An Tataramon ni Jehova Buhay
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Mateo
AN ENOT na tawong nagsurat nin nakakapukaw sa boot na pagkasaysay manongod sa buhay asin ministeryo ni Jesus iyo si Mateo—sarong dayupot na kaibaiba ni Jesu-Cristo asin dating parasingil nin buhis. An Ebanghelyo ni Mateo, na sa kapoonpooni isinurat sa Hebreo asin kan huri itrinadusir sa Griego, natapos kan mga 41 C.E. patin ikinokonektar kaiyan an Hebreong Kasuratan sa Kristianong Griegong Kasuratan.
Minalataw na isinurat sa pangenot para sa mga Judio, an nakakapahiro asin makahulogan na Ebanghelyong ini ilinaladawan si Jesus bilang an ipinanugang Mesiyas, an Aki nin Dios. An maingat na pagtao nin atension sa mensahe kaiyan mapakosog kan satong pagtubod sa tunay na Dios, sa saiyang Aki, asin sa Saiyang mga panuga.—Heb. 4:12.
“AN KAHADEAN KAN KALANGITAN HARANI NA”
Itinampok ni Mateo an tema manongod sa Kahadean asin an mga katokdoan ni Jesus, minsan ngani an paggibo kaiyan nangangahulogan nin dai pagpresentar kan mga bagay-bagay sa estrikto asin kronolohikong pagkasunodsunod. Halimbawa, isinaysay sa kapinonan kan libro an Sermon sa Bukid, minsan ngani itinao iyan ni Jesus kan mga kabangaan kan saiyang ministeryo.
Durante kan saiyang ministeryo sa Galilea, si Jesus naggibo nin mga milagro, nagtao nin mga instruksion para sa ministeryo sa 12 apostol, ibinuyagyag na maraot an mga Fariseo, asin nagsaysay nin mga ilustrasyon manongod sa Kahadean. Dangan sia naghale sa Galilea asin nagpasiring sa “mga sagkodan nin Judea sa ibong kan Jordan.” (Mat. 19:1) Sa dalan, sinabihan ni Jesus an saiyang mga disipulo: ‘Maturukad kita sa Jerusalem, asin an Aki nin tawo sisilotan na gadanon, asin sa ikatolong aldaw ibabangon sia.’—Mat. 20:18, 19.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
3:16—Sa anong paagi na “an kalangitan nagkaburukasan” sa panahon kan bautismo ni Jesus? Garo baga nagpaparisa ini na nagirumdoman ni Jesus an saiyang buhay sa langit bago sia nagin tawo.
5:21, 22—An pagpaluwas daw nin kaanggotan mas magabat kisa sa pagtanom kaiyan sa boot? Nagpatanid si Jesus na an tawong nagtatanom sa boot nin grabeng kaanggotan sa saiyang tugang nakakakomiter nin magabat na kasalan. Minsan siring, mas magabat an pagpaluwas nin grabeng kaanggotan paagi sa pagtaram na may pang-iinsulto, na pinapanimbag an saro sa korte na mas halangkaw kisa sa lokal na korte nin hustisya.
5:48—Posible daw talaga na kita magin “sangkap, kun paanong an [satong] langitnon na Ama sangkap”? Iyo, sa relatibong paagi. Tinotokar ni Jesus digdi an tema manongod sa pagkamoot, asin sinabihan nia an mga naghihinanyog na arogon an Dios asin magin sangkap, o kompleto, sa saindang pagkamoot. (Mat. 5:43-47) Paano? Paagi sa pagpaheling kaiyan pati sa saindang mga kaiwal.
7:16—Anong “mga bunga” an nagpapamidbid sa tunay na relihion? Bako sanang an satong gawe-gawe an kaiba sa mga bungang ini. Kaiba man dian an satong mga tinutubod—an mga katokdoan na sinusunod niato.
10:34-38—An mensahe daw na sono sa Kasuratan an dapat basolon sa mga dai pagkasinabotan sa laog nin pamilya? Bako nanggad. Imbes, an dahelan nin mga dai pagkasinabotan iyo an paninindogan kan daing pagtubod na mga miembro nin pamilya. Tibaad pilion nindang haboan o kontrahon an Kristianismo, na nagigin dahelan nin pagkabaranga sa laog nin pamilya.—Luc. 12:51-53.
11:2-6—Kun aram na ni Juan na si Jesus an Mesiyas huli sa pakadangog nia sa tingog nin pag-oyon nin Dios, taano ta naghapot pa sia kun si Jesus “an Sarong Madatong”? Tibaad ihinapot ini ni Juan tanganing personal na masegurado giraray ini ki Jesus. Pero, apuera kaiyan, gustong maaraman ni Juan kun magkakaigwa nin “iba” na madatong na may kapangyarihan sa Kahadean asin maotob kan gabos na linalaoman kan mga Judio. Ipinaheling kan simbag ni Jesus na mayo nin magigin kasalihid.
19:28—Ano an irinerepresentar kan “doseng tribo nin Israel” na hohokoman? Dai kaiyan irinerepresentar an 12 tribo kan espirituwal na Israel. (Gal. 6:16; Kap. 7:4-8) An mga apostol na kaolay ni Jesus magigin kabtang kan espirituwal na Israel, na bakong mga hokom sa mga miembro kaiyan. Si Jesus ‘nakipagtipan sa sainda para sa sarong kahadean,’ asin sinda magigin ‘sarong kahadean asin mga saserdote para sa Dios.’ (Luc. 22:28-30; Kap. 5:10) An mga miembro kan espirituwal na Israel iyo an “mahokom sa kinaban.” (1 Cor. 6:2) Huli kaini, an “doseng tribo nin Israel,” na hinohokoman kan mga nasa langitnon na mga trono, minalataw na nagrerepresentar sa kinaban nin katawohan na dai kaiba sa makahadeng grupo nin mga saserdote, siring kan ilinadawan kan 12 tribo sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan.—Lev., kap. 16.
Mga Leksion Para sa Sato:
4:1-10. An pagkasaysay na ini nagtotokdo sa sato na si Satanas totoo asin bako sanang sarong kualidad nin karatan. Ginagamit nia “an mawot kan laman asin an mawot kan mga mata asin an pagpaabaw-abaw kan kaya sa buhay” tanganing sugotan kita. Minsan siring, an pag-aplikar sa mga prinsipyong sono sa Kasuratan matabang sa sato na magdanay na maimbod sa Dios.—1 Juan 2:16.
5:1–7:29. Magin mapagrisa sa saindong espirituwal na pangangaipo. Magin mapagpatoninong. Likayan an imoral na mga kaisipan. Otobon an saindong panuga. Kun namimibi, ipaorog an espirituwal na mga bagay kisa sa materyal na intereses. Magin mayaman sa pagheling nin Dios. Hanapon nguna an Kahadean asin an katanosan nin Dios. Dai magin mapaghusgar. Gibohon an kabotan nin Dios. Kanigoan kapraktikal na mga leksion an yaon sa Sermon sa Bukid!
9:37, 38. Maninigo kitang humiro kaoyon kan satong kahagadan sa Kagurangnan na “magsobol nin mga paraani sa saiyang anihon,” na maigot na nakikikabtang sa paggibo nin mga disipulo.—Mat. 28:19, 20.
10:32, 33. Maninigo na dai kita noarin man matakot na magtaram manongod sa satong pagtubod.
13:51, 52. An pagsabot sa mga katotoohan manongod sa Kahadean may kaibang paninimbagan na magtokdo sa iba asin sabihon sa sainda an mga kayamanan na ini.
14:12, 13, 23. An mga panahon nin pagsolosolo mahalagang marhay para sa may katuyohan na paghorophorop.—Mar. 6:46; Luc. 6:12.
17:20. Kaipuhan niato nin pagtubod tanganing mapangganahan an garo bukid na mga olang sa satong pag-oswag sa espirituwal asin tanganing makaya an mga kadepisilan. Maninigo kitang dai magpabaya sa pagpatalubo asin pagpakosog kan satong pagtubod ki Jehova asin sa saiyang mga panuga.—Mar. 11:23; Luc. 17:6.
18:1-4; 20:20-28. An pagkabakong sangkap nin tawo asin an pinaghalean na relihion na nagdodoon nin posisyon ginibo an mga disipulo ni Jesus na labi-labi kainteresado sa pagkaprominente. Maninigo niatong pataluboon an kapakumbabaan paagi sa pagmaan niato sa makasalan na mga tendensia asin pagpapadanay niato nin tamang pagmansay sa mga pribilehio saka paninimbagan.
“AN AKI NIN TAWO ITATAO”
“Nakasakay sa sarong asno,” si Jesus nagpasiring sa Jerusalem kan Nisan 9, 33 C.E. (Mat. 21:5) Kan sunod na aldaw, sia nagpasiring sa templo asin lininig iyan. Kan Nisan 11, sia nagtokdo sa templo, ibinuyagyag na maraot an mga eskriba asin Fariseo, saka pakatapos kaiyan itinao sa saiyang mga disipulo an “tanda kan [saiyang] presensia asin kan pagtatapos kan sistema nin mga bagay.” (Mat. 24:3) Kan sunod na aldaw, sinabihan nia sinda: “Aram nindo na duwang aldaw poon ngonyan gigibohon an paskua, asin an Aki nin tawo itatao tanganing ipako sa harigi.”—Mat. 26:1, 2.
Nisan 14 kaidto. Pakatapos na ponan an Memorial kan saiyang nagdadangadang na kagadanan, si Jesus pinasaloiban, inarestar, binista, asin ipinako sa harigi. Kan ikatolong aldaw, sia ibinangon hale sa mga gadan. Bago sia magsakat sa langit, pinagbotan kan binuhay liwat na si Jesus an saiyang mga parasunod: “Kun siring, paduman kamo asin gumibo kamo nin mga disipulo sa mga tawo kan gabos na nasyon.”—Mat. 28:19.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
22:3, 4, 9—Kasuarin itinao an tolong pangapodan para sa punsion sa kasal? An enot na pangapodan na tiponon an grupong nobya itinao kan si Jesus asin an saiyang mga parasunod magpoon na maghulit kan 29 C.E., asin nagpadagos iyan sagkod 33 C.E. An ikaduwang pangapodan naglawig poon sa panahon kan pagbubo kan banal na espiritu kan Pentecostes 33 C.E. sagkod 36 C.E. An duwang pangapodan na iyan para sana sa mga Judio, proselitong Judio, asin Samaritano. Minsan siring, an ikatolong pangapodan itinao sa mga tawong yaon sa mga tinampo sa luwas kan siudad, an boot sabihon, sa dai tinuring mga Hentil, na nagpoon kan 36 C.E. kan makombertir an opisyal kan hukbo nin Roma na si Cornelio asin nagpapadagos sagkod sa satong panahon.
23:15—Taano an sarong proselito, o nakombertir, kan mga Fariseo ta “para sa Gehenna nin makaduwa” kisa sa mga Fariseo mismo? An nagkapirang nagin proselito kan mga Fariseo tibaad grabeng mga parakasala kan dati. Minsan siring, kan makombertir sinda sa pagpalabilabi kan mga Fariseo kun dapit sa ley, naggrabe an kamugtakan ninda, na posibleng nagin labi pa kisa sa kondenadong mga paratokdo ninda. Sa siring, sinda “para sa Gehenna,” na doble pa ngani kun ikokomparar sa Judiong mga Fariseo.
27:3-5—Ano an ipinagmondo nin grabe ni Judas? Mayo nin nagpaparisa na an grabeng pagmondo ni Judas totoong pagsolsol. Imbes na hingoahon na makamtan an kapatawadan nin Dios, itinuga nia sa poon na mga saserdote asin kamagurangan na lalaki an saiyang salang ginibo. Huling nakakomiter nin “kasalan na ikakagadan,” tama sana na si Judas pinangibabawan nin pakamate nin kasalan asin kawaran nin paglaom. (1 Juan 5:16) An dahelan kan saiyang grabeng pagmondo iyo an saiyang kawaran nin paglaom.
Mga Leksion Para sa Sato:
21:28-31. An paggibo niato kan kabotan nin Dios iyo an talagang mahalaga ki Jehova. Halimbawa, maninigong makikabtang kita nin maigot sa paghuhulit kan Kahadean asin paggibo nin mga disipulo.—Mat. 24:14; 28:19, 20.
22:37-39. Sa malinaw asin halipot na pananaram nanggad sinusumaryo kan duwang nakakalabi sa gabos na togon kun ano an kahagadan nin Dios sa mga nagsasamba sa saiya!
[Ritrato sa pahina 31]
Maigot daw kamong nakikikabtang sa pag-ani?
[Credit Line]
© 2003 BiblePlaces.com
[Ritrato sa pahina 31]
Itinampok ni Mateo an tema manongod sa Kahadean