Hula ni Isaias—Liwanag Para sa Bilog na Katawohan I
Kapitulo Biente-Siete: Ibinububo ni Jehova an Gurobgutob sa mga Nasyon
1, 2. (a) Mapadapit sa pamamalos ni Jehova, sa ano kita makasisierto? (b) Ano an nagigibo nin Dios sa pagsagibo nin pamamalos?
SI Jehova Dios mapasensia bako sana sa saiyang fiel na mga lingkod kundi siring man, kun iyan kaoyon kan saiyang katuyohan, sa saiyang mga kaiwal. (1 Pedro 3:19, 20; 2 Pedro 3:15) Tibaad dai apresyaron kan mga kaiwal ni Jehova an saiyang pasensia asin tibaad mansayon iyan bilang kadaihan nin kakayahan o kadaihan nin pagmawot na humiro. Pero, siring kan ipinaheheling kan ika-34 kapitulo kan Isaias, sa katapustapusi pirmeng nakikipagkuenta si Jehova sa saiyang mga kaiwal. (Sofonias 3:8) Sa halipot na panahon, pinabayaan nin Dios an Edom asin iba pang mga nasyon na kontrahon an saiyang banwaan na daing kaolangan. Alagad si Jehova may sadiring itinalaan na panahon nin pagkastigo. (Deuteronomio 32:35) Kaagid kaiyan, sa saiyang itinalaan na panahon, ipahahayag ni Jehova an saiyang pamamalos sa gabos na elemento kan presenteng maraot na kinaban na nakikisuway sa saiyang soberaniya.
2 An pangenot na katuyohan kan pagsagibo nin Dios nin pamamalos iyo na ipaheling an saiyang soberaniya asin pamurawayon an saiyang ngaran. (Salmo 83:13-18) An saiyang pagkastigo nagbibindikar man sa saiyang mga lingkod bilang saiyang tunay na mga representante asin iliniligtas sinda sa bakong marahay na mga kamugtakan. Dugang pa, an pamamalos ni Jehova pirmeng biyong kaoyon kan saiyang hustisya.—Salmo 58:10, 11.
Mag-atento, Kamong mga Nasyon
3. Anong pangagda an ipinaaabot ni Jehova sa mga nasyon paagi ki Isaias?
3 Bago isentro an atension sa pagkastigo tumang sa Edom, ipinaabot ni Jehova paagi ki Isaias an sarong solemneng pangagda sa gabos na nasyon: “Magrani kamo, mga nasyon, sa pagdangog; asin kamong mga grupo nasyonal, mag-atento kamo. Maghinanyog an daga asin an nakapapano dian, an mabungang daga asin an gabos na bunga kaiyan.” (Isaias 34:1) An propeta paorootrong nagtaram tumang sa maraot na mga nasyon. Ngonyan susumaryohon na nia an mga pagdenunsiar nin Dios tumang sa sainda. An mga patanid daw na ini igwa nin ano man na kahulogan para sa satong aldaw?
4. An mga nasyon pinagbotan na gibohon an ano, siring kan nakarekord sa Isaias 34:1?
4 Igwa. An Soberano kan uniberso may kontrobersia sa gabos na parte kan maraot na sistemang ini nin mga bagay. Iyan an dahelan kun taano an “mga grupo nasyonal” asin “an daga” ta pinagbotan na dangogon an basado sa Biblia na mensahe na pinabalangibog ni Jehova sa bilog na kinaban. Sa pananaram na nagpapagirumdom kan Salmo 24:1, sinasabi ni Isaias na an bilog na daga malalakopan kan mensaheng ini—sarong hula na naootob sa satong panahon, kan an Mga Saksi ni Jehova maghulit “sagkod sa kaporoporohi kan daga.” (Gibo 1:8) Minsan siring, an mga nasyon dai naghinanyog. Dai ninda sineryoso an patanid manongod sa saindang maabot na pagkapara. Siempre, dai ini makakaolang ki Jehova sa pag-otob kan saiyang tataramon.
5, 6. (a) Huli sa ano na nakipagkuenta an Dios sa mga nasyon? (b) Paanong totoo na “an mga bukid magkakaturunaw nin huli kan saindang dugo”?
5 Ilinaladawan ngonyan kan hula an malumlom na tinatanaw sa ngapit kan maraot na mga nasyon—na biyong kabaliktaran kan maogmang paglaom kan banwaan nin Dios na ilinadawan sa huri. (Isaias 35:1-10) An propeta nagsasabi: “Si Jehova may gurobgutob tumang sa gabos na nasyon, asin malaad na kaanggotan tumang sa bilog nindang hukbo. Kaipuhan na itao nia sinda sa kalaglagan; kaipuhan na itao nia sinda sa pangadan. Asin an mga gadan ninda ipangangapon; asin kun manongod sa saindang mga bangkay, an saindang bata maalintoto; asin an mga bukid magkakaturunaw nin huli kan saindang dugo.”—Isaias 34:2, 3.
6 An atension dinara sa kasalan sa dugo kan mga nasyon. Ngonyan an mga nasyon kan Kakristianohan an may pinakadakulang kasalan sa dugo. Sa duwang guerra mundial asin sa dakol na mas sadit na ralaban, sinagom ninda sa dugo nin tawo an daga. Siisay an tama sanang maghagad nin hustisya para sa gabos na kasalan sa dugo na ini? Daing iba kundi an Kaglalang, an dakulang Paratao nin Buhay. (Salmo 36:9) An ley ni Jehova nagtao kan pamantayan: “Kalag an ibabayad mo sa kalag.” (Exodo 21:23-25; Genesis 9:4-6) Inootob an ley na ini, pangyayarihon nia na bumolos an dugo kan mga nasyon—sagkod na sinda magadan. An bata kan saindang dai ilinobong na mga bangkay maalisngaw—totoo nanggad na makasusupog na kagadanan! (Jeremias 25:33) An dugong hahagadon bilang bayad magigin igo tanganing garo man sana tunawon an mga bukid. (Sofonias 1:17) Pagbiyo nang malaglag an saindang mga puersa militar, maheheling kan kinabanon na mga nasyon an pagbagsak kan saindang mga gobyerno, na sa hula kan Biblia kun beses ilinaladawan na mga bukid.—Daniel 2:35, 44, 45; Kapahayagan 17:9.
7. Ano an “kalangitan,” asin ano an “hukbo kan kalangitan”?
7 Naggagamit giraray nin malinaw na piguratibong pagtaram, si Isaias nagsasabi pa: “An gabos na nasa hukbo kan kalangitan magkakaralapa. Asin an kalangitan malululon, siring man sana sa balumbon nin libro; asin an saindang hukbo gabos malalaya, siring sa pagkalaya asin pagkarakdag nin mga dahon sa ubas asin siring sa nalayang higos na narakdag sa higuerra.” (Isaias 34:4) An pananaram na “an gabos na nasa hukbo kan kalangitan” dai nangangahulogan nin literal na mga bitoon asin planeta. An bersikulo 5 asin 6 nagtataram manongod sa sarong espada na panggadan na basa sa dugo sa “kalangitan” na idto. Huli kaini, ini simbolo nin sarong bagay sa rona nin tawo. (1 Corinto 15:50) Huli sa saindang kahalangkawan bilang superyor na mga autoridad, an mga gobyerno nin katawohan ibinabaing sa kalangitan na namamahala sa daganon na sosyedad nin tawo. (Roma 13:1-4) Kaya an “hukbo kan kalangitan” nagrerepresentar sa pinagsarong mga hukbo kan mga gobyernong ini nin katawohan.
8. Paanong an simbolikong kalangitan magigin “siring sa balumbon nin libro,” asin ano an mangyayari sa saindang ‘mga hukbo’?
8 An “hukbo” na ini “magkakaralapa,” matutupok, siring sa bagay na malalapaon. (Salmo 102:26; Isaias 51:6) Sa ordinaryong pagheling, an literal na kalangitan sa itaas niato garo kurbado, siring sa sarong suanoy na balumbon nin libro, na an mga isinurat dian sa pankagabsan nasa parteng laog. Kun an nakasurat sa laog na parte nin sarong balumbon nabasa na, an natapos na balumbon linululon asin isinasaray. Kaagid kaiyan, “an kalangitan malululon, siring sa balumbon nin libro,” sa bagay na an mga gobyerno nin tawo matatapos. Pagnakaabot na sa ultimong pahina kan saindang kasaysayan, sinda tataposon sa Armagedon. An saindang nakagugulat paghelingon na ‘mga hukbo’ mabagsak kun paanong an naluyos na mga dahon nararakdag hale sa poon nin ubas o an “nalayang higos” natitikdag hale sa poon nin higos. An saindang panahon malihis.—Ikomparar an Kapahayagan 6:12-14.
Sarong Aldaw nin Pagkastigo
9. (a) Ano an ginikanan nin Edom, asin nagkaigwa nin anong relasyon an Israel sagkod Edom? (b) Ano an idinekreto ni Jehova may labot sa Edom?
9 Pinipili ngonyan kan hula an sarong nasyon na nag-eeksister kan kaaldawan ni Isaias—an Edom. An mga Edomita gikan ni Esau (Edom), na ipinabakal an saiyang pagkamatua sa saiyang kakambal, si Jacob, karibay nin tinapay asin linagang lentehas. (Genesis 25:24-34) Huling nasalidahan sia ni Jacob sa pagkamatua, si Esau napano nin pagkaongis sa saiyang tugang. Sa huri an nasyon nin Edom asin an nasyon nin Israel nagin magkaiwal, minsan ngani sinda guminikan sa magtugang na kambal. Huli sa pakikilaban na ini tumang sa banwaan nin Dios, pinaanggot nin grabe kan Edom si Jehova, na nagsasabi ngonyan: “Sa kalangitan an sakuyang espada mababasa nanggad. Uya! Iyan mahilig sa Edom, asin sa banwaan na idinusay ko sa kalaglagan huli sa hustisya. Si Jehova igwa nin espada; iyan kaipuhan na mapano nin dugo; iyan kaipuhan na magin masebo huli sa taba, sa dugo nin mga ogbon na karnero asin lalaking kanding, sa taba kan mga bato nin mga lalaking karnero. Huli ta si Jehova igwa nin atang sa Bosra, asin nin dakulang pangadan sa daga nin Edom.”—Isaias 34:5, 6.
10. (a) Siisay an ibababa ni Jehova kun gamiton na nia an saiyang espada sa “kalangitan”? (b) Anong aktitud an ipinaheling kan Edom kan an Juda sinasalakay kan Babilonya?
10 An Edom yaon sa halangkaw, mabukid na rehion. (Jeremias 49:16; Abdias 8, 9, 19, 21) Minsan siring, dawa an natural na mga kuta na ini dai makatatabang kun gamiton na ni Jehova an saiyang espada nin paghokom sa “kalangitan,” na ibinababa an mga namamahala sa Edom hale sa saindang halangkaw na posisyon. An Edom militarisadong marhay, asin an puersa armada kaiyan nagmamartsa sa haralangkaw na kabukidan tanganing protehiran an nasyon. Alagad dai nagtabang an makapangyarihan na Edom kan an Juda salakayon kan mga hukbo nin Babilonya. Imbes, an Edom labi-labi an kagayagayahan na maheling an pagbagsak kan kahadean nin Juda asin sinusutsutan pa an mga nangongongkistar digdi. (Salmo 137:7) Linalapag pa ngani kan Edom an mga Judio na nagdudulag tanganing makaligtas asin itinatao an mga ini sa mga Babilonyo. (Abdias 11-14) An mga Edomita nagpaplanong agawon an inabandonar na nasyon kan mga Israelita, asin sinda may pamamansag na nagtataram tumang ki Jehova.—Ezequiel 35:10-15.
11. Paano babaloson ni Jehova an mga Edomita huli sa saindang traydor na gawe-gawe?
11 Pinalalampas daw ni Jehova an bakong sa tugang na paggawe kan mga Edomita? Dai. Imbes, ihinuhula nia an manongod sa Edom: “An mga layas na toro mabarabang kaiba ninda, asin an mga torilyo kaiba kan mga makapangyarihan; asin an saindang daga mababasa sa dugo, asin an sainda mismong kabokabo magigin masebo huli sa taba.” (Isaias 34:7) Si Jehova nagtataram manongod sa mga halangkaw asin mga hababa sa nasyon bilang simbolikong mga layas na toro asin torilyo, bilang mga ogbon na lalaking karnero asin lalaking kanding. An daga kan nasyon na ini na may kasalan sa dugo mababasa sa mismong dugo kan banwaan paagi sa ‘espadang’ panggadan ni Jehova.
12. (a) Siisay an ginamit ni Jehova tanganing padusahan an Edom? (b) Ano an ihinula ni propeta Abdias mapadapit sa Edom?
12 Katuyohan nin Dios na padusahan an Edom huli sa maraot na ginibo sa Saiyang daganon na organisasyon, na inaapod na Sion. An hula nagsasabi: “Si Jehova igwa nin aldaw nin pamamalos, nin taon nin mga pagkastigo para sa legal na kaso dapit sa Sion.” (Isaias 34:8) Dai nahaloy pakatapos malaglag an Jerusalem kan 607 B.C.E., pinonan ni Jehova na ipahayag an saiyang matanos na pamamalos sa mga Edomita paagi sa hade kan Babilonya, si Nabucodonosor. (Jeremias 25:15-17, 21) Kun an mga hukbo nin Babilonya humiro tumang sa Edom, mayo nin makapagliligtas sa mga Edomita! Iyan “taon nin mga pagkastigo” sa mabukid na dagang iyan. Ihinula ni Jehova paagi ki propeta Abdias: “Huli sa kadahasan sa saimong tugang na si Jacob, matatahoban ka nin kasupganan, asin popohoon ka sagkod sa panahon na daing talaan. . . . Siring kan saimong ginibo, iyan an gigibohon sa saimo. An saimong pagtrato mabalik sa saimong payo.”—Abdias 10, 15; Ezequiel 25:12-14.
An Makamomondong Ngapit kan Kakristianohan
13. Siisay ngonyan an siring sa Edom, asin taano?
13 Sa presenteng mga panahon, may sarong organisasyon na an rekord kapareho kan Edom. Anong organisasyon? Bueno, siisay sa presenteng mga panahon an nangenot sa pagmuda asin paglamag sa mga lingkod ni Jehova? Bako daw na an Kakristianohan, paagi sa grupong klero kaiyan? Iyo! Ilinangkaw kan Kakristianohan an saiyang sadiri sa garo-bukid na mga kalangkawan sa mga gibo-gibo kan kinaban na ini. Kinua nia an sarong halangkaw na posisyon sa sistema nin mga bagay nin katawohan, asin an saiyang mga relihion an nangingibabaw na kabtang kan Dakulang Babilonya. Alagad si Jehova may idinekretong “taon nin mga pagkastigo” tumang sa Edom na ini sa presenteng aldaw huli sa labi-labi karaot na salang gawe-gawe sa Saiyang banwaan, an Saiyang mga Saksi.
14, 15. (a) Ano an mangyayari sa daga kan Edom sagkod sa Kakristianohan? (b) Ano an kahulogan kan mga pagsambit sa naglalaad na alkitran asin aso na nagdadanay nin daing talaan, asin ano an bakong kahulogan kaiyan?
14 Kun siring, mantang ineestudyaran niato an iba pang kabtang kan hulang ini ni Isaias, nasa isip niato bako sanang an suanoy na Edom kundi siring man an Kakristianohan: “An saiyang mga sapang masulog magigin alkitran, asin an saiyang kabokabo magigin asupre; asin an saiyang daga magigin naglalaad na alkitran. Sa banggi o sa aldaw iyan dai mapaparong; sagkod sa panahon na daing talaan an aso kaiyan dagos-dagos na mag-iitaas.” (Isaias 34:9, 10a) An daga nin Edom nagin marang marhay kaya an kabokabo nagin garo man sana asupre asin an kababan kan sapang masulog napano, bako nin tubig, kundi nin alkitran. Dangan palalaadon an nasosolo tolos na kemikal na bagay na ini!—Ikomparar an Kapahayagan 17:16.
15 Minansay nin nagkapira an pagsambit sa kalayo, alkitran, asin asupre na ebidensia kan pag-eksister nin nagkakalayong impierno. Alagad an Edom dai iinapon sa sarong eroestorya sanang kalayo sa impierno tanganing soloon sagkod lamang. Imbes, iyan linaglag, na nawara sa eksena kan kinaban na garo man sana biyong tinumtom sa kalayo asin asupre. Siring kan padagos na ipinaheling kan hula, an pangultimong resulta, bakong daing katapusan na pasakit, kundi “kadaihan nin laog . . . kagabaan . . . daing kamanungdanan.” (Isaias 34:11, 12) Malinaw na ilinaladawan ini kan aso na ‘dagos-dagos na nag-iitaas.’ Kun an sarong harong masolo, padagos an pag-aso hale sa mga abo sa laog nin nagkapirang panahon pakatapos na maparong an kalayo, na nagtatao nin ebidensia sa mga nagmamasid na nagkaigwa nin mahiwas na pagkasolo. Mantang an mga Kristiano ngonyan nakakanood nin mga leksion sa pagkalaglag kan Edom, an aso kan pagkasolo kan Edom padagos pa, sa sarong sentido, na nag-iitaas.
16, 17. Ano an kaaabtan kan Edom, asin gurano kalawig na iyan magpapadagos sa siring na kamugtakan?
16 An hula ni Isaias nagpapadagos, na ihinuhula na an populasyon nin tawo sa Edom masasalidahan nin mabangis na mga hayop, na nagpaparisa nin maabot na pagkagaba: “Sa sunod-sunod na kapag-arakian sia magigin alang; sagkod lamang mayo nin siisay man na maagi sa saiya. Asin sasadirihon sia kan pelikano asin kan erizo, asin an mga butbut kuwaw na may haralabang talinga asin an mga uwak mag-oorontok sa saiya; asin uunaton nia sa saiya an pansokol nin kadaihan nin laog asin an mga gapo nin kagabaan. An saiyang mga mahal na tawo—mayo dian an aapodon ninda sa pagkahade, asin an saiyang mga prinsipe magigin gabos daing kamanungdanan. Sa saiyang mga torreng erokan matubo an mga tonok, an mga langaton asin binit sa saiyang mga kuta; asin sia magigin erokan nin mga layas na ayam, an patyo para sa mga avestruz. Asin an mga nagpipirme sa alang na mga lugar makikipagsabatan sa mga hayop na nag-uungal, asin pati an balukagon maapod sa kaiba kaiyan. Iyo, dian an chotacabra magpapahingalo nanggad asin makakanompong nin pahingaloan. Dian an maliksing halas naggibo nin salag asin nagsogok.”—Isaias 34:10b-15.a
17 Iyo, an Edom magigin dagang daing laog. Iyan magigin kagabaan na mga layas na hayop, gamgam, asin halas sana an yaon. An alang na kamugtakan na ini kan daga magpapadagos, siring kan sinasabi kan bersikulo 10, “sagkod lamang.” Dai magkakaigwa nin pagbabalik sa dati.—Abdias 18.
Seguradong Kaotoban kan Tataramon ni Jehova
18, 19. Ano an “libro ni Jehova,” asin ano an nakatagama para sa Kakristianohan sa “libro” na ini?
18 Kanigoan kadai nang paglaom na ngapit an ipinanganganino kaini para sa katumbas na iyan kan Edom sa presenteng aldaw, an Kakristianohan! Pinatunayan nia na sia sarong makuring kaiwal ni Jehova Dios, na an saiyang mga Saksi may karingisan na pinaglalamag kaini. Asin daing duwa-duwa na ootobon ni Jehova an saiyang tataramon. Pagpinagkomparar nin siisay man an hula sa kaotoban, an duwa manonompongan na magkapareho—kun paanong an balang saro kan mga linalang na nag-eerok sa gabang Edom seguradong ‘may sadiring kapadis.’ Kinakaolay ni Isaias an mga estudyante nin hula sa Biblia sa ngapit, na nagsasabi: “Siyasata nindo mismo sa libro ni Jehova asin basaha nin makosog: mayo ni saro sa sainda na nawawara; talagang dai nawawaran an balang saro sa sainda kan saiyang kapadis, huli ta an ngoso ni Jehova an nagtao kan pagboot, asin an espiritu nia an nagtipon sa sainda. Asin Sia an nagpaagi sa sainda sa pabunotan, asin an saiyang kamot an naghirashiras kan lugar ninda paagi sa pansokol. Sagkod sa panahon na daing talaan sasadirihon ninda iyan; sa sunod-sunod na kapag-arakian mag-eerok sinda dian.”—Isaias 34:16, 17.
19 An nagdadangadang na pagkalaglag kan Kakristianohan ihinula sa “libro ni Jehova.” Detalyadong isinasaysay kan “libro [na ini] ni Jehova” na si Jehova makikipagkuenta sa saiyang daing herak na mga kaiwal asin habong magsolsol na mga nan-aapi sa saiyang banwaan. Naotob an nasusurat may labot sa suanoy na Edom, asin pinaririgon kaini an satong kompiansa na maootob man an hula na minaaplikar sa Kakristianohan, an kaagid kan Edom sa presenteng aldaw. An “pansokol,” an naggigiya sa paghiro ni Jehova, naggagarantiya na magigin kagabaan an naghihingagdan sa espirituwal na organisasyon na ini.
20. Siring kan suanoy na Edom, ano an maeeksperyensiahan kan Kakristianohan?
20 Ginigibo kan Kakristianohan an gabos niang makakaya tanganing pakalmahon an saiyang politikal na mga katood, alagad sayang sana! Segun sa Kapahayagan kapitulo 17 asin 18, ibubugtak kan Dios na Makakamhan sa Gabos, si Jehova, sa saindang puso an paghiro tumang sa bilog na Dakulang Babilonya, kaiba an Kakristianohan. Hahaleon kaini sa bilog na daga an palsipikadong Kristianismo. An situwasyon kan Kakristianohan magigin siring kan mamondong kamugtakan na ilinadawan sa Isaias kapitulo 34. Dai na ngani nia aabotan an pangultimong “guerra kan dakulang aldaw nin Dios na Makakamhan sa gabos”! (Kapahayagan 16:14) Siring kan suanoy na Edom, an Kakristianohan biyong paparaon sa ibabaw kan daga, “sagkod lamang.”
[Nota sa Ibaba]
a Kan panahon ni Malaquias, an hulang ini naotob. (Malaquias 1:3) Ibinareta ni Malaquias na nag-asa an mga Edomita na masasadiri liwat ninda an gabang daga. (Malaquias 1:4) Minsan siring, bako ining kabotan ni Jehova, asin kan huri ibang banwaan, an mga Nabateano, an suminadiri kan dating daga nin Edom.