Si Pedro Daw an Inot na Papa?

PARA sa minilyon na Katoliko sa bilog na kinaban, an dekreto kan inot na Vatican Council kan 1870 sarong opisyal na doktrina kan iglesya na dapat sunudon asin dai nuarin man dapat baguhon. Pero, an hapot, suno daw sa Kasuratan an katukduan na iyan? Apuwera kaiyan, talaga daw na kasalida ni apostol Pedro si Papa Francis? Si Pedro daw an inot na papa?

An panginot na pinagbasehan kan dekreto kan Vatican Council kan 1870 iyo an interpretasyon kaiyan kan Mateo 16:16-19 asin Juan 21:15-17. An pag-uulay ni Jesus asin ni Pedro na mababasa ta sa mga tekstong ini saka sa iba pang teksto sa Bibliya nagpapahiling na nagkaigwa nin importanteng papel si apostol Pedro sa kasaysayan kan inot na Kristiyanismo. Sa katunayan, sa inot pa sana nindang paghilingan, ihinula ni Jesus na mapahiling si Pedro nin arog sa gapong mga kuwalidad sa saiyang buhay. (Juan 1:42) Pero itinao daw ni Cristo ki Pedro an pinakahalangkaw na posisyon?

Sa Mateo 16:17, 18, mababasa niyato an sinabi ni Jesus ki Pedro: ‘Ika si Pedro [na an pangaran nangangahulugan na “Sarong Pidaso nin Gapo”], saro kang gapo asin sa ibabaw kan gapong ini papatindugon ko an sakong simbahan.’a An buot sabihon daw kaiyan si Pedro, na sarong tawo, an magigin gapong pundasyon kan “simbahan,” o iglesya, o kongregasyon ni Jesus? Si Pedro daw an magigin payo kan gabos na iba pang parasunod ni Jesus? Ano an pakasabot kan ibang apostol na yaon duman sa sinabing iyan ni Jesus? Ihinahayag kan mga Ebanghelyo na pagkatapos kan pangyayaring iyan, nagkapirang beses sindang nagdiriskusyunan kun siisay an pinakaurog sa sainda. (Mateo 20:20-27; Marcos 9:33-35; Lucas 22:24-26) Kun itinao na ni Jesus ki Pedro an pinakahalangkaw na posisyon, magkakaigwa pa daw kuta nin isyu kun siisay an pinakaurog sa mga apostol?

Kumusta man si Pedro? Ano an pakasabot niya sa sinabi ni Jesus? Nagdakula si Pedro na sarong Israelita, kaya masasabing pamilyar siya sa mga hula sa Hebreong Kasuratan manungod sa “gapo” o “gapong patugmadan,” o pundasyon. (Isaias 8:13, 14; 28:16; Zacarias 3:9) Kan kotaron ni Pedro an saro kaiyan sa surat niya sa saiyang mga kapagtubod, ipinaliwanag niya na an ihinulang “gapong patugmadan” iyo an Kagurangnan na Jesu-Cristo, an Mesiyas. Ginamit ni Pedro an Griegong terminong pe’tra (an iyo man sanang termino na ginamit ni Jesus sa Mateo 16:18) para ki Cristo sana.—1 Pedro 2:4-8.

Si apostol Pablo saro man na maimbod na parasunod ni Jesus. Nagtutubod daw si Pablo na itinao ni Jesus ki Pedro an pinakahalangkaw na posisyon? Minidbid niya an posisyon ni Pedro sa inot na Kristiyanong kongregasyon kan siya magsurat na si Pedro saro sa “iginagalang na mga harigi.” Para ki Pablo, bako lang saro an “harigi.” (Galacia 2:9, An Banal na Biblia [Paulines]) Saro pa, kun si Pedro an ninombrahan ni Jesus na magin payo kan kongregasyon, taano man ta iginagalang sana siya, sa ibang pagtaram, ibinibilang na harigi kan saiyang mga kapagtubod imbes na iyo an gapong pundasyon?

Kan magsurat si Pablo manungod sa nagin salang pagtratar ni Pedro sa mga tawo, magalang pero prangkang sinabi ni Pablo: ‘Sinagwi ko siya sa publiko, huli ta hayag na sala siya.’ (Galacia 2:11-14) Dai inisip ni Pablo na si Pedro o an siisay man na bakong perpektong tawo an ginamit ni Cristo bilang pundasyon kan saiyang iglesya, o kongregasyon. Imbes, nagtutubod siya na si Jesu-Cristo an pundasyon kan kongregasyon. Para ki Pablo, “an Gapong idto iyo si Cristo.”—1 Corinto 3:9-11; 10:4.

Kaya paano ta dapat sabuton an mga tataramon na: ‘Ika si Pedro, saro kang gapo asin sa ibabaw kan gapong ini papatindugon ko an sakong simbahan’? Para masabutan nin tama an sarong teksto, kaipuhan na basahon ta an konteksto kaiyan. Ano an pinag-uulayan ni Jesus asin ni Pedro? Kakahapot pa sana ni Jesus sa saiyang mga disipulo: “Para saindo, siisay ako?” Dai nagduwa-duwa si Pedro sa simbag niya: ‘Ika an Cristo, an Aki nin Diyos na buhay.’ Huli kaiyan, inumaw ni Jesus si Pedro asin sinabi pa na itutugdok niya an saiyang “simbahan,” o kongregasyon, sa mas masarig pa nganing “gapo,” an saro na pinahilingan pa sana ni Pedro nin pagtubod—si Jesus mismo.—Mateo 16:15-18.

Kauyon kaiyan, dakul sa mga “Ama kan Iglesya” an nagsurat na an gapo sa Mateo 16:18 iyo si Cristo. Halimbawa, si Augustine kan ikalimang siglo nagsurat: “Sinabi kan Kagurangnan: ‘Sa ibabaw kan gapong ini papatindugon ko an sakong Iglesya,’ huling sinabi ni Pedro saiya: ‘Ika an Cristo, an Aki nin Diyos na buhay.’ Kun siring itutugdok ko an sakong Iglesya sa gapong ini, na minidbid mo [bilang Aki nin Diyos].” Pauruutrong sinambit ni Augustine na “an Gapo (Petra) iyo si Cristo.”

Kun huhusgaran base sa doktrinang Katoliko ngunyan, si Augustine asin an iba pa ibibilang na mga erehe. Sa katunayan, uyon sa Swisong teologo na si Ulrich Luz, an nagkakasararong opinyon kan mga iskolar sa Bibliya ngunyan mapadapit sa temang ini posibleng marhay na ibilang kan Vatican Council kan 1870 na pagsikwal sa doktrina kan Iglesya.

Dai aram ni apostol Pedro an titulong “papa.” An totoo, ginamit iyan kan dakul na obispo sa luwas kan Roma bilang titulo ninda sagkod kan ikasiyam na siglo. Dawa siring, bihira iyan na gamiton bilang opisyal na titulo bago an katapusan kan ika-11 siglo. Saro pa, mayo sa mga inot na Kristiyano an nagtutubod na ipinasa sa kiisay man na kasalida an pinakahalangkaw na posisyon na subuot itinao ki Pedro. Huli kaini, nagkongklusyon an Aleman na iskolar na si Martin Hengel na “dai nin makukuang basehan sa kasaysayan o sa teolohiya para suportaran an nagin doktrina [kan Iglesya] na nagsasabing an papa an may ‘pinakahalangkaw na posisyon.’”

Bilang kongklusyon: Nagin inot na papa daw si Pedro? May mga nagin kasalida daw siya? Sinusuportaran daw kan Kasuratan an Katolikong doktrina na an papa an may pinakahalangkaw na posisyon? An solamenteng tamang simbag sa kada hapot na iyan simple sana—dai. Minsan siring, magdadanay an katotoohan na an pundasyon na tinugdukan ni Jesus kan saiyang iglesya, an saiyang tunay na kongregasyon, iyo mismo siya. (Efeso 2:20) Kaya para sa kada saro sa sato, an mahalagang hapot iyo ini, Nasumpungan ko na daw an tunay na kongregasyon na iyan?