan, an may kakayahan na agom na babae nag-aadal na magin mapamaagi asin maekonomiya tanganing an saiyang pamilya igo an gubing asin presentable. (Tal 31 Bersikulo 13, 19, 21, 22) Tanganing makaekonomiya sa gastos kan pamilya sa pagkakan, sia nagtatanom kan puede niang itanom asin maingat sa pamamakal.​—Tal 31 Bersikulo 14, 16.

Siempre pa, an babaeng ini dai nagkakakan “kan tinapay nin kahugakan.” Sia mahigos, asin inoorganisar nia nin episiente an mga aktibidad kan saiyang kairiba sa harong. (Tal 31 Bersikulo 27) Hinahagkosan nia “an saiyang habayan nin kakosogan,” na an boot sabihon nag-aandam siang gumibo nin magagabat na trabaho. (Tal 31 Bersikulo 17) Minabangon sia mantang banggi pa tanganing ponan an saiyang trabaho para sa aldaw, asin mahigos siang nagtatrabaho sagkod sa banggi. Garo baga an lampara na nag-iilaw sa saiyang gibohon pirmeng naglalaad.​—Tal 31 Bersikulo 15, 18.

Orog sa gabos, an may kakayahan na agom na babae tawong espirituwal. Sia may takot sa Dios asin nagsasamba sa saiya na may hararom na paggalang asin reberensial na pagkatakot. (Tal 31 Bersikulo 30) Tinatabangan man nia an saiyang agom na lalaki sa pagpatood sa saindang mga aki na gibohon man iyan. An Tal 31 bersikulo 26 nagsasabi: “Sa kadonongan,” tinotokdoan nia an saiyang mga aki, asin “an ley nin mamomoton na kabootan nasa saiyang dila.”

May Kakayahan na Agom na Lalaki

Tanganing makaatraer nin may kakayahan na agom na babae, kaipuhan ni Lemuel na otobon an mga responsibilidad nin may kakayahan na agom na lalaki. Ipinagirumdom kan ina ni Lemuel sa saiya an nagkapira kaini.

An may kakayahan na agom na lalaki marahay an dangog sa “kamagurangan na lalaki sa daga.” (Talinhaga 31:23) Iyan nangangahulogan na sia saro na may kakayahan, onesto, mapagtitiwalaan, asin may takot sa Dios. (Exodo 18:​21; Deuteronomio 16:​18-​20) Bilang siring, sia magigin “midbid sa mga tata,” kun saen an prominenteng mga lalaki nagtitiripon tanganing pamayohan an mga aktibidad sa siudad. Tanganing magin “midbid” bilang lalaking may takot sa Dios, sia kaipuhan na rasonable asin may pagkakaoyon na nakikipagtabangan sa kamagurangan sa “daga,” na puedeng nangangahulogan kan distrito o rehion.

Daing duda na nagtataram basado sa personal na eksperyensia, ipinagigirumdom kan ina ni Lemuel sa saiyang aki an manongod sa importansia nin pagpaheling nin apresasyon sa saiyang kinukursonadang aagomon. Daing siisay man sa daga na orog na mamahalon nia. Kaya imahinara an hararom na emosyon sa saiyang tingog kan ituga nia sa atubangan kan gabos: “Kadakol kan mga aking babae na nagpaheling nin pagkamaabilidad, alagad ika​—ika nangongorog sa sainda gabos.”​—Talinhaga 31:29.

Malinaw na inapresyar ni Lemuel an madonong na hatol kan saiyang ina. Halimbawa, maririsa ta na sa bersikulo 1, sinasabi nia na saiya an mga tataramon kan saiyang ina. Huli kaini, isinapuso nia an “pagtatanos” kan saiyang ina asin nakinabang sia sa saiyang sadol. Makinabang man logod kita sa “magabat na mensaheng” ini paagi sa pag-aplikar kan mga prinsipyo kaini sa satong buhay.

[Mga Ritrato sa pahina 31]

An may kakayahan na agom na babae dai nagkakakan “kan tinapay nin kahugakan”