Lumikay sa Gabos na Klase nin Idolatriya
“Anong pakikioyon igwa an templo nin Dios sa mga idolo?”—2 CORINTO 6:16.
1. Ano an ipinanganino kan tabernakulo asin mga templo sa Israel?
SI Jehova igwa nin templo na mayo nin mga idolo. Iyan ipinanganino kan tabernakulo sa Israel na itinogdok ni Moises asin kan mga templo na itinogdok kan huri sa Jerusalem. An mga edipisyong idto nagrepresentar sa “totoong tolda,” an dakulang espirituwal na templo ni Jehova. (Hebreo 8:1-5) An templong iyan iyo an areglo sa pagdolok sa Dios sa pagsamba basado sa pantubos na atang ni Jesu-Cristo.—Hebreo 9:2-10, 23.
2. Sairisay an nagigin mga harigi sa dakulang espirituwal na templo nin Dios, asin ano an kamugtakan kan dakulang kahorasaan?
2 An kada linahidan na Kristiano nagigin “harigi sa templo” nin Dios, na nag-aako nin sarong lugar sa langit. An “sarong dakulang kadaklan” nin iba pang mga parasamba ki Jehova “nagtatao sa [Dios] nin banal na paglilingkod” sa irinepresentar kan patyo kan mga Hentil sa templong itinogdok liwat ni Herodes. Huli sa pagtubod sa atang ni Jesus, sinda may matanos na kamugtakan na nagbubunga nin pagkaligtas sa “dakulang kahorasaan.”—Kapahayagan 3:12; 7:9-15.
3, 4. An kongregasyon kan linahidan na mga Kristiano digdi sa daga ibinabaing sa ano, asin iyan kaipuhan na talingkas sa anong digta?
3 An kongregasyon kan linahidan na mga Kristiano digdi sa daga sa piguratibong paagi ibinabaing man sa saro pang templo na mayong idolatriya. Sa mga siring na ‘tinatakan kan banal na espiritu,’ si apostol Pablo nagsabi: “Kamo itinogdok sa ibabaw kan pundasyon na mga apostol asin propeta, mantang si Cristo Jesus mismo iyo an pundasyon na gapo kan anggulo. Kasaro nia an bilog na edipisyo, na oroyon na nagkakasorogpon, nagtatalubo na magin banal na templo para ki Jehova. Kasaro nia kamo man iribang itinotogdok na magin sarong lugar na eerokan nin Dios paagi sa espiritu.” (Efeso 1:13; 2:20-22) An 144,000 na mga tinatakan na ini “nabubuhay na mga gapo” na “itinotogdok na sarong espirituwal na harong sa katuyohan na magin banal na pagkasaserdote.”—1 Pedro 2:5; Kapahayagan 7:4; 14:1.
4 Mantang an katabang na mga saserdoteng ini “edipisyo nin Dios,” dai nia itinotogot na madigtaan an templong ini. (1 Corinto 3:9, 16, 17) “Dai kamo makisakal na bakong timbang sa mga dai nagtutubod,” an patanid ni Pablo. “Huli ta anong pakikiiba igwa an katanosan asin katampalasanan? O ano an pakikisumaro kan liwanag sa diklom? Dugang pa, ano an pagkakaoyon ni Cristo asin ni Belial? O ano an pakikakabtang kan tawong may pagtubod sa daing pagtubod? Asin anong pakikioyon igwa an templo nin Dios sa mga idolo?” An linahidan na mga Kristiano, na rogaring ni “Jehova na Makakamhan sa gabos,” dapat na talingkas sa idolatriya. (2 Corinto 6:14-18) An mga kabilang sa dakulang kadaklan dapat na lumikay man sa gabos na klase nin idolatriya.
5. Sa pakaaram na si Jehova maninigo sa dai nababangang debosyon, ano an ginigibo nin tunay na mga Kristiano?
5 Igwa pareho nin hayag asin tusong klase nin idolatriya. Dai, an idolatriya bako sanang pagsamba sa falsong mga dios asin diosa. Iyan an pagsamba sa ano man o sa siisay pa man apuwera ki Jehova. Bilang an Unibersal na Soberano, sia tama sanang maghagad asin magin maninigo sa dai nababangang debosyon. (Deuteronomio 4:24) Huling aram ini, kinukuyog nin tunay na mga Kristiano an mga patanid sa Kasuratan tumang sa gabos na idolatriya. (1 Corinto 10:7) Pag-olayan niato an nagkapirang klase nin idolatriya na dapat na likayan nin mga lingkod ni Jehova.
Ipinanganino an Idolatriya nin Kakristianohan
6. Anong makababaldeng mga bagay an naheling ni Ezequiel sa bisyon?
6 Kan desterrado sa Babilonya kan 612 B.C.E., si propeta Ezequiel nagkaigwa nin bisyon nin makababaldeng mga bagay na ginigibo nin apostatang mga Judio sa templo ni Jehova sa Jerusalem. Si Ezequiel nakaheling nin “simbolo nin pangimon.” Naheling an pitong polong kamagurangan na nagdodolot nin insenso sa templo. An mga babae naheling na hinihibian an sarong falsong dios. Asin may 25 lalaki na nagsasamba sa aldaw. Ano an kahulogan kan apostatang mga aktong ini?
7, 8. An “simbolo nin pangimon” tibaad ano, asin taano ta pinapangimon kaiyan si Jehova?
7 An idolatriya kan Kakristianohan ipinanganino kan makababaldeng mga bagay na naheling ni Ezequiel sa bisyon. Halimbawa, sia nagsabi: “Uya! sa amihanan kan tata kan altar yaon an simbolo nin pangimon na ini sa palaog kan tata. Asin [si Jehova Dios] padagos na nagsabi sa sako: ‘Aki nin tawo, naheheling mo an darakulang makababaldeng bagay na saindang ginigibo, an mga bagay na ginigibo digdi kan harong ni Israel tanganing ako magin harayo sa sakong santuaryo?’”—Ezequiel 8:1-6.
8 An idolatrosong simbolo nin pangimon tibaad sagradong tokon na nagrirepresentar sa falsong diosa na ibinibilang kan mga Cananeo na agom na babae kan saindang dios na si Baal. Ano man an simbolong iyan, pinapangimon kaiyan si Jehova ta binanga kaiyan an dai nababangang debosyon kan Israel sa saiya na naglalapas sa saiyang mga pagboot: “Ako si Jehova na saimong Dios . . . Dai ka magkaigwa nin ibang mga dios tumang sa sakong lalauogon. Dai ka gumibo para sa saimo man sana nin inukit na imahen o porma na kabaing nin ano man na yaon sa kalangitan sa itaas o yaon sa daga sa ibaba o yaon sa katubigan sa irarom kan daga. Dai ka maghorohod sa sainda ni madara na maglingkod sa sainda, huli ta ako si Jehova na saimong Dios sarong Dios na naghahagad nin dai nababangang debosyon.”—Exodo 20:2-5.
9. Paano pinapangimon nin Kakristianohan an Dios?
9 An pagsamba sa simbolo nin pangimon sa templo nin Dios saro sa darakulang makababaldeng bagay na ginigibo kan apostatang mga Israelita. Kaagid kaiyan, an mga iglesya kan Kakristianohan nadidigtaan nin mga simbolo asin imahen na naglalanghad sa Dios na minabanga sa dai nababangang debosyon na sinasabi nindang saindang itinatao sa Saro na hinihingako nindang saindang pinaglilingkodan. Napupukaw man an pangimon nin Dios ta isinisikwal kan klero an saiyang Kahadean bilang solamenteng paglaom nin katawohan asin iniidolo an Naciones Unidas—“an makababaldeng bagay . . . na nagtitindog sa banal na lugar,” na dai maninigong tindogan kaiyan.—Mateo 24:15, 16; Marcos 13:14.
10. Ano an naheling ni Ezequiel sa laog kan templo, asin paano ini nakaaagid sa naheheling sa Kakristianohan?
10 Sa paglaog sa templo, ibinabareta ni Ezequiel: “Uya! igwa nin ladawan kan gabos na nagkakanap na bagay asin marumpot na hayop, asin kan gabos na marigsok na idolo kan harong ni Israel, na an inukit yaon sa lanob sa palibot. Asin an pitong polo kan kamagurangan kan harong ni Israel . . . nagtitirindog sa atubangan ninda, na an lambang saro may kapot na insensaryo, asin an hamot kan aso kan insenso nag-iitaas.” Isip-isipa iyan! Israelitang kamagurangan sa templo ni Jehova, na nagdodolot nin insenso sa falsong mga dios, na irinirepresentar nin mga inukit sa lanob. (Ezequiel 8:10-12) Kaagid kaiyan, an mga gamgam asin mababangis na hayop ginagamit na simbolo kan mga nasyon sa Kakristianohan, na pinahehelingan nin debosyon nin mga tawo. Dugang pa, an dakol sa klero nagkasala nin pagtabang na madaya an mga tawo paagi sa pagpalakop kan salang teoriya nin pag-ebolusyon nin tawo hale sa mas hababa sa tawo, hayop na mga porma nin buhay imbes na suportaran an totoong tala kan Biblia manongod sa paglalang ni Jehova Dios.—Gibo 17:24-28.
11. Taano ta hinihibian si Tammuz nin apostatang mga babaeng Israelita?
11 Sa entrada kan tata kan harong ni Jehova, naheling ni Ezequiel an apostatang mga babaeng Israelita na hinihibian si Tammuz. (Ezequiel 8:13, 14) An mga Babilonyo asin Sirio ibinilang si Tammuz na dios nin pananom na minatubo sa tig-oran asin nagagadan kun alang na an panahon. An pagkagadan kaiyan nagladawan sa pagkagadan ni Tammuz, na taon-taon tinatangisan kan saiyang mga parasamba sa panahon kan pinakamakosog na init. Sa paglataw liwat nin pananom kun tig-oran, nagbuwelta na daa si Tammuz hale sa lugar nin mga gadan. Irinepresentar sia kan enot na letra kan saiyang ngaran, an suanoy na tau na sarong porma kan krus. Ini magpapagirumdom sato kan idolatrosong paggalang nin Kakristianohan sa krus.
12. Ano an naheling ni Ezequiel na ginigibo nin 25 apostatang lalaking Israelita, asin anong kaagid na gibo an nangyayari sa Kakristianohan?
12 Sa panlaog na patyo kan templo, sumunod na naheling ni Ezequiel an 25 apostatang lalaking Israelita na nagsasamba sa aldaw—na paglapas sa pagboot ni Jehova tumang sa idolatriya. (Deuteronomio 4:15-19) An mga parasambang idto nin idolo may ipinapaparong man sa dongo nin Dios na malaswang supang, na tibaad nagrirepresentar sa ikinabuhay nin lalaki. Bakong makangangalas na habong simbagon nin Dios an saindang mga pamibi, kun paanong an Kakristianohan maghahagad kan saiyang tabang sa panahon kan “dakulang kahorasaan,” alagad ta iyan daing kamanungdanan. (Mateo 24:21) Kun paanong an apostatang mga Israelitang idto nagsamba sa nagtatao nin liwanag na aldaw na nakatalikod sa templo ni Jehova, an Kakristianohan minatalikod man sa liwanag hale sa Dios, nagtotokdo nin falsong mga doktrina, iniidolo an kinabanon na kadonongan, asin nagkokonsinte sa inmoralidad.—Ezequiel 8:15-18.
13. Sa anong mga paagi na linilikayan nin mga Saksi ni Jehova an mga klase nin idolatriya na naheling sa bisyon ni Ezequiel?
13 Linilikayan kan mga Saksi ni Jehova an mga klase nin idolatriya na ginigibo sa Kakristianohan, o antitipikong Jerusalem, na patienot na naheling ni Ezequiel. Dai niato iniidolo an mga simbolong naglalanghad sa Dios. Minsan kita nagpapaheling nin paggalang sa “haralangkaw na kapangyarihan” nin gobyerno, limitado an pagpasakop niato sa sainda. (Roma 13:1-7; Marcos 12:17; Gibo 5:29) An debosyon niato sa puso itinatao sa Dios asin sa saiyang Kahadean. Dai niato isinasalida an teoriya nin ebolusyon sa Kaglalang asin sa saiyang paglalang. (Kapahayagan 4:11) Nungka na sinasamba niato an krus o iniidolo an intelektuwalismo, pilosopiya, o iba pang klase nin kinabanon na kadonongan. (1 Timoteo 6:20, 21) Linilikayan man niato an gabos na iba pang klase nin idolatriya. Ano an iba sa mga ini?
Iba Pang Klase nin Idolatriya
14. Ano an paninindogan kan mga lingkod ni Jehova mapadapit sa “mabangis na hayop” sa Kapahayagan 13:1?
14 An mga Kristiano dai nakikakabtang sa katawohan sa pag-idolo sa simbolikong “mabangis na hayop.” Sabi ni apostol Juan: “Naheling ko an sarong mabangis na hayop na minatunga sa dagat, na may sampulong sungay asin pitong payo, asin sa ibabaw kan mga sungay kaiyan may sampulong diadema . . . An gabos na nag-eerok sa daga masamba kaiyan.” (Kapahayagan 13:1, 8) An mga hayop puwedeng magsimbolo sa “mga hade” o politikal na mga kapangyarihan. (Daniel 7:17; 8:3-8, 20-25) Kaya an pitong payo kan simbolikong mabangis na hayop nagrirepresentar sa mga kapangyarihan pankinaban—an Egipto, Asiria, Babilonya, Medo-Persia, Grecia, Roma, asin an Anglo-Amerikanong magkasorog na Britania asin Estados Unidos nin Amerika. An klero nin Kakristianohan nagpapaheling nin dakulang paglanghad sa Dios asin ki Cristo paagi sa paggiya sa katawohan sa pag-idolo sa politikal na palakaw ni Satanas, “an poon kan kinaban na ini.” (Juan 12:31) Pero bilang mga neutral na Kristiano asin mga parasuportar sa Kahadean, isinisikwal kan mga lingkod ni Jehova an siring na idolatriya.—Santiago 1:27.
15. Ano an pagheling kan banwaan ni Jehova sa mga sikat sa kinaban, asin ano an isinabi nin sarong Saksi mapadapit digdi?
15 Linilikayan man kan banwaan nin Dios an pag-idolo sa mga sikat sa pag-aling-aling asin karawat kan kinaban. Pagkatapos na magin Saksi ni Jehova, an sarong musikero nagsabi: “An musika sa pag-aling-aling asin pagbayle puwedeng makapukaw nin salang mga horot . . . An parakanta nag-aawit manongod sa kaogmahan asin kabootan na tibaad sa paghona nin dakol na nagdadangog mayo sa saindang agom. An parakanta parateng iinaasosyar sa kinakanta nia. Sa dahelan na ini an ibang propesyonal na midbid ko paborito nin mga babae. Kun an saro lunod na sa kinaban na ini nin pangarap, iyan puwedeng gumiya sa pag-idolo nia sa parakanta. Iyan tibaad inosenteng pumoon sa paghagad nin saro nin autograp bilang subenir. Pero an iba ibinibilang na an artista na arogan ninda, asin sa pagtao saiya nin sobrang pagpahalaga, sia ginigibo nindang idolo. Tibaad ibugtak na ninda sa lanob an retrato kan artista asin pumoon nang maggubing asin mamostura nin arog nia. Kaipuhan na girumdomon nin mga Kristiano na sa Dios sana an pagsamba.”
16. Ano an nagpapaheling na isinisikwal nin matanos na mga anghel an idolatriya?
16 Iyo, solamente an Dios an maninigo sa debosyon o pagsamba. Kan si Juan “naglaob sa pagsamba sa pamitisan kan anghel” na nagpaheling saiya nin makangangalas na mga bagay, an espiritung linalang na idto nagsayumang idolohon sa ano man na paagi kundi nagsabi: “Mag-ingat ka! Dai mo iyan paggibohon! Ako kapwa oripon mo asin kan saimong mga tugang na propeta asin kan mga nag-ootob kan tataramon kan balumbon na ini. Sambahon mo an Dios.” (Kapahayagan 22:8, 9) An pagkatakot ki Jehova, o hararom na paggalang sa saiya, nagpapahiro sato na sia sana an sambahon. (Kapahayagan 14:7) Kaya, iniingatan kita sa idolatriya nin tunay na diosnon na debosyon.—1 Timoteo 4:8.
17. Paano kita makalilikay sa idolatrosong seksuwal na inmoralidad?
17 An seksuwal na inmoralidad saro pang klase nin idolatriya na isinisikwal nin mga lingkod ni Jehova. Aram ninda na “mayo nin parapakisaro o marigsok na tawo o paslong tawo—na nangangahulogan nin pagigin parasamba sa idolo—na may mamanahon sa kahadean kan Cristo asin nin Dios.” (Efeso 5:5) May kalabot na idolatriya ta an pagmawot nin bawal na kaogmahan nagigin pinanonongdan nin debosyon. Isinasapeligro nin salang mga horot sa sekso an diosnon na mga kuwalidad. Paagi sa pagsentro kan saiyang mga mata asin talinga sa pornograpiya, isinasapeligro nin saro an ano man na relasyon nia sa banal na Dios, si Jehova. (Isaias 6:3) Kun siring, tanganing makalikay sa siring na idolatriya, dapat na likayan nin mga lingkod nin Dios an pornograpiya asin nakararaot na musika. Kaipuhan na sinda mangapot sa makokosog na espirituwal na pamantayan na basado sa Kasuratan, asin dapat na danay nindang isolog an “bagong pagkatawo na linalang oyon sa kabotan nin Dios sa tunay na katanosan asin kaimbodan.”—Efeso 4:22-24.
Likayan an Kahanaban Asin Kaaraan
18, 19. (a) Ano an kahanaban asin kaaraan? (b) Paano kita makalilikay sa idolatrosong kahanaban asin kaaraan?
18 Linilikayan man nin mga Kristiano an kahanaban asin kaaraan, na magkakonektar na marhay na mga klase nin idolatriya. An kahanaban sobra o mapangamkam na kamawotan, asin an kaaraan kahanaban para sa ano man na rogaring nin iba. Si Jesus nagpatanid tumang sa kaaraan asin nagtaram manongod sa sarong maaraon na mayaman na dai makikinabang sa saiyang kayamanan pagkagadan asin nasa mamondong kamugtakan nin pagigin bakong “mayaman sa Dios.” (Lucas 12:15-21) Si Pablo nagtao nin angay na hatol sa mga kapagtubod: “Gadanon nindo an mga kabtang kan saindong hawak na yaon sa ibabaw kan daga kun dapit sa . . . kaaraan, na idolatriya.”—Colosas 3:5.
19 An mga bangkag sa pagkamoot sa pirak, sa kapasloan sa kakanon asin inomon, o sa ambisyon para sa kapangyarihan ginigibong idolo ninda an siring na mga kamawotan. Arog kan isinabi ni Pablo, an tawong mahanab parasamba sa idolo asin dai magmamana kan Kahadean nin Dios. (1 Corinto 6:9, 10; Efeso 5:5) Kun siring, an mga bautisado na naggigibo nin idolatriya bilang mga tawong mahanab puwedeng itiwalag sa Kristianong kongregasyon. Pero paagi sa pag-aplikar kan Kasuratan asin odok na pamimibi, puwede niatong malikayan an kahanaban. Sabi kan Talinhaga 30:7-9: “Duwang bagay an hinahagad ko sa saimo [Jehova Dios]. Dai mo iyan ipagsayuma sa sako bago ako magadan. Irayo mo sa sako an falso asin an putik na tataramon. Dai mo ako pagtawan nin kadukhaan ni kayamanan. Ipakakan mo sa sakuya an kakanon na maninigo sa sako, ta nama ako mabasog asin nigaran taka patin magsabi: ‘Siisay man si Jehova?’ asin dai ako magin dukha asin maghabon ako patin magduhagi ako sa ngaran kan sakuyang Dios.” An siring na espiritu makatatabang sato na lumikay sa idolatrosong kahanaban asin kaaraan.
Lumikay sa Pag-idolo sa Sadiri
20, 21. Paano naglilikay sa pag-idolo sa sadiri an banwaan ni Jehova?
20 An banwaan ni Jehova naglilikay man sa pag-idolo sa sadiri. Sa kinaban na ini uso an pag-idolo sa sadiri asin sa sadiring kabotan. Huli sa pagmawot nin kabantugan asin kamurawayan an dakol minagawe sa tusong mga paagi. Gusto nindang maotob an saindang kabotan, bakong an sa Dios. Alagad ta dai kita puwedeng magkaigwa nin relasyon sa Dios kun padadara kita sa pag-idolo sa sadiri paagi sa tusong paghihingoa na masunod an sadiri niatong kagustohan asin pagprobar na magpakangkagurangnan sa iba. (Talinhaga 3:32; Mateo 20:20-28; 1 Pedro 5:2, 3) Bilang mga parasunod ni Jesus, tinalikdan na niato an mapandayang mga bagay kan kinaban.—2 Corinto 4:1, 2.
21 Imbes na maghanap nin kabantugan, kinukuyog kan banwaan nin Dios an hatol ni Pablo: “Kamo man nagkakakan o nag-iinom o ano man an saindong ginigibo, gibohon an gabos na bagay sa ikamumuraway nin Dios.” (1 Corinto 10:31) Bilang mga lingkod ni Jehova, dai niato idolatrosong iiniinsister an sadiri niatong kagustohan kundi magayagayang inootob an banal na kabotan, na inaako an paggiya kan “maimbod asin madonong na oripon” asin lubos na nakikokooperar sa organisasyon ni Jehova.—Mateo 24:45-47.
Magbantay!
22, 23. Sa anong paagi na kita makalilikay sa gabos na klase nin idolatriya?
22 Bilang banwaan ni Jehova, dai kita minahorohod sa atubangan nin materyal na mga idolo. Naglilikay man kita sa tusong mga klase nin idolatriya. An totoo, kaipuhan na padagos kitang lumikay sa gabos na klase nin idolatriya. Kun siring, kinukuyog niato an hatol ni Juan: “Lumikay kamo sa mga idolo.”—1 Juan 5:21.
23 Kun saro kamo sa mga lingkod ni Jehova, perming gamiton an saindong konsensiang tinokdoan sa Biblia asin kakayahan nin pagmansay. (Hebreo 5:14) Sa siring dai kamo maoolakitan kan idolatrosong espiritu kan kinaban kundi magigin kamong arog kan tolong maimbod na Hebreo asin kan maimbod na enot na mga Kristiano. Itatao nindo ki Jehova an dai nababangang debosyon, asin tatabangan nia kamo na lumikay sa gabos na klase nin idolatriya.
Ano an Nasa Isip Nindo?
◻ Paano linilikayan nin mga Saksi ni Jehova an mga klase nin idolatriya na naheling sa bisyon ni Ezequiel?
◻ Ano an “mabangis na hayop” sa Kapahayagan 13:1, asin ano an paninindogan kan mga lingkod ni Jehova mapadapit dian?
◻ Taano ta dapat na lumikay sa pag-idolo sa mga sikat sa pag-aling-aling asin karawat?
◻ Paano kita makalilikay sa pag-idolo sa sadiri?
◻ Taano ta dapat na lumikay sa gabos na klase nin idolatriya?
[Mga ritrato sa pahina 26]
Aram daw nindo kun paano an makababaldeng mga bagay na naheling sa bisyon ni Ezequiel nanganino sa idolatriya kan Kakristianohan?
[Credit Line]
Drowing (nasa itaas sa wala) basado sa retrato ni Ralph Crane/Bardo Museum