Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kapitulo Beinte-Dos: Ihinula ni Isaias an ‘Misteryosong Gibo’ ni Jehova
Isaias 28:1–29:24
1, 2. Taano ta nakamamateng tiwasay an Israel asin Juda?
SA HALIPOT na panahon, an Israel asin Juda nakamateng tiwasay. An mga namomoon sa sainda nakipag-alyansa sa politika sa mas dakula, mas makapangyarihan na mga nasyon, sa paghingoang magin ligtas sa peligro sa sarong peligrosong kinaban. An Samaria, an kabisera nin Israel, nagrani sa kataed na Siria, mantang an Jerusalem, an kabisera nin Juda, nag-asa sa daing herak na Asiria.
2 Apuera sa saindang pagtitiwala sa bagong politikal na mga kaalyado, an nagkapira sa kahadean sa amihanan tibaad nag-aasang poprotehiran sinda ni Jehova—apisar kan saindang padagos na paggamit nin bulawan na mga ogbon na baka sa pagsamba. An Juda kombensido man na makasasarig sia sa proteksion ni Jehova. Total, bako daw na an templo ni Jehova nasa Jerusalem, an saindang kabiserang siudad? Alagad may mga dai linalaoman na mga mangyayari sa ngapit sa duwang nasyon. Pinasabngan ni Jehova si Isaias na ihula an mga pangyayari na magigin garo baga pambihira nanggad para sa saiyang sumbikalan na banwaan. Asin an saiyang mga tataramon may mahalagang marhay na mga leksion para sa gabos ngonyan.
“Mga Paraburat kan Efraim”
3, 4. Ano an ipinag-oorgolyo kan kahadean nin Israel sa amihanan?
3 Pinonan ni Isaias an saiyang hula paagi sa nakabibiglang mga tataramon: “Herak man kan korona nin kalangkawan kan mga paraburat kan Efraim, asin kan naluluyos na burak kan adorno nin kagayonan kaiyan na nasa ibabaw kan payo kan mabungang kapatagan kan mga naburat sa arak! Uya! Si Jehova igwa nin sarong makosog asin mabagsik. Siring sa nag-uurog-udog na bagyo nin graniso, . . . sierto nanggad na may iaapon sia sa daga sa dakulang puersa. Babatayan kan mga bitis an mga korona nin kalangkawan kan mga paraburat kan Efraim.”—Isaias 28:1-3.
4 An Efraim, an pinakaprominente sa sampulong tribo sa amihanan, nagin nagrerepresentar sa bilog na kahadean nin Israel. An kabisera kaiyan, an Samaria, igwa nin magayon asin nakagugulat na kamugtakan sa “ibabaw kan payo kan mabungang kapatagan.” Ipinag-oorgolyo kan mga namomoon nin Efraim an saindang “korona nin kalangkawan” nin pagigin independiente sa Davidikong pagkahade sa Jerusalem. Alagad sinda “mga paraburat,” burat sa espirituwal huli sa saindang pakikialyansa sa Siria tumang sa Juda. An gabos na minamahal ninda madali nang timaktimakan kan mga bitis nin mga nananakyada.—Ikomparar an Isaias 29:9.
5. Ano an daing kaseguradohan na kamugtakan nin Israel, alagad anong paglaom an iinoopresir ni Isaias?
5 Dai naaaraman kan Efraim an daing kaseguradohan na kamugtakan kaiyan. Si Isaias nagpapadagos: “An naluluyos na burak kan adorno nin kagayonan kaiyan na nasa ibabaw kan payo kan mabungang kapatagan maninigong magin siring sa enot na bunga kan higuerra bago an tig-init, na, pakaheling kan nagheheling dian, mantang iyan nasa saiya pang palad, hinahalon nia iyan.” (Isaias 28:4) An Efraim mabagsak sa kamot nin Asiria, sarong managom na pidaso nin pagkakan na mauubos sa sarong kagat. Kun siring, mayo na daw nin paglaom? Bueno, siring sa parateng nangyayari, an mga hula ni Isaias dapit sa paghokom tinitimbangan nin paglaom. Minsan ngani bumagsak an nasyon, may maliligtas na fiel na mga indibiduwal, sa tabang ni Jehova. “Si Jehova nin mga hukbo magigin siring sa korona nin kamurawayan asin siring sa kuwintas na burak nin kagayonan sa nagkatarada sa saiyang banwaan, asin siring sa espiritu nin hustisya sa saro na nagtutukaw sa paghokom, asin siring sa kapangyarihan sa mga minaparayo kan laban sa tata.”—Isaias 28:5, 6.
“Sinda Nagkaralagalag”
6. Noarin mabagsak an Israel, alagad taano ta dai maninigong maogma an Juda?
6 An aldaw nin pakipagkuenta sa Samaria nagdatong kan 740 B.C.E. kan radason kan mga Asirio an daga asin an kahadean sa amihanan dai na nag-eksister bilang independienteng nasyon. Kumusta man an Juda? An saiyang daga sasakyadahon nin Asiria, asin paghaloyhaloy lalaglagon nin Babilonya an saiyang kabiserang siudad. Alagad durante kan pagkabuhay ni Isaias, an templo asin pagkasaserdote danay na mapunsionar asin an saiyang mga propeta magpapadagos na mahula. Maninigo daw na ikaogma nin Juda an madatong na pagbagsak kan saiyang kataed sa amihanan? Dai nanggad! Makikipagkuenta man si Jehova sa Juda asin sa saiyang mga namomoon huli sa saindang pakisuway asin huli sa saindang kadaihan nin pagtubod.
7. Sa anong paagi na burat an mga namomoon sa Juda, asin ano an resulta?
7 Ipinanonongod an saiyang mensahe sa Juda, si Isaias nagpapadagos: “Asin an mga ini man—huli sa arak sinda nagkaralagalag asin huli sa nakabuburat na arak sinda nagbaragbarag. An saserdote asin an propeta—sinda nagkaralagalag huli sa nakabuburat na arak, sinda nagkariribong huli sa arak, sinda nagbaragbarag huli sa nakabuburat na arak; nagkaralagalag sinda sa saindang pagheling, sinda nagripaydipay kun manongod sa pagdesisyon. Huli ta an mga lamesa mismo gabos napano nin maating suka—daing lugar na mayo kaiyan.” (Isaias 28:7, 8) Kanigoan kamakababalde! An literal na pagbuburat sa harong nin Dios maraot na nanggad. Alagad an mga saserdote asin propetang ini burat sa espirituwal—an saindang isip pinalibog kan sobrang kompiansa sa mga alyansa nin tawo. Dinaya ninda an saindang sadiri sa paghona na an saindang dalan iyo an solamenteng praktikal, na tibaad naniniwala na igwa na sinda nin pansalidang plano en kaso dai magin igo an proteksion ni Jehova. Huli sa saindang burat sa espirituwal na kamugtakan, an mga namomoon na ini sa relihion nagpapaluwas nin grabe kamakababalde, maating mga kapahayagan na nagpapaheling kan saindang grabeng kadaihan nin tunay na pagtubod sa mga panuga nin Dios.
8. Ano an reaksion sa mensahe ni Isaias?
8 Ano an reaksion kan mga namomoon sa Juda sa patanid ni Jehova? Inoolog-olog ninda si Isaias, na sinasahotan siang nagtataram sa sainda na garo baga sinda mga omboy: “Siisay an totokdoan nin saro nin kadonongan, asin siisay an pasasaboton nin saro sa nadangog? Idtong mga bagong butason sa gatas, idtong mga binutas sa suso? Huli ta iyan ‘togon sanang togon, togon sanang togon, sokol sanang sokol, sokol sanang sokol, kadikit digdi, kadikit duman.’” (Isaias 28:9, 10) Paorootro asin pambihira nanggad si Isaias para sa sainda! Sia paorootro, na nagsasabi: ‘Ini an togon ni Jehova! Ini an togon ni Jehova! Ini an pamantayan ni Jehova! Ini an pamantayan ni Jehova!’a Alagad dai na mahahaloy si Jehova “mataram” sa mga nag-iistar sa Juda paagi sa aksion. Isusugo nia tumang sa sainda an mga hukbo nin Babilonya—mga taga ibang daga na talagang nagtataram nin ibang lenguahe. Siertong isasagibo kan mga hukbong idto an “togon sanang togon” ni Jehova, asin an Juda mabagsak.—Basahon an Isaias 28:11-13.
Mga Paraburat sa Espirituwal Ngonyan
9, 10. Kasuarin asin paano nagkaigwa nin kahulogan an mga tataramon ni Isaias para sa huring mga kapag-arakian?
9 An mga hula daw ni Isaias naotob sana sa suanoy na Israel asin Juda? Dai nanggad! Si Jesus sagkod si Pablo pareho nagkotar sa saiyang mga tataramon asin iinaplikar iyan sa nasyon kan kaaldawan ninda. (Isaias 29:10, 13; Mateo 15:8, 9; Roma 11:8) Ngonyan man, sarong situwasyon an naglataw na kapareho kan kaaldawan ni Isaias.
10 Sa panahon na ini, mga namomoon sa relihion nin Kakristianohan an nagsasarig sa politika. Sinda nagriripaydipay, na kapareho kan mga paraburat kan Israel asin Juda, nag-eentremeter sa politikal na mga bagay, na naggagayagaya kun kinokonsulta kan dakula daang mga tawo kan kinaban na ini. Imbes na magtaram nin dalisay na katotoohan sa Biblia, sinda nagtataram nin kaatian. Malibog an saindang espirituwal na pakaheling, asin bako sindang ligtas na mga giya para sa katawohan.—Mateo 15:14.
11. Ano an reaksion kan mga namomoon sa Kakristianohan sa maogmang bareta kan Kahadean nin Dios?
11 Ano an reaksion kan mga namomoon sa Kakristianohan kun dinadara kan Mga Saksi ni Jehova an saindang atension sa solamenteng tunay na paglaom, an Kahadean nin Dios? Dai sinda nakasasabot. Para sa sainda, an mga Saksi garo baga nagpaparatiwatiwa, siring sa mga omboy. Minemenos kan mga namomoon na ini sa relihion an mga mensaherong ini asin inoolog-olog sinda. Kapareho kan mga Judio kan kaaldawan ni Jesus, habo ninda kan Kahadean nin Dios ni gusto man nindang madangog kan saindang mga aripompon an manongod dian. (Mateo 23:13) Huli kaini, ipinaiisi sa sainda na si Jehova dai pirmeng mataram paagi sa saiyang dai nan-aanong mga mensahero. Madatong an panahon na an mga dai nagpapasakop sa Kahadean nin Dios ‘magkakabararian nanggad asin magkakasiriod patin madadakop,’ iyo, biyong malalaglag.
‘Pakipagtipan sa Kagadanan’
12. Ano an soboot ‘pakipagtipan nin Juda sa Kagadanan’?
12 Nagpapadagos si Isaias sa saiyang kapahayagan: “Sinabi nindo: ‘Nakipagtipan kami sa Kagadanan; asin kaiba kan Sheol nakagibo kami nin bisyon; an nakalalantop na biglang pagbaha, kun iyan umagi, dai maagi sa samo, huli ta ginibo niamo an kaputikan na samong pailihan asin sa pagkafalso nagtarago kami.’” (Isaias 28:14, 15) An mga namomoon kan Juda nananagsag na an saindang politikal na pakipag-alyansa iingatan sinda sa pagkadaog. Sa boot ninda sinda ‘nakipagtipan sa Kagadanan’ na dai sinda kaini hiroon. Alagad an saindang daing kamanungdanan na pailihan dai maprotehir sa sainda. An saindang alyansa sarong kaputikan, falso. Kaagid kaiyan ngonyan, an dayupot na relasyon kan Kakristianohan sa mga namomoon sa kinaban dai maprotehir sa saiya kun dumatong na an pakipagkuenta ni Jehova sa saiya. Tunay nanggad, iyan an saiyang ikakapahamak.—Kapahayagan 17:16, 17.
13. Siisay an “nabalong gapo,” asin paano sia hinaboan kan Kakristianohan?
13 Kun siring, saen maninigong umasa an mga namomoon na ini sa relihion? Irinekord ngonyan ni Isaias an panuga ni Jehova: “Uya sakuyang ibinubugtak bilang pundasyon sa Sion an sarong gapo, nabalong gapo, an mahalagang marhay na anggulo nin seguradong pundasyon. Dai ni saro na naggigibo nin pagtubod an matatakot. Asin an hustisya an gigibohon kong pansokol asin an katanosan an nibel; asin paparaon kan graniso an pailihan na kaputikan, asin sasanopon kan katubigan an mismong tagoan.” (Isaias 28:16, 17) Dai nahaloy pakatapos na itaram ni Isaias an mga tataramon na ini, an fiel na si Hadeng Ezequias pinatukaw sa trono sa Sion, asin an saiyang kahadean ilinigtas, bakong kan mga kaalyadong kataed, kundi kan pag-interbenir ni Jehova. Minsan siring, an ipinasabong na mga tataramon na ini dai naotob ki Ezequias. Ipinaheling ni apostol Pedro, sa pagkotar kan mga tataramon ni Isaias, na si Jesu-Cristo, sarong harayong gikan ni Ezequias, iyo an “nabalong gapo” asin na dai kaipuhan na matakot an siisay man na naggigibo nin pagtubod sa Saiya. (1 Pedro 2:6) Makamomondo nanggad na an mga namomoon sa Kakristianohan, minsan ngani inaapod an saindang sadiri na Kristiano, naggibo kan habong gibohon ni Jesus! Naghingoa sindang kamtan an pagkaprominente asin kapangyarihan sa kinaban na ini imbes na maghalat ki Jehova na papangyarihon an saiyang Kahadean sakop ni Jesu-Cristong Hade.—Mateo 4:8-10.
14. Noarin mararaot an ‘pakipagtipan nin Juda sa Kagadanan’?
14 Kun “an nakalalantop na biglang pagbaha” kan mga hukbo nin Babilonya umagi sa daga, ibubuyagyag ni Jehova an politikal na pailihan nin Juda bilang kaputikan man nanggad. “An saindong pakipagtipan sa Kagadanan mararaot,” an sabi ni Jehova. “An nakalalantop na biglang pagbaha, kun iyan umagi—kamo magigin babatayan kaiyan. Sa kada pag-agi kaiyan, . . . iyan magigin daing iba kundi dahelan nin pagtakig tanganing ipasabot sa iba an nadangog.” (Isaias 28:18, 19) Iyo, igwa nin mapuersang leksion na dapat manodan dapit sa nangyari sa mga naghihingakong naglilingkod ki Jehova alagad nagsasarig sa mga pakipag-alyansa sa mga nasyon.
15. Paano ilinaladawan ni Isaias an kakulangan nin proteksion kan Juda?
15 Estudyare an kamugtakan na naabtan ngonyan kan mga namomoon sa Juda. “An higdaan halipoton tanganing higdaan, asin an tamong mismo hayakpiton kun itinatamong.” (Isaias 28:20) Garo baga sinda mahigda tanganing magpahingalo, alagad basang sana. Magsalang an saindang mga bitis nakaluwas na nalilipotan o sinda namumulokon asin an tamong hayakpiton tangani na matahoban an sadiri tangani na maimbongan. Ini an depisil na situwasyon kan kaaldawan ni Isaias. Asin iyan an situwasyon ngonyan para sa siisay man na nagtitiwala sa putik na pailihan kan Kakristianohan. Kanigoan kamakababalde na bilang resulta kan pakikilabot ninda sa politika, an nagkapira sa mga namomoon sa Kakristianohan naimbuelto sa teribleng mga kabikoan na siring kan paglinig etniko asin paglaglag sa sarong rasa!
[Nota sa Ibaba]
a Sa orihinal na Hebreo, an Isaias 28:10 sarong paorootrong tigsik, na medyo garo sarong tigsik na estoryang pan-aki. Sa siring, an mensahe ni Isaias garo paorootro asin pan-aki para sa mga namomoon sa relihion.