Mga Ilustrasyon Manungod sa Kahadian

MINALATAW NA nasa Capernaum si Jesus kan tuyawon niya an mga Fariseo. Dai nahaloy kan aldaw na iyan, naghali siya sa harong asin nagpasiring sa Dagat kan Galilea, kun sain nagkatiripon an dakulon na tawo. Naglunad si Jesus sa sarong sakayan, ruminayo sa baybayon, asin nagtukdo sa mga tawo manungod sa Kahadian kan kalangitan paagi sa paggamit nin mga ilustrasyon, o parabula. Pamilyar an mga nagdadangog sa dakul na kamugtakan o mga bagay na sinambit niya, kaya madali nindang maintindihan an manlain-lain na aspekto kan Kahadian.

Inot, isinaysay ni Jesus an manungod sa sarong parasabwag na nagsasabwag nin banhi. May mga banhi na napaduman sa gilid kan dalan dangan tinuruka nin mga gamgam. An iba napaduman sa magapong lugar kun sain hababaw an daga. Dai iyan makagamot nin hararom, asin an tuminubong mga banhi nagkabaralad asin nagkaruluyos. An iba man napaduman sa may matunok na mga tanom, na puminuot sa mga banhi kan tuminubo ini. An iba pa napaduman sa marahay na daga. An mga banhing ini namunga, “ining saro 100 an bunga, idtong saro 60, asin an saro pa 30.”—Mateo 13:8.

Sa saro pang ilustrasyon, iinagid ni Jesus an Kahadian sa pagsabwag nin sarong tawo nin banhi. Turog man an tawong iyan o mata, an banhi minatubo. Kun paano, “dai niya aram.” (Marcos 4:27) Nagsasadiri ining tumubo asin namumunga, na puwede niyang anihon.

Dangan isinaysay ni Jesus an ikatulong ilustrasyon manungod sa pagsabwag. Sarong tawo an nagsabwag nin marahay na klase nin banhi, pero “mantang tururog an mga tawo,” sarong kaiwal an nagsabwag man nin mga duot sa sinabwagan kan trigo. Naghapot an mga uripon kan nagsabwag nin marahay na banhi kun dapat nindang gabuton an mga duot. Nagsimbag ini: “Dai, ta tibaad sa paggabot nindo kan mga duot, magabot man nindo an mga trigo. Pabayaing sabay na magtalubo an mga iyan sagkod sa aranihan, asin sa panahon na iyan, sasabihon ko sa mga paragapas: Tipunon nguna nindo an mga duot asin burugkuson iyan tanganing suluon; dangan tipunon nindo an trigo sa sakuyang kamalig.”—Mateo 13:24-30.

Dakul sa mga nagdadangog an may aram sa pag-uma. Nagsambit man siya nin sarong bagay na pamilyar sa sainda, an saditon na pisog nin mustasa. Minatalubo iyan asin nagigin sarong kahoy na igo an kadakulaan kaya an mga gamgam nakakaistar sa mga sanga kaiyan. Manungod sa pisog na ini, sinabi niya: “An Kahadian kan kalangitan nakakaagid sa sarong pisog nin mustasa na kinua nin sarong tawo asin itinanom sa saiyang daga.” (Mateo 13:31) Pero, si Jesus dai man nagtutukdo dapit sa botanika, an siyensiya manungod sa mga pananom. Nagtatao siya nin ilustrasyon dapit sa pambihirang pagtalubo, kun paanong an sarong saditon na bagay puwedeng magin dakulaon paagi sa pagtalubo.

Dangan sinambit ni Jesus an sarong proseso na pamilyar sa dakul na nagdadangog. Iinagid niya an Kahadian kan kalangitan sa “lebadura na kinua nin sarong babayi asin isinalak sa tulong darakulang takad nin harina.” (Mateo 13:33) Dawa ngani dai nahihiling an lebadura, minalakop ini sa bilog na masa asin pinapausbog iyan. An resulta pambihirang pagdakula asin mga pagbabago na dai tulos naririsa.

Pakatapos na itao an mga ilustrasyon na ini, pinahali ni Jesus an mga tawo asin nagbalik siya sa harong na dinadagusan niya. Dai nahaloy nagdulok sa saiya an mga disipulo na gustong masabutan kun ano an buot niyang sabihon.

Nadangog na kaidto kan mga disipulo na naggamit si Jesus nin mga ilustrasyon, pero bakong arog kaini kadakul sa sarong pagkakataon. Naghapot sinda sa saiya: “Taano ta nagtataram ka sa sainda paagi sa mga ilustrasyon?”—Mateo 13:10.

An sarong dahilan kun taano ta ginibo niya iyan iyo na tanganing mautob an hula kan Bibliya. Sabi kan salaysay ni Mateo: “Dai siya sa sainda nakikipag-ulay na mayo nin ilustrasyon, tanganing mautob an itinaram paagi sa propeta na nagsabi: ‘Bubukahon ko an sakuyang nguso na may mga ilustrasyon; ipapahayag ko an mga bagay na nakatago puon pa sa pagkaestablisar.’”—Mateo 13:34, 35; Salmo 78:2.

Pero bako sana iyan an dahilan kan paggamit ni Jesus nin mga ilustrasyon. Naggagamit siya kaiyan tanganing mahayag an sabuot kan mga tawo. Dakul sa sainda an interesado sana ki Jesus bilang sarong mahusay na paraistorya asin paragibo nin milagro imbes na mansayon siya bilang Kagurangnan na dapat sunudon nin gikan sa buot. (Lucas 6:46, 47) Habo nindang baguhon an saindang kaisipan o an saindang paagi nin pamumuhay. Habo nindang makataros sa saindang puso an mensahe.

Bilang simbag sa hapot kan mga disipulo, si Jesus nagsabi: “Iyan an dahilan kaya nagtataram ako sa sainda paagi sa mga ilustrasyon; huli ta sinda naghihiling pero dai nakakamaan, asin nagdadangog pero dai naghihimati, saka dai man ninda iyan nasasabutan. Asin nauutob sa sainda an propesiya ni Isaias. An sabi kaiyan: ‘. . . an puso kan banwaan na ini nawaran na nin pakamati.’”—Mateo 13:13-15; Isaias 6:9, 10.

Pero, bako man arog kaiyan an gabos na nagdadangog ki Jesus. Nagpaliwanag siya: “Maugma kamo huli ta nakakahiling an saindong mga mata asin nakakadangog an saindong mga talinga. Huli ta sinisigurado ko sa saindo, dakul na propeta asin matanos na tawo an nagmawot na mahiling an mga bagay na namamasdan nindo pero dai ninda iyan nahiling, saka nagmawot na madangog an mga bagay na nadadangog nindo pero dai ninda iyan nadangog.”—Mateo 13:16, 17.

Iyo, an 12 apostol asin an iba pang maimbod na mga disipulo igwa nin puso na andam na maghimati. Huli kaiyan, nagsabi si Jesus: “Itinatao sa saindo an pakasabot sa sagradong mga hilom kan Kahadian kan kalangitan, pero dai iyan itinatao sa sainda.” (Mateo 13:11) Huli sa sinserong pagmawot kan mga disipulo na makasabot, ipinaliwanag ni Jesus sa sainda an kahulugan kan ilustrasyon dapit sa parasabwag.

“An banhi iyo an tataramon nin Diyos,” an sabi ni Jesus. (Lucas 8:11) Asin an daga iyo an puso. Sarong paagi iyan para masabutan an ilustrasyon.

Mapadapit sa mga banhi na napaduman sa matagas na daga sa gilid kan dalan, nagpaliwanag siya: “Minaabot an Diyablo asin kinukua an tataramon sa saindang mga puso tanganing sinda dai magtubod saka dai maligtas.” (Lucas 8:12) Kan sambiton ni Jesus an mga banhi na nakasabwag sa mga gapo, an buot niyang sabihon iyo an puso kan mga magaya-gayang minaako kan tataramon pero dai iyan nakagamot nin hararom sa puso ninda. “Pag-abot nin kasakitan o pagpersegir huli kan tataramon,” nawawaran sinda nin pagtubod. Iyo, pag nag-abot an “panahon nin pagbalo,” tibaad huli sa pagkontra kan mga miyembro nin pamilya o iba pa, minapundo sinda.—Mateo 13:21; Lucas 8:13.

Kumusta man an mga banhi na nakasabwag sa may matunok na mga tanom? Sinabi ni Jesus sa mga disipulo na nanunungod ini sa mga tawo na nakadangog kan tataramon. Pero, an mga ini nadaog kan ‘kahaditan kan sistemang ini nin mga bagay saka kan mapandayang kapangyarihan nin kayamanan.’ (Mateo 13:22) Nasa puso ninda an tataramon, pero napuot iyan asin nagin bakong mabunga.

An huring klase nin daga na sinabi ni Jesus iyo an marahay na daga. Nanunungod ini sa mga nagdadangog sa tataramon saka inaako iyan sa puso ninda, asin nasasabutan an tunay na kahulugan kaiyan. Na may anong resulta? Sinda “namumunga.” Huli sa mga kamugtakan ninda, arog kan edad o salud, bakong parareho an magigibo kan gabos; may mamumunga nin 100, igwa man nin 60, asin an iba na man 30. Iyo, an binebendisyunan nin Diyos iyo an mga naglilingkod sa saiya na ‘may sinsero asin marahay na puso, na pagkadangog kan tataramon, pinapangaptan iyan asin namumunga na may pakatagal.’—Lucas 8:15.

Siguradong napahangang marhay sa mga tataramon na ini an mga disipulo na nagdulok ki Jesus para makua an paliwanag kan saiyang mga itinukdo! Igwa na sinda nin hararom na pakasabot dapit sa mga ilustrasyon. Gusto ni Jesus na masabutan ninda an mga ilustrasyon tanganing maipaabot man ninda sa iba an katotoohan. “Bakong an lampara dai tinatakluban nin basket asin bakong dai man iyan ibinubugtak sa irarom nin higdaan?” an hapot niya. “Bako daw na ibinubugtak iyan sa patungan nin lampara?” Kaya, nagsadol si Jesus: “An siisay man na may talinga magdangog.”—Marcos 4:21-23.

Pakatapos na maipaliwanag ni Jesus sa mga disipulo an ilustrasyon dapit sa parasabwag, gusto nindang makanuod pa. “Ipaliwanag mo sa samuya,” an pakiulay ninda, “an ilustrasyon kan mga duot sa uma.”—Mateo 13:36.

Sa paghapot kaiyan, ipinahiling ninda na lain nanggad an saindang sabuot sa iba pa na nasa baybayon. Malinaw na an mga tawong idto nagdangog pero mayong pagmawot na masabutan an kahulugan kan mga ilustrasyon asin kun paano iyan isasagibo. Kontento na sinda sa mga istorya na sinambit sa mga ilustrasyon. Ipinahiling ni Jesus an pagkakaiba kan mga nagdadangog na nasa baybayon sa mahinapot na mga disipulo na nagdulok sa saiya para matukduan pa, sa pagsabing:

“Tawan nindo nin atensiyon an saindong nadadangog. An pansukol na ipinansusukol nindo iyo an ipansusukol sa saindo, iyo, mas dakul pa an idadagdag sa saindo.” (Marcos 4:24) Tinawan nin atensiyon kan mga disipulo an mga nadangog ninda sa saiya. An ipinansukol ninda ki Jesus sabi ngani, iyo an saindang lubos na interes asin bilog na atensiyon, kaya binendisyunan sinda nin urog pang pagtutukdo, urog pang kaliwanagan. Kaya, bilang simbag sa hapot kan mga disipulo mapadapit sa ilustrasyon kan trigo asin mga duot, nagpaliwanag si Jesus:

“An parasabwag kan marahay na banhi iyo an Aki nin tawo; an uma iyo an kinaban. Kun manungod sa marahay na banhi, ini an mga aki kan Kahadian, pero an mga duot iyo an mga aki kan saro na maraot, asin an kaiwal na nagsabwag kan mga iyan iyo an Diyablo. An aranihan iyo an pagtatapos nin sarong sistema nin mga bagay, asin an mga paragapas mga anghel.”—Mateo 13:37-39.

Pakatapos na sabihon kun kiisay asin sa ano nanunungod an kada aspekto kan ilustrasyon, ilinadawan ni Jesus an kaaabtan. Sinabi niya na sa pagtatapos kan sistema nin mga bagay, an mga paragapas, o mga anghel, isusuway an arog-duot na imitasyon na mga Kristiyano sa tunay na “mga aki kan Kahadian.” “An mga matanos” titiripunon asin masirang nin maliwanagon “sa Kahadian kan saindang Ama.” Asin kumusta man “an mga aki kan saro na maraot”? An kaaabtan ninda iyo an kalaglagan, na tama sanang dahilan para sa ‘saindang pagtangis asin pagragot kan saindang mga ngipon.’—Mateo 13:41-43.

Dangan tinawan ni Jesus an mga disipulo nin tulo pang ilustrasyon. An inot: “An Kahadian kan kalangitan nakakaagid sa sarong kayamanan na nakatago sa daga, na nakua nin sarong tawo saka itinago niya giraray; asin huli sa saiyang kagaya-gayahan, naghali siya saka ipinabakal an gabos na pagsadiri niya asin binakal an dagang idto.”—Mateo 13:44.

Sunod: “An Kahadian kan kalangitan nakakaagid sa sarong nagbibiyaheng negosyante na naghahanap nin marahay na klaseng mga perlas. Kan makakua siya nin sarong perlas na may dakulang halaga, naghali siya asin ipinabakal niya tulos an gabos na bagay na sadiri niya asin binakal iyan.”—Mateo 13:45, 46.

Sa duwang ilustrasyon na iyan, idinuon ni Jesus an pagigin andam nin saro na magsakripisyo para makamtan kun ano talaga an tunay na mahalaga. Ipinabakal tulos kan nagbibiyaheng negosyante “an gabos na bagay na sadiri niya” para makua an sarong perlas na may dakulang halaga. Nasasabutan kan mga disipulo an halimbawang iyan mapadapit sa sarong mamahalon na perlas. Asin an tawo na nakakua nin kayamanan na nakatago sa daga “ipinabakal an gabos” para mabakal an dagang iyan. Sa duwang ilustrasyon, may sarong bagay na mahalaga na makukua, sarong bagay na dapat makamtan asin pahalagahan. Maikukumparar ini sa mga sakripisyong ginigibo nin saro para mapaniguan an saiyang espirituwal na pangangaipo. (Mateo 5:3) Kan itao ni Jesus an mga ilustrasyon na ini, naipahiling na kan nagkapira sa mga nagdadangog na andam sindang gumibo nin darakulang sakripisyo para mapaniguan an saindang espirituwal na pangangaipo asin magin saiyang tunay na mga parasunod.—Mateo 4:19, 20; 19:27.

Ultimo, iinagid ni Jesus an Kahadian kan kalangitan sa sarong hikot na nagtitipon nin gabos na klase nin sira. (Mateo 13:47) Pag sinusuway-suway an mga sira, tinitipon sa mga lalagan an mga marahay na klase pero iinaapon an mga dai puwedeng kakanon. Sinabi ni Jesus na arog man kaiyan an mangyayari sa pagtatapos kan sistema nin mga bagay—isusuway kan mga anghel an mga maraot hali sa mga matanos.

Si Jesus mismo naggibo nin espirituwal na pagsira kan apudon niya an inot na mga disipulo na magin “mga parasira nin tawo.” (Marcos 1:17) Pero, sinabi niya na an kahulugan kan ilustrasyon mapadapit sa hikot mangyayari pa sa maabot na panahon, “sa pagtatapos kan sistema nin mga bagay.” (Mateo 13:49) Kaya nasasabutan kan mga apostol asin kan iba pang mga disipulo na nagdadangog ki Jesus na may interesanteng marhay na mga bagay na mangyayari sa maabot na panahon.

Urog pang nagrarom an kaaraman kan mga nagdangog sa mga ilustrasyon na itinao ni Jesus kan nasa sakayan siya. Ipinahiling niya na andam siyang ‘ipaliwanag sa saiyang mga disipulo an gabos na bagay pag sinda-sinda sana.’ (Marcos 4:34) Siya “nakakaagid sa sarong tawo, an kagharong, na nagluluwas nin mga bagay na bago asin luma hali sa saiyang sarayan nin kayamanan.” (Mateo 13:52) Kan itao ni Jesus an mga ilustrasyon na ini, dai man niya ipinapasikat an saiyang kakayahan sa pagtukdo. Imbes, ihinihiras niya sa mga disipulo an mga katotoohan na arog sa kayamanan na may dakulaon na halaga. Siya tunay nanggad na sarong daing kaagid na “paratukdo.”