Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I

Kapitulo Singko: Sinusupog ni Jehova an mga Mapaabaw-abaw

Isaias 2:6–​​4:1

1, 2. Taano ta interesante para sa sato an makahulang mensahe ni Isaias sa mga Judio kan saiyang kaaldawan?

DISGUSTADO sa kamugtakan nin Jerusalem asin Juda, si Jehova Dios ngonyan an kinakaolay ni propeta Isaias asin sinasabi nia: “Binayaan mo an saimong banwaan, an kamag-anakan ni Jacob.” (Isaias 2:6a) Ano an nakaprobokar sa Dios na isikwal an banwaan na sia mismo an puminili bilang saiyang “espesyal na rogaring”?​—Deuteronomio 14:2.

² Interesanteng marhay para sa sato an pagdenunsiar ni Isaias sa mga Judio kan saiyang kapanahonan. Taano? Huli ta an kamugtakan kan Kakristianohan ngonyan kaagid na marhay kan sa banwaan ni Isaias, asin iyo man an paghokom na idineklarar ni Jehova. An pagtao nin atension sa proklamasyon ni Isaias matao sa sato nin malinaw na pakasabot sa kinokondenar nin Dios asin matabang sa sato na isikwal an mga gibo na desaprobado nia. Kun siring, may makosog na pag-antisipar na estudyaran niato an makahulang tataramon ni Jehova na nasusurat sa Isaias 2:6–​4:1.

May Kapalangkawan na Sinda Minaduko

 3. Anong sala kan saiyang banwaan an itinutuga ni Isaias?

³ Itinutuga an sala kan saiyang banwaan, sinasabi ni Isaias: “Napano sinda kan hale sa Sirangan, asin mga paramahika sinda arog kan mga Filisteo, asin dakol sindang aki nin mga taga ibang daga.” (Isaias 2:6b) Mga 800 na taon bago kaini, pinagbotan ni Jehova an saiyang piniling banwaan: “Dai kamo magpadigta sa arin man sa mga bagay na ini [na paagi kaiyan] nagpadigta an mga nasyon na aalawon ko sa atubangan nindo.” (Levitico 18:24) May labot sa mga pinili nia bilang saiyang espesyal na rogaring, pinirit ni Jehova si Balaam na magsabi: “Hale sa alitoktok kan darakulang kagagapoan naheheling ko sinda, asin hale sa kabubulodan namamasdan ko sinda. Duman bilang sarong banwaan sinda nagtatabernakulo nin suway, asin sa mga nasyon dai ninda ibinibilang an saindang sadiri.” (Bilang 23:​9, 12) Pero, kan kaaldawan ni Isaias inarog na kan mga pinili ni Jehova an makababaldeng gibo kan mga nasyon sa palibot asin “napano sinda kan hale sa Sirangan.” Imbes na tumubod ki Jehova asin sa saiyang tataramon, sinda nagmamahika “arog kan mga Filisteo.” Imbes na magdanay na siblag sa mga nasyon, an daga may “dakol” na “aki nin mga taga ibang daga”​—daing duda, mga taga ibang daga na nagdadara nin maraot na mga gibo sa banwaan nin Dios.

 4. Imbes na pahiroon sindang magpasalamat ki Jehova, ano an epekto sa mga Judio kan kayamanan asin kosog militar?

⁴ Naoobserbaran an presenteng prosperidad sa pagbuhay asin an kosog militar nin Juda sa pamamahala ni Hadeng Uzias, sinasabi ni Isaias: “An saindang daga pano nin pirak asin bulawan, asin daing sagkodan an saindang kayamanan. Asin an saindang daga pano nin mga kabayo, asin daing sagkodan an saindang mga karuwahe.” (Isaias 2:7) Nagpapasalamat daw ki Jehova an banwaan huli sa siring na kayamanan asin kosog militar? (2 Cronica 26:​1, 6-15) Dai nanggad! Imbes, nagtitiwala sinda sa mismong kayamanan asin tinatalikdan an Gikanan kaiyan, si Jehova Dios. An resulta? “An saindang daga pano nin daing kamanungdanan na mga dios. Sa gibo kan mga kamot nin saro sinda minaduko, sa ginibo kan saiyang mga moro. Asin an daganon na tawo minaduko, asin an tawo nagigin hababa, asin dai mo talaga sinda mapapatawad.” (Isaias 2:​8, 9) Irinarayo ninda an saindang lalauogon sa nabubuhay na Dios asin minaduko sinda sa mga idolong daing buhay.

 5. Taano an pagduko sa mga idolo ta bakong akto nin kapakumbabaan?

⁵ An pagduko puedeng magin tanda nin kapakumbabaan. Alagad an pagduko sa mga bagay na daing buhay daing kamanungdanan, kaya nagigin “hababa,” biko, an nagsasamba sa idolo. Paano mapatatawad ni Jehova an siring na kasalan? Ano an gigibohon kan mga parasambang ini sa idolo kun papanimbagon na sinda ni Jehova?

‘An Maabhaw na mga Mata Dapat na Pakababaon’

6, 7. (a) Ano an mangyayari sa mga mapaabaw-abaw sa aldaw kan paghokom ni Jehova? (b) Sa ano asin kiisay ipinahahayag ni Jehova an saiyang kaanggotan, asin taano?

⁶ Nagpapadagos si Isaias: “Lumaog ka sa dakulang gapo asin tumago ka sa kabokabo huli sa grabeng pagkatakot ki Jehova, asin sa saiyang marahayon na pakalabi.” (Isaias 2:10) Alagad mayong gapo na igo kadakula tanganing maprotehiran sinda, mayong tahob na igo an hibog tanganing ikatago sinda, ki Jehova, an Makakamhan sa gabos. Kun sia umabot na sa paghokom, “an maabhaw na mga mata nin daganon na tawo dapat na pakababaon, asin an pagkaharohalangkawon nin mga tawo dapat na dumuko; asin si Jehova sana an dapat na pakahalangkawon sa aldaw na iyan.”​—Isaias 2:11.

⁷ Nagdadangadang “an aldaw ni Jehova nin mga hukbo.” Iyan panahon na ipahayag nin Dios an saiyang kaanggotan “sa gabos na sedro nin Libano na halangkawon saka ilinangkaw asin sa gabos na darakulang kahoy nin Basan; asin sa gabos na halangkawon na bukid asin sa gabos na bulod na ilinangkaw; asin sa lambang halangkaw na torre asin sa lambang nakukutaan na lanob; asin sa gabos na bapor nin Tarsis patin sa gabos na kawiliwiling barko.” (Isaias 2:12-16) Iyo, an lambang organisasyon na ilinangkaw nin tawo bilang simbolo kan saiyang kapalangkawan asin an lambang maraot na indibiduwal tatawan nin atension sa aldaw kan grabeng kaanggotan ni Jehova. Sa siring, “an kaabhawan kan daganon na tawo dapat na dumuko, asin an pagkaharohalangkawon nin mga tawo dapat na pakababaon; asin si Jehova sana an dapat na pakahalangkawon sa aldaw na iyan.”​—Isaias 2:17.

 8. Paano nag-abot sa Jerusalem an ihinulang aldaw nin paghokom kan 607 B.C.E.?

⁸ An ihinulang aldaw nin paghokom nag-abot sa mga Judio kan 607 B.C.E. kan an Jerusalem laglagon ni Hadeng Nabucodonosor kan Babilonya. Naheling kan mga taga duman na nasosolo an siudad na namomotan nindang marhay, rapak an magagayon na edipisyo kaiyan, gaba an halangkawon na lanob kaiyan. Nagaba an templo ni Jehova. Ni an saindang kayamanan ni an saindang mga karuwahe mayo nin halaga sa “aldaw ni Jehova nin mga hukbo.” Asin an saindang mga idolo? Nangyari an arog nanggad sa ihinula ni Isaias: “An daing kamanungdanan na mga dios mismo mawawara nin lubos.” (Isaias 2:18) An mga Judio​—kaiba an mga prinsipe asin poderosong mga tawo​—dinarang bihag sa Babilonya. Magigin gaba an Jerusalem sa laog nin 70 taon.

 9. Sa anong paagi na an kamugtakan kan Kakristianohan kaagid kan kamugtakan kan Jerusalem asin Juda kaidtong kaaldawan ni Isaias?

⁹ Kaagid nanggad an kamugtakan kan Kakristianohan kan kamugtakan kan Jerusalem asin Juda kaidtong kaaldawan ni Isaias! An Kakristianohan nakikidayupot nanggad sa mga nasyon kan kinaban na ini. Entusiastiko siang parasuportar sa Naciones Unidas asin pinano nia an saiyang harong nin mga idolo asin mga gibong bakong sono sa Kasuratan. An mga parasunod nia materyalistiko asin nagkokompiar sa kosog militar. Asin bako daw na ibinibilang ninda an saindang klero na maninigo sa dakulang onor, na iinaatribwir sa sainda an mga titulo asin onra? An kapaabaw-abawan nin Kakristianohan daing salto na hahalean nin halaga. Alagad noarin?

An Nagdadangadang na “Aldaw ni Jehova”

10. Anong “aldaw ni Jehova” an sinabi ni apostol Pablo asin Pedro?

¹⁰ An Kasuratan may sinasabing “aldaw ni Jehova” na mas magigin dakulang marhay an kahulogan kisa aldaw nin paghokom sa suanoy na Jerusalem asin Juda. Sa irarom nin pasabong, iinasosyar ni apostol Pablo an nagdadangadang na “aldaw ni Jehova” sa presensia kan nakatukaw na sa tronong si Hadeng Jesu-Cristo. (2 Tesalonica 2:​1, 2) Si Pedro nagtaram manongod sa aldaw na iyan may koneksion sa pag-establisar kan ‘bagong kalangitan asin sarong bagong daga na dian magdadanay an katanosan.’ (2 Pedro 3:10-13) Iyan an aldaw na gigibohon ni Jehova an saiyang paghokom sa enterong maraot na sistema nin mga bagay, kaiba an Kakristianohan.

11. (a) Siisay an “makatitios” kan nagdadangadang na “aldaw ni Jehova”? (b) Paano niato magigibong satong pailihan si Jehova?

¹¹ “Herak man kan aldaw,” sabi ni propeta Joel, “huli ta harani na an aldaw ni Jehova, asin siring sa pananamsam gikan sa Makakamhan sa gabos na Saro iyan madatong!” Huli ta madali na an “aldaw” na iyan, bako daw na maninigo na pagmalasakitan nin gabos an seguridad sa panahon kan makangingirhat na panahon na iyan? “Siisay an makatitios kaiyan?” an hapot ni Joel. An simbag nia: “Si Jehova magigin pailihan kan saiyang banwaan.” (Joel 1:15; 2:11; 3:16) Magigin pailihan daw si Jehova Dios para sa mga may maabhaw na espiritu asin nagkokompiar sa kayamanan, kosog militar, asin mga dios na ginibo nin tawo? Imposible! Binayaan nin Dios dawa an pinili niang banwaan kan sinda gumawe nin arog kaini. Kanigoan kamahalagang marhay na an gabos na lingkod nin Dios ‘hanapon an katanosan, hanapon an kahoyoan,’ asin seryosong siyasaton an lugar kan pagsamba ki Jehova sa saindang buhay!​—Sofonias 2:​2, 3.

“Sa mga Musarania Asin sa mga Paniki”

12, 13. Taano ta tama na itapok kan mga parasamba sa idolo an saindang mga dios “sa mga musarania asin sa mga paniki” sa aldaw ni Jehova?

¹² Ano an magigin pagheling kan mga parasamba sa idolo sa saindang mga idolo durante kan dakulang aldaw ni Jehova? Minasimbag si Isaias: “An mga tawo maralaog sa mga lungib kan darakulang gapo asin sa mga kalot sa kabokabo huli sa grabeng pagkatakot ki Jehova asin sa saiyang marahayon na pakalabi, kun sia tumindog na tangani na mayugyug an daga. Sa aldaw na iyan itatapok kan daganon na tawo sa mga musarania asin sa mga paniki an saiyang daing halagang mga dios na pirak asin an saiyang daing kamanungdanan na mga dios na bulawan . . . , tanganing lumaog sa mga labot sa darakulang gapo asin sa mga kagaratan kan mga kantil, huli sa grabeng pagkatakot ki Jehova asin sa saiyang marahayon na pakalabi, kun sia tumindog na tangani na mayugyug an daga. Para sa saindong ikakarahay, rayoan nindo an daganon na tawo, na an hinangos yaon sa saiyang dongo, huli ta sa anong basehan na sia pahahalagahan?”​—Isaias 2:19-22.

¹³ An mga musarania nag-iistar sa mga kalot sa daga, asin an mga paniki nagdadapo sa madiklom saka daing tawong mga lungib. Dugang pa, kun dakol na paniki an minadapo sa sarong lugar, may mabataon na parong asin mahibog na tambak nin ipot. Tama sana an pagtapok kan mga idolo sa siring na mga lugar. Maninigo sana sinda sa lugar na madiklom asin maati. Kun manongod sa banwaan, mapaili sinda sa mga lungib asin kagaratan sa darakulang gapo sa aldaw kan paghokom ni Jehova. Kaya pareho an kaaabtan kan mga idolo asin kan mga nagsasamba sa sainda. Naotob an hula ni Isaias, ni an mga nagsasamba sa sainda ni an Jerusalem dai ikinaligtas nin mga idolong daing buhay sa kamot ni Nabucodonosor kan 607 B.C.E.

14. Sa nagdadangadang na aldaw kan paghokom ni Jehova sa pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion, ano an gigibohon nin mga tawong kinabanon an isip?

¹⁴ Sa nagdadangadang na aldaw kan paghokom ni Jehova sa Kakristianohan asin sa iba pang kabtang kan pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion, ano an gigibohon nin mga tawo? Napapaatubang sa naggagrabeng kamugtakan sa bilog na daga, posibleng marhay na marerealisar nin kadaklan na daing kamanungdanan an saindang mga idolo. Karibay kan mga ini, tibaad logod maghanap sinda nin pailihan asin proteksion sa bakong espirituwal, daganon na mga organisasyon, tibaad pati sa Naciones Unidas, an “mabangis na hayop na mapula” sa Kapahayagan kapitulo 17. An “sampulong sungay” kan simbolikong mabangis na hayop na iyan an malaglag sa Dakulang Babilonya, an pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion, na dakulang kabtang kaiyan an Kakristianohan.​—Kapahayagan 17:​3, 8-12, 16, 17.

15. Paano na si Jehova sana an ‘papakahalangkawon’ sa saiyang aldaw nin paghokom?

¹⁵ Maski ngani an paglaglag nin biyo asin pagsolo sa Dakulang Babilonya tibaad direktang gigibohon kan simbolikong sampulong sungay, sa katunayan iyan paghokom ni Jehova. May labot sa Dakulang Babilonya, sinasabi kan Kapahayagan 18:8: “Kaya ngani sa sarong aldaw madatong an saiyang mga damat, kagadanan asin pagtangis patin gutom, asin sia biyong sosoloon sa kalayo, huli ta si Jehova Dios, na iyo an naghokom sa saiya, makosog.” Kaya ki Jehova Dios, na Makakamhan sa gabos, an onra para sa pagkalda kan katawohan sa pagdominar nin falsong relihion. Arog kan sinasabi ni Isaias, “Si Jehova sana an dapat na pakahalangkawon sa aldaw na iyan. Huli ta iyan an aldaw ni Jehova nin mga hukbo.”​—Isaias 2:11b, 12a.

‘Pinapagbabaragbarag Ka nin mga Nangengenot’

16. (a) Ano an “sustento asin suporta” nin sosyedad nin tawo? (b) Paano magdudusa an banwaan ni Isaias sa pagkawara kan “sustento asin suporta” kan saindang sosyedad?

¹⁶ Tangani na magin marigon an sosyedad nin tawo, dapat na igwa iyan nin “sustento asin suporta”​​—an mga pangangaipo na arog kan kakanon asin tubig asin, mas importante, mapagtitiwalaan na mga nangengenot na kayang giyahan an banwaan asin papagdanayon an areglo sosyal. Pero, may labot sa suanoy na Israel, ihinula ni Isaias: “Uya! hinahale kan tunay na Kagurangnan, si Jehova nin mga hukbo, sa Jerusalem asin Juda an sustento asin suporta, an bilog na sustentong tinapay asin an bilog na sustentong tubig, an tawong poderoso asin an parapakilaban, an hokom asin an propeta, asin an paratoodtood asin tawong may edad na, an namomoon sa limang polo asin tawong iginagalang na marhay asin parahatol asin eksperto sa teknika nin mahika, patin an batikanong paragayuma.” (Isaias 3:1-3) An mga aking lalaki magigin prinsipe asin kapritsosong mamamahala. Bako sana na aapihon kan mga namamahala an banwaan kundi “talagang dadaogdaogon nin mga tawo an lambang saro . . . Matumang sinda, an aking lalaki tumang sa gurang na lalaki, asin an estimado nin kadikit tumang sa saro na dapat na tawan nin onra.” (Isaias 3:​4, 5) “Matumang” an mga aki sa mga gurang sa sainda, na mayo nin paggalang sa sainda. Magigin hababaon an kamugtakan nin buhay kaya masabi an saro sa iba na mayo nin kualipikasyon na mamahala: “May alikboy ka. Dapat kang magin diktador sa samo, asin an ibinagsak na tambak na ini maninigong mapasairarom kan saimong kamot.” (Isaias 3:6) Alagad an mga aagdahon nin siring masayuma, na nag-iinsistir na sinda mayo kan kakayahan na paomayan an dagang erido ni kan kayamanan sa pagkapot kan paninimbagan. Masarabi sinda: “Dai ako magigin parabolong nin lugad; asin sa harong ko mayo nin tinapay ni alikboy. Dai ako nindo paggibohon na diktador kan banwaan.”​—Isaias 3:7.

17. (a) Sa anong sentido na an kasalan kan Jerusalem asin Juda “arog kan sa Sodoma”? (b) Siisay an binabasol ni Isaias para sa kamugtakan kan saiyang banwaan?

¹⁷ Nagpapadagos si Isaias: “An Jerusalem napadungkal, asin an Juda buminagsak, huli ta an saindang dila asin an saindang mga gibo tumang ki Jehova, sa paggawe nin rebelde sa mata kan saiyang kamurawayan. An mismong panlauog ninda talagang nagpapatotoo tumang sa sainda, asin iyan nagsasabi manongod sa kasalan ninda na arog kan sa Sodoma. Dai ninda iyan itinago. Herak man kan saindang kalag! Huli ta nagtao sinda nin kalamidad sa saindang sadiri.” (Isaias 3:​8, 9) An banwaan nin Dios nagrebelde tumang sa tunay na Dios sa tataramon asin sa gibo. Dawa an daing supog asin daing pagsolsol na panlauog ninda nagbubuyagyag kan saindang mga kasalan, na arog kamakababalde kan mga kasalan nin Sodoma. Katipan sinda ni Jehova Dios, pero dai nia babagohon an saiyang mga pamantayan para sa sainda. “Mapapakarhay an matanos, huli ta kakakanon ninda an mismong bunga kan saindang mga ginibo. Herak man kan maraot!​​—Kalamidad; huli ta an tratamientong ginibo kan sadiri niang mga kamot gigibohon sa saiya! Kun manongod sa sakong banwaan, an mga paratao dian nin trabaho estrikto an pagtratar, asin mga babae sana an talagang namamahala dian. O banwaan ko, pinapagbabaragbarag ka kan mga nangengenot sa saimo, asin rinibaraw ninda an dalan kan saimong mga dana.”​—Isaias 3:10-12.

18. (a) Anong paghokom an ipinahayag ni Jehova sa kamagurangan asin mga prinsipe kan kaaldawan ni Isaias? (b) Anong leksion an nanonodan niato sa paghokom ni Jehova sa kamagurangan asin mga prinsipe?

¹⁸ Sa kamagurangan asin mga prinsipe sa Juda, si Jehova ‘nagtatao nin sentensia’ asin ‘naghohokom’: “Kamo an suminolo sa ubasan. An kinua paagi sa paghabon sa nagsasakit nin makuri yaon sa saindong mga harong. Ano an boot nindong sabihon ta rinoronot nindo an sakong banwaan, asin ginigiling nindo an mismong lalauogon kan mga nagsasakit nin makuri?” (Isaias 3:13-15) Imbes na magtrabaho para sa ikararahay kan banwaan, an mga nangengenot naggigibo nin mga pandadaya. Inaabuso ninda an saindang autoridad paagi sa pagpayaman sa saindang sadiri asin pag-agaw sa mga dukha asin daing sukat. Alagad an mga nangengenot na ini dapat na manimbag ki Jehova nin mga hukbo para sa saindang pan-aapi sa mga nagsasakit nin makuri. Kanigoan na patanid ini sa mga nasa katongdan na may autoridad ngonyan! Logod na sinda pirmeng magmaan na dai pag-abusohon an saindang autoridad.

19. Anong pan-aapi asin paglamag an kasalan nin Kakristianohan?

¹⁹ An Kakristianohan​​—partikularmente an saiyang klero asin mga nangongorog​​—mapandayang nagkamit nin dakol na maninigo na para sa ordinaryong mga tawo, na saiyang inapi asin padagos na inaapi. Saiya man na hinampak, pinaglamag, asin minaltrato an banwaan nin Dios saka nagtao sia nin dakulang katuyawan sa ngaran ni Jehova. Sa itinalaan niang panahon, maghohokom nanggad si Jehova tumang sa saiya.

“Sarong Itinatak na Marka Imbes na Kagayonan”

20. Taano ta pinagdenunsiar ni Jehova “an mga aking babae nin Sion”?

²⁰ Pakatapos na denunsiaron an mga sala kan mga nangengenot, dinumanan ni Jehova an mga babae nin Sion, o Jerusalem. Minalataw na huli sa moda, “an mga aking babae nin Sion” nagsusulot nin “mga kadenilya sa bitis”​​—mga kadenilya na nakatakod sa saindang mga bukobuko​​—na nagtitilingtiling. Pinasasadit kan mga babae an saindang lakad asin naglalakaw na “marololiksi an lakad,” na pinag-aadalan an puedeng konsideraron na eleganteng lakaw nin babae. Ano man an sala digdi? An aktitud kan mga babaeng ini. Sinasabi ni Jehova: “An mga aking babae nin Sion nagin maabhaw asin naglalakaw sinda na tuog an saindang liog asin pakirokindat kan saindang mga mata.” (Isaias 3:16) An siring na kaabhawan dai makaliligtas sa padusa.

21. Ano an epekto sa Judiong mga babae kan paghokom ni Jehova sa Jerusalem?

²¹ Huli kaini, kun umabot na sa daga an paghokom ni Jehova, an maabhaw na “mga aking babae nin Sion” na ini mawawaran kan gabos​​—dawa kan kagayonan na ipinag-oorgolyo nindang marhay. Ihinuhula ni Jehova: “Talagang papangyayarihon man ni Jehova na an alitoktok kan payo kan mga aking babae nin Sion mapano nin kagan, asin uupawon ni Jehova an sainda mismong angog. Sa aldaw na iyan hahaleon ni Jehova an kagayonan kan mga pulseras sa bitis asin an mga bogkos sa payo asin an mga samno na korteng bulan, an mga hikaw asin an mga pulseras asin an mga belo, an mga turban asin an mga kadenilya sa bitis asin an mga paha sa daghan asin an ‘mga harong kan kalag’ [mga lalagan gayod nin pahamot] asin an samnong mga buskay na naghahagunghong [o, anting], an mga singsing asin hikaw sa dongo, an seremonyal na mga gubing asin mga pan-ibabaw na tunika asin mga alikboy asin mga pitaka, asin an mga salming na de mano asin an mga pan-irarom na gubing asin an mga turbante patin an darakulang belo.” (Isaias 3:17-23; helingon an nota sa ibaba.) Abaa kamakaturotristeng pagkabaliktad nin mga kamugtakan!

22. Apuera sa saindang mga samno, ano pa an nawara sa mga babae nin Jerusalem?

²² Sinasabi pa kan makahulang mensahe: “Imbes na lana nin balsamo magkakaigwa na sana nin parong alamag; asin imbes na paha, lubid; asin imbes na maarteng pakasukray nin buhok, pagkakalbo; asin imbes na maluhong gubing, paghagkos nin telang sako; sarong itinatak na marka imbes na kagayonan.” (Isaias 3:24) Kan 607 B.C.E., an mapalangkaw na mga babae nin Jerusalem buminagsak hale sa pagigin mayaman pasiring sa pagigin dukha. Nawaran sinda kan saindang katalingkasan asin nagkaigwa nin “sarong itinatak na marka” nin kaoripnan.

“Hahalean Nanggad Sia nin Laog”

23. Ano an idinedeklarar ni Jehova may labot sa Jerusalem?

²³ Kinakaolay ngonyan an siudad nin Jerusalem, idinedeklarar ni Jehova: “Paagi sa espada mabagsak an saimong mga lalaki, asin an saimong pagkapoderoso paagi sa guerra. Asin an saiyang mga entrada mananangis asin magpapahayag nin kamondoan, asin hahalean nanggad sia nin laog. Matukaw sia sa mismong daga.” (Isaias 3:​25, 26) An mga lalaki nin Jerusalem, pati an saiyang mga poderoso, magagadan sa ralaban. An siudad gagabaon. Para sa “saiyang mga entrada,” iyan magigin panahon na ‘manangis asin magpahayag nin kamondoan.’ An Jerusalem ‘hahalean nin laog’ asin gagabaon.

24. Ano an grabeng mga epekto sa mga babae nin Jerusalem kan pagkawara kan mga lalaki paagi sa espada?

²⁴ An pagkawara kan mga lalaki paagi sa espada magkakaigwa nin grabeng mga epekto sa mga babae nin Jerusalem. Tinatapos an kabtang na ini kan saiyang makahulang libro, ihinuhula ni Isaias: “Pitong babae an talagang kakapotan an sarong lalaki sa aldaw na iyan, na sinasabi: ‘Makakan kami kan sadiri niamong tinapay asin isusulot niamo an sadiri niamong alikboy; basta apodon sana kami sa ngaran mo tangani na mawara an samong katuyawan.’” (Isaias 4:1) Magigin grabeng marhay an kakulangan nin mga lalaking mapapakasalan kaya an nagkapirang babae kakapotan an sarong lalaki tangani na maapod sa ngaran kaini​​—an boot sabihon, mamidbid sa publiko bilang mga agom kaini​​—asin sa siring mawaran kan katuyawan nin pagigin daing agom. Kahagadan kan Ley ni Moises na sustentohan nin agom na lalaki nin kakanon asin gubing an saiyang agom. (Exodo 21:10) Minsan siring, minaoyon na ‘magkakan kan sadiri nindang tinapay asin magsulot kan sadiri nindang gubing,’ nagugusto na an mga babaeng ini na palibrehon an lalaki sa saiyang legal na mga obligasyon. Abaa kadesesperadong situwasyon para sa dati maabhaw na “mga aking babae nin Sion”!

25. Ano an nagdadangadang para sa mga mapaabaw-abaw?

²⁵ Sinusupog ni Jehova an mga mapaabaw-abaw. Kan 607 B.C.E., talagang ‘pinaduko’ nia an kaabhawan kan saiyang piniling banwaan asin ‘pinakababa’ an saindang “pagkaharohalangkawon.” Logod na nungkang malingawan nin tunay na mga Kristiano na “an Dios minatumang sa mga maabhaw, alagad sia minatao nin dai na kutana maninigong kabootan sa mga mapakumbaba.”​—Santiago 4:6.