Magkaigwa nin Puso na Nasusunoan ni Jehova

“Lalangon mo sa sakuya an dalisay na puso, O Dios, asin bugtakan mo ako nin bagong espiritu, sarong marigon.”​—SALMO 51:10.

1, 2. Taano ta maninigo kitang magin interesado sa satong puso?

HALANGKAW an saiyang tindog asin guapo. Kan maheling sia, napahangang marhay si propeta Samuel kaya nagkonklusyon sia na an panganay na aking lalaking ini ni Jese iyo an pinili nin Dios na magin hade kasunod ni Saul. Alagad nagsabi si Jehova: “Dai ka magheling sa . . . lalauogon [kan aking lalaki na iyan] asin sa langkaw kan tindog nia, huli ta hinaboan ko sia. . . . An tawo nagheheling sa kun ano an naheheling kan mga mata; alagad kun manongod ki Jehova, hineheling nia kun ano an puso.” An napili ni Jehova iyo an kangudhan na aki ni Jese, si David​—“sarong lalaki na nasusunoan kan saiyang puso.”​—1 Samuel 13:14; 16:7.

² Nababasa nin Dios an puso nin tawo, siring kan sa huri lininaw nia: “Ako, si Jehova, nagsisiyasat kan puso, nagsisiyasat sa mga bato, sa pagtao sa balang saro kan bagay sa saiyang mga dalan, bagay sa bunga kan saiyang mga gibo.” (Jeremias 17:10) Iyo, “si Jehova an parasiyasat sa puso.” (Talinhaga 17:3) Pero anong puso nin tawo an sinisiyasat ni Jehova? Asin ano an magigibo ta tanganing magkaigwa nin puso na nasusunoan nia?

“An Natatagong Persona kan Puso”

3, 4. Sa anong pakahulogan pangenot na ginagamit sa Biblia an terminong “puso”? Magtao nin mga halimbawa.

³ An terminong “puso” minalataw nin mga sangribong beses sa Banal na Kasuratan. Sa kadaklan ginagamit iyan sa piguratibong kahulogan. Halimbawa, sinabihan ni Jehova si propeta Moises: “Taraman mo an mga aki ni Israel, tanganing sinda magtipon nin kontribusyon para sa sako: Gikan sa lambang tawo na dinagka kan saiyang puso tiponon nindo an kontribusyon sa sako.” Asin an mga nag-ambag “nagdaratong, an gabos na pinahiro kan saiyang puso.” (Exodo 25:2; 35:21) Malinaw nanggad, an sarong aspekto kan piguratibong puso iyo an motibasyon​—an nasa laog na puersang nagtutulod sa sato na humiro. Ipinababanaag man kan satong piguratibong puso an satong mga emosyon asin pagmate, an satong mga kamawotan asin saboot. An puso puedeng pangibabawan nin kaanggotan o mapano nin takot, mapurisaw sa kamondoan o mapalukso sa kagayagayahan. (Salmo 27:3; 39:3; Juan 16:22; Roma 9:2) Puede iyan na magin mapalangkaw o mapakumbaba, mamomoton o maongison.​—Talinhaga 16:5; Mateo 11:29; 1 Pedro 1:22.

⁴ Huli kaiyan, an “puso” parateng konektado sa motibasyon asin emosyon, mantang an “isip” partikularmenteng may koneksion sa intelihensia. Ini an kahulogan kan mga terminong ini kun iyan minalataw sa iyo man sanang konteksto sa Kasuratan. (Mateo 22:37; Filipos 4:7) Alagad an puso asin an isip bakong may kanya-kanyang kahulogan. Halimbawa, sinadol ni Moises an mga Israelita: “Girumdomon mo sa saimong puso [o, “girumdomon mo sa saimong isip,” nota sa ibaba] na si Jehova iyo an tunay na Dios.” (Deuteronomio 4:39) Sa mga eskriba na nagpapakana tumang saiya, si Jesus nagsabi: “Tadaw ta nag-iisip kamo nin maraot sa saindong puso?” (Mateo 9:4) An “pagsabot,” “kaaraman,” asin “pangangatanosan” puede man na ikonektar sa puso. (1 Hade 3:12; Talinhaga 15:14; Marcos 2:6) Kun siring, puede man na kalabot sa piguratibong puso an satong intelihensia​—an satong mga kaisipan o an satong pagsabot.

 5. Sa ano nagrerepresentar an piguratibong puso?

⁵ Segun sa sarong reperensia, an piguratibong puso nagrerepresentar sa “pangenot na kabtang sa pankagabsan, sa laog, asin sa siring sa tawo sa laog na nahahayag sa gabos niang laen-laen na aktibidad, sa saiyang mga kamawotan, saboot, emosyon, horot, katuyohan, sa saiyang kaisipan, pagmansay, imahinasyon, sa saiyang kadonongan, kaaraman, abilidad, sa saiyang paniniwala asin sa saiyang pangangatanosan, sa saiyang memorya asin sa saiyang pakaaram.” Iyan nagrerepresentar sa kun ano man nanggad kita sa laog, sa “natatagong persona kan puso.” (1 Pedro 3:4) Iyan an hineheling asin sinisiyasat ni Jehova. Huli kaini, ikapamimibi ni David: “Lalangon mo sa sakuya an dalisay na puso, O Dios, asin bugtakan mo ako nin bagong espiritu, sarong marigon.” (Salmo 51:10) Paano daw kita magkakaigwa nin dalisay na puso?

‘Idusay an Saindong Puso’ sa Tataramon nin Dios

 6. Ano an isinadol ni Moises sa Israel mantang sinda nagkakampo sa Kaplanodohan nin Moab?

⁶ Kan sinasadol an mga aki ni Israel na tiripon sa Kaplanodohan nin Moab bago lumaog sa Dagang Panuga, si Moises nagsabi: “Idusay nindo an saindong puso sa gabos na tataramon na itinataram ko sa pagpatanid sa saindo ngonyan, tanganing mapagbotan nindo an saindong mga aki na mag-ingat na otobon an gabos na tataramon kan ley na ini.” (Deuteronomio 32:46) An mga Israelita dapat na “maghimateng marhay.” (Knox) Paagi sana sa pagigin lubos na pamilyar sa mga pagboot nin Dios na ikatatadom ninda iyan sa saindang mga aki.​—Deuteronomio 6:6-8.

 7. Ano an kalabot sa ‘pagdusay niato kan satong puso’ sa Tataramon nin Dios?

⁷ An sarong importanteng marhay na kahagadan sa pagkaigwa nin dalisay na puso iyo an pagkua nin tamang kaaraman dapit sa kabotan asin mga katuyohan nin Dios. Saro sana an pagkukuanan kan kaaraman na iyan, an ipinasabong na Tataramon nin Dios. (2 Timoteo 3:​16, 17) Pero an sa payo sanang kaaraman dai makatatabang sa sato na magkaigwa nin puso na nakapaoogma ki Jehova. Tanganing an kaaraman makaapektar sa kun ano talaga kita sa laog, dapat tang ‘idusay an satong puso’ sa, o “isapuso” an, satong nanonodan. (Deuteronomio 32:​46, An American Translation) Paano ini ginigibo? Si salmista David nagpapaliwanag: “Ginigirumdom ko an mga aldaw kaidtong suanoy; hinohorophorop ko an gabos mong aktibidad; gikan sa boot na dayaday akong nagtao nin atension sa gibo kan saimong mga kamot.”​—Salmo 143:5.

 8. Anong mga hapot an puede niatong pensaron mantang kita nag-aadal?

⁸ Maninigo man niatong horophoropon na may pag-apresyar an ginigibo ni Jehova. Kun nagbabasa nin Biblia o mga publikasyon na basado sa Biblia, kaipuhan tang pensaron an mga hapot na arog kan: ‘Ano an itinotokdo kaini sa sako manongod ki Jehova? Anong mga kualidad ni Jehova an naheheling kong ipinahahayag digdi? Ano an itinotokdo sa sako kan pagkasaysay na ini manongod sa mga gusto asin habo ni Jehova? Ano an mga resulta nin pagsunod sa sarong dalan na namomotan ni Jehova kun ikokomparar sa pagsunod sa dalan na kinaoongisan nia? Ano an koneksion kan impormasyon na ini sa dati ko nang aram?’

 9. Gurano kahalaga an personal na pag-adal asin paghorophorop?

⁹ Ipinaliliwanag kan 32 anyos na si Lisaa kun paano nia naapresyar an kahalagahan nin may katuyohan na pag-adal asin paghorophorop: “Pakapabautismo ko kan 1994, aktibo akong marhay sa katotoohan sa laog nin mga duwang taon. Nag-aatender ako sa gabos na Kristianong pagtiripon, nagdudusay nin poon 30 sagkod 40 oras kada bulan sa ministeryo sa langtad, asin nakikiasosyar sa mga kapwa Kristiano. Dangan nagpoon akong ianod. Hararomon an pagkalunod ko kaya nalapas ko pa ngani an ley nin Dios. Alagad nakapag-isip-isip ako asin nagdesisyon na linigon an sakong buhay. Kanigoan an kaogmahan ko na rinekonoser ni Jehova an sakong pagsolsol asin inako liwat ako! Parate kong pinepensar: ‘Tadaw ta ruminayo ako?’ An simbag na pirme kong natatandaan iyo na pinabayaan ko an may katuyohan na pag-adal asin paghorophorop. An katotoohan sa Biblia dai talaga tuminaros sa sakong puso. Poon ngonyan, an personal na pag-adal asin paghorophorop pirme nang magigin mahalagang kabtang kan sakong buhay.” Mantang nagtatalubo an satong kaaraman dapit ki Jehova, sa saiyang Aki, asin sa saiyang Tataramon, mahalagang marhay nanggad na tawan ta nin panahon an makahulogan na paghorophorop!

10. Taano ta kaipuhan na marhay na tawan ta nin panahon an personal na pag-adal asin paghorophorop?

¹⁰ Sa sibot na kinaban na ini, an paghanap nin panahon para sa pag-adal asin paghorophorop talagang masakit. Minsan siring, an mga Kristiano ngonyan nasa tata na nin sarong makangangalas na Dagang Panuga​—an matanos na bagong kinaban nin Dios. (2 Pedro 3:13) An nakakukubhan na mga pangyayari, arog kan paglaglag sa “Dakulang Babilonya” asin an pag-atake ni “Gog kan daga nin Magog” sa banwaan ni Jehova, nagdadangadang na. (Kapahayagan 17:​1, 2, 5, 15-17; Ezequiel 38:1-4, 14-16; 39:2) An natatagama sa ngapit puedeng magin pagbalo sa satong pagkamoot ki Jehova. Kaipuhan na marhay na bakalon ta na ngonyan an tamang panahon asin idusay an satong puso sa Tataramon nin Dios!​—Efeso 5:​15, 16.

‘Andamon an Saindong Puso na Konsultahon an Tataramon nin Dios’

11. Paano ikababaing an satong puso sa daga?

¹¹ An piguratibong puso puedeng iagid sa daga na puedeng tanoman kan banhi kan katotoohan. (Mateo 13:18-23) An literal na daga sa parate kinukultibar tanganing seguradohon na matubang an tinanom. Kaagid kaiyan, an puso maninigo na andamon tanganing iyan magin mas madaling umako kan Tataramon nin Dios. Si Esdras na saserdote ‘inandam an saiyang puso na konsultahon an ley ni Jehova asin gibohon iyan.’ (Esdras 7:10) Paano ta daw aandamon an satong puso?

12. Ano an matabang sa pag-andam kan puso para sa pag-adal?

¹² An marahayon na pag-andam kan puso kun kinokonsulta niato an Tataramon nin Dios iyo an odok sa pusong pamibi. An Kristianong mga pagtiripon kan tunay na mga parasamba pinoponan asin tinatapos paagi sa pamibi. Angay nanggad na an kada personal na pag-adal sa Biblia ponan ta nin sinserong pamibi dangan papagdanayon an mapagngayongayong aktitud durante kan satong pag-adal!

13. Tanganing magkaigwa nin puso na nasusunoan ni Jehova, ano an dapat tang gibohon?

¹³ An piguratibong puso dapat na andamon na haleon an dati nang nasa isip na mga opinyon. An mga namomoon sa relihion kan kaaldawan ni Jesus habong gibohon ini. (Mateo 13:15) Sa ibong na kampi, an ina ni Jesus, si Maria, naggibo nin mga konklusyon “sa saiyang puso” basado sa mga katotoohan na saiyang nadangog. (Lucas 2:​19, 51) Sia nagin fiel na disipulo ni Jesus. Si Lidia na taga Tiatira naghinanyog ki Pablo, “asin binukasan ni Jehova an saiyang puso tanganing magtao nin atension.” Sia man nagin may pagtubod. (Gibo 16:​14, 15) Logod na nungka kitang magin matagas sa pangangapot sa personal na mga ideya o mahal na mga punto de vista sa doktrina. Imbes, booton niato na “makua logod na an Dios totoo, minsan pa an lambang tawo makuang putikon.”​—Roma 3:4.

14. Paano ta maaandam an satong puso na maghinanyog sa Kristianong mga pagtiripon?

¹⁴ An pag-andam kan puso na maghinanyog sa Kristianong mga pagtiripon partikularmenteng mahalaga. Dahel sa mga disturbo tibaad maparayo an satong atension sa ipinapahayag. An mga sinasabi tibaad daing gayo magkaigwa nin impluwensia sa sato kun kita preokupado sa mga bagay na nangyari durante kan aldaw o nag-iisip manongod sa kun ano an mangyayari sa sato sa aga. Kaipuhan na kita magin marigon na desididong maghinanyog asin makanood tanganing makinabang kita sa ipinapahayag. Kanigoan na mga bendisyon an puedeng mapasato kun kita determinado na masabotan an mga tekstong ipinaliliwanag asin an pagpakahulogan dian!​—Nehemias 8:5-8, 12.

15. Paano kita tinatabangan kan kapakumbabaan na magin mas madaling tokdoan?

¹⁵ Kun paanong an tamang mga idinadagdag puedeng magpataba kan pisikal na daga, an pagkultibar niato nin kapakumbabaan, pagkagutom sa espirituwalidad, pagtitiwala, diosnon na takot, asin pagkamoot sa Dios makakapataba man kan satong piguratibong puso. An kapakumbabaan an nagpapalumoy kan puso, na tinatabangan kitang magin mas madaling tokdoan. Si Jehova nagsabi ki Hadeng Josias nin Judea: “Sa dahelan na an saimong puso malumoy kaya nagpakumbaba ka dahel ki Jehova kan madangog mo an sinabi ko . . . asin nagpoon na magtangis sa atubangan ko, ako, ako mismo, nagdangog.” (2 Hade 22:19) An puso ni Josias mapakumbaba asin andam na umako. An kapakumbabaan an nagpangyari sa “daing inadalan asin ordinaryong” mga disipulo ni Jesus na masabotan asin iaplikar an espirituwal na mga katotoohan na nalipasan kan “mga madonong asin intelektuwal.” (Gibo 4:13; Lucas 10:21) Logod na ‘magpakumbaba kita sa atubangan kan satong Dios’ mantang hinihingoa ta na magkaigwa nin puso na nasusunoan ni Jehova.​—Esdras 8:21.

16. Taano ta kaipuhan an paghihingoa sa pagpatalubo nin pagkagutom sa espirituwal na pagkakan?

¹⁶ Si Jesus nagsabi: “Maogma idtong mga nakamamate kan saindang espirituwal na pangangaipo.” (Mateo 5:3) Minsan ngani kita tinawan nin kapasidad para sa espirituwalidad, an mga impluwensia kan maraot na kinaban na ini o an mga ugale na arog kan kahugakan puedeng pabagolon an satong pakamate kan satong pangangaipo. (Mateo 4:4) Dapat niatong pataluboon an nakararahay na gana sa espirituwal na kakanon. Dawa kun sa primero dai kita ginaganahan sa pagbasa sa Biblia asin personal na pag-adal, paagi sa tiyaga manonompongan ta na an kaaraman ‘magigin nakagagayagaya sa sato mismong kalag,’ kaya galaga niatong inaantisipar an mga panahon nin pag-adal.​—Talinhaga 2:​10, 11.

17. (a) Taano ta maninigo na lubos niatong pagtiwalaan si Jehova? (b) Paano ta mapatatalubo an pagtitiwala sa Dios?

¹⁷ “Magtiwala ka ki Jehova sa bilog mong puso asin dai ka manarig sa saimong sadiring pakasabot,” an sadol ni Hadeng Salomon. (Talinhaga 3:5) An puso na nagtitiwala ki Jehova nakakaaram na ano man an hagadon o ipagboot Nia paagi sa saiyang Tataramon pirmeng tama. (Isaias 48:17) Si Jehova maninigo nanggad niatong lubos na pagtiwalaan. Kaya niang gibohon an gabos niang katuyohan. (Isaias 40:​26, 29) Tara, an saiya mismong ngaran literal na nangangahulogan “Saiyang Pinapangyayaring Magin,” na nagpapatalubo nin kompiansa sa saiyang kakayahan na otobon an ipinanuga nia! Sia “matanos sa gabos niang dalan asin maimbod sa gabos niang gibo.” (Salmo 145:17) Siempre, tanganing mapatalubo an pagtitiwala sa saiya, kaipuhan tang ‘namitan asin helingon na si Jehova marahay’ paagi sa pag-aplikar kan satong nanonodan sa Biblia sa satong personal na buhay asin paagi sa paghorophorop sa karahayan na ibinubunga kaini.​—Salmo 34:8.

18. Paano kita tinatabangan kan diosnon na takot na magin andam na umako kan paggiya nin Dios?

¹⁸ Itinotokdo an saro pang kualidad na minagibo sa satong puso na magin andam na umako kan paggiya nin Dios, si Salomon nagsabi: “Matakot ka ki Jehova asin rumayo ka sa maraot.” (Talinhaga 3:7) Si Jehova nagsabi may labot sa suanoy na Israel: “Kun pataluboon sana kutana ninda an saindang puso na matakot sa sako asin danay na otobon an gabos kong togon, tanganing ikarahay ninda asin kan saindang mga aki sagkod noarin pa man!” (Deuteronomio 5:29) Iyo, an mga natatakot sa Dios kinukuyog sia. May kakayahan si Jehova na “ipaheling an saiyang kosog para duman sa mga an puso bilog para sa saiya” asin padusahan an mga nakikisuway sa saiya. (2 Cronica 16:9) Logod na an reberensial na pagkatakot na mapaanggot an Dios iyo an gumiya sa gabos niatong hiro, kaisipan, asin emosyon.

‘Kamotan Mo si Jehova sa Bilog Mong Puso’

19. Ano an kabtang kan pagkamoot sa paggibo kan satong puso na magin andam na maghimate sa paggiya ni Jehova?

¹⁹ Orog pa sa gabos na iba pang kualidad, an pagkamoot talagang ginigibo an satong puso na magin andam na maghimate sa paggiya ni Jehova. An puso na pano nin pagkamoot sa Dios ginigibo an saro na magin galagang manodan kun ano an nakapaoogma sa Dios asin kun ano an ikinaaanggot nia. (1 Juan 5:3) Si Jesus nagsabi: “Kamotan mo si Jehova na saimong Dios sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag patin sa bilog mong isip.” (Mateo 22:37) Logod na pararomon niato an satong pagkamoot sa Dios paagi sa paggibong ugale na horophoropon an saiyang karahayan, paagi sa regular na pakikipag-olay sa saiya siring sa sarong dayupot na katood, asin paagi sa galagang pakikipag-olay sa iba manongod sa saiya.

20. Paano kita magkakaigwa nin puso na nasusunoan ni Jehova?

²⁰ Bilang repaso: Kalabot sa pagkaigwa nin pusong nasusunoan ni Jehova an pagtogot sa Tataramon nin Dios na makaimpluwensia sa kun ano kita sa laog, sa natatagong persona kan puso. Kaipuhan an makahulogan na personal na pag-adal sa Kasuratan asin may pag-apresyar na paghorophorop. Ini pinakamarahay na magigibo paagi sa pagkaigwa nin andam na puso​—puso na mayo nin dati nang nasa isip na mga ideya, puso na pano nin mga kualidad na minagibo sa sato na magin madaling tokdoan! Iyo, sa tabang ni Jehova, puedeng magkaigwa nin marahay na puso. Minsan siring, anong mga paagi an magigibo niato tanganing ingatan an satong puso?

[Nota sa Ibaba]

Ano an Isisimbag Nindo?

• Ano an piguratibong puso na sinisiyasat ni Jehova?

• Paano ta ‘ikadudusay an satong puso’ sa Tataramon nin Dios?

• Paano niato maninigong andamon an satong puso na konsultahon an Tataramon nin Dios?

• Pakatapos na estudyaran an materyal na ini, motibado kamo na gibohon an ano?

[Ritrato sa pahina 17]

Si David may pag-apresyar na naghorophorop sa espirituwal na mga bagay. Iyo man daw kamo?

[Mga ritrato sa pahina 18]

Andamon an saindong puso bago pag-adalan an Tataramon nin Dios