Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kasumpay kan Kapitulo Beinte-Uno: An Kamot ni Jehova Nagin Halangkaw
Minamawot an Katanosan Asin an “Girumdoman” ni Jehova
16. Anong marahay na halimbawa nin debosyon an itinao ni Isaias?
16 Pakatapos kan awit na ini sa kapangganahan, ihinayag ni Isaias an rarom kan saiya mismong debosyon asin an mga balos sa paglilingkod sa Dios nin katanosan. (Basahon an Isaias 26:7-9.) An propeta nagtatao nin marahay na halimbawa nin ‘paglaom ki Jehova’ asin nin pagkaigwa nin hararom na pagmawot para sa “ngaran” asin “girumdoman” ni Jehova. Ano an girumdoman ni Jehova? An Exodo 3:15 nagsasabi: “Jehova . . . an sakong ngaran sagkod sa panahon na daing katapusan, asin iyo ini an sakong girumdoman sa sunod-sunod na kapag-arakian.” Minamahal ni Isaias an ngaran ni Jehova asin an gabos na irinerepresentar kaiyan, kaiba an Saiyang matanos na mga pamantayan asin dalan. An mga nagkukultibar nin siring na pagkamoot ki Jehova nakaseseguro sa saiyang mga bendisyon.—Salmo 5:8; 25:4, 5; 135:13; Oseas 12:5.
17. Anong mga pribilehio an dai itatao sa mga maraot?
17 Minsan siring, bakong gabos namomoot ki Jehova asin sa saiyang halangkawon na mga pamantayan. (Basahon an Isaias 26:10.) An maraot, dawa pa agdahon, sutil na nagsasayumang manodan an katanosan tangani na makalaog “sa daga nin katanosan,” an daga na okupado kan matanos sa moral asin espirituwal na mga lingkod ni Jehova. Bilang resulta, an mga maraot “dai makakaheling kan kalangkawan ni Jehova.” Dai sinda mabubuhay tanganing kamtan an mga bendisyon na mabolos sa katawohan pakatapos na masantipikar an ngaran ni Jehova. Dawa sa bagong kinaban, kun an bilog na daga magin nang “daga nin katanosan,” an nagkapira tibaad dai maghimate sa mamomoton na kabootan ni Jehova. An ngaran kan mga siring dai isusurat sa libro nin buhay.—Isaias 65:20; Kapahayagan 20:12, 15.
18. Sa anong paagi na an nagkapira kan kaaldawan ni Isaias ginustong magin buta, asin noarin sinda mapipiritan na ‘masdan’ si Jehova?
18 “O Jehova, an saimong kamot nagin halangkaw, alagad dai ninda iyan namamasdan. Mamamasdan ninda asin mapapasupog sinda huli sa kaigotan para sa saimong banwaan. Iyo, an mismong kalayo para sa saimong mga kaiwal an maubos sa sainda.” (Isaias 26:11) Kan kaaldawan ni Isaias, pinatunayan kan mismong kamot ni Jehova na iyan mamuraway kan protehiran ni Jehova an saiyang banwaan paagi sa paghiro tumang sa saindang mga kaiwal. Alagad dai ini rinekonoser kan kadaklan. An mga siring, na ginustong magin buta sa espirituwal, sa kahurihurihi mapipiritan na ‘masdan,’ o rekonoseron, si Jehova kun sinda uboson kan kalayo kan saiyang kaigotan. (Sofonias 1:18) Kan huri sinabi nin Dios ki Ezequiel: “Kaipuhan na makaaram sinda na ako si Jehova.”—Ezequiel 38:23.
“An Namomotan ni Jehova Saiyang Dinidisiplina”
19, 20. Taano asin paano dinisiplina ni Jehova an saiyang banwaan, asin siisay an nakinabang sa siring na disiplina?
19 Aram ni Isaias na an ano man na katoninongan asin prosperidad na nakakamtan kan saiyang mga kahimanwa huli sa bendisyon ni Jehova. “O Jehova, huhusgaran mo kami nin katoninongan, huli ta an gabos ming gibo ginibo mo para sa samo.” (Isaias 26:12) Sa ibong kaini asin sa ibong kan pagtao ni Jehova nin oportunidad sa saiyang banwaan na magin “kahadean nin mga saserdote asin banal na nasyon,” an Juda nagkaigwa nin pareho marahay asin maraot na kasaysayan. (Exodo 19:6) Paorootro, an saiyang banwaan nagsamba sa falsong mga dios. Bilang resulta, paorootro sindang dinisiplina. Minsan siring, an siring na disiplina ebidensia kan pagkamoot ni Jehova huli ta “an namomotan ni Jehova saiyang dinidisiplina.”—Hebreo 12:6.
20 Sa parate, dinidisiplina ni Jehova an saiyang banwaan paagi sa pagtogot sa ibang nasyon, “ibang mga kagurangnan,” na dominaron sinda. (Basahon an Isaias 26:13.) Kan 607 B.C.E., tinogotan nia an mga Babilonyo na darahon sinda sa pagkadistiero. Nakinabang daw sinda digdi? An pagdusa mismo dai nagtatao nin pakinabang sa sarong tawo. Minsan siring, kun an nagdudusa may nanodan sa nangyari, nagsolsol, asin nagtao nin eksklusibong debosyon ki Jehova, kun siring sia nakinabang. (Deuteronomio 4:25-31) Igwa daw nin siisay man sa mga Judio na nagpaheling nin diosnon na pagsolsol? Iyo! Si Isaias nagsasabi sa makahulang paagi: “Paagi sana sa saimo na sasambiton niamo an saimong ngaran.” Pakabalik ninda hale sa pagkadistiero kan 537 B.C.E., kinaipuhan kan mga Judio sa parate na disiplinahon huli sa ibang mga kasalan, alagad nungka na sindang nabiktima liwat nin pagsamba sa mga dios na gapo.
21. Ano an mangyayari sa mga nagdaogdaog sa banwaan nin Dios?
21 Kumusta man an mga nambihag sa Juda? “Daing maginibo sa kagadanan, dai sinda mabuhat. Kun siring itinao mo an saimong atension tanganing mapara mo sinda asin laglagon an gabos na pagkasabi manongod sa sainda.” (Isaias 26:14) An Babilonya madusa huli sa karingisan na ipinasapar kaiyan sa piniling nasyon ni Jehova. Paagi sa mga Medo asin Persiano, pababagsakon ni Jehova an mapalangkaw na Babilonya asin bubutasan an saiyang desterradong banwaan. An dakulang siudad na iyan, an Babilonya, dai nang magiginibo, na garo man sana gadan. Sa kahurihurihi, sia dai na maeksister.
22. Sa presenteng mga panahon, paano binendisyonan an banwaan nin Dios?
22 Bilang kaotoban sa presenteng panahon na, an sarong natatada nin dinalisay na espirituwal na Israel pinatalingkas sa Dakulang Babilonya asin ibinalik sa paglilingkod ki Jehova kan 1919. Huling may bagong bagsik, maigot na idinusay kan linahidan na mga Kristiano an saindang sadiri sa paghuhulit. (Mateo 24:14) Binendisyonan man sinda ni Jehova nin pagdakol, na nagdadara pa ngani nin sarong dakulang kadaklan nin “ibang karnero” tangani na maglingkod kaiba ninda. (Juan 10:16) “Dinagdagan mo an nasyon; O Jehova, dinagdagan mo an nasyon; pinamuraway mo an saimong sadiri. Pinahiwas mo an gabos na pagdolonan kan daga. O Jehova, sa panahon nin kasakitan itinao ninda an saindang atension sa saimo; sinda nagpahayag nin hinghing na pamibi kan mag-ako sinda kan saimong pagdisiplina.”—Isaias 26:15, 16.
“Sinda Maburuhat”
23. (a) Anong lataw na pagpaheling kan kapangyarihan ni Jehova an nangyari kan 537 B.C.E.? (b) Anong kaagid na pagpaheling an nangyari kan 1919 C.E.?
23 Binabalikan ni Isaias an situwasyon na napapaatubang sa Juda mantang ini bihag pa kan Babilonya. Ikinomparar nia an nasyon sa sarong babae na pinagpoporosan alagad dai kayang mangaki na daing tabang. (Basahon an Isaias 26:17, 18.) An tabang na iyan nag-abot kan 537 B.C.E., asin an banwaan ni Jehova nagbalik sa saindang dagang tinuboan, na galagang itogdok liwat an templo asin ibalik an tunay na pagsamba. Garo man sana an nasyon binuhay liwat hale sa mga gadan. “An saimong mga gadan magkakaburuhay. Sakuyang bangkay—sinda maburuhat. Pagmata kamo asin kurahaw kamo sa kagayagayahan, kamong mga nag-eerok sa kabokabo! Huli ta an saimong ambon siring sa ambon nin malvas, asin minsan an mga daing kosog sa kagadanan papangyayarihon mismo kan daga na mamundag.” (Isaias 26:19) Kanigoan na pagpaheling kan kapangyarihan ni Jehova! Dugang pa, kanigoan na pagpaheling an nangyari kan an mga tataramon na ini naotob sa espirituwal na sentido kan 1919! (Kapahayagan 11:7-11) Asin kanigoan an satong pag-antisipar sa panahon na maotob na sa literal na paagi an mga tataramon na ini sa bagong kinaban asin an mga daing kosog sa kagadanan ‘makakadangog kan tingog ni Jesus asin maruluwas’ hale sa mga lolobngan nin girumdoman!—Juan 5:28, 29.
24, 25. (a) Paano puedeng kinuyog kan mga Judio kan 539 B.C.E. an pagboot ni Jehova na sinda magtago? (b) Ano an puedeng pinanonongdan kan ‘panlaog na mga kuarto’ sa presenteng mga panahon, asin anong aktitud an dapat niatong kultibaron dapit sa mga ini?
24 Minsan siring, tanganing kamtan kan mga fiel an espirituwal na mga bendisyon na ipinanuga paagi ki Isaias, dapat nindang kuyogon an mga pagboot ni Jehova: “Lakaw, banwaan ko, lumaog ka sa panlaog mong mga kuarto, asin pintoan mo an mga tata sa likod mo. Magtago ka nin kadikit sanang panahon sagkod na makalihis an pagdenunsiar. Huli ta, uya! si Jehova minadatong hale sa saiyang lugar tanganing pabayadan an kasalan kan nag-eerok sa daga tumang sa saiya, asin an daga siertong mabuyagyag kan saiyang pagpabolos nin dugo asin dai na matahob sa saiyang mga gadan.” (Isaias 26:20, 21; ikomparar an Sofonias 1:14.) An tekstong ini puedeng enot na naotob kan kongkistaron kan mga Medo asin Persiano, na pinangenotan ni Hadeng Ciro, an Babilonya kan 539 B.C.E. Segun sa Griegong historyador na si Jenofonte, kan si Ciro luminaog sa Babilonya, pinagbotan nia an gabos na magdanay sa laog kan saindang harong huli ta an saiyang kabalyeriya “pinagbotan na gadanon an gabos na manompongan nindang nasa luwas nin harong.” Ngonyan, an ‘panlaog na mga kuarto’ kan hulang ini ikakokonektar nanggad sa manampulong ribong kongregasyon kan banwaan ni Jehova sa bilog na kinaban. An mga kongregasyon na iyan padagos na magkakaigwa nin mayor na kabtang sa satong buhay, dawa durante kan “dakulang kahorasaan.” (Kapahayagan 7:14) Mahalagang marhay nanggad na papagdanayon niato an nakararahay na aktitud dapit sa kongregasyon asin regular na makiasosyar dian!—Hebreo 10:24, 25.
25 Dai na mahahaloy madatong an katapusan kan kinaban ni Satanas. Kun paano poprotehiran ni Jehova an saiyang banwaan durante kan makangingirhat na panahon na iyan, dai pa niato aram. (Sofonias 2:3) Minsan siring, aram niato na an satong pagkatadang buhay madepende sa satong pagtubod ki Jehova asin sa satong kaimbodan asin pagkuyog sa saiya.
26. Ano an “Leviatan” kan kaaldawan ni Isaias asin sa satong kaaldawan, asin ano an mangyayari sa “sa dagat na higanteng hayop” na ini?
26 Inaantisipar an panahon na iyan, si Isaias naghuhula: “Sa aldaw na iyan si Jehova, paagi sa saiyang mabaskog asin dakula patin makosog na espada, matao kan saiyang atension sa Leviatan, an maliksi sa tubig na halas, sa Leviatan ngani, an bikong halas, asin gagadanon nanggad nia an sa dagat na higanteng hayop na yaon sa dagat.” (Isaias 27:1) Sa enot na kaotoban, an “Leviatan” nanonongod sa mga nasyon na nawarakan kan Israel, siring kan Babilonya, Egipto, asin Asiria. Dai maoolang kan mga nasyon na ini an pagpuli kan banwaan ni Jehova sa saindang dagang tinuboan sa tamang panahon. Pero siisay an Leviatan sa presenteng aldaw? Minalataw na iyan si Satanas—“an enot na halas”—asin an saiyang maraot na sistema nin mga bagay digdi sa daga, an saiyang kasangkapan sa pakikiguerra tumang sa espirituwal na Israel. (Kapahayagan 12:9, 10; 13:14, 16, 17; 18:24) Dai na napogolan kan “Leviatan” an banwaan nin Dios kan 1919, asin dai na mahahaloy sia biyo nang mawawara kun ‘gadanon na nanggad ni Jehova an sa dagat na higanteng hayop.’ Mientras tanto, mayo nin ano man na puedeng probaran na gibohon kan “Leviatan” tumang sa banwaan ni Jehova an magigin tunay na mapanggana.—Isaias 54:17.
“Sarong Ubasan nin Arak na Nagsasabo”
27, 28. (a) Pinano nin ano kan ubasan ni Jehova an bilog na daga? (b) Paano pinoprotehiran ni Jehova an saiyang ubasan?
27 Paagi sa saro pang awit, magayon na ilinaladawan ngonyan ni Isaias an pagigin mabunga kan pinatalingkas na banwaan ni Jehova: “Sa aldaw na iyan mag-awit kamo sa saiya, banwaan: ‘Sarong ubasan nin arak na nagsasabo! Ako, si Jehova, nagbabantay sa saiya. Sa kada panahon babaribian ko sia. Tanganing mayo nin siisay man na tumumang sa saiya, babantayan ko sia banggi-aldaw.’” (Isaias 27:2, 3) Tunay nanggad na pinano kan natatada kan espirituwal na Israel asin kan saindang mahigos na mga kaibaiba an bilog na daga nin espirituwal na bunga. Kanigoan na dahelan para sa pagselebrar—para sa pag-awit! An gabos na kredito para ki Jehova, an saro na mamomoton na nag-aasikaso sa saiyang ubasan.—Ikomparar an Juan 15:1-8.
28 Totoo nanggad, an naenot na kaanggotan ni Jehova nasalidahan nin kagayagayahan! “Mayo sa sakuya nin kabangisan. Siisay an matao sa sakuya nin mga kilitis asin doot sa ralaban? Babatayan ko an mga iyan. Sosoloon ko man iyan nin durungan. Kun dai mamogol sia sa sakuyang pailihan, makipagkatoninongan sia sa sakuya; makipagkatoninongan sia sa sakuya.” (Isaias 27:4, 5) Tanganing seguradohon na an saiyang ubasan padagos na nagtatao nin abundang “arak na nagsasabo,” rinoronot asin tinutumtom sa kalayo ni Jehova an ano man na arog-doot na impluwensia na puedeng makaraot sa saiyang ubasan. Huli kaini, dai nin siisay man na magsapeligro kan ikararahay kan Kristianong kongregasyon! Imbes, gabos logod ‘mamogol sa pailihan ni Jehova,’ na naghihingoang kamtan an saiyang pabor asin proteksion. Sa paggibo kaiyan, sinda nakikipagkatoninongan sa Dios—bagay na importanteng marhay kaya duwang beses iyan sinambit ni Isaias. An resulta? “Sa maabot na mga aldaw si Jacob tutuboan nin mga gamot, an Israel mamumurak asin magsasaringsing; asin talagang papanoon ninda nin bunga an ibabaw kan mabungang daga.” (Isaias 27:6) Kanigoan kamakangangalas na ebidensia nin kapangyarihan ni Jehova an kaotoban kan bersikulong ini! Poon kan 1919, an linahidan na mga Kristiano pinano an daga nin “bunga,” masustansiang espirituwal na kakanon. Bilang resulta, inibanan sinda nin minilyon na maimbod na ibang karnero, na kaiba ninda “nagtatao sa [Dios] nin sagradong paglilingkod aldaw asin banggi.” (Kapahayagan 7:15) Sa tahaw nin sarong maraot na kinaban, magayagayang pinagdadanay kan mga ini an saiyang halangkaw na mga pamantayan. Asin padagos sindang binebendisyonan ni Jehova nin pagdakol. Nungka logod niatong lingawan an dakulang pribilehio nin pakikikabtang sa “bunga” asin paghiras kaiyan sa iba paagi sa sato mismong kurahaw nin pag-omaw!