An Tataramon ni Jehova Buhay
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Marcos
AN Ebanghelyo ni Marcos iyo an pinakahalipot sa apat na Ebanghelyo. Isinurat ni Juan Marcos mga 30 taon pagkagadan asin pagkabuhay liwat ni Jesu-Cristo, iyan marikas saka pano nin aksion na pagkasaysay kan tolo may kabangang taon na ministeryo ni Jesus.
Minalataw na isinurat an libro nin Marcos para sa mga bakong Judio, partikularmente sa mga Romano, asin ipinepresentar kaiyan si Jesus bilang an Aki nin Dios na naggigibo nin mga milagro asin nagpapadagos sa mapuersang kampanya sa paghuhulit. An pagdodoon yaon sa ginibo ni Jesus imbes na sa itinokdo nia. An pagtao nin atension sa Ebanghelyo ni Marcos mapakosog sa satong pagtubod sa Mesiyas asin mamotibar sa sato na magin maigot na mga parabalangibog kan mensahe nin Dios sa Kristianong ministeryo.—Heb. 4:12.
AN PAMBIHIRANG MINISTERYO SA GALILEA
Pakatapos na isaysay an aktibidad ni Juan na Bautisador asin an 40 aldaw ni Jesus sa kaawagan sa 14 bersikulo sana, pinonan ni Marcos an nakakaogmang report dapit sa ministeryo ni Jesus sa Galilea. An paorootrong paggamit kan tataramon na “tolos” nagtatao nin pakamate nin pag-apura sa pagkasaysay na iyan.—Mar. 1:10, 12.
Natapos ni Jesus an tolong kampanya sa paghuhulit sa Galilea na mayo pang tolong taon. Sa pangkagabsan ipinepresentar ni Marcos an pagkasaysay sa kronolohikong pagkasunodsunod. Dai sinambit an Sermon sa Bukid, siring man an dakol sa mas haralawig na diskurso ni Jesus.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
1:15—Naotob na “an itinalaan na panahon” para sa ano? Sinabi ni Jesus na naotob na an itinalaan na panahon tanganing ponan nia an saiyang ministeryo. Harani na an Kahadean nin Dios huling yaon sia bilang Designadong Hade. Sa siring an mga tawo na tama an kamugtakan nin puso puedeng maghimate sa saiyang paghuhulit asin maggibo nin mga lakdang na magbubunga kan pag-oyon nin Dios sa sainda.
1:44; 3:12; 7:36—Taano ta habo ni Jesus na ipamareta an saiyang mga milagro? Imbes na magkongklusyon an mga tawo basado sa nakakabigla o posibleng biribid na mga bareta, gusto ni Jesus na maheling ninda mismo na sia an Cristo asin na gumibo sinda nin personal na desisyon basado sa pruebang iyan. (Isa. 42:1-4; Mat. 8:4; 9:30; 12:15-21; 16:20; Luc. 5:14) An sarong eksepsion iyo an kamugtakan kan tawo na dating sinaniban nin demonyo sa nasyon nin mga Geraseno. Sinabihan sia ni Jesus na magpuli asin ibareta an bagay na iyan sa saiyang mga paryente. Pinakimaherakan si Jesus na rumayo sa lugar na iyan, kaya dai niang gayo o dai nia ngani makakaolay an mga tawo duman. An presensia asin an patotoo kan tawong ginibohan ni Jesus nin marahay puedeng kontrahon an ano man na negatibong orolay manongod sa pagkawara kan mga orig.—Mar. 5:1-20; Luc. 8:26-39.
2:28—Taano ta inaapod si Jesus na “Kagurangnan dawa nin sabbath”? “An Ley igwa nin anino kan marahay na mga bagay na madatong,” an isinurat ni apostol Pablo. (Heb. 10:1) Siring kan sinabi sa Ley, an Sabbath minaabot pakalihis nin anom na aldaw na pagtrabaho, asin ginibo ni Jesus an dakol sa saiyang mga pagpaomay sa aldaw na iyan. Ini nagserbing anino kan matoninong na kapahingaloan asin iba pang bendisyon na maeeksperyensiahan nin katawohan sa Sangribong Taon na Paghade ni Cristo pakatapos kan mapang-aping pamamahala ni Satanas. Kun siring, an Hade kan Kahadean na iyan iyo man an “Kagurangnan kan sabbath.”—Mat. 12:8; Luc. 6:5.
3:5; 7:34; 8:12—Paano naaraman ni Marcos an mga detalye manongod sa namatean ni Jesus sa laen-laen na situwasyon? Si Marcos bakong saro sa 12 apostol ni dayupot na kaibaiba ni Jesus. Segun sa suanoy na tradisyon, an dayupot na kaasosyar ni Marcos, si apostol Pedro, iyo an ginikanan kan kadaklan sa impormasyon ni Marcos.—1 Ped. 5:13.
6:51, 52—Ano “an kahulogan kan mga tinapay” na dai nasabotan kan mga disipulo? Pira sanang oras bago kaiyan, pinakakan ni Jesus an 5,000 na lalaki apuera sa mga babae asin aki paagi sana sa limang tinapay asin duwang sira. “An kahulogan kan mga tinapay” na maninigo kutanang nasabotan kan mga disipulo huli sa pangyayaring iyan iyo na si Jesus tinawan ni Jehova Dios nin kapangyarihan na gumibo nin mga milagro. (Mar. 6:41-44) Kun nasabotan ninda an kadakulaan kan kapangyarihan na itinao ki Jesus, dai kutana sinda mangalas na marhay kan sia milagrosong maglakaw sa ibabaw nin tubig.
8:22-26—Taano ta ginibo ni Jesus sa duwang tangga an pagpaomay sa tawong buta? Tibaad ginibo ini ni Jesus bilang pagtao nin konsiderasyon sa tawong iyan. An luway-luway na pagpaomay sa tawong natuod na sa kadikloman sa laog nin halawig na panahon tibaad nagtogot sa saiya na makaadaptar sa nakakasulang liwanag kan saldang.
Mga Leksion Para sa Sato:
2:18; 7:11; 12:18; 13:3. Ipinaliwanag ni Marcos an mga kostumbre, pananaram, paniniwala, asin lugar na tibaad bakong pamilyar sa mga parabasa na bakong Judio. Lininaw nia na an mga Fariseo “nag-aayuno,” na an corban “sarong balaog na idinusay sa Dios,” na an mga Saduceo “nagsasabing mayo nin pagkabuhay liwat,” asin na an templo “natatanaw” hale sa “Bukid nin mga Olibo.” Huling an kasaysayan nin linahe kan Mesiyas pangenot na magigin interesante sa mga Judio, biyong dai nia iyan sinambit. Sa siring, si Marcos nagtao nin halimbawa para sa sato. Maninigo niatong konsideraron an pinaghalean kan mga naghihinanyog sa sato kun kita nakikikabtang sa Kristianong ministeryo o nagpapahayag sa mga pagtiripon kan kongregasyon.
3:21. An mga paryente ni Jesus daing pagtubod. Huli kaini, may pakikidamay sia sa mga tawo na huli sa saindang pagtubod tinutumang o inoolog-olog kan saindang daing pagtubod na mga kapamilya.
3:31-35. Kan si Jesus bautismohan, sia nagin espirituwal na Aki nin Dios, asin “an Jerusalem na nasa itaas” iyo an saiyang ina. (Gal. 4:26) Poon kaidto, an mga disipulo ni Jesus mas dayupot asin mas mahalaga sa saiya kisa sa mga paryente nia. Tinotokdoan kita kaini na enoton sa satong buhay an espirituwal na intereses.—Mat. 12:46-50; Luc. 8:19-21.
8:32-34. Maninigo na magin listo kita na mamidbid asin isikwal an ano man na napasalang kabootan na ipinapaheling nin iba. An parasunod ni Cristo dapat na andam na ‘paindahan an saiyang sadiri,’ an boot sabihon, deharan an saiyang sadiri asin isikwal an maimot na mga kamawotan saka ambisyon. Maninigo na andam sia na “pasanon an saiyang hariging pasakitan”—na magtios, kun kaipuhan, o hamakon o persegiron o gadanon pa ngani huli sa pagigin Kristiano. Asin sia dapat na “padagos na sumunod” ki Jesus, na inaarog an Saiyang pamumuhay. An pagigin disipulo nangangaipo na pataluboon asin papagdanayon niato an mapagsakripisyong espiritu siring kan ki Cristo Jesus.—Mat. 16:21-25; Luc. 9:22, 23.
9:24. Maninigo na dai niato ikasupog na sabihon sa iba an satong pagtubod o makimaherak para sa dugang pang pagtubod.—Luc. 17:5.
AN PANGULTIMONG BULAN
Sa pagtatapos kan 32 C.E., si Jesus nagpasiring sa “mga sagkodan nin Judea patin sa ibong nin Jordan,” asin sa giraray nagdorolok sa saiya an mga kadaklan. (Mar. 10:1) Pakatapos na maghulit duman, mapasiring na sia sa Jerusalem.
Kan Nisan 8, si Jesus nasa Betania. Sia nakahilay sa panahon nin pagkakan kan maglaog an sarong babae asin binuboan kaini nin ungguento an payo ni Jesus. An mga pangyayari poon sa may kapangganahan na paglaog ni Jesus sa Jerusalem sagkod sa saiyang pagkabuhay liwat ilinaladawan sa kronolohikong pagkasunodsunod.
Mga Hapot sa Kasuratan na Sinimbag:
10:17, 18—Taano ta itinanos ni Jesus an sarong tawo kan apodon Sia kaini na “Marahay na Paratokdo”? Paagi sa siring na pagsayuma na akoon an titulong ini na nagpapataba sa puso, itinao ni Jesus an kamurawayan ki Jehova asin ipinarisa nia na an tunay na Dios iyo an ginigikanan nin gabos na marahay na bagay. Dugang pa, dinara ni Jesus an atension sa pundamental na katotoohan na an Kaglalang nin gabos na bagay, si Jehova Dios, an solamenteng may deretso na magtao kan mga pamantayan manongod sa marahay asin maraot.—Mat. 19:16, 17; Luc. 18:18, 19.
14:25—Ano an boot sabihon ni Jesus kan sia magsabi sa saiyang maimbod na mga apostol: “Dai na nanggad ako mainom pa nin bunga nin ubas sagkod sa aldaw na iyan na iinomon ko iyan na bago sa kahadean nin Dios”? Dai ipinaparisa ni Jesus na igwa nin literal na arak sa langit. Minsan siring, huling kun beses an paggayagaya isinisimbolisar nin arak, pinanonongdan ni Jesus an kagayagayahan na makaibanan an binuhay liwat na linahidan na mga parasunod nia sa Kahadean.—Sal. 104:15; Mat. 26:29.
14:51, 52—Siisay an hoben na lalaki na “nagdulag na huba”? Si Marcos sana an nagsambit sa pangyayaring ini, kaya rasonableng makakakongklusyon kita na sia nagtataram manongod sa saiyang sadiri.
15:34—An mga tataramon daw ni Jesus na “Dios ko, Dios ko, tadaw ta pinabayaan mo ako?” nagpaparisa na sia daing pagtubod? Dai. Minsan ngani dai kita makakasierto sa motibo ni Jesus sa pagsabi kaini, an saiyang mga tataramon tibaad nagpaparisa na aram ni Jesus na hinale ni Jehova an Saiyang proteksion tanganing biyong mabalo an integridad kan Saiyang Aki. Posible man na sinabi ini ni Jesus huli ta gusto niang otobon an ihinula kan Salmo 22:1 mapadapit sa saiya.—Mat. 27:46.
Mga Leksion Para sa Sato:
10:6-9. Katuyohan nin Dios na an mag-agom magdanay na magkaibanan. Kun siring, imbes na dali-daling magdiborsio, an mga mag-agom maninigong magmaigot na iaplikar an mga prinsipyo sa Biblia tanganing mapangganahan an ano man na problema na tibaad lumataw sa pag-agoman.—Mat. 19:4-6.
12:41-44. An halimbawa kan dukhang babaeng balo nagtotokdo sa sato na maninigo kitang magin bakong maimot sa pagsuportar sa tunay na pagsamba.
[Ritrato sa pahina 29]
Taano ta sinabihan ni Jesus an tawong ini na ibareta sa saiyang mga paryente an gabos na nangyari sa saiya?