Hinihilo daw Kamo kan Espiritu kan Kinaban?
KAN Setyembre 12, 1990, may pagputok na nangyari sa sarong pabrika sa Kazakstan. An peligrosong radyoaktibidad suminangaw sa atmospera, na isinasapeligro an salud kan 120,000 na nag-iistar duman, na an dakol kaini nagduduman sa mga tinampo tanganing magprotesta tumang sa nakagagadan na hilo.
Alagad mantang nahahayag an dagdag pang impormasyon, saindang nadiskobre na nag-eerok sinda sa sarong nakahihilong lugar sa laog na nin mga dekada. Sa nakaaging mga taon, 100,000 na tonelada nin basurang radyoaktibidad an iinapon sa sarong bakong protektado, bukas sa aire na lugar. Minsan ngani an peligro yaon sana sa saindang palibot, daing nag-iintindi kaini. Taano ta dai?
Kada aldaw, sa lokal na istadyum sa karawat, an mga opisyal ipinapaskil an bilang nin radyasyon, na nagtatao nin impresyon na mayo nin ano man na peligro. Eksakto an mga numero, alagad ipinaheheling sana ninda an radyasyon na gamma. An radyasyon na alpha, na dai sinokol, nakagagadan man. Dakol na ina an nagpoon na magriparo kun taano an saindang mga aki ta hirelangon na gayo.
Sa espirituwal na pananaram, puede man kitang mahilo nin dai naheheling na kontaminasyon. Asin kapareho kan makaheherak na mga taga-Kazakstan, an kadaklan dai nagmamangno kan nakagagadan na peligrong ini. An Biblia inaapod an polusyon na ini na “espiritu kan kinaban,” na daing ibang nagmamaniobra kundi si Satanas na Diablo. (1 Corinto 2:12) An Kaiwal nin Dios may maraot na intension sa paggamit kan espiritung ini—o nangingibabaw na aktitud—kan kinaban tanganing paluyahon an satong diosnon na debosyon.
Paano puedeng uboson kan espiritu kan kinaban an satong espirituwal na kosog? Paagi sa pagpukaw sa horot kan mga mata asin pag-aprobetsar sa satong minanang kapasloan. (Efeso 2:1-3; 1 Juan 2:16) Paagi sa halimbawa, pag-oolayan niato an tolong manlaenlaen na kamugtakan kun saen an kinabanon na kaisipan puedeng luway-luway na hilohon an satong espirituwalidad.
Paghanap Nguna kan Kahadean
Si Jesus nagsadol sa mga Kristiano na ‘hanapon nguna an Kahadean asin an katanosan nin Dios.’ (Mateo 6:33) An espiritu kan kinaban, sa ibong na lado, puedeng magtulod sa sato na labi-labing pahalagahan an satong sadiring intereses asin mga kaginhawahan. An enot na peligro yaon, bakong sa pagbaya sa gabos na espirituwal na intereses, kundi sa pagbugtak kaiyan sa segundang lugar. Puede niatong palimanlimanan an peligro—siring kan mga taga-Kazakstan—huli sa falsong pakamate nin seguridad. An mga taon niato sa fiel na paglilingkod asin an pag-apresyar niato sa satong espirituwal na mga tugang na lalaki asin babae puedeng magtulod sa sato sa pag-isip na nungka niatong mapababayaan an dalan kan katotoohan. Posible na an dakol sa kongregasyon nin Efeso nakamate nin siring kaiyan.
Kan mga taon nin 96 C.E., itinao ni Jesus sa sainda an minasunod na hatol: “Ibinibilang ko ining tumang sa saimo, na binayaan mo an saimong pagkamoot kan enot.” (Kapahayagan 2:4) An haloy na sa paglilingkod na mga Kristianong ini nagtagal nin dakol na kasakitan. (Kapahayagan 2:2, 3) Natokdoan sinda kan fiel na kamagurangan, kaibanan na si apostol Pablo. (Gibo 20:17-21, 27) Minsan siring, sa pag-agi nin mga taon, an saindang pagkamoot ki Jehova nagluya, asin nawara ninda an saindang espirituwal na puersa.—Kapahayagan 2:5.
Posible na an nagkapira sa mga taga-Efeso naapektaran kan komersialismo asin prosperidad sa siudad. Makamomondong sabihon, an materyalistikong tendensia kan sosyedad ngonyan nadara man an nagkapirang Kristiano. An determinadong pagmamaigot na magkaigwa nin komportableng estilo nin pamumuhay seguradong irarayo kita sa espirituwal na mga pasohan.—Ikomparar an Mateo 6:24.
Sa pagpatanid manongod sa peligrong ini, si Jesus nagsabi: “An ilawan kan hawak iyo an mata. Kaya, kun an saimong mata simple, an saimong bilog na hawak magigin maliwanag; alagad kun an saimong mata maraot [“maaraon,” nota sa ibaba], an saimong bilog na hawak magigin madiklom.” (Mateo 6:22, 23) An “simpleng” mata iyo an mata na nakatorohok sa espirituwal, mata na nakakonsentrar sa Kahadean nin Dios. Sa ibong na lado, an “maraot” na mata o “maaraon” halipot an pananaw, na nakatotorohok sana sa haraning makalaman na mga horot. An espirituwal na mga pasohan asin mga balos sa ngapit nagdedepende sa rayo kan pananaw kaiyan.
Si Jesus nagtaram sa sinundan na bersikulo: “Kun saen an saindong kayamanan, dian man an saindong puso.” (Mateo 6:21) Paano niato maaaraman kun baga an satong puso nakasentro sa espirituwal o materyal na mga bagay? Tibaad an pinakamarahay na giya iyo an satong pakikipag-olay, huling ‘gikan sa kapanoan kan puso an ngoso nagtataram.’ (Lucas 6:45) Kun manompongan niato na kita periperming nagtataram manongod sa materyal na mga bagay o kinabanon na mga nahaman, ebidensia iyan na an satong puso nababanga asin na an espirituwal na pakaheling niato igwang diperensia.
Si Carmen,a sarong Kastilang tugang na babae, nakipagtusayan sa problemang ini. “Pinadakula ako sa katotoohan,” an paliwanag ni Carmen, “alagad sa edad na 18, pinonan ko an sadiri kong negosyo sa katon. Pag-agi nin tolong taon igwa na ako nin apat na empleyado, nag-ooswag an negosyo, asin naggaganar ako nin dakol na kuarta. Pero, posible na an pinakanangongorog na nagtao sa sako nin pagkakontento iyo an bagay na ako independiente na sa pinansial, asin ‘asensado’ na ako. An totoo, an sakong puso yaon sa sakong negosyo—idto an pinakanamomotan ko.
“Naghona ako na puede pa akong magin Saksi mantang ginagamit an pinakadakol kong oras sa mga kapakanan kan negosyo. Sa ibong na lado, igwa man ako nin dai nahahaleng pagmate na dakol pa an magigibo ko sa paglilingkod ki Jehova. An nakadagka sa sako sa katapustapusi na enoton an intereses kan Kahadean iyo an halimbawa nin duwang katood na payunir. An saro sa sainda, si Juliana, kakongregasyon ko. Dai nia ako pinirit na magpayunir, alagad an saiyang mga pakikipag-olay asin an kagayagayahan na maliwanag na nakakamtan nia sa saiyang ministeryo tinabangan ako na horophoropon giraray an sakong espirituwal na mga prinsipyo sa buhay.
“Sa ibang panahon pagkatapos kaiyan, mantang nagbabakasyon sa Estados Unidos, nag-istar ako ki Gloria, sarong payunir na tugang na babae. Nabalo sia kasuarin pa sana, asin inaataman nia an saiyang singko anyos na aking babae asin an saiyang ina na igwa nin kanser. Pero nagpapayunir sia. An saiyang halimbawa asin an saiyang odok sa pusong pag-apresyar sa ministeryo nakapahiro sa sakong puso. An apat na halipot na aldaw na ipinermi ko sa saiyang harong ginibo akong magin determinadong itao ki Jehova an sakong pinakamakakaya. Enot sa gabos nagin akong regular payunir, asin pakalihis nin pirang taon, kami mag-agom inimbitaran na maglingkod sa Bethel. Ipinondo ko an sakong negosyo—an olang sa sakong espirituwal na pag-oswag—asin ngonyan namamatean ko na mapanggana an sakong buhay sa pagheling ni Jehova, na iyo talaga an mahalaga.”—Lucas 14:33.
An pakanood na ‘siertohon an orog na mahalagang mga bagay,’ siring kan ginibo ni Carmen, matabang sa sato na gumibo nin madonong na mga desisyon mapadapit sa satong pag-empleyo, edukasyon, harong, asin estilo nin pamumuhay. (Filipos 1:10) Alagad sinisierto man daw niato an orog na mahalagang mga bagay pag-abot sa pag-aling-aling? Saro pa ining kamugtakan kun saen an espiritu kan kinaban makosogon an impluwensia.
Ibugtak an Pag-aling-aling sa Tamang Lugar
An espiritu kan kinaban tusong inaaprobetsaran an natural na pagmawot nin mga tawo na magpahingalo asin mag-aling-aling. Mantang an kadaklan na tawo mayo nin tunay na paglaom sa ngapit, siempre maghihingoa sinda na panoon an presente nin pag-aling-aling asin pagpaharohayahay. (Ikomparar an Isaias 22:13; 1 Corinto 15:32.) Nanonompongan daw niato na kita paorog nang paorog na nagpapahalaga sa pag-aling-aling? Puedeng magin tanda iyan na an paagi nin pag-iisip kan kinaban minomolde an satong punto de vista.
An Biblia nagpapatanid: “An namomoot sa kasingawan [“pag-aling-aling,” Lamsa] magigin dukha.” (Talinhaga 21:17) An pag-oroogma bakong maraot, alagad an mamoot dian, o pagtao dian nin pangenot na halaga, magiya sa espirituwal na pagkadukha. An satong espirituwal na apetito seguradong magluluya, asin kulang na an panahon niato sa paghuhulit kan maogmang bareta.
Sa dahelan na ini, an Tataramon nin Dios nagsasadol sa sato na “andamon an isip para sa gibohon, na lubos na nagpopogol sa sadiri.” (1 Pedro 1:13, The New English Bible) Kaipuhan an pagpopogol sa sadiri tanganing limitaran an satong panahon nin pag-aling-aling sa kun ano an makatanosan. An pagigin andam kan isip para sa gibohon nangangahulogan kan pagigin preparado para sa espirituwal na aktibidad, baga man iyan sa pag-aadal, mga pagtiripon, o paglilingkod sa langtad.
Kumusta man an kinakaipuhan na pahingalo? Maninigo daw kitang makamate nin kasalan kun kita nagpapaharohayahay? Dai nanggad. An pahingalo kaipuhan, nangorogna sa nagtatao nin tension na kinaban na ini. Minsan siring, bilang nagdusay na mga Kristiano dai niato matotogotan an satong buhay na isentro sa pag-aling-aling. An sobrang pag-aling-aling puedeng itulod kita sa padikit nang padikit na makahulogan na aktibidad. Puedeng paluyahon kaiyan an satong pakamate nin pagkaapurado, asin puede pa nganing animaron kaiyan an pagpanigo sa sadiri. Paano, kun siring, kita magkakaigwa nin timbang na pagmansay sa pagpahingalo?
An Biblia nagrerekomendar nin dikit na pagpahingalo imbes na labi-labing pagpapagal—nangorogna kun an sekular na trabaho dai man kinakaipuhan. (Eclesiastes 4:6) Maski ngani an pahingalo tinatabangan an satong hawak na makatipon giraray nin kosog, an gikanan nin espirituwal na enerhiya iyo an puersa aktiba nin Dios. (Isaias 40:29-31) Inaako niato an banal na espiritung ini may koneksion sa satong Kristianong mga aktibidad. An personal na pag-adal pinakakakan an satong puso asin inaanimar an tamang mga pagmawot. An pag-atender sa mga pagtiripon nagpapatalubo nin pag-apresyar sa satong Kaglalang. An pakikikabtang sa Kristianong ministeryo pinatatalubo an simpatiya sa iba. (1 Corinto 9:22, 23) Siring kan realistikong ipinaliwanag ni Pablo, “an panluwas na pagkatawo tunay nanggad na nagagastar, alagad aroaldaw an panlaog na pagkatawo nag-aako nin bagong kosog.”—2 Corinto 4:16, Phillips.
Si Ileana, ina nin anom na aki asin agom nin daing pagtubod na agom na lalaki, sibot-sibot an buhay. Igwa sia nin mga paninimbagan sa saiyang sadiring pamilya asin sa nagkapira pang paryente, na nangangahulogan na garo baga permi siang naghihidali minsan saen. Minsan siring, nagtatao man sia nin risang marhay na halimbawa sa paghuhulit asin pag-andam sa pagtiripon. Paano nia naaasikaso an kadakol na aktibidad?
“An mga pagtiripon asin paglilingkod sa langtad totoong nakatabang sa sako na makaya an iba pang mga paninimbagan ko,” an paliwanag ni Ileana. “Halimbawa, pakapaghulit, kadakol akong mahohorophorop mantang ginigibo ko an mga trabaho ko sa harong. Parate na nagkakanta ako mantang ginigibo ko iyan. Sa ibong na lado, kun napaltahan ko an pagtiripon o dikit an nagibo ko sa paglilingkod sa langtad, an mga trabaho sa harong nagigin totoong masakit.”
Kabaliktaran nanggad sa labi-labing pagpahalaga sa pag-aling-aling!
An Espirituwal na Kagayonan Nagpapaogma ki Jehova
Nabubuhay kita sa kinaban na paorog nang paorog na nababangkag sa pisikal na itsura. An mga tawo naggagasto nin dakulang kantidad sa mga pagbolong na dinisenyo tanganing pagayonon an saindang itsura asin inaan an mga epekto nin paggurang. Kabale digdi an pagpatanom asin pagpatina nin buhok, artipisyal na pagpadakula nin suso, asin operasyon sa pagpagayon. Minilyon an nag-aatender sa mga lugar para sa pagpaniwang, sa dyimnasium, asin mga ehersisyo sa aerobiko, o nagbabakal sinda nin mga video sa pag-ehersisyo asin mga libro sa pagdieta. Patutubodon kita kan kinaban na an pasaporte sa kaogmahan iyo an satong pisikal na itsura, na an satong “imahen” mahalagang marhay.
Sa Estados Unidos, nadiskobre nin sarong surbey na kinotar kan magasin na Newsweek na an 90 porsiento kan mga tin-edyer na puting Amerikano “dai kontento sa saindang hawak.” An labi-labing pagmamaigot na magkaigwa kan pinakamarahay na pigura puedeng makaapektar sa satong espirituwalidad. Si Dora sarong hoben na Saksi ni Jehova na nasosopog sa saiyang pisikal na itsura huli ta sia medyo mataba. “Kun ako namamakal, depisil makakua nin bado na tama sa sakuyang sokol,” an paliwanag nia. “Garo baga an sunod sa usong bado ginibo para sana sa maniwang na mga tin-edyer. Mas maraot pa, an mga tawo tinatatsaran an sakuyang pagigin mataba, na ikinaaaburido kong marhay, nangorogna kun an nagtatatsar iyo an sakong espirituwal na mga tugang na lalaki asin babae.
“Bilang resulta, orog akong nabangkag sa sakong itsura, sagkod na an espirituwal na mga prinsipyo sa buhay nagpoon na magin segunda sa sakong buhay. Minaluwas na an sakong kaogmahan minadepende sa sakong habayan. Nagkapirang taon na an nag-agi, asin ngonyan na ako nagin nang maygurang bilang babae asin bilang Kristiana, iba na an pagmansay ko sa mga bagay-bagay. Maski ngani inaataman ko an sakong itsura, narealisar ko na an espirituwal na kagayonan an pinakamahalaga, asin iyan an nagtatao sa sako kan pinakadakulang satispaksion. Kan oras na masabotan ko iyan, nahimo ko na ibugtak an intereses kan Kahadean sa tamang lugar kaiyan.”
Si Sara sarong fiel na babae kan suanoy na igwa kan timbang na punto de vistang ini. Maski ngani an Biblia nagsasambit kan saiyang pisikal na kagayonan kan sia labi nang 60 anyos an edad, sa pangenot dinadara kaiyan an atension sa saiyang marahay na mga kualidad—an natatagong persona kan puso. (Genesis 12:11; 1 Pedro 3:4-6) Nagpaheling sia nin maboot asin mahoyong espiritu, asin mapagpasakop siang nagsunod sa saiyang agom. Si Sara dai nabangkag sa pagparaisip sa kun ano an pagmansay sa saiya kan iba. Dawa ngani hale sia sa pagigin mayaman, sia gikan sa boot na nag-istar sa mga tolda nin labing 60 taon. May kahoyoan asin daing kapasloan na sinuportaran nia an saiyang agom; sia sarong babaeng may pagtubod. Idto an guminibo sa saiya na totoong magayon na babae.—Talinhaga 31:30; Hebreo 11:11.
Bilang mga Kristiano, interesado kita sa pagpaoswag kan satong espirituwal na kagayonan, kagayonan na, kun regular na kukultibaron, matalubo asin magdadanay. (Colosas 1:9, 10) Maaasikaso niato an satong espirituwal na itsura sa duwang pangenot na paagi.
Nagigin kitang mas magayon sa pagheling ni Jehova kun nakikikabtang kita sa nagliligtas-buhay na ministeryo. (Isaias 52:7; 2 Corinto 3:18–4:2) Apuera kaini, mantang nakanonood kita na ipaheling an Kristianong mga kualidad, an satong kagayonan minararom. Kadakol kan oportunidad na mapaoswag an satong espirituwal na kagayonan: “Magkaigwa kamo nin mamomoton na kapadangatan sa lambang saro. Sa pagpaheling nin onra sa lambang saro mangenot kamo. . . . Magin malaad sa espiritu. . . . Sundan nindo an dalan nin pagkamapag-istimar. . . . Makigayagaya sa mga tawong naggagayagaya; makitangis sa mga tawong nagtatangis. . . . Dai kamo magbalos nin maraot sa maraot sa kiisay man. . . . Makipagkatoninongan sa gabos na tawo.” (Roma 12:10-18) Paagi sa pagkultibar sa siring na mga aktitud kamomotan kita nin Dios asin kan satong kapwa, asin pasasaditon kaiyan an makanos na itsura kan satong minanang makasalan na mga tendensia.—Galacia 5:22, 23; 2 Pedro 1:5-8.
Mahihimo Niatong Labanan an Espiritu kan Kinaban!
Sa kadakol na tusong paagi, an nakahihilong espiritu kan kinaban puedeng magpaluya kan satong integridad. Puede kitang gibohon kaiyan na dai nakokontento sa kun ano an yaon sa sato asin galagang enoton an satong sadiring mga pangangaipo asin intereses kisa kan sa Dios. O puedeng giyahan kita kaiyan na isipon an mga kaisipan nin tawo imbes na an sa Dios, na labi-labing pinahahalagahan an pag-aling-aling o pisikal na itsura.—Ikomparar an Mateo 16:21-23.
Si Satanas determinado na raoton an satong espirituwalidad, asin an espiritu kan kinaban saro sa saiyang pangenot na mga armas. Girumdomon na an Diablo puedeng bagohon an saiyang mga taktika hale sa pagigin nagngangarob na leon pasiring sa sarong tusong halas. (Genesis 3:1; 1 Pedro 5:8) Sa panapanahon, an kinaban dinadaog an sarong Kristiano paagi sa maringis na paglamag, alagad mas parate na hinihilo sia kaiyan nin luway-luway. Si Pablo mas nahahadit manongod sa huring peligro: “Ako natatakot na tibaad, siring na nadaya kan halas si Eva paagi sa katusohan kaiyan, maraot an saindong isip parayo sa sinseridad asin kalinigan na para sa Cristo.”—2 Corinto 11:3.
Tanganing maprotehiran an satong sadiri sa pakana kan halas, kaipuhan na mamidbid niato an propaganda na “gikan sa kinaban” dangan marigon na isikwal iyan. (1 Juan 2:16) Dai kita dapat padaya sa paniniwala na an kinabanon na kaisipan dai nakadadanyar. An nakahihilong aire kan palakaw ni Satanas nakaabot sa nakahahandal na kamugtakan.—Efeso 2:2.
Oras na mamidbid an kinabanon na kaisipan, matutumang niato iyan paagi sa pagpano kan satong isip asin puso kan dalisay na katokdoan ni Jehova. Kapareho ni Hadeng David, sabihon niato: “Paaraman sa sako an saimong mga dalan, O Jehova; tokdoi ako kan saimong mga dana. Palakawa ako sa saimong katotoohan asin tokdoi ako, huli ta ika an sakuyang Dios nin kaligtasan.”—Salmo 25:4, 5.
[Nota sa Ibaba]
a Kasalihid na mga ngaran an ginamit.
[Retrato sa pahina 26]
An pagmamaigot na magkaigwa nin komportableng estilo nin pamumuhay puedeng irayo kita sa espirituwal na mga pasohan