Tinatabangan Kita kan Hula ni Oseas na Maglakaw sa Kaibanan nin Dios
“Malakaw sinda kasunod ni Jehova.”—OSEAS 11:10.
1. Anong simbolikong drama an manonompongan sa libro nin Oseas?
GUSTO daw nindo an mga drama na may makawiwiling mga karakter asin nakakapukaw nin interes na mga estorya? An libro sa Biblia na Oseas igwa nin simbolikong drama.a Ilinaladawan kan dramang iyan an mga aktibidad kan pamilya kan propeta nin Dios na si Oseas asin konektado iyan sa piguratibong pag-agom na ipinakipagkontrata ni Jehova sa suanoy na Israel paagi kan tipan nin Ley ni Moises.
2. Ano an aram manongod ki Oseas?
2 An eksena para sa dramang ini manonompongan sa Oseas kapitulo 1. Minalataw na nag-istar si Oseas sa teritoryo kan sampulong tribong kahadean nin Israel (na inaapod man na Efraim, huli sa nangingibabaw na tribo kaiyan). Naghula sia durante kan pagreynar kan huring pitong namahala sa Israel asin kan mga Hade kan Juda na si Uzias, Jotam, Acaz, asin Ezequias. (Oseas 1:1) Sa siring, naghula si Oseas sa laog nin kisuerra 59 taon. Minsan ngani nakompleto an libro na inginaran sa saiya dai nahaloy pagkatapos kan 745 B.C.E., may halaga iyan ngonyan, mantang minilyon an nagsusunod sa dalan na kapareho kan ihinula sa mga tataramon na: “Malakaw sinda kasunod ni Jehova.”—Oseas 11:10.
Kun Ano an Ihinahayag kan Sumaryo
3, 4. Ipaliwanag sa halipot kun ano an tinotokar sa Oseas kapitulo 1 sagkod 5.
3 An halipot na sumaryo kan Oseas kapitulo 1 sagkod 5 magpapakosog kan satong determinasyon na maglakaw sa kaibanan nin Dios paagi sa pagtubod asin pagsunod sa dalan na kaoyon kan saiyang kabotan. Minsan ngani an mga nag-eerok sa kahadean nin Israel nagkasala nin espirituwal na pagsambay, magigin maheherakon an Dios sa sainda kun sinda magsolsol. Ilinadawan ini kan paagi nin pagtratar ni Oseas sa saiyang agom, si Gomer. Pakatapos na mangaki ini nin sarong aki sa saiya, minalataw na nagkaigwa ini nin duwang aki sa luwas. Pero, kinua giraray sia ni Oseas, kun paanong si Jehova andam na magpaheling nin pagkaherak sa nagsosolsol na mga Israelita.—Oseas 1:1–3:5.
4 May asunto si Jehova tumang sa Israel huli ta mayo nin katotoohan, mamomoton na kabootan, o kaaraman dapit sa Dios sa daga. Sisingilon nia an idolatrosong Israel sagkod an sumbikalan na kahadean kan Juda. Minsan siring, kun an banwaan nin Dios “nasa grabeng kasakitan,” hahanapon ninda si Jehova.—Oseas 4:1–5:15.
Nagpapadagos an Drama
5, 6. (a) Gurano kalakop an pakikisaro sa sampulong tribong kahadean nin Israel? (b) Taano ta may halaga para sa sato an patanid na itinao sa suanoy na Israel?
5 “Lakaw,” an ipinagboot nin Dios ki Oseas, “kumua ka nin agom na babaeng parapakisaro asin nin mga aki sa pakikisaro, huli ta paagi sa pakikisaro an daga talagang minasuhay sa pagsunod ki Jehova.” (Oseas 1:2) Gurano kalakop an pakikisaro sa Israel? Sinasabi sa sato: “An mismong espiritu nin pakikisaro nagpalagawlagaw sa [mga nag-eerok sa sampulong tribong kahadean], asin huli sa pakikisaro binayaan ninda an pagpasakop sa saindang Dios. . . . Nakikisaro an saindong mga aking babae asin nagsasambay an saindong mga manugang na babae. . . . Kun manongod sa mga lalaki, minasuway sinda kaiba an mga patotot, asin nag-aatang sinda kaiba an mga babaeng patotot sa templo.”—Oseas 4:12-14.
6 Lakop sa Israel an pakikisaro sa pisikal sagkod sa espirituwal na paagi. Kun siring, “sisingilon” ni Jehova an mga Israelita. (Oseas 1:4; 4:9) May halaga para sa sato an patanid na ini huling sisingilon ni Jehova an mga naggigibo nin inmoralidad asin nakikikabtang sa maating pagsamba ngonyan. Alagad inaabot kan mga naglalakaw sa kaibanan nin Dios an saiyang mga pamantayan sa malinig na pagsamba asin nakakaaram sinda na “mayo nin parapakisaro . . . na may mamanahon sa kahadean kan Cristo asin nin Dios.”—Efeso 5:5; Santiago 1:27.
7. Ano an isinisimbolo kan pag-agom ni Oseas ki Gomer?
7 Kan agomon ni Oseas si Gomer, minalataw na saro ining birhen, asin saro ining maimbod na agom na babae kan ini ‘mangaki sa saiya nin sarong aking lalaki.’ (Oseas 1:3) Siring kan ilinaladawan sa simbolikong drama, pakatapos tolos na patalingkason an mga Israelita sa pagkaoripon sa Egipto kan 1513 B.C.E., an Dios sa kaagid na paagi nakipagtipan sa sainda na kapareho nin sarong kontrata para sa malinig na pag-agom. Paagi sa pag-oyon sa tipan, nanuga an Israel na magigin maimbod sa saiyang “kagsadiring agom,” si Jehova. (Isaias 54:5) Iyo, an piguratibong pag-agom na ini nin Israel sa Dios isinisimbolo kan malinig na pag-agom ni Oseas ki Gomer. Alagad nagbago nanggad an kamugtakan!
8. Paano nagpoon an sampulong tribong kahadean nin Israel, asin ano an masasabi nindo manongod sa pagsamba kaini?
8 An agom ni Oseas “nangidam giraray asin nangaki nin sarong babae.” An aking babaeng iyan asin an mas huring aki posibleng ipinangidam ni Gomer sa pagsambay. (Oseas 1:6, 8) Mantang si Gomer nagrerepresentar sa Israel, tibaad ihapot nindo, ‘Paano nagpatotot an Israel?’ Kan 997 B.C.E., an sampulo kan mga tribo nin Israel suminiblag sa tribo nin Juda asin Benjamin sa timog. Pinonan an pagsamba sa ogbon na baka sa sampulong tribong kahadean nin Israel sa amihanan tanganing an mga taga duman dai magpasiring sa Juda tanganing sumamba ki Jehova sa saiyang templo sa Jerusalem. An pagsamba sa falsong dios na si Baal, na may kaibang pagpalabilabi sa sekso, nakagamot nin hararom sa Israel.
9. Siring kan ihinula sa Oseas 1:6, ano an nangyari sa Israel?
9 Sa pagkamundag kan tibaad ikaduwang aki sa luwas ni Gomer, sinabi nin Dios ki Oseas: “Apodon mo an saiyang ngaran na Lo-ruhama [na nangangahulogan “Dai Sia Pinahelingan nin Pagkaherak”], huli ta dai na ako magpapaheling giraray nin pagkaherak sa harong nin Israel, huli ta seguradong hahaleon ko sinda.” (Oseas 1:6) ‘Hinale sinda’ ni Jehova kan darahon na bihag kan mga Asirio an mga Israelita kan 740 B.C.E. Minsan siring, an Dios nagpaheling nin pagkaherak sa duwang tribong kahadean nin Juda asin ilinigtas ini alagad bakong paagi sa busog, espada, guerra, mga kabayo, o mga parakabayo. (Oseas 1:7) Sa laog nin sarong banggi kan 732 B.C.E., saro sanang anghel an guminadan sa 185,000 na Asiriong soldados na nanhuma sa kabiserang siudad kan Juda, an Jerusalem.—2 Hade 19:35.
An Asunto ni Jehova Tumang sa Israel
10. Sa ano naglaladawan an pakikisambay ni Gomer?
10 Binayaan ni Gomer si Oseas asin nagin “agom na babaeng parapakisaro,” na nakikisambay sa ibang lalaki. Ilinadawan kaini kun paano an kahadean nin Israel naglaog sa politikal na pakikipag-alyansa sa idolatrosong mga nasyon asin nagpoon na magsarig sa sainda. Imbes na pasalamatan si Jehova sa pagkaigwa kaini nin materyal na mga biyaya, iinatribwir ini kan Israel sa mga dios kan mga nasyon na iyan asin binalga an saiyang tipan nin pag-agom sa Dios paagi sa pakikikabtang sa falsong pagsamba. Bakong makangangalas na si Jehova igwa nin asunto tumang sa nasyon na naggigibo nin espirituwal na pagsambay!—Oseas 1:2; 2:2, 12, 13.
11. Ano an nangyari sa tipan nin Ley kan itogot ni Jehova na madistiero an Israel asin Juda?
11 Ano an nagin penalidad sa Israel huli sa pagbaya nia sa saiyang Kagsadiring Agom? Pinangyari nin Dios na ‘magduman sia sa kaawagan’ kan Babilonya, an nasyon na duminaog sa Asiria, kun saen nadistiero an mga Israelita kan 740 B.C.E. (Oseas 2:14) Sa siring, kan papangyarihon ni Jehova na matapos an 10 tribong kahadean, dai nia kinanselar an saiyang tipan nin pag-agom sa orihinal na 12 tribong nasyon nin Israel. Sa katunayan, kan itogot nin Dios na laglagon kan mga Babilonyo an Jerusalem kan 607 B.C.E. asin itogot na magin bihag an mga taga Juda, dai nia inabolisar an tipan nin Ley ni Moises na dian luminaog sa piguratibong pakipag-agoman sa saiya an 12 tribo nin Israel. An relasyon na iyan natapos sana pakatapos na isikwal si Jesu-Cristo kan Judiong mga namomoon asin ipagadan sia kan 33 C.E.—Colosas 2:14.
Sinadol ni Jehova an Israel
12, 13. Ano an pinakalaog kan Oseas 2:6-8, asin paano minaaplikar an mga tataramon na iyan sa Israel?
12 Sinadol nin Dios an Israel na “haleon an saiyang pakikisaro,” alagad gusto kaining sundan idtong mga malaad na namomoot sa saiya. (Oseas 2:2, 5) “Kun siring,” an sabi ni Jehova, “uya sakuyang kukudalan nin mga tunok an saimong dalan; asin matambak ako nin lanob na gapo tumang sa saiya, tanganing dai na nia manompongan an sadiri niang mga dalan. Asin lalapagon nanggad nia an mga malaad na namomoot sa saiya, alagad dai nia sinda maaabotan; asin hahanapon nanggad nia sinda, alagad dai nia sinda makukua. Asin masabi sia, ‘Boot kong paduman asin bumalik sa sakong agom na lalaki, an enot, huli ta orog karahay an kamugtakan ko kaidto kisa sa ngonyan.’ Alagad sia mismo dai nakamidbid na ako iyo an nagtao sa saiya kan trigo asin kan mahamis na arak patin kan lana, asin na pinapangyari kong magsopay sia sa pirak, asin bulawan, na ginamit ninda para ki Baal [o, na “ginibo nindang magin imahen ni Baal,” nota sa ibaba].”—Oseas 2:6-8.
13 Maski ngani nagpatabang an Israel sa mga nasyon na “malaad na namomoot” sa saiya, mayo sa sainda an nakatabang sa saiya. Garo baga sia nakukudalan nin dai malalaog na kapalongpongan, kaya dai sinda makatao nin ano man na tabang sa saiya. Pakalihis nin tolong taon na pagsalikop kan Asiria, an kabiserang siudad kaini, an Samaria, buminagsak kan 740 B.C.E., asin an sampulong tribong kahadean nungka nang napatindog liwat. Nagkapira sana sa bihag na mga Israelita an nakarealisar kun gurano karahay an kamugtakan kan an saindang mga apoon naglilingkod ki Jehova. Sasayumahan kan natatadang iyan an pagsamba ki Baal asin maghihingoang kamtan an pinakosog giraray na pakikipagtipan ki Jehova.
Pagsiyasat Giraray sa Drama
14. Paano nangyari na ipinadagos ni Oseas an saiyang relasyon ki Gomer bilang agom?
14 Tanganing mas lubos na masabotan an koneksion kan mga pangyayari sa pamilya ni Oseas asin kan relasyon kan Israel ki Jehova, estudyare an mga tataramon na ini: “Sinabihan ako ni Jehova: ‘Paduman ka giraray, kamotan mo an sarong babae na namomotan nin kaibaiba asin nagpapasambay.’” (Oseas 3:1) Sinunod ni Oseas an pagboot na ini paagi sa pagbalukat ki Gomer sa lalaking kasaroan kaini. Pagkatapos, marigon na sinadol ni Oseas an saiyang agom: “Sa dakol na aldaw ika mag-eerok na sadiri ko. Dai ka makisaro, asin dai ka magpasadiri sa ibang lalaki.” (Oseas 3:2, 3) Naghimate si Gomer sa disiplina, asin ipinadagos ni Oseas an saiyang relasyon sa saiya bilang saiyang agom. Paano ini minaaplikar sa mga ginibo nin Dios sa banwaan nin Israel asin Juda?
15, 16. (a) Sa anong mga kamugtakan aakoon kan nadisiplinang nasyon nin Dios an saiyang pagkaherak? (b) Paano naotob an Oseas 2:18?
15 Mantang bihag sa Babilonya an mga desterrado hale sa Israel asin Juda, ginamit nin Dios an saiyang mga propeta tanganing ‘magtaram sa saindang puso.’ Tanganing akoon an pagkaherak nin Dios, kaipuhan na ipaheling kan saiyang banwaan an pagsolsol asin magbalik sa saindang Kagsadiring Agom, siring kan pagbalik ni Gomer sa saiyang agom. Dangan iluluwas ni Jehova an saiyang nadisiplinang arog sa agom na nasyon sa “kaawagan” nin Babilonya asin ibabalik ini sa Juda asin Jerusalem. (Oseas 2:14, 15) Inotob nia an panugang iyan kan 537 B.C.E.
16 Inotob man nin Dios an panugang ini: “Magibo nanggad ako nin tipan sa aldaw na iyan may koneksion sa mabangis na hayop sa kapatagan asin sa naglalayog na linalang sa kalangitan patin sa nagkakanap sa daga, asin babarion ko hale sa daga an busog asin an espada patin an guerra, asin papahigdaon ko sinda sa katiwasayan.” (Oseas 2:18) An mga Judiong natatada na nagbalik sa saindang dagang tinuboan namuhay sa katiwasayan, na mayong dapat na ikatakot sa mga hayop. Nagkaigwa man nin kaotoban an hulang ini kan 1919 C.E., kan an natatada kan espirituwal na Israel makatalingkas sa “Dakulang Babilonya,” an pambilog na kinaban na imperyo nin falsong relihion. Sinda nag-eerok ngonyan sa katiwasayan asin nabubuhay sa espirituwal na paraiso kaibanan an saindang kairiba, na may paglaom na mabuhay sagkod lamang sa daga. Mayo na an sa hayop na mga ugale sa tahaw kan tunay na mga Kristianong ini.—Kapahayagan 14:8; Isaias 11:6-9; Galacia 6:16.
Isapuso an mga Leksion
17-19. (a) Sinasadol kita digdi na arogon an anong mga kualidad nin Dios? (b) Paano kita maninigong maapektaran kan pagkaherak asin pagmalasakit ni Jehova?
17 An Dios maheherakon asin mapagmalasakit, asin maninigo na arog kita kaiyan. Iyan an sarong leksion na itinotokdo kan enot na mga kapitulo kan Oseas. (Oseas 1:6, 7; 2:23) An pagigin andam nin Dios na magpaheling nin pagkaherak sa nagsosolsol na mga Israelita kaoyon kan ipinasabong na talinhaga: “An nagtatahob sa saiyang mga paglapas dai mapapakarahay, alagad an minatuga asin minabaya kaiyan papahelingan nin pagkaherak.” (Talinhaga 28:13) Nakakaranga man sa nagsosolsol na mga paragibo nin maraot an mga tataramon kan salmista: “An mga atang sa Dios laglag na espiritu; an pusong nalugadan asin ronot, O Dios, dai mo duduhagion.”—Salmo 51:17.
18 Itinatampok kan hula ni Oseas an pagmalasakit asin pagkaherak kan Dios na satong sinasamba. Dawa kun an nagkapira maparayo sa saiyang matanos na mga dalan, puede sindang magsolsol asin magbakle. Kun gigibohon ninda iyan, maogma sindang aakoon ni Jehova. Saiyang ipinaheling an pagkaherak sa nagsosolsol na mga miembro kan nasyon nin Israel, na saiyang inagom sa piguratibong paagi. Minsan ngani sinuway ninda si Jehova asin ‘pinakolog an boot kan Banal kan Israel, sia maheherakon asin danay na ginigirumdom na sinda laman.’ (Salmo 78:38-41) An siring na pagkaherak maninigong magpahiro sa sato na padagos na maglakaw sa kaibanan kan satong mapagmalasakit na Dios, si Jehova.
19 Dawa ngani lakop sa Israel an mga kasalan arog kan paggadan, paghabon, asin pagsambay, si Jehova ‘nagtaram sa saindang puso.’ (Oseas 2:14; 4:2) Maninigong mapahiro an sato mismong puso asin mapakosog an satong personal na relasyon ki Jehova mantang hinohorophorop niato an saiyang pagkaherak asin pagmalasakit. Maninigo niato kun siring na hapoton an satong sadiri: ‘Paano ko orog pang maaarog an pagkaherak asin pagmalasakit ni Jehova sa sakong pagtratar sa iba? Kun humagad sa sako nin tawad an sarong kapwa Kristiano na nakakolog kan sakong boot, arog daw ako sa Dios kaandam na magpatawad?’—Salmo 86:5.
20. Tumao nin halimbawa na magpapaheling na maninigo kitang magkaigwa nin kompiansa sa tao nin Dios na paglaom.
20 An Dios nagtatao nin tunay na paglaom. Halimbawa, sia nanuga: “Itatao ko sa saiya . . . an kababan nin Acor bilang tata pasiring sa paglaom.” (Oseas 2:15) An arog sa agom na organisasyon ni Jehova kan suanoy igwa kan seguradong paglaom na ikakabalik sa saiyang dagang tinuboan, na yaon duman “an kababan nin Acor.” An kaotoban kan panugang iyan, kan 537 B.C.E., nagtatao sa sato nin marahay na dahelan tanganing maggayagaya sa seguradong paglaom na itinagama ni Jehova sa sato.
21. Ano an kabtang kan kaaraman sa satong paglakaw sa kaibanan nin Dios?
21 Tanganing makapagpadagos sa paglakaw sa kaibanan nin Dios, kaipuhan na padagos kitang magkua nin kaaraman manongod sa saiya asin iaplikar iyan sa satong buhay. Mayo nanggad nin kaaraman manongod ki Jehova sa Israel. (Oseas 4:1, 6) Pero, pinahalagahan na marhay kan nagkapira an pagtotokdo nin Dios, naghiro kaoyon kaiyan, asin abundang binendisyonan. Saro sa sainda si Oseas. Iyo man an 7,000 na kan kaaldawan ni Elias dai naghuruhod ki Baal. (1 Hade 19:18; Roma 11:1-4) An sato mismong pagpasalamat para sa pagtotokdo nin Dios makakatabang sa sato na padagos na maglakaw sa kaibanan nin Dios.—Salmo 119:66; Isaias 30:20, 21.
22. Paano dapat mansayon an apostasiya?
22 Inaasahan ni Jehova an mga lalaki na nangengenot sa saiyang banwaan na isisikwal an apostasiya. Minsan siring, an Oseas 5:1 nagsasabi: “Dangoga nindo ini, O mga saserdote, asin magtao kamo nin atension, O harong ni Israel, asin kamo, O harong kan hade, magdangog kamo, huli ta may labot sa saindo an paghokom; sa dahelan na nagin kamong silo sa Mizpa asin siring sa sarong hikot na biniklad sa ibabaw kan Tabor.” An apostatang mga namomoon nagin sarong silo asin hikot para sa mga Israelita, na sinusutsutan sinda na magsagibo nin idolatriya. Posibleng marhay na sentro kan siring na falsong pagsamba an Bukid nin Tabor asin an lugar na an ngaran Mizpa.
23. Paano kamo nakinabang sa pag-adal kan Oseas kapitulo 1 sagkod 5?
23 Sagkod digdi, ipinaheling sa sato kan hula ni Oseas na si Jehova sarong maheherakon na Dios na nagtatao nin paglaom asin nagbebendisyon sa mga nag-aaplikar kan saiyang pagtotokdo asin nagsisikwal sa apostasiya. Arog kan nagsorolsol na mga Israelita kan nakaagi, hanapon niato kun siring si Jehova asin pirmeng maghingoa na paogmahon sia. (Oseas 5:15) Sa paggibo kaiyan, mag-aani kita nin marahay asin magkakaigwa kan daing kabaing na kagayagayahan asin katoninongan na naeeksperyensiahan kan gabos na maimbod na naglalakaw sa kaibanan nin Dios.—Salmo 100:2; Filipos 4:6, 7.
[Nota sa Ibaba]
a Sarong simbolikong drama an iinaatubang sa Galacia 4:21-26. May labot dian, helingon an Tomo 2, pahina 693-4, kan Insight on the Scriptures, na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.
Ano an Isisimbag Nindo?
• Ano an isinisimbolo kan pag-agom ni Oseas ki Gomer?
• Taano si Jehova ta may asunto tumang sa Israel?
• Arin na leksion sa Oseas kapitulo 1 sagkod 5 an nakatudok sa boot nindo?
[Ritrato sa pahina 18]
Aram daw nindo kun siisay an irinerepresentar kan agom ni Oseas?
[Ritrato sa pahina 19]
An mga nag-eerok sa Samaria dinaog kan mga Asirio kan 740 B.C.E.
[Ritrato sa pahina 20]
An magayagayang banwaan nagbalik sa saindang dagang tinuboan