Manarig Ka ki Jehova!
“Manarig ka ki Jehova sa bilog mong puso.”—TALINHAGA 3:5.
1. Paano an Talinhaga 3:5 nakatudok sa boot kan sarong solterito, asin may anong haloy na resulta?
AN SARONG haloy na nagin misyonero nagsurat: “‘MANARIG KA SA KAGURANGNAN SA BILOG MONG PUSO; ASIN DAI KA MANARIG SA SAIMONG SADIRING PAKASABOT.’ An mga tataramon na iyan hale sa Biblia, na ikinuwadro asin nakasabit sa lanob nin sarong harong na sakong dinalaw, nakaapod sa sakuyang atension. Sa natada pang mga oras kan aldaw na idto pinaghorophorop ko iyan. Puwede daw na ako, an hapot ko sa sadiri, manarig sa Dios sa bilog kong puso?” An tawong ini 21 anyos kaidto. Sa edad na 90 asin maimbod pang naglilingkod bilang magurang sa Perth, Australia, puwede niang salingoyon an buhay na mayaman sa mga bunga nin bilog na pusong pagsarig ki Jehova, kabale na an 26 na masakit na mga taon nin pagpapayunir sa bagong mga langtad nin pagmimisyonero sa Ceylon (ngonyan Sri Lanka), Burma (ngonyan Myanmar), Malaya, Thailand, India, asin Pakistan.a
2. Anong kapanarigan an maparirigon sa sato kan Talinhaga 3:5?
2 “Manarig ka ki Jehova sa bilog mong puso”—an mga tataramon na ini sa Talinhaga 3:5, siring sa pagkatradusir kan New World Translation, maninigong magmotibar sato gabos sa padagos na bilog na pusong pagdusay kan satong buhay ki Jehova, na nagsasarig na kaya niang parigonon an satong pagtubod, dawa sagkod sa punto na mapangganahan an garo-bukid na mga kaolangan. (Mateo 17:20) Siyasaton niato ngonyan an Talinhaga 3:5 sa konteksto kaiyan.
Sa-ama na Pagtotokdo
3. (a) Anong pagpakosog an manonompongan sa enot na siyam na kapitulo kan Talinhaga? (b) Taano ta maninigo niatong tawan nin orog na atension an Talinhaga 3:1, 2?
3 An enot na siyam na kapitulo kan libro sa Biblia na Talinhaga nagkikinang sa sa-amang pagtotokdo, madonong na hatol gikan ki Jehova para sa gabos na naglalaom na magkamit kan pagigin mga aki sa kalangitan o kan “mamuraway na katalingkasan kan mga aki nin Dios” sa sarong paraisong daga. (Roma 8:18-21, 23) Yaon digdi an madonong na hatol na puwedeng gamiton nin mga magurang sa pagpadakula nin mga aking lalaki asin babae. Pambihira an sadol kan Talinhaga kapitulo 3, na minapoon sa patanid na: “Aki ko, dai mo paglingawan an sakong pagboot, asin kuyogon logod kan saimong puso an sakong mga togon.” Mantang an huring mga aldaw kan maraot na kinaban ni Satanas naghaharani sa katapusan kaini, tawan logod niato nin orog pang atension an mga pagirumdom ni Jehova. An dalan tibaad garo halawig, pero an panuga sa gabos na makakatagal iyo na “idadagdag saimo an lawig nin mga aldaw asin taon nin buhay asin katoninongan”—buhay na daing sagkod sa bagong palakaw ni Jehova.—Talinhaga 3:1, 2.
4, 5. (a) Anong maogmang relasyon an ilinaladawan sa Juan 5:19, 20? (b) Paano an hatol sa Deuteronomio 11:18-21 aplikado sagkod sa satong aldaw?
4 An maogmang relasyon nin mag-ama puwedeng magin pinakamahalaga. An satong Kaglalang, si Jehova Dios, iinareglo iyan na magin siring. Si Cristo Jesus nagsabi manongod sa saiya mismong dayupot na relasyon ki Jehova: “An Aki dai makagigibo nin ano man sa saiyang sadiring boot, kundi an saiya sanang naheheling na ginigibo kan Ama. Huli ta ano man an mga ginigibo kan Sarong iyan, an mga ini man an ginigibo kan Aki sa kaparehong paagi. Huli ta an Ama namomoot sa Aki asin ipinaheheling sa saiya an gabos na saiyang ginigibo.” (Juan 5:19, 20) Katuyohan ni Jehova na an kaagid na kadayupotan maninigong mag-eksister sa pag-oltanan nia mismo asin kan gabos sa saiyang pamilya digdi sa daga, asin sa pag-oltanan man nin mga tawong ama asin kan saindang mga aki.
5 Dinagka an may pagsarig na relasyon sa pamilya sa suanoy na Israel. Sinadol ni Jehova an mga ama duman: “Kaipuhan na iaplikar nindo an mga tataramon kong ini sa saindong puso asin sa saindong kalag asin ibugkos iyan bilang tanda sa saindong kamot, asin iyan kaipuhan na magin pinakabanda sa pag-oltanan kan saindong mga mata. Itokdo man nindo iyan sa saindong mga aki, tanganing magtaram kaiyan kun ika nagtutukaw sa saimong harong asin kun ika naglalakaw sa dalan asin kun ika naghihigda patin kun ika minabangon. Asin isurat mo iyan sa mga harigi nin pinto kan saimong harong asin sa saimong mga trangkahan, tanganing an saindong mga aldaw asin an mga aldaw kan saindong mga aki madagdagan sa ibabaw kan dagang isinumpa ni Jehova sa saindong mga magurang na itatao nia sa sainda, siring kan mga aldaw kan kalangitan sa ibabaw kan daga.” (Deuteronomio 11:18-21) An ipinasabong na Tataramon kan satong Kaharohalangkaweng Paratokdo, si Jehova Dios, puwede nanggad siang irani nin dayupot sa mga magurang asin sa saindang mga aki, pati na sa gabos na iba pang naglilingkod sa saiya sa Kristianong kongregasyon.—Isaias 30:20, 21.
6. Paano niato manonompongan an pag-oyon nin Dios asin nin tawo?
6 An madonong na sa-amang sadol para sa banwaan nin Dios, mga gurang asin hoben, nagpapadagos sa bersikulo 3 asin 4 kan Talinhaga kapitulo 3: “Dai ka logod bayaan nin mamomoton na kabootan asin nin pagkasinsero. Ibugkos mo iyan sa saimong liog. Isurat mo iyan sa tabla kan saimong puso, asin sa siring makakua nin pag-oyon asin marahay na pagmansay sa pagheling nin Dios asin nin daganon na tawo.” Si Jehova Dios mismo nangongorog sa pagpaheling nin mamomoton na kabootan asin pagkasinsero. Arog kan sinasabi sa Salmo 25:10, “an gabos na dalan ni Jehova mamomoton na kabootan asin pagkasinsero.” Bilang pag-arog ki Jehova, maninigo niatong pahalagahan nin marhay an mga kuwalidad na ini asin an nagpoprotehir na puwersa kaiyan, na pinahahalagahan iyan siring sa pagpahalaga niato sa sarong mamahalon na kuwintas asin iinuukit iyan na dai mapapara sa satong puso. Sa siring, odok sa puso kitang makakapamibi: “O Jehova, . . . an saimong mamomoton na pagkaherak asin an saimong pagkasinsero logod perming mag-ingat sa sako.”—Salmo 40:11.
Nagdadanay na Pagsarig
7. Sa anong mga paagi ipinaheling ni Jehova an saiyang pagkamasasarigan?
7 An pagsarig tinatawan nin kahulogan kan Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary na “siertong pagtitiwala sa ugale, kakayahan, karigonan, o katotoohan nin sarong tawo o sarong bagay.” An ugale ni Jehova marigon na napapasikad sa saiyang mamomoton na kabootan. Asin puwede kitang magkaigwa nin lubos na kompiansa sa saiyang kakayahan na gibohon an ipinanuga nia, huling an saiya mismong ngaran, an Jehova, nagpapamidbid sa saiya bilang an dakulang Paramukna. (Exodo 3:14; 6:2-8) Bilang Kaglalang, sia an Burabod nin kakosogan asin dinamikong kosog. (Isaias 40:26, 29) Sia an ladawan nin katotoohan, huli ta “dai mangyayaring magputik an Dios.” (Hebreo 6:18) Kun siring, dinadagka kita na tumao nin lubos na pagsarig ki Jehova, an satuyang Dios, an dakulang Gikanan nin gabos na katotoohan, na igwang makakamhan na kapangyarihan na protehiran an mga nagsasarig sa saiya asin papangyarihon an mamuraway na kapangganahan kan gabos niang makangangalas na katuyohan.—Salmo 91:1, 2; Isaias 55:8-11.
8, 9. Taano an pagsarig ta makamomondong mayo na sa kinaban, asin paano an banwaan ni Jehova nagpapaheling nin pagigin laen?
8 Sa raot na kinaban sa palibot niato, makamomondo na mayo na an pagsarig. Imbes, naheheling niato an kahanaban asin karatan sa gabos na lugar. An tutob kan Mayo 1993 na luwas kan magasin na World Press Review darakulaon an letra kan mensahe na: “AN PAGDAKOL NIN KARATAN—Ilegal na Kuwarta sa Bagong Areglo sa Kinaban. An industriya nin karatan lakop poon sa Brazil sagkod sa Alemania, poon sa Estados Unidos sagkod sa Argentina, poon sa España sagkod sa Peru, poon sa Italia sagkod sa Mejico, poon sa Batikano sagkod sa Rusya.” Mantang iyan basado sa pagkaongis, kahanaban, asin kadaihan nin pagsarig, an bagong areglo daa sa kinaban na gibo nin tawo mayong inaani kundi nag-oorog na kasakitan para sa katawohan.
9 Kabaliktaran sa mga nasyon na politikal, an mga Saksi ni Jehova maogma na magin “nasyon na an Dios iyo si Jehova.” Sinda sana an totoong makasasabi na, “Sa Dios kami nananarig.” Lambang saro sa sainda magayagayang makakukurahaw: “Kasaro nin Dios ako mag-oomaw sa saiyang tataramon. . . . Sa Dios ako nanarig. Dai ako matatakot.”—Salmo 33:12; 56:4, 11.
10. Ano an nagparigon sa dakol na Kristianong hobenes na magdanay sa integridad?
10 Sa sarong nasyon sa Asia kun saen rinibong hoben na Saksi an nag-agi nin makuring mga pangongolog asin pagbilanggo, an pagsarig ki Jehova nagpangyari sa kadaklan na makatagal. Sarong banggi sa bilanggoan, an sarong hoben na Saksi na nag-agi nin makatatakot na mga pagpasakit naghona na dai na nia kayang makatagal. Pero an saro pang hoben hilom na nagdolok saiya sa diklom. Naghinghing ini: “Dai ka sumoko; nakikompromiso ako asin poon kaidto dai na ako nagkaigwa nin katoninongan nin isip.” An enot na hoben pinakosog giraray an saiyang determinasyon na manindogan nin marigon. Puwede kitang magkaigwa nin lubos na pagsarig ki Jehova na saiya kitang tatabangan na mapangganahan an ano man asin gabos na paghihingoa ni Satanas na ibagsak an satong integridad.—Jeremias 7:3-7; 17:1-8; 38:6-13, 15-17.
11. Paano kita naaanimar na manarig ki Jehova?
11 An enot na togon mababasa sa sarong kabtang: “Kamotan mo si Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso.” (Marcos 12:30) Mantang pinaghohorophorop niato an Tataramon nin Dios, an mamuraway na mga katotoohan na satong nanonodan minataros nin hararom sa puso niato kaya kita namomotibar na gamiton an bilog niatong makakaya sa paglilingkod sa satong mamurawayon na Dios, an Soberanong Kagurangnan na Jehova. Iyan pusong nagsosopay sa apresasyon para sa saiya—para sa gabos na itinokdo nia sa sato, sa ginibo nia para sa sato, asin gigibohon pa para sa satuya—na kita naaanimar na manarig nin lubos sa saiyang pagliligtas.—Isaias 12:2.
12. Sa nag-aging mga taon, paano an dakol na Kristiano nagpaheling kan saindang pagsarig ki Jehova?
12 An pagsarig na ini puwedeng pataluboon sa laog nin mga taon. An sarong mapakumbabang Saksi ni Jehova na maimbod na naglingkod sa laog nin labing 50 taon sa opisina prinsipal kan Watch Tower Society sa Brooklyn, poon kan Abril 1927, nagsurat: “Pagtapos kan bulan na idto nakaresibi ako nin paragastos na $5.00 sa laog nin sobre na igwang magayon na kard na itinatampok an teksto sa Biblia na Talinhaga 3:5, 6 . . . Igwang dahelan nanggad na manarig ki Jehova, huli ta sa opisina prinsipal dai nahaloy naapresyar ko na si Jehova igwang sarong ‘maimbod asin madonong na oripon’ na maimbod na nag-aasikaso kan gabos na intereses kan Kahadean digdi sa daga.—Mateo 24:45-47.”b An puso kan Kristianong ini nakasentro, bakong sa pagkamoot sa kuwarta, kundi sa pagkamit nin “dai nawawarang kayamanan sa kalangitan.” Kapareho man ngonyan, an rinibong naglilingkod sa mga erokan na Bethel kan Watch Tower Society sa bilog na daga ginigibo an siring sa irarom nin sarong porma nin legal na panuga nin pagkadukha. Nananarig sindang itatao ni Jehova an saindang mga pangangaipo sa aroaldaw.—Lucas 12:29-31, 33, 34.
Manarig ki Jehova
13, 14. (a) Saen sana makukua an maygurang na sadol? (b) Ano an kaipuhan na likayan tanganing makatagal sa paglamag?
13 Sinasadol kita kan satong langitnon na Ama: “Dai ka manarig sa saimong sadiring pakasabot.” (Talinhaga 3:5) An kinabanon na mga parakonseho asin sikologo nungkang makalalaom na maabot an kadonongan asin pakasabot na ipinaheheling ni Jehova. “Dai nanggad mabibilang an saiyang pakasabot.” (Salmo 147:5) Imbes na manarig sa kadonongan nin prominenteng mga tawo sa kinaban o sa satuyang daing pakasabot na emosyon, dumolok kita ki Jehova, sa saiyang Tataramon, asin sa mga magurang sa Kristianong kongregasyon para sa maygurang na sadol.—Salmo 55:22; 1 Corinto 2:5.
14 An kadonongan nin tawo o pagpalangkaw sa posisyon mayong ikatatabang sato sa marikas na nagdadangadang na aldaw nin grabeng pagbalo. (Isaias 29:14; 1 Corinto 2:14) Sa Hapon durante kan Guerra Mundial II, an sarong may kakayahan pero mapalangkaw na pastor kan banwaan nin Dios pinili an pagsarig sa saiyang sadiring pakasabot. Sa irarom nin pangigipit sia nagin apostata, asin kadaklan kan aripompon nagporondo man sa irarom nin paglamag. An sarong maimbod na tugang na Haponesa, na mapusong nakatagal sa makuring pasakit sa maation na mga selda, nagkomento: “Idtong mga nagdanay na maimbod mayo nin espesyal na mga abilidad asin bakong gayong midbid. Sierto nanggad na gabos kita kaipuhan na perming manarig ki Jehova sa bilog tang puso.”c
15. Anong diosnon na kuwalidad an kaipuhan kun boot niatong mapaoyonan si Jehova?
15 An pagsarig ki Jehova, imbes na sa satong sadiring pakasabot, kalabot an kapakumbabaan. Kanigoan kaimportante an kuwalidad na ini sa gabos na gustong mapaoyonan si Jehova! Tara, minsan an satuyang Dios, dawa ngani Soberanong Kagurangnan sa bilog na uniberso, nagpapaheling nin kapakumbabaan sa relasyon nia sa saiyang intelihenteng mga linalang. Makapasasalamat nanggad kita huli kaiyan. “Sia nagpapakumbaba na helingon an langit asin daga, na binabangon an hababa sa kabokabo.” (Salmo 113:6, 7) Huli kan saiyang dakulang pagkaherak, pinatatawad nia kita sa satong mga kaluyahan basado sa saiyang kadarudakulaing regalo sa katawohan, an mahalagang marhay na pantubos na atang kan saiyang namomotan na Aki, si Cristo Jesus. Maninigo nanggad kitang magpasalamat sa dai na kutana maninigong kabootan na ini!
16. Paano an mga tugang na lalaki makapaghihingoang maabot an mga pribilehiyo sa kongregasyon?
16 Si Jesus mismo pinagigirumdom kita: “An siisay man na nagpapalangkaw kan saiya man sana ibababa, asin an siisay man na magpakumbaba sa saiya man sana ilalangkaw.” (Mateo 23:12) Sa kapakumbabaan, an bautisadong mga tugang na lalaki maninigong maghingoang maabot an mga paninimbagan sa Kristianong kongregasyon. Minsan siring, an mga paraataman maninigong ibilang an saindang pagkanombra, bakong bilang simbolo nin posisyon, kundi bilang oportunidad na gibohon an sarong trabaho, na mapakumbaba, mapag-apresyar, odok sa boot, arog kan ginibo ni Jesus, na nagsabi: “An sakong Ama sagkod ngonyan padagos na naggigibo, asin ako padagos na naggigibo.”—Juan 5:17; 1 Pedro 5:2, 3.
17. Ano an maninigong saboton niato gabos, na minagiya pasiring sa anong gibohon?
17 Permi logod niatong mapakumbaba asin mapagngayongayong saboton na garo sana kita kabokabo sa pagheling ni Jehova. Sa siring, maogma nanggad kita na “an mamomoton na kabootan ni Jehova poon sa panahon na daing katapusan sagkod sa panahon na daing katapusan para sa mga natatakot sa saiya, asin an saiyang katanosan sa mga aki nin mga aki”! (Salmo 103:14, 17) Kun siring, kita gabos maninigong magin alistong mga estudyante kan Tataramon nin Dios. An oras na ginagamit sa personal asin pampamilyang pag-adal, asin sa mga pagtiripon sa kongregasyon, maninigong kabale sa satong pinakamahalagang mga oras sa kada semana. Sa paaging ini nagtitipon kita nin “kaaraman dapit sa Kabanalbanaleng Saro.” Iyo iyan an “pakasabot.”—Talinhaga 9:10.
“Sa Gabos Mong Dalan . . .”
18, 19. Paano niato puwedeng iaplikar an Talinhaga 3:6 sa satong buhay, asin may anong bunga?
18 Sa pagtokdo sato ki Jehova, an banal na Gikanan nin pakasabot, an Talinhaga 3:6 sunod na nagsasabi: “Sa gabos mong dalan girumdomon mo sia, asin itatanos nia an saimong mga dana.” An paggirumdom ki Jehova kalabot an danay na pagigin harani sa saiya sa pamibi. Saen man kita asin ano man an lumataw na situwasyon, tolos-tolos kitang makadodolok sa saiya sa pamibi. Sa aroaldaw niatong mga gibohon, mantang kita nag-aandam sa paglilingkod sa langtad, kun kita naghaharongharong sa pagbalangibog kan saiyang Kahadean, an danay niatong ipamibi bendisyonan nia logod an satong aktibidad. Kun siring, puwede tang kamtan an dai masokol na pribilehiyo asin kagayagayahan sa ‘paglakaw sa kaibanan nin Dios,’ na may kompiansa na ‘itatanos nia an satong mga dana,’ arog kan ginibo nia sa may pagkatakot sa Dios na si Enoc, Noe, asin maimbod na mga Israelita, arog baga ni Josue asin Daniel.—Genesis 5:22; 6:9; Deuteronomio 8:6; Josue 22:5; Daniel 6:23; helingon man an Santiago 4:8, 10.
19 Kun ipinahahayag ta an satong mga pakimaherak ki Jehova, makasasarig kita na ‘an katoninongan nin Dios na minalampas sa gabos na kaisipan mag-iingat kan satong puso asin kan satong mga pag-isip paagi ki Cristo Jesus.’ (Filipos 4:7) An katoninongan na ini nin Dios, na nababanaag sa magayagayang lalauogon, puwedeng magrekomendar kan satong mensahe sa mga kagharong na nakakaolay ta sa satong paghuhulit. (Colosas 4:5, 6) Mapakokosog man kaiyan an mga nakakamate nin tension o inhustisya na usong marhay sa presenteng kinaban, siring sa ipinaheheling kan minasunod na tala.d
20, 21. (a) Durante kan karingisan nin Nazi, paano an integridad nin mga Saksi ni Jehova nagpakosog sa iba? (b) Anong determinasyon an maninigong mapukaw sa sato kan tingog ni Jehova?
20 Si Max Liebster, sarong Judio sa laman na huli sa garo baga milagro nakaligtas sa Holocaust, ilinadawan an saiyang pagbiyahe pasiring sa kampo de konsentrasyon nin Nazi paagi sa mga tataramon na ini: “Binaratan kami sa laog nin mga kotse nin tren na ginibong saradit na selda para sa duwa katawo. Sinipa palaog sa saro kaiyan, nakahampang ko an sarong preso na an mga mata mahehelingan nin katoninongan. Yaon sia duman huli sa paggalang nia sa pagboot nin Dios, na pinili an bilanggoan asin posibleng kagadanan kisa pabuloson an dugo nin ibang tawo. Sia saro sa mga Saksi ni Jehova. Irinayo sa saiya an mga aki nia, asin ginadan an agom nia. Hinahalat niang gadanon man sia. An 14 aldaw na pagbiyahe nagtao nin simbag sa sakong mga pamibi, huli ta durante kan mismong pagbiyaheng ini pasiring sa kagadanan na nanompongan ko an paglaom sa buhay na daing katapusan.”
21 Pakatapos na maeksperyensiahan an “lungib nin mga leon” kan Auschwitz, siring kan pag-apod nia kaiyan, asin mabautismohan, an tugang na lalaking ini nakaagom nin saro sa mga Saksi ni Jehova na nabilanggo man asin na an ama nagsakit sa kampo de konsentrasyon sa Dachau. Mantang yaon duman an ama kan babae, nabaretaan kaini na an saiyang agom asin aking daragita inarestar man. Ilinadawan nia an saiyang reaksion: “Haditon akong marhay. Dangan sarong aldaw mantang ako nagpipila sa pagkarigos, nakadangog ako nin sarong boses na kinokotar an Talinhaga 3:5, 6 . . . Nag-aningal iyan siring sa sarong tingog gikan sa kalangitan. Idto mismo an kaipuhan ko tanganing makapanindogan giraray ako.” Sa aktuwal, an boses gikan sa saro man na preso na kinokotar an tekstong ini, pero an pangyayari nagdodoon kan puwersa kan Tataramon nin Dios sa sato. (Hebreo 4:12) An tingog ni Jehova logod na mapuwersang magtaram sa sato ngonyan paagi sa mga tataramon kan satong teksto kan taon 1994: “Manarig ka ki Jehova sa bilog mong puso”!
[Mga Nota sa Ibaba]
a Helingon an artikulong “Trusting Jehovah With All My Heart,” na isinaysay ni Claude S. Goodman, sa The Watchtower, Disyembre 15, 1973, pahina 760-5.
b Helingon an artikulong “Determined to Praise Jehovah,” na isinaysay ni Harry Peterson, sa The Watchtower, Hulyo 15, 1968, pahina 437-40.
c Helingon an artikulong “Jehovah Does Not Forsake His Servants,” na isinaysay ni Matsue Ishii, sa The Watchtower, Mayo 1, 1988, pahina 21-5.
d Helingon man an artikulong “Deliverance! Proving Ourselves Grateful,” na isinaysay ni Max Liebster, sa The Watchtower, Oktubre 1, 1978, pahina 20-4.
Bilang Sumaryo
◻ Anong klaseng hatol an itinatao sa Talinhaga?
◻ Paano kapakipakinabang sa sato an pagsarig ki Jehova?
◻ Ano an kalabot sa pagsarig ki Jehova?
◻ Taano ta maninigo niatong girumdomon si Jehova sa gabos tang dalan?
◻ Paano itinatanos ni Jehova an satong mga dana?
[Mga ritrato sa pahina 15]
An magayagayang mensahe kan Kahadean nakaaakit sa mga tawong sadiosan an puso