KAPITULO 21
Hahalion kan Kahadian nin Diyos an mga Kaiwal Kaiyan
1, 2. (a) Anong ebidensiya an nagpapahiling na namamahala na an satong Hadi puon 1914? (b) Ano an pag-uulayan ta sa kapitulong ini?
NAKAKAPAKUSOG sa pagtubod an pagrepaso sa mga nagibo na kan Kahadian nin Diyos sa tahaw kan mga kaiwal kaiyan. (Sal. 110:2) Nagkaigwa an satong Hadi nin sarong hukbo na andam na maghulit. Lininig asin dinalisay niya sa espirituwal saka sa moral an saiyang mga parasunod. Asin sa ibong kan gabos na paghihinguwa kan mga kaiwal kan Kahadian na barangaon kita, nagkakasararo kita ngunyan sa bilog na kinaban. Ini asin an dakul pang nagibo na kan Kahadian na napag-ulayan ta makusugon na ebidensiya na puon 1914 namamahala na an satong Hadi sa tahaw kan mga kaiwal kan Kahadian.
2 Sa dai mahahaloy, urog pa nganing makangangalas na mga bagay an gigibuhon kan Kahadian. ‘Madatong’ iyan para ‘tipakon asin ubuson’ an mga kaiwal kaiyan. (Mat. 6:10; Dan. 2:44) Pero bago kaiyan, magkakaigwa nin ibang mahahalagang pangyayari. Ano an mga iyan? Sinisimbag iyan nin nagkapirang hula sa Bibliya. Siyasaton ta an nagkapira para maaraman niyato kun ano pa an mangyayari sa maabot na panahon.
Bago Mismo an “Biglang Pagkalaglag”
3. Ano an inot na mangyayari na hinahalat ta?
3 Pagdeklarar nin katuninungan. Sa surat ni apostol Pablo sa mga taga Tesalonica, ilinadawan niya an inot na pangyayari na hinahalat ta. (Basahon an 1 Tesalonica 5:2, 3.)a Sinambit niya diyan “an aldaw ni Jehova,” na mapuon sa pagsalakay sa ‘Dakulang Babilonya.’ (Kap. 17:5) Minsan siring, bago mismo magpuon an aldaw ni Jehova, an mga nasyon masabing, “Katuninungan asin katiwasayan!” Puwedeng nanunungod ini sa sarong proklamasyon o sunod-sunod na bantog na deklarasyon. Magigin kalabot daw an mga lider nin relihiyon? Huling kabtang sinda kan kinaban, posibleng makikiiba sinda sa mga nasyon sa pagsabing, ‘Igwa nin katuninungan’! (Jer. 6:14; 23:16, 17; Kap. 17:1, 2) An proklamasyon na ini nin katuninungan asin katiwasayan an magigin tanda na mapuon na an aldaw ni Jehova. ‘Dai nanggad makakaligtas’ an mga kaiwal kan Kahadian nin Diyos.
4. Paano kita nakikinabang sa pakasabot sa kahulugan kan hula ni Pablo dapit sa proklamasyon nin katuninungan asin katiwasayan?
4 Paano kita nakikinabang sa pakasabot sa kahulugan kan hulang ini? Sinabi ni Pablo: ‘Kamo dai na sa kadikluman, [para abutan kamo kan] aldaw na iyan siring sa mahabon.’ (1 Tes. 5:3, 4) Bakong arog kan mga tawo sa pangkagabsan, aram ta kun sain masagkod an mga pangyayari sa presente. Paano man nanggad mauutob an hulang ini dapit sa katuninungan asin katiwasayan? Dapat kitang maghalat para mahiling ta kun ano an mangyayari. Kun siring, ‘dai kita magturog’ asin magdanay kitang tultol an pag-iisip.—1 Tes. 5:6; Sof. 3:8.
Pagpuon kan Dakulang Kahurasaan
5. Ano an magigin kapinunan kan ‘dakulang kahurasaan’?
5 Pagsalakay sa relihiyon. Girumduma na nagsurat si Pablo: “Kun nuarin sinda nagsasarabing, ‘Katuninungan asin katiwasayan!’ dangan maabot tulos sa sainda an biglang pagkalaglag.” Kun paanong an silyab nin kikilat sinusundan tulos nin daguldol, an proklamasyon nin “Katuninungan asin katiwasayan!” susundan man tulos nin “biglang pagkalaglag.” Ano an lalaglagon? Inot, an ‘Dakulang Babilonya,’ an pambilog na kinaban na imperyo nin palsong relihiyon, na inaapod man na ‘maraot na babayi’ o hostes. (Kap. 17:5, 6, 15) An paglaglag na ini sa Kakristiyanuhan asin sa gabos na iba pang palsong relihiyon an kapinunan kan ‘dakulang kahurasaan.’ (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8) Para sa dakul, nakakabigla an pangyayaring ini. Taano? Huling sagkod sa panahon na iyan, an hiling kan hostes sa sadiri niya sarong “reyna” na dai nuarin man ‘makakahiling nin kamunduan.’ Pero bigla niyang maaaraman na sala an pinagtitiwalaan niya. Lalaglagon siya tulos, na garo ‘sa sarong aldaw’ sana.—Kap. 18:7, 8, NW.
6. Siisay o ano an masalakay sa ‘Dakulang Babilonya’?
6 Siisay o ano an masalakay sa ‘Dakulang Babilonya’? Sarong mabangis na “hayop” na may ‘sampulong sungay.’ Ipinaparisa kan libro nin Kapahayagan na ini an Naciones Unidas. An sampulong sungay nagrerepresentar sa gabos na pulitikal na kapangyarihan ngunyan na nagsusuportar sa ‘mapulang hayop.’ (Kap. 17:3, 5, 11, 12) Gurano kagrabe an magigin epekto kan pagsalakay? Sasamsamon kan mga nasyon kan Naciones Unidas an kayamanan kan hostes, sisibaon asin ‘tututungon siya.’—Basahon an Kapahayagan 17:16.b
7. Paano nautob kan inot na siglo C.E. an sinabi ni Jesus sa Mateo 24:21, 22, asin ano an magigin kautuban kaiyan sa maabot na panahon?
7 Papahaliputon an mga aldaw. Ihinayag kan satong Hadi kun ano an mangyayari sa kabtang na ini kan dakulang kahurasaan. Nagsabi si Jesus: ‘Dahil sa mga pinili an mga aldaw na iyan pinahalipot.’ (Basahon an Mateo 24:21, 22.) Nagkaigwa ini nin sadit na kautuban kan 66 C.E. kan ‘pahaliputon’ ni Jehova an pagsalakay sa Jerusalem kan hukbong Romano. (Mar. 13:20) Huli kaiyan, nakaligtas an mga Kristiyano sa Jerusalem asin Judea. Kun siring, ano an mangyayari sa bilog na kinaban sa maabot na dakulang kahurasaan? Paagi sa satong Hadi, ‘papahaliputon’ ni Jehova an pagsalakay kan Naciones Unidas sa relihiyon tanganing dai malaglag an tunay na relihiyon kaiba kan palsong relihiyon. Sa siring, malalaglag an gabos na palsong relihiyon, pero makakaligtas an tunay na relihiyon. (Sal. 96:5) Pag-ulayan ta ngunyan kun ano an mga mangyayari pagkatapos kan kabtang na ini kan dakulang kahurasaan.
Mga Pangyayari na Masagkod sa Armagedon
8, 9. Anong mga pangyayari an posibleng pinapanungdan ni Jesus, asin ano an magigin reaksiyon nin mga tawo sa mahihiling ninda?
8 Ipinaparisa kan hula ni Jesus dapit sa huring mga aldaw na magkakaigwa nin nagkapirang mahalagang pangyayari sa panahon na masagkod sa Armagedon. An inot na duwa na pag-uulayan ta parehong sinambit sa mga Ebanghelyo ni Mateo, Marcos, asin Lucas.—Basahon an Mateo 24:29-31; Mar. 13:23-27; Luc. 21:25-28.
9 Pambihirang mga pangyayari sa langit. Ihinula ni Jesus: ‘An aldaw madiklom, asin an bulan dai maliwanag, asin an mga bituon mahuhulog [hali] sa langit.’ Siyertong dai nang maasa na makakatao nin liwanag an mga lider nin relihiyon—dai nang madulok sa sainda para sa paggiya. Pinapanungdan man daw ni Jesus an milagrosong mga pangyayari sa kalangitan? Iyo gayod. (Isa. 13:9-11; Joel 2:1, 30, 31) Ano an magigin reaksiyon nin mga tawo sa mahihiling ninda? ‘Mahahandal’ sinda huli sa ‘karibungan’ o dai pakaaram kun ano an gigibuhon. (Luc. 21:25; Sof. 1:17) Iyo, an mga kaiwal kan Kahadian nin Diyos—puon sa ‘mga hadi sagkod sa mga uripon’—‘malulunusan huli sa takot asin sa paghalat kan mga bagay na mangyayari’ saka madalagan para magtago. Pero dai sinda makakahanap nin ligtas na matataguan para makadulag sa grabeng kaanggutan kan satong Hadi.—Luc. 21:26; 23:30; Kap. 6:15-17.
10. Anong paghukom an ipapahayag ni Jesus, asin ano an magigin reaksiyon kan mga nagsusuportar saka kan mga nagkokontra sa Kahadian nin Diyos?
10 Kapahayagan nin paghukom. Sa panahon na iyan, mapipiritan an gabos na kaiwal kan Kahadian nin Diyos na mahiling an pangyayari na urog pang magpapasakit sa sainda. Sinabi ni Jesus: ‘Mahihiling ninda an Aki nin tawo na nagdadatong sa mga panganuron, na may kapangyarihan asin kamurawayan.’ (Mar. 13:26) An pagpahiling na ini nin kapangyarihan magigin tanda na nagdatong na si Jesus para ipahayag an paghukom. Sa saro pang kabtang kan hulang ini dapit sa huring mga aldaw, nagtao siya nin dugang pang mga detalye manungod sa paghukom na ipapahayag sa panahon na iyan. Yaon iyan sa parabula dapit sa mga karnero asin kanding. (Basahon an Mateo 25:31-33, 46.) An maimbod na mga nagsusuportar sa Kahadian nin Diyos ipapahayag na ‘mga karnero’ asin ‘ititingag ninda an saindang payo,’ sa pakaaram na ‘an pagtubos sa sainda harani na.’ (Luc. 21:28) Minsan siring, an mga nagkokontra sa Kahadian huhukuman bilang ‘mga kanding’ asin tutubtubon an sadiri huli sa ‘pagmundo,’ sa pakaaram na naghahalat sa sainda an pagpuho o ‘silot na daing katapusan.’—Mat. 24:30; Kap. 1:7.
11. Ano an dapat tang tandaan mantang pinag-uulayan niyato an mga mangyayari sa maabot na panahon?
11 Pagkatapos na ipahayag ni Jesus an paghukom niya sa ‘gabos na nasyon,’ magkakaigwa nin nagkapira pang mahalagang pangyayari bago magpuon an giyera nin Armagedon. (Mat. 25:32) Pag-uulayan ta an duwa kaiyan: an pagsalakay ni Gog asin an pagtipon sa mga linahidan. Mantang sinisiyasat ta iyan, kaipuhan tang tandaan na dai ihinahayag kan Tataramon nin Diyos kun nuarin iyan eksaktong mangyayari. An totoo, posible nanggad na magkakainabutan iyan minsan paano.
12. Paano todo-todong makikipaglaban si Satanas sa Kahadian?
12 Todo-todong pagsalakay. Sasalakayon ni Gog nin Magog an natatadang mga linahidan asin an kairiba nindang ibang karnero. (Basahon an Ezequiel 38:2, 11.) An pagsalakay na ini sa establisado nang pamamahala kan Kahadian iyo an magigin ultimo sa pakikigiyera ni Satanas sa linahidan na mga natatada puon pa kan pahalion siya sa langit. (Kap. 12:7-9, 17) Puon kan tipunon sa lininig na Kristiyanong kongregasyon an mga linahidan, nangurugnang hinihinguwa ni Satanas na rauton an espirituwal na prosperidad ninda—pero sayang sana iyan. (Mat. 13:30) Minsan siring, sa panahon na mayo na an gabos na palsong relihiyon asin garo baga namumuhay an mga lingkod nin Diyos na ‘mayong kuta, asin mayo nin mga pamarat asin mga tata,’ makakahiling si Satanas nin paborableng oportunidad. Susutsutan niya an saiyang maraot na mga suportador, an mga gobyerno nin tawo, para todo-todong salakayon an mga nagsusuportar sa Kahadian.
13. Paano susurugon ni Jehova an mga lingkod niya?
13 Ilinadawan ni Ezekiel an mangyayari. Mapadapit ki Gog, sabi kan hula: ‘Maabot kang hali sa saimong lugar, sa amihanan, ika asin dakul sa saimong mga banwaan na kaibahan, sinda gabos nangangabayo, dakulang katiripunan asin mapangyaring hukbo. Asin matukad ka tumang sa sakuyang banwaan na garo [panganuron] na matahob sa daga.’ (Ezeq. 38:15, 16) Ano an gigibuhon ni Jehova sa garo baga dai mapupugulan na pagsalakay na ini? ‘Masakat an sakuyang kabangisan sa sakuyang lalawgon,’ an sabi ni Jehova. ‘Maapod ako nin sarong espada.’ (Ezeq. 38:18, 21; basahon an Zacarias 2:8.) Susurugon niya an mga lingkod niya sa daga. Iyan na an giyera nin Armagedon.
14, 15. Ano pa an mangyayari pagkapuon kan todo-todong pagsalakay ni Satanas?
14 Bago ta pag-ulayan kun paano idedepensa ni Jehova an mga lingkod niya sa giyera nin Armagedon, siyasaton ta nguna an saro pang mahalagang pangyayari. Mangyayari ini sa pag-ultanan kan kapinunan kan todo-todong pagsalakay ni Satanas asin pag nag-interbenir na si Jehova saka pag nagpuon na an Armagedon. Arog kan sinambit sa parapo 11, ini an pagtipon sa natatada kan mga linahidan.
15 Pagtipon sa mga linahidan. Pareho isinurat ni Mateo asin Marcos an sinabi ni Jesus dapit sa ‘mga pinili’—an mga Kristiyanong linahidan nin espiritu—bilang kabtang kan sunod-sunod na mangyayari bago an biglang pag-abot kan Armagedon. (Hilingon an parapo 7.) Sa pagtaram ni Jesus dapit sa sadiri bilang Hadi, ihinula niya: ‘Asin susuguon niya an saiyang mga anghel asin titipunon niya an saiyang mga pinili hali sa apat na duros, magpuon sa sarong puro nin langit sagkod sa ibong.’ (Mar. 13:27; Mat. 24:31) Anong pagtipon an buot niyang sabihon digdi? Bako ini an pangultimong pagtatak sa natatada kan linahidan na mga Kristiyano, na mangyayari bago mismo magpuon an dakulang kahurasaan. (Kap. 7:1-3) Imbes, an buot sabihon ni Jesus iyo an sarong pangyayari durante kan maabot na dakulang kahurasaan. Huli kaini, minalataw na pagkapuon kan todo-todong pagsalakay ni Satanas sa mga lingkod nin Diyos, titipunon sa langit an mga linahidan na yaon pa digdi sa daga.
16. Ano an magigin kabtang kan binuhay liwat na mga linahidan sa giyera nin Armagedon?
16 Ano an koneksiyon kan pagtipon sa linahidan na mga natatada sa sunod na mangyayari, an Armagedon? Ipinaparisa kan panahon kan pagtipon na nasa langit na an gabos na linahidan bago magpuon an giyera nin Armagedon. Sa langit, an 144,000 na kairibang tagapamahala ni Cristo tatawan nin awtoridad arog ni Jesus para gamiton an ‘sugkod na batbat’ o lansang sa paglaglag sa gabos na kaiwal kan Kahadian nin Diyos. (Kap. 2:26, 27) Dangan, kaibanan kan makapangyarihan na mga anghel, an binuhay liwat na mga linahidan masunod ki Cristo, an Parapakilaban na Hadi, para atubangon an ‘mapangyaring hukbo’ nin mga kaiwal na harani na sa puntirya kaiyan—an mga lingkod ni Jehova. (Ezeq. 38:15) Pag nangyari an engkuwentrong iyan, kapinunan na kan giyera nin Armagedon!—Kap. 16:16.
An Mamuraway na Katapusan kan Dakulang Kahurasaan
17. Ano an mangyayari sa ‘mga kanding’ sa Armagedon?
17 Paghukom. An giyera nin Armagedon an magigin katapusan kan dakulang kahurasaan. Sa panahon na iyan, may gigibuhon pa si Jesus. Apuwera sa pagigin Hukom kan ‘gabos na nasyon,’ siya man an magigin Parakastigo sa mga nasyon—an buot sabihon, an gabos na hinukuman na niya bilang ‘mga kanding.’ (Mat. 25:32, 33) Paagi sa sarong halaba asin “matarom na minasbad,” ‘lulugadon [kan satong Hadi] an mga nasyon.’ Iyo, an gabos na arog-kanding—puon sa ‘mga hadi’ sagkod sa mga ‘uripon’—‘maduman sa silot na daing katapusan.’—Kap. 19:15, 18; Mat. 25:46.
18. (a) Paano mababago an kamugtakan para sa ‘mga karnero’? (b) Paano lulubuson ni Jesus an kapangganahan niya?
18 Mababago nanggad an kamugtakan para sa mga ipinahayag ni Jesus bilang ‘mga karnero’! Imbes na garo baga timak-timakan kan dakulang hukbo nin ‘mga kanding’ ni Satanas an “dakulang kadaklan,” na garo baga daing kalaban-laban na ‘mga karnero,’ makakaligtas an mga ini sa pagsalakay kan mga kaiwal asin maluwas sinda ‘sa dakulang kahurasaan.’ (Kap. 7:9, 14) Dangan, pagkatapos na madaog asin halion ni Jesus an gabos na tawong kaiwal kan Kahadian nin Diyos, iaapon niya sa bûngaw si Satanas saka an saiyang mga demonyo. Duman sinda magdadanay na garo gadan—na daing ginigibo sa laog nin sangribong taon.—Basahon an Kapahayagan 6:2; 20:1-3.
Kun Paano Kita Maandam
19, 20. Paano ta iaaplikar an leksiyon na nasa Isaias 26:20 asin 30:21?
19 Paano kita maandam para sa nakakabiglang mga mangyayari sa maabot na panahon? Sinabi kan An Torrengbantayan nagkapirang taon na an nakaagi: “An kaligtasan nakadepende sa pagkuyog.” Taano man? Makukua an simbag sa patanid ni Jehova sa bihag na mga Judio sa suanoy na Babilonya. Ihinula niya na sasakupon an Babilonya, pero ano an gigibuhon kan banwaan nin Diyos para magin andam diyan? Sinabi niya: “Lumaog ka, banwaan ko, sa panglaog mong mga kuwarto, dangan serahan mo an saimong mga pinto. Magtago ka nin kadikit na panahon sagkod na makalihis an grabeng kaanggutan.” (Isa. 26:20, NW) Mangnuhon an mga pandiwa sa bersikulong ini: “lumaog,” “serahan,” “magtago”—gabos iyan pagbuot. An mga Judio na naghimati sa mga pagbuot na iyan siyertong nagdanay sa harong ninda, na harayo sa nananakop na mga suldados na nasa mga tinampo. Huli kaini, an kaligtasan ninda nakadepende sa pagkuyog sa mga instruksiyon ni Jehova.c
20 Ano an leksiyon para sa sato? Arog kan suanoy na mga lingkod nin Diyos, an satong kaligtasan sa mga mangyayari sa maabot na panahon nakadepende sa pagkuyog ta sa mga instruksiyon ni Jehova. (Isa. 30:21) Itinatao sa sato an mga instruksiyon na iyan paagi sa kongregasyon. Kun siring, gusto tang udok sa pusong magkuyog sa paggiya na itinatao sa sato. (1 Juan 5:3) Kun ginigibo ta iyan ngunyan, mas magigin andam kitang kumuyog sa maabot na panahon asin sa siring poprotektaran kita kan satong Ama, si Jehova, saka kan satong Hadi, si Jesus. (Sof. 2:3) Paagi sa proteksiyon na iyan nin Diyos, mahihiling ta mismo kun paano lubos na hahalion kan Kahadian nin Diyos an mga kaiwal kaiyan. Dai nanggad malilingawan na pangyayari iyan!
a 1 Tesalonica 5:2, 3 (NW): “Huli ta kamo mismo nakakaaram na marhay na an aldaw ni Jehova madatong na kabaing na gayo nin parahabon kun banggi. Kun nuarin sinda nagsasarabing, ‘Katuninungan asin katiwasayan!’ dangan maabot tulos sa sainda an biglang pagkalaglag, siring sa kulog nin pangangaki nin bados na babayi, asin dai nanggad sinda makakaligtas.”
b Rasonable sana na an panginot na pinapanungdan kan paglaglag sa ‘Dakulang Babilonya’ iyo an paglaglag sa relihiyosong mga institusyon, bako an sararuan na paggadan sa gabos na relihiyosong tawo. Huli kaini, dakul sa dating parasunod kan Babilonya an makakaligtas sa paglaglag na iyan asin, posibleng hayagan na marayo sa relihiyon, siring kan ipinaparisa sa Zacarias 13:4-6.
c Para sa dugang pang impormasyon, hilingon an Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind I, pahina 282-283.