Ano an Punto de Vista Mo sa Kagadanan?
AN KAGADANAN nagtatao nin dakulang kamondoan sa sato mantang ginigibo niato an satong pan-aroaldaw na mga aktibidad, gurano man kita tibaad kabagsik sa pisikal o kayaman. Puedeng umabot iyan sa sato sa sunod na pagbalyo sa tinampo o paghigda sa katre. Dahel sa grabeng mga kapahamakan na arog kan pagsalakay nin mga terorista kan Setyembre 11, 2001, sa Siudad nin Nueva York asin Washington, D.C., narealisar niato an katotoohan na “an ultimong kaiwal,” an kagadanan, tinitipon an mga biktima kaiyan hale sa gabos na klase nin pamumuhay asin sa laen-laen na edad, na kun beses nagkukua nin rinibo sa laog sana nin pirang minuto.—1 Corinto 15:26.
Minsan siring, an kagadanan garo baga nakapupukaw kan interes nin mga tawo. Mayo nin mas makakapabenta sa mga peryodiko o mas makaaakit sa mga tawo na dalanon an bareta sa telebisyon kisa mga bareta nin pagkagadan, partikularmente an pagkagadan nin kadakol na tawo sa makatatakot na marhay na mga kamugtakan. Garo baga an mga tawo dai nagsasawa kaiyan, baga man iyan pagkagadan sa guerra, natural na kalamidad, krimen, o helang. An pagparaisip na ini manongod sa kagadanan nahahayag sa masakiton masabotan na pagpaheling nin grabeng emosyon kun may nagagadan na midbid asin bantog na mga tawo.
Dai manenegaran an gabos na ini. An mga tawo nagdadanay na interesado sa kagadanan—kagadanan nin iba. Minsan siring, kun mapaatubang sa sainda mismong kagadanan, habo nindang isipon iyan. An sato mismong kagadanan dai kayang isip-isipon kan kadaklan sa sato.
Nariribong Manongod sa Kagadanan?
Pirmeng dai niato gusto na pag-isip-isipon an manongod sa sato mismong kagadanan asin iyan pirmeng arog kaiyan. Taano man? Huli ta ibinugtak nin Dios sa sato an makosog na pagmawot na mabuhay sagkod lamang. “Ibinugtak man nia an panahon na daing sagkod sa saindang mga puso,” sabi kan Eclesiastes 3:11, segun sa Anchor Bible. Kun siring, an pagigin dai malilikayan kan kagadanan nagbunga nin pagkorontrahan sa isip nin mga tawo, sarong nagdadanay na dai pagkaoroyon. Tanganing pagkaoyonon an pagkorontrahan na ini sa isip asin mapanigoan an natural na paghimuyawot na padagos na mabuhay, nag-imbento an mga tawo nin gabos na klase nin paniniwala, poon sa doktrina kan inmortalidad kan kalag sagkod sa paniniwala sa reenkarnasyon.
Ano man an dahelan, an kagadanan nakapupurisaw, nakasisindak na pangyayari, asin lakop an pagkatakot sa kagadanan. Kun siring, maninigo na dai kita magngalas na an sosyedad nin tawo sa pankagabsan nanonompongan na an kagadanan sarong nakapanluluya sa boot na posibilidad. Sarong bagay, ipinaheheling kan kagadanan an grabeng kadaihan nin pakinabang kan buhay na idinusay sa pagmamaigot na kamtan an kayamanan asin kapangyarihan.
Isinuway nin Kagadanan?
Kan nakaaging mga panahon, an tawong may helang na ikagagadan o nalugadan nin grabe parateng tinotogotan na magadan sa pamilyar asin namomotan na mga kamugtakan sa saiya mismong harong. Sa parate ini an kamugtakan kan mga panahon kan Biblia, asin totoo pa iyan sagkod ngonyan sa nagkapirang kultura. (Genesis 49:1, 2, 33) Sa siring kaiyan na mga kamugtakan, an pamilya nagtitiripon, asin an mga aki kaayon sa pag-orolay. Nagpapamate ini sa lambang miembro kan pamilya na sia dai nagmomondo nin solo asin nagtatao nin karangahan huli sa daramay na paninimbagan asin daramay na pagmondo.
Ini kabaliktaran na marhay kan nangyayari sa sarong sosyedad na bawal pag-olayan an kagadanan, na ibinibilang iyan na makimakarimarimang bagay, asin na ipinupuera dian an mga aki huli sa paghona na iyan “dai makakayanan” ninda. Ngonyan na mga aldaw an pagkagadan laen na sa dakol na paagi, asin sa parate iyan mas mapungaw. Maski ngani an kadaklan gustong magadan sa harong, toninong asin mamomoton na inaataman kan pamilya, para sa dakol an masakit na katunayan iyo na nagagadan sinda sa ospital, sa parate nagsosolo asin nagsasapo nin kolog, nakatakod sa makatatakot na mga kasangkapan na moderno sa teknolohiya. Sa ibong na lado, minilyon an nagagadan na sana na dai naaraman an ngaran—an dai na namidbid na mga biktima nin paglaglag sa sarong rasa, makuring kakulangan nin kakanon, AIDS, guerra sibil, o labi-labi sanang kadukhaan.
Sarong Tema na Dapat Pensaron
Dai dinedesganar kan Biblia an paghorophorop manongod sa kagadanan. Sa katunayan, an Eclesiastes 7:2 nagsasabi sato: “Mas marahay na magduman sa harong nin pagmondo kisa magduman sa harong nin bangkete, huli ta iyo iyan an katapusan nin gabos na tawo.” Kun napapaatubang sa katunayan nin kagadanan, tibaad malingawan niato an satong ordinaryong mga iniisip o aktibidad asin magkonsentrar sa kahalipotan nin buhay. Makatatabang ini sa sato na gamiton an satong buhay sa mas makahulogan na paagi imbes na magkapakapa sana o sayangon iyan.
Ano an punto de vista nindo sa kagadanan? Siniyasat na daw nindo an saindong mga saboot, paniniwala, paglaom, asin kinatatakotan manongod sa katapusan kan saindong buhay?
Arog kan naturalesa nin buhay, an naturalesa nin kagadanan dai kayang ipaliwanag asin masabotan nin tawo. An solamenteng puedeng magpaliwanag kan bagay na iyan na may masasarigan na autoridad iyo an satong Kaglalang. Yaon sa saiya an “gikanan nin buhay,” asin sa ‘saiya an mga dalan hale sa kagadanan.’ (Salmo 36:9; 68:20) Minsan ngani garo baga makangangalas iyan, an pagsiyasat sa nagkapirang popular na paniniwala manongod sa kagadanan basado sa liwanag kan Tataramon nin Dios magigin nakararanga sagkod nakagiginhawa. Ihahayag kaiyan na an kagadanan bako man talagang katapusan kan gabos na bagay.
[Blurb sa pahina 4]
An posibilidad na magadan nakatatabang sa sato na gamiton an satong buhay sa mas makahulogan na paagi