Natatakot daw Kamo sa mga Gadan?
SA HAPOT na ini, dakol an minasimbag nin simpleng, “Dai. Taano man ta matatakot ako?” Naniniwala sinda na an mga nagadan talagang gadan na. Minsan siring, minilyon an kombensido na an mga gadan padagos na nabubuhay bilang mga espiritu.
Sa Benin, Solnopan na Aprika, dakol an naniniwala na an mga gadan puedeng magbuelta tanganing gadanon an ibang mga miembro kan sadiri nindang pamilya. An mga tawo nagpapabakal nin mga rogaring o nangungutang tanganing may magastos para sa mga atang na hayop asin seremonya tanganing mapatoninong an gadan na mga paryente. May mga naggigibo nin espiritismo, na kaiba an ideya na may espiritung kabtang nin mga tawo na padagos na nabubuhay pagkagadan asin puedeng makikomunikar sa mga buhay. An iba may makatatakot na mga eksperyensia na iniisip nindang kagibohan kan espiritu kan mga gadan.
An saro na nakaeksperyensia nin siring iyo si Agboola, lalaking nag-iistar harani sa linderos sa pag-oltanan kan Benin asin Nigeria. Sia nagsabi: “An espiritismo kabtang na kan pangaroaldaw na buhay sa samong lugar. Nakaugalean nang karigosan, sa seremonyal na paagi, an mga bangkay tanganing andamon iyan sa pagpasiring sa rona nin mga espiritu. Sa parate, kinukua ko an natadang sabon na ginamit dian asin isinasalak iyan sa nagkapirang dahon. Dangan, mantang an sinalak na sabon asin mga dahon ilinalahid ko sa sakong riple sa paghanting, makosog kong sinasabi kun anong hayop an gusto kong madakop. An mga kaugalean na arog kaini lakop asin garo baga epektibo nanggad. Minsan siring, nakakatakot an nagkapirang aspekto nin espiritismo.
“Kan misteryosong magadan an duwa sa mga aki kong lalaki, nagsuspetsa ako na may tawong naggigibo nin espiritismo tumang sa sako. Tanganing maaraman, dinumanan ko an sarong gurang na lalaki na bantog na may espiritistikong kapangyarihan. Pinatunayan nia na tama an sakong mga suspetsa. An mas maraot pa ngani, ipinaliwanag nia na an mga aki ko naghahalat na ngonyan sa kinaban nin mga espiritu tanganing magin surugoon kan guminadan sa sainda, kun magadan na man ini. An gurang nagsabi pa na an ikatolong aki kong lalaki magagadan man. Pakalihis nin pirang aldaw, an aki kong iyan nagadan man.”
Dangan namidbid ni Agboola si John, saro sa Mga Saksi ni Jehova hale sa kataed na Nigeria. An paliwanag ni John manongod sa kamugtakan kan mga gadan nakabasar sa Biblia. Binago an buhay ni Agboola kan paliwanag na iyan. Puede man na bagohon kaiyan an buhay nindo.
Buhay daw an mga Gadan?
Siisay an pinakamarahay na makakasimbag sa hapot na ini? Bako an siisay man na tawo, gurano man sia tibaad kabantog. Imbes, an makakasimbag kaiyan iyo si Jehova, an Kaglalang kan gabos na buhay “sa kalangitan asin sa daga, an mga bagay na naheheling asin an mga bagay na dai naheheling.” (Colosas 1:16) Linalang nia an mga anghel tanganing mag-istar sa rona nin mga espiritu asin an mga tawo saka hayop tanganing mag-istar sa daga. (Salmo 104:4, 23, 24) An buhay sa gabos na lugar nakadepende sa Saiya. (Kapahayagan 4:11) Kun siring, isip-isipa an sinasabi kan mismong Tataramon nin Dios, an Biblia, manongod sa kagadanan.
Si Jehova an kaenot-enoteng nagtaram manongod sa kagadanan. Nagpatanid sia na magagadan si Adan asin Eva kun sinda sumuway sa saiya. (Genesis 2:17) Ano an boot sabihon kaiyan? Si Jehova nagpaliwanag: “Ika kabokabo asin sa kabokabo ka man mabalik.” (Genesis 3:19) Sa pagkagadan, an hawak nalalapa; iyan minabalik sa kabokabo. An buhay natatapos.
Si Adan asin Eva tuyong nagsuway asin sa dahelan na iyan sinda sinentensiahan nin kagadanan. Minsan siring, bako sinda an kaenot-enoteng nagadan. Iyan an saindang aki na si Abel. Ginadan sia kan matua niang tugang na si Cain. (Genesis 4:8) Dai natakot si Cain na tibaad magbalos an saiyang gadan nang tugang. Imbes, nahandal si Cain sa puedeng gibohon sa saiya kan buhay na mga tawo.—Genesis 4:10-16.
Pakalihis nin dakol na siglo, si Hadeng Herodes napurisaw kan sabihon sa saiya kan mga astrologo na sarong “hade kan mga Judio” an namundag sa kahadean nia. Huling determinadong gadanon an potensial na karibal na ini, nagpakana si Herodes na ipagadan an gabos na aking lalaki sa Betlehem na duwang taon an edad pababa. Alagad inabisohan nin anghel si Jose na darahon si Jesus asin Maria saka ‘dumulag sinda pasiring sa Egipto.’—Mateo 2:1-16.
Kan magadan si Herodes, sinabihan kan anghel si Jose na magbuelta sa Israel, “huli ta idtong naghaharanap sa kalag kan aki garadan na.” (Mateo 2:19, 20) Aram kan anghel, na espiritu mismo, na si Jesus dai na magigibohan nin maraot ni Herodes. Si Jose dai natakot sa gadan nang si Hadeng Herodes. Minsan siring, natakot si Jose sa puedeng gibohon kan maringis na aki ni Herodes, si Arquelao. Kaya namirmehan si Jose asin an saiyang pamilya sa Galilea, sa luwas kan sakop ni Arquelao.—Mateo 2:22.
An mga pagkasaysay na ini nakakatabang sa sato na masabotan na an mga gadan daing maginibo. Kun siring, paano ikakapaliwanag an mga eksperyensia ni Agboola asin kan iba pa?
“Mga Demonyo,” o Marompot na mga Espiritu
Kan si Jesus nasa edad na, napaatubang sia sa marompot na espiritung mga linalang. Namidbid ninda si Jesus asin inapod ninda sia na “Aki nin Dios.” Siring man, midbid ni Jesus kun sairisay sinda. Bako sindang mga espiritu kan nagadan na mga tawo. Imbes, ipinamidbid sinda ni Jesus bilang “mga demonyo,” o marompot na mga espiritu.—Mateo 8:29-31; 10:8; Marcos 5:8.
An Biblia may sinasabi manongod sa mga espiritu na maimbod sa Dios asin mga espiritu na nagrebelde sa saiya. An libro nin Genesis nagsasabi na kan an masumbikal na si Adan asin Eva paluwason ni Jehova sa hardin nin Eden, nagbugtak sia nin mga kerubin, o anghel, sa sirangan kan hardin tanganing olangon an siisay man na maglaog dian. (Genesis 3:24) Minalataw na ini an kaenot-enote na naheling kan mga tawo an mga espiritu.
Paghaloyhaloy, dakol na anghel an nagdigdi sa daga asin nagsulot nin pisikal na hawak. Dai sinda isinugo ni Jehova para sa ano man na gibohon digdi sa daga. Imbes, sinda “nagbaya sa saindang sadiring tamang erokan” sa rona nin mga espiritu. (Judas 6) Maimot an saindang mga motibo. Nag-agom sinda nin mga babae, na nangaki nin mga mestiso na inaapod na Nefilim. An mga Nefilim asin an saindang rebeldeng mga ama pinano an daga nin kadahasan asin nin iba pang grabeng karatan. (Genesis 6:1-5) Itinanos ni Jehova an situwasyon paagi sa pagpaabot kan lakop sa globong Delubyo kan panahon ni Noe. Linaglag kan tubig kan baha an maraot na mga lalaki asin babae saka an mga mestiso. Ano an nangyari sa mga anghel?
Huli sa Baha, napiritan sindang bumalik sa rona nin mga espiritu. Minsan siring, dai na sinda tinogotan ni Jehova na magbalik sa “saindang dating katongdan.” (Judas 6) An Biblia nagsasabi: ‘An Dios dai nag-alangan sa pagkastigo sa mga anghel na nagkasala, kundi, paagi sa pag-apon sa sainda sa Tartaro, ibinugtak sinda sa mga kotkot nin makuring kadikloman tanganing itagama sinda para sa paghokom.’—2 Pedro 2:4.
An Tartaro bakong sarong partikular na lugar; iyan garo bilanggoan, an ibinabang kamugtakan na naglilimitar sa aktibidad kan mga isinikwal na ini. An mga demonyo dai na puedeng magsulot nin pisikal na hawak, alagad igwa pa man giraray sinda nin dakulang kapangyarihan saka impluwensia sa isip asin buhay. Puede nindang saniban an mga tawo asin hayop. (Mateo 12:43-45; Lucas 8:27-33) Dinadaya man ninda an mga tawo paagi sa pagsaginsagin na sinda espiritu kan mga nagadan. Taano? Tanganing olangon an mga tawo na sambahon si Jehova sa paagi na inooyonan nia asin tanganing ribarawon sinda kun dapit sa tunay na kamugtakan kan mga gadan.
Kun Paano Mapapangganahan an Takot
Naheling ni Agboola an pagkarasonable kan mga paliwanag sa Biblia mapadapit sa kagadanan asin kun siisay an mga espiritu. Nasabotan nia na kaipuhan niang makanood nin orog pa. Kaiba ni John, pinonan niang basahon an Biblia asin an mga publikasyon na basado sa Biblia. Naranga si Agboola kan maaraman nia na an mga aki nia torog sa lolobngan asin dai naghahalat sa rona nin mga espiritu tanganing magin mga surugoon kan guminadan sa sainda.—Juan 11:11-13.
Narealisar man ni Agboola na kaipuhan na biyo niang talikdan an espiritistikong mga gibo. Sinolo nia an gabos niang gamit na may koneksion sa okulto. (Gibo 19:19) Pinatanidan sia kan nagkapira sa komunidad na dai iyan magugustohan kan mga espiritu. Alagad dai natakot si Agboola. Sinunod nia an hatol na yaon sa Efeso 6:11, 12: “Isulog nindo an bilog na pangalasag hale sa Dios . . . huli ta kita nakikipaggumolan . . . tumang sa marigsok na mga puersang espiritu.” Kaiba sa espirituwal na pangalasag an katotoohan, katanosan, maogmang bareta nin katoninongan, pagtubod, asin an espada kan espiritu, an Tataramon nin Dios. An siring na pangalasag gikan sa Dios asin iyan makapangyarihan!
Isinikwal si Agboola kan nagkapira sa saiyang mga katood asin paryente kan talikdan nia an mga kostumbre na konektado sa espiritismo. Minsan siring, sa Kingdom Hall kan Mga Saksi ni Jehova sa lugar ninda, nakanompong sia nin bagong mga katood na nagtutubod sa itinotokdo kan Biblia.
Aram na ngonyan ni Agboola na sa dai na mahahaloy hahaleon ni Jehova sa daga an karatan asin lubos na papapondohon an gabos na aktibidad kan mga demonyo. Sa kahurihurihi, lalaglagon Nia sinda. (Kapahayagan 20:1, 2, 10) Bubuhayon liwat nin Dios digdi sa daga an “gabos na nasa mga lolobngan na girumdoman.” (Juan 5:28, 29) Kaiba dian si Abel, an inosenteng mga aki na ipinagadan ni Hadeng Herodes, asin an minilyon na iba pa. Nagtutubod si Agboola na makakaiba dian an tolo niang aking lalaki. Tibaad kaiba nanggad dian an nagadan na mga namomotan nindo. Papatunayan kan gabos na bubuhayon liwat na poon kan sinda magadan sagkod na sinda binuhay liwat, sinda biyong daing pag-aram—daing pakaaram sa ano man na mga seremonya na ginibo para sa sainda.
Mayo kang dahelan na matakot sa mga gadan. Imbes, puede mong antisiparon an panahon na makakaibanan mo giraray an saimong gadan nang mga namomotan. Mientras tanto, taano ta dai ka mag-adal kan Biblia tanganing mapakosog an saimong pagtubod? Makiasosyar sa mga nagtutubod sa itinotokdo kan Biblia. Kun nakikisale ka sa espiritismo, pumondo tolos. Protehiran an saimong sadiri sa mga demonyo paagi sa pagsulog kan “bilog na pangalasag hale sa Dios.” (Efeso 6:11) Maoogma an mga Saksi ni Jehova na tabangan ka. Nag-aalok sinda nin libreng mga pag-adal sa Biblia, na ginagamit an librong Ano Man Nanggad an Itinotokdo kan Biblia?a
Dai na natatakot si Agboola sa mga gadan, asin naaraman nia kun paano lalabanan an mga demonyo. Sia nagsabi: “Dai ko aram kun siisay an dahelan kan pagkagadan kan tolo kong aking lalaki. Alagad poon kan maglingkod ako ki Jehova, nagkaigwa ako nin pito pang aki. Mayo nin siisay man sa rona nin mga espiritu an naggibo man lamang nin maraot sa sainda.”
[Nota sa Ibaba]
a Ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.
[Blurb sa pahina 13]
Dai na natatakot si Agboola sa mga gadan, asin naaraman nia kun paano lalabanan an mga demonyo
[Ritrato sa pahina 12]
Dai natakot si Cain na puedeng magbalos an saiyang gadan nang tugang