KAPITULO SINGKO
Siisay an Pipilion Nindong Magin mga Katood?
1, 2. (a) Anong mga kadepisilan an napapaatubang sa mga Kristiano mapadapit sa mga kaibaiba? (b) Taano ta maninigo kitang magin interesado sa pagpili ni Jeremias nin mga katood?
ANO an gigibohon mo kun may mga katrabaho, kataed, o kaeskuela na mag-imbitar sa saimo sa sarong Christmas party? Ano kun sabihan ka kan saimong among na magputik o gumibo nin sarong bagay na ilegal? O paano kun obligaron ka kan mga autoridad sa gobyerno na makikabtang sa bakong neutral na mga aktibidad? Posibleng marhay na dai itotogot kan saimong konsensia na gibohon an arin man sa mga ini, dawa pa kun ika tibaad tuyaon o trataron nin mas grabe pa dian huli sa saimong pagsayuma.
2 Siring kan maheheling niato, parateng napaatubang si Jeremias sa kaparehong mga kadepisilan. Siertong makikinabang kamo sa pag-estudyar sa nagkapira sa mga indibiduwal asin grupo na nakaibanan ni Jeremias durante kan mga taon kan saiyang paglilingkod. An nagkapira sa sainda nagprobar na desganaron sia na gibohon an saiyang asignasyon. Kinaipuhan ni Jeremias na magkaigwa nin haraning pakikiiba sa sainda, alagad bako nanggad sinda an pinili niang magin mga katood nia. Minsan siring, makikinabang kamo sa pagtao nin atension sa talagang pinili ni Jeremias na magin mga katood, an mga nagsuportar sa saiya asin nagparigon sa saiyang desisyon na magin maimbod. Iyo, may manonodan kita sa mga desisyon ni Jeremias may koneksion sa mga kaibaiba.
KIISAY KAMO NAKIKIPAGKATOOD?
3. Ano an gustong madangog ni Zedequias ki Jeremias, asin ano an nagin reaksion ni Jeremias?
3 Nagkapirang beses na nagkonsulta si Hadeng Zedequias ki Jeremias bago malaglag an Jerusalem. Taano? Naglalaom an hade na makakua nin nakakaasegurar na simbag sa mga hapot manongod sa kaaabtan kan saiyang kahadean. Gusto niang ipahayag ni Jeremias na mahiro an Dios tanganing iligtas an Juda sa mga kaiwal kaiyan. Nakimaherak si Zedequias ki Jeremias paagi sa mga isinugo nia: “Maghapot ka tabi ki Jehova para sa samo, huling si Nabucodorosor na hade nin Babilonya nakikiguerra sa samo. Tibaad gibohon sa samo ni Jehova an oyon sa gabos na makangangalas na mga gibo nia, kaya maatras [si Nabucodorosor] sa samo.” (Jer. 21:2) Habo kan hade na sumunod sa instruksion nin Dios na sumuko sa Babilonya. An sarong nag-espesyalisar sa Biblia iinagid si Zedequias sa “sarong pasyente na pabalikbalik sa doktor tanganing makakua nin pag-asegurar, pero habong tomaron an bolong na irineseta.” Kumusta man si Jeremias? Puede kutana siang magin popular kun sinabi nia ki Zedequias an gusto kaining madangog. Kun siring, taano ta dai na sana liniwat ni Jeremias an saiyang mensahe tanganing dai na sia masakitan? Dai nia iyan ginibo huling sinabihan sia ni Jehova na ipahayag na malalaglag an Jerusalem.—Basahon an Jeremias 32:1-5.
4. Anong mga desisyon an napapaatubang sa sato manongod sa pakipagkatood, arog baga sa mga katrabaho niato?
4 Sa nagkapirang paagi an saindong situwasyon kapareho kan ki Jeremias. Mayong duda na sa paano man nakakaasosyar o nakakaibanan nindo an saindong mga kataed, katrabaho, o kaeskuela. Alagad malampas pa daw kamo dian, na nakikipagkatood sa sainda dawa ngani ipinapaheling ninda na dai sinda interesado na dangogon o sunodon an instruksion nin Dios? Dai lubos na malilikayan ni Jeremias si Zedequias; sia pa man giraray an hade, dawa kan habo niang sumunod sa hatol nin Dios. Pero, si Jeremias dai obligadong sumunod sa salang kaisipan kan hade o kuanon an pabor kaini. Totoo, kun sinunod ni Jeremias an mga kagustohan kan hade, tinawan kutana sia ni Zedequias nin kadakol na regalo asin iba pang pakinabang. Alagad ta dai nagpadaog si Jeremias sa ano man na pang-iimpluwensia o sugot na magin harani ki Zedequias. Taano? Huling dai babagohon ni Jeremias an dapat niang magin paninindogan na sinabi ni Jehova. An halimbawa ni Jeremias maninigong magpahiro sa sato na siyasaton kun baga an pinipili niatong magin mga katood nagdadagka sa sato na magin maimbod sa Dios. Dai nindo lubos na malilikayan na makaibanan an mga tawong dai naglilingkod sa Dios—sa trabaho, eskuelahan, o pagtaraed. (1 Cor. 5:9, 10) Minsan siring, narerealisar nindo na kun sinda an pinipili nindong magin katood, posible nanggad na ikakompromiso nindo an saindong pakipagkatood sa Dios.
DAPAT DAW NA MAKIPAGKATOOD SA MGA MAPAGDUDA?
5, 6. Ano an ginibo nin nagkapira sa pagprobar na pasilensiohon si Jeremias?
5 Bako sana si Zedequias an nagprobar na impluwensiahan nin negatibo si Jeremias. “Hinampak” si Jeremias nin sarong saserdote na an ngaran Pasur, na tibaad ipinahampak sia nin 39 beses. (Jer. 20:2; Deut. 25:3) Arog man kaiyan an ginibo nin nagkapirang prinsipe sa Juda dangan ibinilanggo si Jeremias sa “harong nin mga pangkadena.” An propeta ilinaag sa bartolina na grabe an kamugtakan kaya pakalihis nin dakol na aldaw sia natakot na tibaad duman sia magadan. (Basahon an Jeremias 37:3, 15, 16.) Dangan, pagkatapos na patalingkason si Jeremias sa halipot na panahon, sinabihan si Zedequias kan ibang mga prinsipe na gadanon sia. Para sa sainda, pinapaluya nia an boot kan mga soldados nin Juda. Iyan an dahelan na an propeta ibinugtak sa malaboy na bobon tanganing magadan. (Jer. 38:1-4) Nabasa nindo na si Jeremias nakaligtas sa makuri kutanang kagadanan na iyan. Pero, ipinapaheling kan mga pangyayaring ini kun paanong nagin mapagduda sa sinabi kan propeta nin Dios an mga dapat kutanang mas nakakaaram; maraot an ginibo ninda sa saiya.
6 Bako sanang an mga autoridad sibil an nagin kaiwal ni Jeremias. Sa saro pang pangyayari, an nagkapirang tawo sa Anatot na sadiring siudad ni Jeremias—na puede nindong sabihon na mga kataed nia—naghumang gadanon sia kun dai sia mapondo sa paghula. (Jer. 11:21) Dai ninda nagustohan an nadangog ninda sa saiya asin sia hinuma ninda. Pero, si Jehova an pinili ni Jeremias bilang katood nia imbes na an mga kataed. An ginibo kan ibang mga katemporanyo nia bako sanang berbal na pananakot. Kan gumamit si Jeremias nin sakal bilang paglaladawan tanganing sadolon an mga Judio na sakalan an saindang liog kan sakal kan hade nin Babilonya tanganing sinda padagos na mabuhay, hinale ni Hananias an kahoy na sakal sa liog ni Jeremias asin binari iyan. Segun sa falsong propetang iyan, si Jehova nagsabi: “Babarion ko an sakal kan hade nin Babilonya.” Nagadan si Hananias kan taon mismong idto, kaya aram na nindo kun siisay na propeta an mapapanarigan. (Jer. 28:1-11, 17) Pagkalaglag kan Jerusalem siring kan patienot nang ipinatanid ni Jeremias, si Johanan asin an iba pang hepe militar habong maghimate sa pagboot nin Dios na magdanay sa Juda. “Kaputikan an sinasabi mo,” an sabi ninda ki Jeremias. “Dai ka isinugo ni Jehova na samong Dios, na nagsasabi, ‘Dai kamo maglaog sa Egipto tanganing mag-erok duman.’” Sinuway pa ninda si Jehova paagi sa pagdara ninda ki Jeremias asin Baruc sa Egipto.—Jer. 42:1–43:7.
Anong klaseng mga tawo an kinaipuhan na pakiibanan ni Jeremias? Ano an nanodan mo sa halimbawa ni Jeremias?
7. Anong kadepisilan may koneksion sa kaimbodan ki Jehova an napapaatubang sa saindo?
7 Sa laog nin dakol na taon, si Jeremias napapalibotan nin mga mapagduda asin kaiwal. Horophoropa an ginibo nia. Madali kutana kun nakipagkatood na sana sia sa mga tawo na dai nin paggalang sa Dios o sa Saiyang Tataramon. Sinda gabos nasa palibot nia. Kumusta man kamo? Posibleng marhay na minsan paano nakakaibanan nindo an mga tawong kapareho kan mga nasa palibot kaidto ni Jeremias. Baga man grabe an pagkontra ninda sa saindo asin sa Dios nindo o garo baga marahay man sindang mga tawo, pipilion daw nindo sinda bilang katood? Madonong daw na makiibaiba sa mga tawo na dai sineseryoso an mga hula nin Dios? Kun si Jeremias an nasa kamugtakan nindo, pipilion daw nia bilang katood an mga tawo na an pamumuhay nagbabaliwala sa katotoohan kan Tataramon nin Dios o nagtitiwala sa mga tawo? (2 Cron. 19:2) Malinaw na sinabi nin Dios ki Jeremias an mga resulta nin pagtitiwala sa mga tawo imbes na sa Dios. (Basahon an Jeremias 17:5, 6.) Ano an saboot nindo manongod dian?
8. Iladawan an mga kadepisilan na tibaad napapaatubang sa mga Kristiano sa saindong lugar.
8 Iniisip nin nagkapirang Kristiano na mapapaasenso ninda an saindang negosyo o karera paagi sa pag-istimar sa kinabanon na mga kliyente. Pero kun gigibohon ini kan siring na mga Kristiano, bako daw na harani sinda sa maraot na pag-iriba asin mga peligro, arog baga nin bastos na orolay o makosog na pag-inom? Masasabotan nindo kun taano ta an dakol na Kristiano na napapaatubang sa siring na desisyon linikayan an maraot na pag-iriba dawa kun iyan mangahulogan nin pagpalampas sa posibleng ganansia o pag-asenso sa kinaban. Kaagid kaiyan, an sarong among o mga katrabaho tibaad dai mag-alangan na mandaya nin mga parokyano. Minsan siring, an tunay na mga Kristiano dai nagpapaimpluwensia sa mga nasa palibot ninda. Kun beses, tibaad bakong pasil na magdesisyon sa siring na mga bagay. Makakapagpasalamat kita sa mga halimbawa na arog ni Jeremias, na namuhay sa paagi na nagkaigwa sia nin malinig na konsensia asin, mas mahalaga, nin marahay na relasyon sa Dios.
9. Ano an peligro kun gusto nin saro na sumunod sa kadaklan?
9 Huli sa paninindogan asin kombiksion ni Jeremias, sia tinuya nin nagkapirang kapwa taga Juda. (Jer. 18:18) Sa ibong kaiyan, andam siang mapalaen sa mga katemporanyo nia na nagsunod sa “dalan nin kadaklan.” (Jer. 8:5, 6) Andam pa ngani si Jeremias na kun beses ‘magtukaw nin solo.’ Mas gusto nia iyan kisa sa maraot na pag-iriba, kisa makikatood sa mga makakaimpluwensia nin negatibo sa saiya. (Basahon an Jeremias 9:4, 5; 15:17.) Kumusta man kamo? Ngonyan, arog kan panahon ni Jeremias, an dalan nin kadaklan iyo an pagigin bakong maimbod sa Dios. Kaidto pa, dapat nang magin mapagmaan an mga lingkod ni Jehova sa pagpili nin mga katood. Dai boot sabihon kaini na mayong mga katood si Jeremias. May mga nagdepensa asin nagsuportar sa saiya. Sairisay sinda? Makakatabang na marhay sa saindo kun mamimidbid nindo sinda.
SIISAY AN PINILI NI JEREMIAS NA MAGIN MGA KATOOD NIA?
10, 11. (a) Anong mga prinsipyo an nagin basehan ni Jeremias sa pagpili nin mga katood? (b) Sairisay an katood ni Jeremias, asin anong mga hapot an minalataw manongod sa sainda?
10 Kiisay nakipagkatood si Jeremias? Sa instruksion ni Jehova, paorootro niang kinondenar an mga maraot, madaya, bakong makatanosan, madahas, daing pagmakolog, asin imoral—an mga nagbaya sa dalisay na pagsamba apabor sa idolatriya, na huli kaiyan naggibo nin espirituwal na pagpapatotot. Sinadol nia an saiyang mga kapwa taga Juda: “Tumalikod tabi kamo, an lambang saro hale sa saiyang maraot na dalan, asin pakarhayon an saindong mga dalan asin an saindong mga ginigibo.” (Jer. 18:11) Dawa pagkalaglag kan Jerusalem, pinamuraway ni Jeremias an “mga gibo nin mamomoton na kabootan” nin Dios, an saiyang “mga pagkaherak,” asin an saiyang “pagigin maimbod.” (Lam. 3:22-24) An maimbod na mga lingkod ni Jehova sana an gusto ni Jeremias bilang mga katood.—Basahon an Jeremias 17:7.
11 Maski paano may aram kita manongod sa mga pinili ni Jeremias bilang katood, o dayupot na kaibaiba. An nagkapira malinaw na kakampi—si Ebed-melec, Baruc, Seraias, asin an mga aki ni Safan. Tibaad ihapot niato: ‘Anong klaseng mga tawo sinda? Paano sinda nakiibaiba ki Jeremias? Paano sinda nagin marahay na katood nia? Asin paano ninda tinabangan si Jeremias na mapagdanay an saiyang integridad?’ Helingon niato, na nasa isip an satong sadiring kamugtakan.
12. (a) Ano an pagkakapareho ni Jeremias asin Baruc, na maheheling sa pahina 58? (b) Siisay si Seraias, asin ano an aram niato manongod sa saiya?
12 Minalataw na an pinakadayupot na katood kan propeta iyo si Baruc, na aki ni Nerias. May kompiansang ipinagkatiwala sa saiya ni Jeremias an paninimbagan na pagsurat kan mga kapahayagan ni Jehova na idinidikta kan propeta asin pagbasa kan isinurat na rolyo, enot sa publiko dangan sa mga prinsipe nin Juda. (Jer. 36:4-8, 14, 15) Kapareho kan ki Jeremias an pagtubod asin kombiksion ni Baruc na mangyayari an ihinula nin Dios. Pareho an mga naeksperyensiahan kan mga lalaking ini durante kan maribok na huring 18 taon nin Juda. Dakol na panahon sindang nagkaibanan sa parehong espirituwal na asignasyon. Pareho sindang napaatubang sa mga kadepisilan asin kinaipuhan na magtago sa mga kaiwal. Asin pareho sindang personal na pinarigon ni Jehova. Minalataw na si Baruc gikan sa sarong prominenteng pamilya nin mga eskriba sa Juda. Sa Kasuratan, inapod siang “sekretaryo,” asin sarong importanteng opisyal an saiyang tugang na si Seraias. Arog ni Baruc, si Seraias paghaloyhaloy nakaibanan ni Jeremias sa pagpaabot kan propetikong mga kapahayagan ni Jehova. (Jer. 36:32; 51:59-64) Siertong nakapakosog ki Jeremias an pagigin andam kan duwang aking ini ni Nerias na maglingkod kaiba nia sa masakit na mga panahon na idto. Puede man kamong mapakosog kan mga kaiba nindo na maimbod sa paglilingkod ki Jehova.
Ano an manonodan mo sa pagpili ni Jeremias nin mga katood?
13. Arog kan maheheling sa pahina 63, paano si Ebed-melec nagin marahay na katood ni Jeremias?
13 Si Ebed-melec saro pang marahayon na kakampi ni Jeremias. Kan si Jeremias ihulog kan anggot na mga prinsipe sa bobon na mayong tubig tanganing magadan, an tawong nangahas na idepensa sia taga ibang nasyon, si Ebed-melec na Etiope. Sia kapon, an boot sabihon, sarong opisyal, sa harong kan hade. Hayagan niang dinolok si Zedequias, na nagtutukaw sa Tata ni Benjamin. Si Ebed-melec may kosog nin boot na naghagad nin permiso ki Zedequias na iligtas si Jeremias sa malaboy na bobon. Nag-iba sia nin 30 lalaki, na nagpaparisa na tibaad inantisipar ni Ebed-melec na oolangon sinda kan mga kaiwal ni Jeremias. (Jer. 38:7-13) Dai niato aram kun gurano nanggad kadayupot kan pakiibaiba ni Ebed-melec ki Jeremias. Basado sa saindang pakipagkatood ki Jehova, rasonable sanang isipon na an duwa marahay na magkatood. Aram ni Ebed-melec na si Jeremias propeta ni Jehova. Sinabi nia na “maraot” an ginibo kan mga prinsipe asin andam siang mawara an saiya mismong posisyon tanganing gibohon an tama. Iyo, marahay na tawo si Ebed-melec. Kaya ngani sinierto mismo ni Jehova sa saiya: “Ililigtas taka sa [aldaw nin kapahamakan kan Jerusalem] . . . huli ta nagtiwala ka sa sako.” (Basahon an Jeremias 39:15-18.) Marahayon nanggad na komendasyon! Bako daw na arog kaiyan na katood an gusto nindo?
14. Ano an aram niato manongod sa pamilya ni Safan asin sa saindang pakiibaiba ki Jeremias?
14 Kabilang sa iba pang katood ni Jeremias an tolong aking lalaki asin sarong lalaking makoapo ni Safan. Sinda gikan sa sarong pamilya nin mga may haralangkaw na ranggo, ta si Safan naglingkod kan enot bilang sekretaryo ni Hadeng Josias. Kan primerong gustong gadanon si propeta Jeremias kan saiyang mga kaiwal, “an kamot ni Ahicam na aki ni Safan an tuminabang ki Jeremias, tanganing dai sia ikatao sa kamot kan banwaan.” (Jer. 26:24) Si Ahicam may tugang na an ngaran Gemarias. Kan basahon ni Baruc sa publiko an mga paghokom nin Dios, nadangog sia ni Micaya na aki ni Gemarias asin inabisohan an saiyang ama saka an iba pang prinsipe. Huling nahahadit sa magigin reaksion ni Joaquim, pinatago ninda si Jeremias asin Baruc. Asin kan habong hinanyogon kan hade an mensahe nin Dios, kabilang si Gemarias sa mga nakimaherak sa hade na dai pagsuloon an rolyo. (Jer. 36:9-25) Ipinagkatiwala ni Jeremias sa saro pa sa mga aking lalaki ni Safan, si Elasa, an propetikong surat sa mga Judiong nakadistiero sa Babilonya. (Jer. 29:1-3) Kaya may tolong aki asin sarong makoapo si Safan, na gabos nagsuportar sa propeta nin Dios. Isip-isipa kun gurano nanggad siertong inapresyar ni Jeremias an siring na mga lalaki! Sinda magkakatood bakong huli ta pareho an gusto nindang kakanon o inomon o huli ta pareho an mga aling-alingan o hilig ninda. Orog pa dian an basehan kan saindang pagkakatood.
MADONONG NA PILION AN SAINDONG MGA KATOOD
15. Anong marahay na halimbawa an itinao ni Jeremias sa pagpili nin mga katood?
15 May manonodan kamo sa pagtratar ni Jeremias sa saiyang mga katemporanyo—mga maraot asin marahay. Pinirit sia kan hade, dakol na prinsipe, mga falsong propeta, asin mga hepe militar na liwaton an saiyang mensahe. Pero, dai nagkompromiso si Jeremias. Huli sa saiyang paninindogan, sia dai nagustohan kan mga tawong idto, alagad ta bako sinda an gustong magin katood ni Jeremias. Poon pa kaidto, si Jehova an pinakadayupot na katood nia. Dawa pa maongis ki Jeremias an nagkapirang tawo huli sa kaimbodan sa saiyang Dios, andam siang atubangon iyan. (Basahon an Lamentacion 3:52-59.) Minsan siring, arog kan naaraman niato, si Jeremias dai nagsosolo sa saiyang determinasyon na maglingkod ki Jehova.
16, 17. (a) Anong tabang an puedeng akoon nin sarong lingkod ni Jehova gikan sa sarong marahay na katood? (b) Saen man na nasyon kamo nakaistar, saen kamo makakakua nin pinakadayupot na mga katood?
16 Si Ebed-melec marahay na katood huli sa saiyang pagtubod asin pagtitiwala ki Jehova. An tawong ini nagkaigwa nin kosog nin boot na desididong humiro, na ilinigtas an buhay ni Jeremias. Andam si Baruc na makaibanan nin dakol na panahon si Jeremias tanganing tabangan sia na ipaabot an mga mensahe ni Jehova. An marahay na mga katood sa Kristianong kongregasyon ngonyan puede man na magin siring kahalaga kan mga tawong ini. Inapresyar ni Cameron, sarong 20 anyos na regular payunir, an marahay na impluwensia sa saiya ni Kara, na payunir man. Si Cameron nagsabi, “Dinagka ako ni Kara, paagi sa saiyang halimbawa sagkod mga tataramon, na padagos na enoton si Jehova sa sakong buhay.” Medyo magkarayo an istaran kan duwang tugang na iyan, pero regular na inaapodan o sinusuratan ni Kara si Cameron tanganing magparinigonan nin boot asin siertohon na marahay an kamugtakan kan saiyang amiga. “Aram nia an gabos manongod sa kamugtakan kan samong pamilya,” an nagigirumdoman ni Cameron. “Aram nia an nangyayari sa sakong tugang na babae asin kun gurano kadepisil para sa sako kan ini magrebelde asin bayaan an katotoohan. Kadamay ko sia durante kan gabos na ini, asin dai ko kutana aram an gigibohon ko kun mayo an saiyang positibong impluwensia asin tabang. Sia pambihirang suporta sa sako.”
17 Makakakua kamo nin marahay na mga katood sa Kristianong kongregasyon, baga man sinda haros kaedad nindo o bako. Kamo asin an saindong mga tugang magkapareho sa pagtubod, mga pamantayan sa buhay, pagkamoot ki Jehova, paglaom, asin posibleng marhay sa nagkapirang pagbalo na naeeksperyensiahan nindo. Puede kamong maglingkod kaiba ninda sa Kristianong ministeryo. Puede ninda kamong parigonon kun kamo nag-aagi nin kasakitan, asin sinda puede man nindong parigonon. Sinda makikigayagaya sa saindo kun kamo may maogmang mga eksperyensia sa paglilingkod ki Jehova. Dugang pa, an siring na pagkakatood puedeng magdanay sagkod sa daing katapusan na ngapit.—Tal. 17:17; 18:24; 27:9.
18. Ano an itinotokdo sa saindo kan pagpili ni Jeremias nin mga katood?
18 Maninigong magin malinaw an leksion na manonodan niato sa pagpili ni Jeremias nin mga katood. Isaisip an dai manenegaran na katotoohan na ini: Dai talaga kamo makakapagdanay na naninindogan sa saindong kombiksion kun kamo nakikiibaiba sa mga tawo na an mga paniniwala kontra sa mga katokdoan kan Biblia. An paghiro niato kaoyon kan katotoohan na iyan mahalaga man ngonyan arog kan panahon ni Jeremias. Tanganing magibo ni Jeremias an saiyang asignasyon na may kaimbodan asin bendisyon ni Jehova, andam siang mapalaen sa kadaklan kan mga katemporanyo nia. Bako daw na totoo man iyan sa saindo? An pinili ni Jeremias na magin mga kaibaiba nia iyo an kapareho nia sa pagtubod asin nagsuportar sa saiya sa paggibo kan saiyang asignasyon. Iyo, an lambang maimbod na Kristiano ngonyan may manonodan ki Jeremias dapit sa madonong na pagpili nin mga kaibaiba!—Tal. 13:20; 22:17.
Paano mo ikakaaplikar an halimbawa ni Jeremias sa pagpili kun siisay an magigin asin dai magigin mga katood mo?