“Tanos an mga Dalan ni Jehova”
“Tanos an mga dalan ni Jehova, asin an mga matanos iyo an magraralakaw dian.”—OSEAS 14:9.
1, 2. Anong klaseng kapinonan an itinao ni Jehova sa mga Israelita, alagad ano an nangyari sa sainda?
TINAWAN ni Jehova nin tanos na kapinonan an mga Israelita kan kaaldawan kan propetang si Moises. Minsan siring, sa kapinonan kan ikawalong siglo B.C.E., nagin maraoton an kamugtakan ninda kaya nanompongan nin Dios na sinda nagkasala nin magabat. Risang-risa ini sa Oseas kapitulo 10 sagkod 14.
2 An puso kan Israel nagin mapagsaginsagin. An mga tawo kan sampulong tribong kahadean na iyan ‘nag-arado nin karatan’ asin nag-ani nin kabikoan. (Oseas 10:1, 13) “Kan aki pa an Israel, namotan ko sia kaidto,” an sabi ni Jehova, “asin hale sa Egipto inapod ko an sakong aki.” (Oseas 11:1) Minsan ngani kinalda nin Dios an mga Israelita sa kaoripnan sa Egipto, pagputik asin pandadaya an ibinalos ninda sa saiya. (Oseas 11:12) Kun siring, itinao sa sainda ni Jehova an konsehong ini: “Sa saimong Dios maninigo kang bumalik, na nagpapadanay nin mamomoton na kabootan asin hustisya.”—Oseas 12:6.
3. Ano an mangyayari sa rebeldeng Samaria, alagad paano an mga Israelita makakaako nin pagkaherak?
3 An rebeldeng Samaria asin an hade kaiyan magkakaigwa nin kapahapahamak na katapusan. (Oseas 13:11, 16) Alagad an ultimong kapitulo kan hula ni Oseas nagpopoon sa pakiolay: “Bumalik ka, O Israel, ki Jehova na saimong Dios.” Kun an mga Israelita may pagsolsol na naghagad nin kapatawadan, an Dios mapaheling nin pagkaherak. Siempre, kaipuhan nindang rekonoseron na “tanos an mga dalan ni Jehova” asin maglakaw dian.—Oseas 14:1-6, 9.
4. Anong mga prinsipyo an totokaron niato sa hula ni Oseas?
4 An kabtang na ini kan hula ni Oseas igwang dakol na prinsipyo na makakatabang sa sato na maglakaw sa kaibanan nin Dios. Totokaron niato an mga ini: (1) bakong mapagsaginsagin na pagsamba an hinahagad ni Jehova, (2) ipinapaheling nin Dios sa saiyang banwaan an maimbod na pagkamoot, (3) dapat na kita maglaom nin dayaday ki Jehova, (4) pirmeng tanos an mga dalan ni Jehova, asin (5) an mga nagkasala puedeng bumalik ki Jehova.
Bakong Mapagsaginsagin na Pagsamba an Hinahagad ni Jehova
5. Anong klaseng paglilingkod an inaasahan nin Dios sa sato?
5 Inaasahan ni Jehova na kita magtao nin sagradong paglilingkod sa saiya sa malinig, bakong mapagsaginsagin na paagi. Minsan siring, an Israel nagin sarong dai namumungang “poon nin ubas na nalalapa.” An mga nag-eerok sa Israel ‘nagpadakol nin mga altar’ na ginagamit sa falsong pagsamba. Nagtogdok pa ngani nin mga harigi an mga apostatang ini—tibaad mga palo na korteng piramid an poro na dinisenyo tanganing gamiton sa marigsok na pagsamba. Gagabaon ni Jehova an mga altar na ini asin raraoton an mga hariging iyan.—Oseas 10:1, 2.
6. Tanganing makalakaw sa kaibanan nin Dios, dapat na mayo kita nin anong karakteristiko?
6 An pagsaginsagin mayo nin lugar sa tahaw kan mga lingkod ni Jehova. Pero, ano an nangyari sa mga Israelita? Tara, “an saindang puso nagin mapagsaginsagin”! Minsan ngani dati sindang nakipagtipan ki Jehova bilang sarong banwaan na nagdusay sa saiya, nanompongan nia na sinda nagkasala nin pagsaginsagin. Ano an manonodan niato digdi? Kun nagdusay kita kan satong sadiri sa Dios, dai kita dapat na magin mga parasaginsagin. An Talinhaga 3:32 nagpapatanid: “An tuso makauuyam nin makuri ki Jehova, alagad Sia dayupot sa mga tanos.” Tanganing makalakaw sa kaibanan nin Dios, dapat na magpaheling kita nin pagkamoot “gikan sa malinig na puso asin gikan sa marahay na konsensia patin gikan sa pagtubod na mayo nin pagsaginsagin.”—1 Timoteo 1:5.
Ipinapaheling nin Dios sa Saiyang Banwaan an Maimbod na Pagkamoot
7, 8. (a) Sa anong mga kamugtakan puede niatong kamtan an maimbod na pagkamoot nin Dios? (b) Ano an maninigo niatong gibohon kun nagkasala kita nin magabat?
7 Kun sasambahon niato si Jehova sa bakong mapagsaginsagin asin tanos na paagi, mag-aako kita kan saiyang mamomoton na kabootan, o maimbod na pagkamoot. Sinabihan an sumbikalan na mga Israelita: “Magsabwag kamo para sa saindo man sana nin banhi sa katanosan; mag-ani kamo sono sa mamomoton na kabootan. Magkultibar kamo para sa saindo man sana nin matatanoman na daga, mantang igwa pang panahon na hanapon si Jehova sagkod na sia dumatong asin magtokdo sa saindo sa katanosan.”—Oseas 10:12.
8 Kun may pagsolsol na hahanapon kutana kan mga Israelita si Jehova! Sa siring maogma nia kutanang ‘totokdoan sinda sa katanosan.’ Kun kita personalmenteng nagkasala nin magabat, hanapon niato si Jehova, na nagngangayongayo sa saiya para sa kapatawadan asin naghahagad nin espirituwal na tabang sa Kristianong kamagurangan. (Santiago 5:13-16) Logod na hagadon man niato an paggiya kan banal na espiritu nin Dios, huli ta “sia na nagtatanom sa saiyang laman mag-aani man nin pagkatunaw sa saiyang laman, alagad an nagtatanom sa espiritu mag-aani nin buhay na daing katapusan gikan sa espiritu.” (Galacia 6:8) Kun kita ‘magtatanom sa espiritu,’ padagos niatong kakamtan an maimbod na pagkamoot nin Dios.
9, 10. Paano minaaplikar sa Israel an Oseas 11:1-4?
9 Makakakompiar kita na pirmeng tatrataron ni Jehova an saiyang banwaan sa mamomoton na paagi. An patotoo kaini manonompongan sa Oseas 11:1-4, na dian mababasa niato: “Kan aki pa an Israel, namotan ko sia kaidto, asin hale sa Egipto inapod ko an sakong aki. . . . Sa mga imahen ni Baal nag-atang sinda, asin sa kinortehan na mga imahen nagpoon sindang magdolot nin atang na aso. Alagad kun para sa sako, tinokdoan kong maglakaw an Efraim [an mga Israelita], na kinakarga ko sinda sa sakong mga takyag; asin dai ninda minidbid na pinaomayan ko sinda. Paagi sa mga pisi nin daganon na tawo padagos ko sindang binotong, paagi sa mga lubid nin pagkamoot, kaya para sa sainda ako nagin siring sa mga naghahale nin sakal sa saindang mga panga, asin maboot akong nagdara nin kakanon sa lambang saro.”
10 Ikinokomparar digdi an Israel sa sarong sadit na aki. Mamomoton na tinokdoan ni Jehova na maglakaw an mga Israelita, na kinakarga sinda sa saiyang mga takyag. Asin padagos nia sindang binotong paagi sa “mga lubid nin pagkamoot.” Kanigoan kanakakapahirong paglaladawan! Imahinaron nindo na kamo sarong magurang na tinatabangan an saindong aki na probaran an kaenot-enote niang paglakaw. Nakabuka an saindong mga takyag. Tibaad naggagamit kamo nin mga lubid na kakapotan kan saindong sadit na aki tanganing dai sia matumba. Bueno, siring kaiyan kamapagpadangat an pagkamoot ni Jehova sa saindo. Naoogma siang marhay na giyahan kamo paagi sa “mga lubid nin pagkamoot.”
11. Sa anong paagi an Dios ‘nagin siring sa naghahale nin sakal’?
11 Sa pagtratar sa mga Israelita, si Jehova “para sa sainda . . . nagin siring sa mga naghahale nin sakal sa saindang mga panga, asin maboot [siang] nagdara nin kakanon sa lambang saro.” Naghiro an Dios siring sa saro na naghahale kan sakal nin haroharayo tanganing komportableng makakakan an sarong hayop. Napasairarom sana an banwaan nin Israel sa mapan-aping sakal kan saindang mga kaiwal kan barion ninda an saindang sakal nin pagpapasakop ki Jehova. (Deuteronomio 28:45, 48; Jeremias 28:14) Dai man logod kita noarin man maholog sa kontrol kan satong pangenot na kaiwal, si Satanas, asin magsapar nin kolog kan saiyang mapan-aping sakal. Imbes, padagos kitang maimbod na lumakaw sa kaibanan kan satong mamomoton na Dios.
Maglaom nin Dayaday ki Jehova
12. Oyon sa Oseas 12:6, ano an hinahagad tanganing padagos kitang makalakaw sa kaibanan nin Dios?
12 Tanganing padagos na makalakaw sa kaibanan nin Dios, dapat na kita maglaom nin dayaday sa saiya. An mga Israelita sinabihan: “Kun dapit sa saimo, sa saimong Dios maninigo kang bumalik, na nagpapadanay nin mamomoton na kabootan asin hustisya; asin maglaom logod nin dayaday sa saimong Dios.” (Oseas 12:6) An mga nag-eerok sa Israel makakatao nin ebidensia nin may pagsolsol na pagbalik ki Jehova paagi sa pagpaheling nin mamomoton na kabootan, paagi sa paggibo nin hustisya, asin paagi sa ‘paglaom nin dayaday sa Dios.’ Gurano man kita kahaloy na naglakaw sa kaibanan nin Dios, dapat na determinado kitang magpaheling nin mamomoton na kabootan, maggibo nin hustisya, asin maglaom nin dayaday sa Dios.—Salmo 27:14.
13, 14. Paano iinaaplikar ni Pablo an Oseas 13:14, na nagtatao sa sato nin anong dahelan na maglaom ki Jehova?
13 An hula ni Oseas may koneksion sa mga Israelita nagtatao sa sato nin espesyal na dahelan na maglaom sa Dios. “Hale sa kamot nin Sheol tutuboson ko sinda,” an sabi ni Jehova. “Hale sa kagadanan ililigtas ko sinda. Haen an saimong mga sogod, O Kagadanan? Haen an saimong panlaglag, O Sheol?” (Oseas 13:14) Dai ilinigtas ni Jehova an mga Israelita sa pisikal na kagadanan kan panahon na idto, alagad sa kahurihurihi saiyang hahalonon an kagadanan sagkod lamang asin hahalean nin saysay an kapangganahan kaiyan.
14 Kinakaolay an kapwa linahidan na mga Kristiano, si Pablo nagkotar sa hula ni Oseas asin nagsurat: “Kun ining malalapaon maggubing na nin pagkadaing kalapaan asin ining magagadanon maggubing na nin pagkadaing kagadanan, dangan mangyayari na an kasabihan na nasusurat: ‘An kagadanan nahalon na sagkod lamang.’ ‘Kagadanan, haen an saimong kapangganahan? Kagadanan, haen an saimong sogod?’ An sogod na nagbubunga nin kagadanan iyo an kasalan, alagad an kapangyarihan para sa kasalan iyo an Ley. Alagad salamat sa Dios, huli ta tinatawan nia kita kan kapangganahan paagi sa satong Kagurangnan na si Jesu-Cristo!” (1 Corinto 15:54-57) Ibinangon ni Jehova si Jesus hale sa kagadanan, na nagtatao nin nakakarangang garantiya na bubuhayon liwat an mga tawong nasa memorya nin Dios. (Juan 5:28, 29) Kanigoan kaogmang dahelan na maglaom ki Jehova! Pero, apuera sa paglaom na pagkabuhay liwat may saro pang bagay na nagmomotibar sa sato na maglakaw sa kaibanan nin Dios.
Pirmeng Tanos an mga Dalan ni Jehova
15, 16. Ano an ihinula mapadapit sa Samaria, asin paano naotob an hula?
15 An satong kombiksion na “tanos an mga dalan ni Jehova” nakakatabang sa sato na padagos na maglakaw sa kaibanan nin Dios. An mga nag-eerok sa Samaria dai naglakaw sa matanos na mga dalan nin Dios. Bilang resulta, kaipuhan nindang pagdusahan an mga resulta kan saindang kasalan asin kadaihan nin pagtubod ki Jehova. Ihinula: “An Samaria ibibilang na may sala, huli ta sia talagang rebelde tumang sa saiyang Dios. Paagi sa espada mapupukan sinda. An saindang mga aki ipupusak, asin an saindang mga babaeng bados lalaslason.” (Oseas 13:16) Ipinapaheling kan mga rekord sa kasaysayan na an mga Asirio, na duminaog sa Samaria, may kakayahan na gibohon an siring kateribleng mga karatan.
16 An Samaria an kabiserang siudad kan sampulong tribong kahadean nin Israel. Minsan siring, an ngaran digdi na Samaria puedeng ipanongod sa bilog na teritoryo kan kahadean na iyan. (1 Hade 21:1) Sinalikopan ni Hadeng Salmanasar V nin Asiria an siudad nin Samaria kan 742 B.C.E. Kan sa katapustapusi madaog an Samaria kan 740 B.C.E., an dakol sa prominenteng residente kaiyan idinistiero sa Mesopotamia asin Media. Dai masierto kun baga si Salmanasar V o an saiyang kasalihid na si Sargon II an buminihag sa Samaria. (2 Hade 17:1-6, 22, 23; 18:9-12) Minsan siring, nasasambitan sa mga rekord ni Sargon an pagdeportar sa 27,290 Israelita sa mga lugar sa Irayang Eufrates asin Media.
17. Imbes na lapastanganon an mga pamantayan nin Dios, ano an maninigo niatong gibohon?
17 Pinagdusahan na marhay kan mga nag-eerok sa Samaria an dai ninda pagsunod sa tanos na mga dalan ni Jehova. Bilang nagdusay na mga Kristiano, kita masapar man nin makaturotristeng mga resulta kun kita magigin mga parakasala, na linalapastangan an matanos na mga pamantayan nin Dios. Dai man logod niato sundan an siring na maraot na dalan! Imbes, iaplikar niato gabos an hatol ni apostol Pedro: “Mayo logod nin siisay man sa saindo na magdusa bilang paragadan o parahabon o parakasala o parapakilabot sa mga bagay nin iba. Alagad kun sia nagtitios bilang sarong Kristiano, dai sia masupog, kundi padagos niang pamurawayon an Dios sa ngaran na ini.”—1 Pedro 4:15, 16.
18. Paano niato ‘padagos na mapapamuraway an Dios’?
18 ‘Padagos niatong pinapamuraway an Dios’ paagi sa paglakaw sa saiyang tanos na mga dalan imbes na gibohon an sadiri niatong gusto. Si Cain guminadan huli ta ginibo nia an sadiri niang gusto asin dai hinimate an patanid ni Jehova na tatakmaon na sia nin kasalan. (Genesis 4:1-8) Inako ni Balaam an bayad kan hade nin Moab alagad daing nangyari sa paghingoa niang sumpaon an Israel. (Bilang 24:10) Asin ginadan nin Dios an Levitang si Core asin an iba pa huli sa pagrebelde tumang sa autoridad ni Moises asin Aaron. (Bilang 16:1-3, 31-33) Segurado nanggad na habo niatong maglakaw sa mapanggadan na “dalan ni Cain,” maghidaling arogon an “salang gawe ni Balaam,” o mapara huli “sa rebeldeng pananaram ni Core.” (Judas 11) Minsan siring, kun kita magkasala, an hula ni Oseas nagtatao sa sato nin karangahan.
An mga Nagkasala Puedeng Bumalik ki Jehova
19, 20. Anong mga atang an ikinadolot kan nagsosolsol na mga Israelita?
19 Dawa idtong mga napukan huli sa pagkakasala nin magabat puedeng bumalik ki Jehova. Sa Oseas 14:1, 2, manonompongan niato an pakimaherak na ini: “Bumalik ka, O Israel, ki Jehova na saimong Dios, huli ta napukan ka sa saimong sala. Magdara kamo nin mga tataramon asin magbalik kamo ki Jehova. Magsabi kamo sa saiya, kamo gabos, ‘Patawadon mo logod an sala; asin akoa an marahay, asin idodolot niamo bilang balos an mga torilyo kan samong mga ngabil.’”
20 An nagsosolsol na mga Israelita nakapagdolot sa Dios nin ‘mga torilyo kan saindang mga ngabil.’ Mga atang ini nin sinserong pag-omaw. Naunabihan ni Pablo an hulang ini kan sadolon nia an mga Kristiano na “magdolot sa Dios nin atang nin pag-omaw, na iyo, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran.” (Hebreo 13:15) Kanigoan na pribilehio an maglakaw sa kaibanan nin Dios asin magdolot nin siring na mga atang ngonyan!
21, 22. Anong pagbabalik an maeeksperyensiahan kan nagsosolsol na mga Israelita?
21 An mga Israelita na binayaan na an saindang kasumbikalan asin nagbalik sa Dios nagdolot sa saiya kan ‘mga torilyo kan saindang mga ngabil.’ Sa siring, naeksperyensiahan ninda an espirituwal na pagbabalik, siring kan ipinanuga nin Dios. An Oseas 14:4-7 nagsasabi: “Bobolongon ko [ni Jehova] an saindang kadaihan nin kaimbodan. Kakamotan ko sinda nin odok sa sakong boot, huli ta nawara na an kaanggotan ko sa saiya. Ako magigin siring sa ambon para sa Israel. Sia mamumurak na siring sa liryo, asin magkakagamot na siring sa Libano. An saiyang mga sanga maturubo, asin an saiyang dignidad magigin siring kan sa poon nin olibo, asin an saiyang hamot magigin siring kan sa Libano. Maerok giraray sinda sa saiyang limpoy. Mapatubo sinda nin tipasi, asin masupang na siring sa poon nin ubas. An saiyang girumdoman magigin siring kan arak nin Libano.”
22 An nagsosolsol na mga Israelita bobolongon sa espirituwal na paagi asin mamomotan giraray nin Dios. Si Jehova magigin siring sa nakakarepreskong ambon para sa sainda huli ta bebendisyonan nia sinda nin abunda. An saiyang ibinalik na banwaan magkakaigwa nin dignidad “siring kan sa poon nin olibo,” asin maralakaw sinda sa mga dalan nin Dios. Huling kita mismo determinado na maglakaw sa kaibanan ni Jehova Dios, ano an hinahagad sa sato?
Padagos na Maglakaw sa Tanos na mga Dalan ni Jehova
23, 24. Nagtatapos sa anong nakakaparigon sa boot na hula an libro nin Oseas, asin paano iyan nakakaapektar sa sato?
23 Tanganing padagos kitang makalakaw sa kaibanan nin Dios, dapat niatong gamiton “an kadonongan hale sa itaas” asin pirmeng humiro kaoyon kan saiyang tanos na mga dalan. (Santiago 3:17, 18) An ultimong bersikulo kan hula ni Oseas nagsasabi: “Siisay an madonong, tanganing makasabot sia kan mga bagay na ini? Mapagmansay, tanganing makaaram sia kan mga iyan? Huli ta tanos an mga dalan ni Jehova, asin an mga matanos iyo an magraralakaw dian; alagad an mga paralapas iyo an magkakasiringkog dian.”—Oseas 14:9.
24 Imbes na magpagiya sa kadonongan asin pamantayan kan kinaban na ini, magin determinado kita na maglakaw sa tanos na mga dalan nin Dios. (Deuteronomio 32:4) Ginibo iyan ni Oseas sa laog nin 59 taon o labi pa. Maimbod niang ipinahayag an mga mensahe nin Dios, sa pakaaram na masasabotan kan mga madonong asin mapagmansay an siring na mga tataramon. Kumusta man kita? Sagkod na tinotogotan kita ni Jehova na magpatotoo, padagos niatong hahanapon an mga may kadonongan na maako kan saiyang dai na kutana maninigong kabootan. Asin naoogma kitang marhay na gibohon ini bilang lubos na pakikikooperar sa “maimbod asin mapagmansay na oripon.”—Mateo 24:45-47.
25. An pagtokar niato kan hula ni Oseas maninigong makatabang sa sato na gibohon an ano?
25 An pagtokar niato kan hula ni Oseas maninigong makatabang sa sato na padagos na maglakaw sa kaibanan nin Dios na nasa isip an buhay na daing katapusan sa saiyang ipinanugang bagong kinaban. (2 Pedro 3:13; Judas 20, 21) Marahayon nanggad na paglaom! An paglaom na iyan personalmenteng magkakatotoo sa sato kun papatunayan niato sa tataramon asin gibo na talagang isinasaboot niato kun satong sinasabi: “Tanos an mga dalan ni Jehova.”
Ano an Isisimbag Nindo?
• Kun nagtatao kita nin malinig na pagsamba sa Dios, paano nia kita tatrataron?
• Taano ta maninigo kitang maglaom nin dayaday ki Jehova?
• Taano ta kombensido kamo na tanos an mga dalan ni Jehova?
• Paano kita makakapagpadagos na maglakaw sa tanos na mga dalan ni Jehova?
[Ritrato sa pahina 28]
Akoon an espirituwal na tabang hale sa Kristianong kamagurangan
[Ritrato sa pahina 29]
An hula ni Oseas nagtatao sa sato nin dahelan na maglaom sa mga panuga ni Jehova na pagkabuhay liwat
[Mga Ritrato sa pahina 31]
Padagos na maglakaw sa kaibanan nin Dios na nasa isip an buhay na daing katapusan