Mga Hapot Hale sa mga Parabasa
• Paano niato mapapamondo an banal na espiritu nin Dios, mantang bako man iyan persona?
Si apostol Pablo an nagsurat: “Dai nindo pagpamondoon an banal na espiritu nin Dios.” (Efeso 4:30) An nagkapira naghohona na an mga tataramon na ini nagpaparisa na an banal na espiritu sarong persona. Minsan siring, an mga publikasyon kan “maimbod na mayordomo” parateng nagtao nin prueba sa Kasuratan asin kasaysayan na an enot na mga Kristiano dai naniwala na an banal na espiritu sarong persona ni sarong dios na kapantay kan Kaharohalangkawe bilang kabtang kan Trinidad daa.a (Lucas 12:42) Kaya dai sinasabi ni Pablo na an banal na espiritu nin Dios sarong persona.
An banal na espiritu nin Dios iyo an saiyang dai naheheling na puersa aktiba. (Genesis 1:2) Si Jesus magbabautismo kaidto “sa banal na espiritu,” kun paanong si Juan nagbabautismo sa tubig. (Lucas 3:16) Kan Pentecostes 33 C.E., mga 120 disipulo an “nagkaparano nin banal na espiritu”—malinaw na bako nin sarong persona. (Gibo 1:5, 8; 2:4, 33) An mga linahidan na ini nag-ako nin langitnon na paglaom, asin giniyahan sinda kan espiritu nin Dios sa maimbod na pamumuhay. (Roma 8:14-17; 2 Corinto 1:22) An espiritu nagpaluwas nin diosnon na mga bunga asin nagtabang sa sainda na likayan an makasalan na “mga gibo kan laman” na puedeng magresulta sa dai pag-oyon nin Dios.—Galacia 5:19-25.
Kun kita lingkod nin Dios na may daganon na paglaom, dai kita linahidan nin banal na espiritu. Minsan siring, puede kitang magkaigwa nin espiritu nin Dios na kapareho kan sokol kan sa mga may langitnon na paglaom. Huli kaini, puede man niatong mapamondo an espiritu. Alagad paano?
Kun iignorohon niato an konseho sa Kasuratan na isinurat sa paggiya kan banal na espiritu, puede kitang magkaigwa nin mga ugale na puedeng magresulta sa tuyong pagkakasala tumang sa espiritu, pagkawara kan pag-oyon ni Jehova, asin sa huri pagkalaglag. (Mateo 12:31, 32) Tibaad dai pa kita nagkakasala nin grabe, alagad tibaad nagpopoon na kitang lumakaw sa salang dalan, na sa katapustapusi puedeng darahon kita sa direksion na sarongat sa paggiya kan espiritu. Sa siring na mga kamugtakan, pinapamondo niato an banal na espiritu.
Kun siring, paano niato malilikayan na mapamondo an espiritu nin Dios? Kaipuhan nanggad niatong kontrolon an satong mga pag-iisip asin paghiro. Sa saiyang surat sa mga taga Efeso, kapitulo 4, si apostol Pablo nagtaram manongod sa paglikay sa mga tendensiang magtaram na may pandadaya, magkaigwa nin padagos na grabeng kaanggotan, magin hugakon, asin gumamit nin bakong angay na mga tataramon. Kun kita nagsolog na kan “bagong personalidad” alagad ta tinotogotan pa niato an satong sadiri na bumalik sa siring na mga bagay, ano daw an ginigibo niato? Kinokontra niato an ipinasabong nin espiritu na konseho kan Tataramon nin Dios, an Biblia. Paagi sa paggibo kaini, pinapamondo niato an banal na espiritu.
Sa Efeso kapitulo 5, mababasa niato an konseho ni Pablo manongod sa paglikay sa nakakaraot na interes sa pakikisaro. Sinasadol man kan apostol an mga kapagtubod na likayan an makasusupog na gawe-gawe asin bastos na surubahan. Kun habo niatong mapamondo an banal na espiritu nin Dios, dapat niatong tandaan ini kun nagpipili nin aling-alingan. Taano ta mapaheling kita nin interes sa siring na mga bagay paagi sa pag-estorya manongod dian, pagbasa kan manongod dian, asin pagdalan kan paglaladawan kaiyan sa telebisyon o iba pa?
Siempre, puede niatong mapamondo an espiritu sa iba pang paagi. An espiritu ni Jehova nagpapalakop nin pagkasararo sa kongregasyon, alagad ipamugtak baga na kita nagpapalakop nin nakakadanyar na tsismis o nag-eenkaminar nin paggrupogrupo sa kongregasyon. Bako daw na kita naghihiro tumang sa paggiya kan espiritu sa pagkasararo? Sa pankagabsan, pinapamondo niato an banal na espiritu, kapareho kan mga nagin dahelan nin mga pagkabaranga sa kongregasyon sa Corinto. (1 Corinto 1:10; 3:1-4, 16, 17) Pinapamondo ta man an espiritu kun tuyo niatong rinaraot an paggalang sa mga lalaking ninombrahan nin espiritu sa laog kan kongregasyon.—Gibo 20:28; Judas 8.
Kun siring, malinaw nanggad na madonong na pensaron an satong aktitud asin gawe-gawe sa liwanag kan aram niato na iyo an paggiya kan banal na espiritu na mababanaag sa Biblia asin sa Kristianong kongregasyon. Kita ‘mamibi man na igwa kan banal na espiritu,’ na nagsusunod sa impluwensia kaiyan asin pirmeng minagawe kaoyon kan sinabi sa ipinasabong na Tataramon nin Dios. (Judas 20) Magin determinasyon logod niato na dai noarin man mapamondo an espiritu kundi pirmeng magpagiya dian para sa onra kan banal na ngaran ni Jehova.
• Ikinomparar ni Jesu-Cristo an kadepisilan nin tawong mayaman na makalaog sa Kahadean sa sarong kamelyo na naghihingoang umagi sa labot nin dagom. An nasa isip daw ni Jesus sarong literal na kamelyo asin totoong dagom na pantahi?
Parehong-pareho an duwa sa tolong kotasyon sa Kasuratan kan mga tataramon na ini. Segun sa pagkasaysay ni Mateo, si Jesus nagsabi: “Mas pasil pa para sa sarong kamelyo na umagi sa labot nin dagom kisa sarong mayaman na makalaog sa kahadean nin Dios.” (Mateo 19:24) Kaagid kaiyan, an Marcos 10:25 nagsasabi: “Mas pasil para sa sarong kamelyo na umagi sa labot nin sarong dagom kisa sarong mayaman na lumaog sa kahadean nin Dios.”
Isinusuherir nin nagkapirang reperensia na an “labot nin dagom” sarong sadit na tata sa saro sa darakulang tata nin Jerusalem. Kun an dakulang tata serado sa banggi, an sadit na tata puedeng bukasan. Pinaniniwalaan na puedeng umagi duman an sarong kamelyo. Ini daw an nasa isip kaidto ni Jesus?
Malinaw nanggad na bako. Minalataw na si Jesus nagtataram manongod sa sarong dagom na pantahi. Huling may nanompongan na suanoy na mga dagom na tolang asin metal sa rehion na iyan, sierto na an mga iyan nagin ordinaryong mga gamit sa harong. Hinahale kan Lucas 18:25 an ano man na kadaihan nin kasegurohan manongod sa mga tataramon ni Jesus, huli ta kinotar sia kaiyan na nagsasabi: “Sa katunayan, mas pasil pa sa sarong kamelyo na umagi sa labot nin sarong dagom na pantahi kisa sarong mayaman na lumaog sa kahadean nin Dios.”
An manlaenlaen na leksikograpo minaoyon sa traduksion na “dagom na pantahi” siring kan manonompongan sa New World Translation. An termino sa Griego para sa ‘dagom’ sa Mateo 19:24 asin Marcos 10:25 (rha·phisʹ) kinua hale sa sarong berbo na nangangahulogan na “magtahi.” Asin an termino sa Griego na manonompongan sa Lucas 18:25 (be·loʹne) ginagamit na nanonongod sa literal na dagom na ginagamit sa pag-operar. An Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words nagsasabi: “An ideya na iaplikar sa ‘labot nin dagom’ an sadit na mga tata garo baga moderno nang aplikasyon; mayo nin suanoy na ebidensia kaiyan. An obheto kan Kagurangnan sa pagtaram kaiyan iyo na sabihon an pagkaimposible para sa tawo asin dai kaipuhan na pagianon an kadepisilan paagi sa pag-interpretar sa dagom na bakong ordinaryong instrumento.”—1981, Tomo 3, pahina 106.
Isinusuherir nin nagkapira na sa mga bersikulong ini an “kamelyo” maninigong tradusiron na “pisi.” Magkaagid an mga termino sa Griego para sa pisi (kaʹmi·los) asin kamelyo (kaʹme·los). Minsan siring, an termino sa Griego para sa “kamelyo” imbes na an para sa “pisi” an minalataw sa Mateo 19:24 sa pinakadaan na natatadang mga manuskritong Griego kan Ebanghelyo ni Mateo (an Sinaitic, an Vatican Num. 1209, asin an Alexandrine). Segun sa bareta, sa kapoonpooni isinurat ni Mateo an saiyang Ebanghelyo sa Hebreo asin tibaad personal na trinadusir iyan sa Griego. Aram nia nin eksakto kun ano an sinabi ni Jesus asin kun siring ginamit nia an tamang termino.
Kaya, kun siring, an boot sabihon ni Jesus literal na dagom na pantahi asin totoong kamelyo. Ginamit nia ini tanganing idoon an pagkaimposible nin sarong bagay. Alagad boot sabihon daw ni Jesus na mayong mayaman na makakalaog noarin man sa Kahadean? Dai, huli ta an mga tataramon ni Jesus dai dapat saboton sa literal na paagi. Naggagamit sia nin hiperbole tanganing iilustrar na kun paanong an sarong literal na kamelyo dai makakaagi sa labot nin aktuwal na dagom na pantahi, imposible man para sa sarong mayaman na makalaog sa Kahadean kun sia padagos na nagdedepende sa saiyang kayamanan asin dai eenoton si Jehova sa saiyang buhay.—Lucas 13:24; 1 Timoteo 6:17-19.
Itinaram ini ni Jesus pakatapos pa sanang haboan nin sarong mayaman na hoben na namamahala an dakulang pribilehio na magin parasunod ni Jesus. (Lucas 18:18-24) An sarong mayaman na indibiduwal na may orog na pagkamoot sa saiyang mga rogaring kisa espirituwal na mga bagay dai makakalaom na magkamit nin buhay na daing katapusan sa areglo kan Kahadean. Pero, may mga tawong mayaman na talagang nagin disipulo ni Jesus. (Mateo 27:57; Lucas 19:2, 9) Kaya an sarong tawong mayaman na nakakamate kan saiyang espirituwal na pangangaipo asin naghahagad nin tabang sa Dios puedeng umako nin kaligtasan na tao nin Dios.—Mateo 5:3; 19:16-26.
[Nota sa Ibaba]
a Helingon an brosyur na Should You Believe in the Trinity? na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.