Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kasumpay kan Kapitulo Siete: Herak Man kan Ubasan na Bakong Fiel!
An Karibay nin Kahanaban
17. Anong maraot na gawe-gawe an kinokondenar sa enot na herak man ni Isaias?
17 Sa Isa 5 bersikulo 8, dai na kinokotar ni Isaias an mga tataramon ni Jehova. Kinokondenar an nagkapira sa “ubas na kadlaganon” na ibinunga sa Juda, personal niang idinedeklarar an enot sa anom na herak man: “Herak man kan mga isinusumpay an harong sa harong, asin an mga isinasaro an oma sa oma sagkod na mayo na nin lugar asin kamo na sana an nag-eerok sa tahaw kan daga! Sa sakuyang talinga nanumpa si Jehova nin mga hukbo na dakol na harong, minsan ngani darakula asin magagayon, an magigin talagang bagay na pinagngangalasan, na mayo nin nag-iistar. Huli ta dawa an sampulong acre nin ubasan maprodusir sana nin sarong sokol na bato, asin dawa an sarong sokol na homer na banhi maprodusir sana nin sarong sokol na efa.”—Isaias 5:8-10.
18, 19. Paano iniignoro kan mga katemporanyo ni Isaias an mga ley ni Jehova mapadapit sa rogaring, asin ano an magigin resulta para sa sainda?
18 Sa suanoy na Israel gabos na daga sa katapustapusi rogaring ni Jehova. An lambang pamilya may mana na tao nin Dios, na puede nindang paarkilahan o ipaarindar alagad nungka na ipababakal “sagkod lamang.” (Levitico 25:23) Inolang kan ley na ini an mga pag-abuso, arog baga kan mga monopoliya sa daga. Iningatan man kaiyan an mga pamilya sa makuring kadukhaan. Minsan siring, an nagkapira sa Juda mahanab na linalapas an mga ley nin Dios mapadapit sa rogaring. Nagsurat si Miqueas: “Pinagmawot ninda an mga oma asin inagaw an mga iyan; siring man an mga harong, asin kinurua iyan; asin saindang tinikas an pusog na lalaki asin an saiyang pamilya, an lalaki asin an saiyang minanang rogaring.” (Miqueas 2:2) Alagad nagpapatanid an Talinhaga 20:21: “An pamana nakukua paagi sa kahanaban sa primero, alagad an ngapit kaiyan dai bebendisyonan.”
19 Nanunuga si Jehova na an mga mahanab na ini hahalean nia kan saindang ganansia na nakua sa maraot na paagi. An mga harong na saindang kinikil ‘mayo nin mag-iistar.’ An mga daga na saindang naaraan kadikit sanang parte kan kapasidad kaiyan an magigin produkto. Dai sinasabi kun paano asin noarin eksaktong maootob an sumpang ini. Posibleng marhay na iyan nanonongod, kisuerra sa sarong kabtang, sa mga kamugtakan na ibubunga kan pagkadistiero sa Babilonya sa ngapit.—Isaias 27:10.
20. Paano makalilikay an mga Kristiano ngonyan na arogon an mahanab na aktitud na ipinaheling nin nagkapira sa Israel?
20 Dapat na ikasurang nin makuri nin mga Kristiano ngonyan an dai naiingustohan na kahanaban na arog kan ipinaheling nin nagkapirang Israelita kaidto. (Talinhaga 27:20) Kun sobra na an nagigin importansia nin materyal na mga bagay, madali sanang pababaon an sadiri sa daing prinsipyong mga paagi na magkakuarta. An saro puede na madaling masiod nin may pagkailegal na mga transaksion sa negosyo o bakong realistikong mga pakana sa biglang pagyaman. “An naghuhumaring yumaman dai magdadanay na inosente.” (Talinhaga 28:20) Kun siring, abaa kaimportante na makontento sa kun ano an yaon sa sato!—1 Timoteo 6:8.
An Siod nin Kuestionableng Pag-aling-aling
21. Anong mga kasalan an kinokondenar sa ikaduwang herak man ni Isaias?
21 Sumunod an ikaduwang herak man ni Isaias: “Herak man kan mga nagmamata nin amay sa aga tanganing hanapon sana ninda an nakabuburat na arak, na nagdadanay sagkod sa kadikloman nin matangang banggi tanganing palaadon sinda kan arak mismo! Asin dapat na may arpa asin instrumentong de kuerdas, pandereta asin plauta, patin arak sa saindang mga bangkete; alagad dai ninda pinagheheling an aktibidad ni Jehova, asin dai ninda naheling an gibo kan saiyang mga kamot.”—Isaias 5:11, 12.
22. Anong kadaihan nin pagpopogol an naheling sa Israel, asin ano an magigin resulta para sa nasyon?
22 Si Jehova an “maogmang Dios” asin dai nia ipinangunguri sa saiyang mga lingkod an rasonableng pag-aling-aling. (1 Timoteo 1:11) Minsan siring, linalampasan kan mga parahanap na ini nin kasiraman an gabos na limite! “An mga nagbuburat parateng burat sa banggi,” sabi kan Biblia. (1 Tesalonica 5:7) Alagad an maribok na nag-oorogma sa hula pinoponan an mga pagbuburat ninda sa kaagahon asin nagpapadagos sa pag-inom sagkod sa banggi! Minagawe sinda na garo baga mayo an Dios, na garo baga dai sinda papaninimbagon sa saindang mga ginigibo. Ihinula ni Isaias an madiklom na ngapit para sa mga siring. “An sakuyang banwaan kaipuhan na madistiero huli sa kadaihan nin kaaraman; asin an magigin kamurawayan ninda mga tawong grabe an gutom, asin an kadaklan ninda mamamara sa paha.” (Isaias 5:13) Huli ta habong gumawe segun sa tunay na kaaraman, an katipan na banwaan nin Dios—an halangkaw asin an hababa—mahilig sa Sheol.—Basahon an Isaias 5:14-17.
23, 24. Anong pagpopogol asin pagigin tama sana an hinahagad sa mga Kristiano na ipaheling?
23 An “mariribok na pag-ogma,” o “daing kontrol na mga parti,” problema man sa tahaw nin nagkapirang Kristiano kan enot na siglo. (Galacia 5:21; Byington; 2 Pedro 2:13) Kaya bakong makangangalas na an nagkapirang nagdusay na Kristiano ngonyan nagpaheling nin maluyang paghusgar pag-abot sa sosyal na mga pagtiripon. Huli sa daing pakundangan na pag-inom nin mga inomon na de alkohol an nagkapira nagin makosogon an boses asin maribok. (Talinhaga 20:1) Igwa pa ngani nin mga guminawe nin inmoral sa impluwensia nin sobrang alkohol, asin an nagkapirang pagtiripon pinabayaan na magpadagos nin haros magdamlag, kaya nakaolang sa Kristianong mga aktibidad pagkaaga.
24 Minsan siring, an timbang na mga Kristiano nagpapaluwas nin diosnon na mga bunga asin nagpopogol saka tama sana sa saindang pinipiling pag-aling-aling. Hinihimate ninda an hatol ni Pablo na yaon sa Roma 13:13: “Maglakaw kita nin maninigo na siring baga kun aldaw, bakong sa mariribok na pag-ogma asin pagburat.”
Pagkaongis sa Kasalan Asin Pagkamoot sa Katotoohan
25, 26. Anong maraot na kaisipan kan mga Israelita an ibinubuyagyag ni Isaias sa saiyang ikatolo asin ikaapat na herak man?
25 Dangoga ngonyan an ikatolo asin ikaapat na herak man ni Isaias: “Herak man kan mga ginuguyod an sala nin mga lubid nin daing katotoohan, asin nin mga pisi nin karreta an kasalan; an mga nagsasabi: ‘Pabayae na maghumari an gibo nia; pabayae na iyan umabot nin marikas, tangani na iyan maheling niamo; asin pabayae na an nasa isip kan Banal na Saro nin Israel maparani asin umabot, tangani na iyan maaraman niamo!’ Herak man kan mga nagsasabing an marahay maraot asin an maraot marahay, idtong mga riniribayan nin kadikloman an liwanag asin nin liwanag an kadikloman, idtong mga riniribayan nin mapait an mahamis asin nin mahamis an mapait!”—Isaias 5:18-20.
26 Abaa kabuhay na marhay kan paglaladawan na ini sa mga paragibo nin kasalan! Konektado sinda sa kasalan arog kan pagkagakod nin paraguyod na mga hayop sa mga karreta. An mga parakasalang ini mayo nin kinatatakotan na maabot na aldaw nin paghokom. May pagtuyatuya na sinasabi ninda: “Pabayae na maghumari an gibo [nin Dios]!” Imbes na pumasakop sa Ley nin Dios, saindang binibiribid an mga bagay, na sinasabing “an marahay maraot asin an maraot marahay.”—Ikomparar an Jeremias 6:15; 2 Pedro 3:3-7.
27. Paano malilikayan nin mga Kristiano ngonyan an aktitud na kapareho kan sa mga Israelita?
27 Dapat na likayan nin mga Kristiano ngonyan an siring na aktitud ano man an mangyari. Halimbawa, nagsasayuma sindang akoon an punto de vista kan kinaban na puede an pakikisaro asin homoseksuwalidad. (Efeso 4:18, 19) Totoo, puedeng “gumibo nin sala” an sarong Kristiano na puedeng sumagkod sa pakakomiter nin magabat na kasalan. (Galacia 6:1) An mga magurang sa kongregasyon andam na tumabang sa mga nagkasala asin nagkakaipo nin tabang. (Santiago 5:14, 15) Sa tabang nin pamibi asin hatol na basado sa Biblia, posible an espirituwal na pagkaomay. Ta kun dai, yaon an peligro na magin “oripon nin kasalan.” (Juan 8:34) Imbes na tuyatuyaon an Dios asin dai na makarealisar sa nagdadangadang na aldaw nin paghokom, an mga Kristiano nagmamaigot na magdanay na “daing digta asin dai nin kanawayan” sa atubangan ni Jehova.—2 Pedro 3:14; Galacia 6:7, 8.
28. Anong mga kasalan an kinokondenar sa pangultimong mga herak man ni Isaias, asin paano malilikayan nin mga Kristiano ngonyan an siring na mga kasalan?
28 Tamang-tama, idinadagdag ni Isaias an pangultimong mga herak man na ini: “Herak man kan mga madonong sa sadiri nindang mga mata asin may diskresion dawa sa atubangan kan sadiri nindang lalauogon! Herak man kan mga makokosog sa pag-inom nin arak, asin kan mga tawong may enerhiya nin buhay sa pagsalak nin nakabuburat na arak, kan mga ipinahahayag na matanos an maraot huli sa suhol, asin hinahale dawa an katanosan kan matanos sa saiya!” (Isaias 5:21-23) An mga tataramon na ini minalataw na para sa mga naglilingkod bilang hokom sa nasyon. An mga magurang sa kongregasyon ngonyan naglilikay na magin garo baga “madonong sa sadiri nindang mga mata.” Sinda mapakumbabang nag-aako kan hatol nin mga kapwa magurang sa kongregasyon asin maingat na nagsususog sa organisasyonal na mga instruksion. (Talinhaga 1:5; 1 Corinto 14:33) Tama sana an paggamit ninda nin mga inomon na de alkohol, na nungka na minainom bago otobon an mga paninimbagan sa kongregasyon. (Oseas 4:11) Linilikayan man nin mga magurang sa kongregasyon an dawa pagtao kan impresyon na sinda nagpapaheling nin paboritismo. (Santiago 2:9) Abaa kalaen sa klero nin Kakristianohan! An dakol sa mga ini inaabsuelto na daing toltol na imbestigasyon an mga maimpluwensia saka mayayaman na parakasala sa tahaw ninda, na kabaliktaran na marhay kan mga patanid ni apostol Pablo sa Roma 1:18, 26, 27; 1 Corinto 6:9, 10; asin Efeso 5:3-5.
29. Anong kapahapahamak na katapusan an naghahalat sa Israelitang ubasan ni Jehova?
29 Tinatapos ni Isaias an makahulang mensaheng ini paagi sa paglaladawan sa kapahapahamak na katapusan para sa mga “isinikwal an ley ni Jehova” asin dai nakapaluwas nin matanos na bunga. (Isaias 5:24, 25; Oseas 9:16; Malaquias 4:1) Saiyang ipinahahayag: “[Si Jehova] nagpaitaas nin senyal sa sarong dakulang nasyon sa harayo, asin siniwitan nia iyan sa poro kan daga; asin, uya! naghuhumari na iyan maabot nin marikas.”—Isaias 5:26; Deuteronomio 28:49; Jeremias 5:15.
30. Siisay an mapadupil sa “sarong dakulang nasyon” tumang sa banwaan ni Jehova, asin may anong resulta?
30 Kan suanoy na mga panahon an sarong palo na nasa halangkaw na lugar puedeng magserbing “senyal,” o durupilan, para sa mga tawo o hukbo. (Ikomparar an Isaias 18:3; Jeremias 51:27.) Ngonyan si Jehova mismo an mapadupil sa dai nginaranan na “dakulang nasyon” na ini tanganing gibohon an saiyang paghokom.a ‘Sisiwitan nia iyan,’ an boot sabihon, aapodon an atension kaiyan sa saiyang sumbikalan na banwaan bilang bagay na maninigong kongkistaron. Sumunod na ilinaladawan kan propeta an marikas asin nakasisindak na pagsalakay kan garo leon na mga kongkistador na ini na “dadakopon an nasiba,” an boot sabihon, an nasyon nin Dios, “asin dadarahon iyan” sa pagkabihag. (Basahon an Isaias 5:27-30a.) Asin abaa kamakamomondong resulta para sa daga kan banwaan ni Jehova! “Talagang pagmamasdan nin saro an daga, asin, uya! may makamomondong kadikloman; asin dawa an liwanag duminiklom huli sa mga toro dian.”—Isaias 5:30b.
31. Paano malilikayan nin tunay na mga Kristiano an padusa sa Israelitang ubasan ni Jehova?
31 Iyo, an ubasan na mamomoton na marhay na itinanom nin Dios nagin daing bunga—maninigo sana sa kalaglagan. Abaa kamapuersang leksion an itinatao kan mga tataramon ni Isaias para sa gabos na maglilingkod ki Jehova ngonyan! Maghingoa logod sinda na daing ibang ibunga kundi matanos na bunga, para sa kaomawan ni Jehova asin sa sainda mismong kaligtasan!
[Nota sa Ibaba]
a Sa ibang hula, sinasabi ni Isaias na an Babilonya an nasyon na magibo kan nakalalaglag nin biyo na paghokom ni Jehova sa Juda.