KAPITULO 73
Sarong Samaritano na Guminawi Bilang Totoong Kapwa
KUN PAANO MAGMAMANA NIN BUHAY NA DAING KATAPUSAN
SARONG SAMARITANO NA TATAONG MAKIPAGKAPWA-TAWO
Kan harani pa si Jesus sa Jerusalem, may mga Judio na nagdulok sa saiya. An iba gustong makanuod asin an iba man gusto siyang purbaran. Saro sa sainda, na eksperto sa Katugunan, an naghapot: “Paratukdo, ano an kaipuhan kong gibuhon tanganing magmana nin buhay na daing katapusan?”—Lucas 10:25.
Narisa ni Jesus na an lalaki dai sana basta naghahapot. Posibleng gusto niyang purbaran si Jesus para an isimbag kaini makapaanggot sa mga Judio. Aram ni Jesus na an lalaking ini may partikular nang paniniwala sa bagay na iyan. Kaya nagin madunong an simbag niya na naghayag kun ano an iniisip kan lalaki.
Naghapot si Jesus: “Ano an nakasurat sa Katugunan? Ano an nabasa mo?” Pinag-aadalan kan lalaking ini an Katugunan nin Diyos, kaya ibinasar niya diyan an saiyang simbag. Nagkotar siya sa Deuteronomio 6:5 asin Levitico 19:18: “‘Kamutan mo si Jehova na saimong Diyos sa bilog mong puso asin sa bilog mong kalag saka sa bilog mong kusog pati sa bilog mong isip’ asin ‘an saimong kapwa nin siring sa saimong sadiri.’” (Lucas 10:26, 27) Iyan daw an simbag?
Sinabi ni Jesus sa lalaki: “Tama an simbag mo; padagos mong gibuhon ini asin magkakamit ka nin buhay.” Pero natapos na daw diyan an pag-uulay? An simbag na gusto kan lalaki bako sanang basta basado sa katotoohan, imbes, gusto niyang “patunayan na matanos siya,” para kumpirmaron na tama an pagmansay niya kaya masasabing makatanusan an pagtrato niya sa iba. Kaya naghapot siya: “Siisay man nanggad an sakuyang kapwa?” (Lucas 10:28, 29) Hararom an kahulugan kan garo baga simpleng hapot na iyan. Taano man?
Naniniwala an mga Judio na an terminong “kapwa” nanunungod sana sa mga nagsusunod sa Judiong mga tradisyon, asin garo baga suportado iyan kan Levitico 19:18. Sa katunayan, tibaad sabihon pa ngani nin sarong Judio na ‘sala sa Katugunan’ an makiiba-iba sa bakong Judio. (Gibo 10:28) Kaya an lalaking ini asin posibleng an nagkapira sa mga disipulo ni Jesus nag-iisip na matanos sinda kun mabuot an pagtrato ninda sa kapwa Judio. Pero para sa sainda, puwede nindang tratuhon nin daing kabuutan an bakong Judio ta bako man talaga ini “kapwa.”
Paano maitatanos ni Jesus an pagmansay na ini na dai man makukulgan an buot kan lalaking ini asin an iba pang Judio? Nagsaysay siya nin sarong istorya: “Sarong lalaki na pababa hali sa Jerusalem pasiring sa Jerico an nabiktima nin mga tulisan, asin kinurua ninda an mga sulot kaini saka binugbog, dangan nagharali sinda asin binayaan ining haros gadan na.” Nagpadagos si Jesus: “Nagkataon na may sarong saserdote na pababa asin nag-aagi sa tinampong iyan, alagad kan mahiling niya an lalaki, duman siya sa ibong na gilid nag-agi. Siring man, sarong Levita an nag-abot sa lugar na iyan asin kan mahiling niya an lalaki, duman siya sa ibong na gilid nag-agi. Alagad sarong Samaritano na nagbabaklay sa tinampo an nag-abot, asin kan mahiling niya an lalaki, nahirak siyang marhay.”—Lucas 10:30-33.
Siguradong aram kan lalaking kaulay ni Jesus na dakul na saserdote asin Levitang katabang sa templo an nakaistar sa Jerico. Para makapuli, kaipuhan nindang magbaklay pababa nin mga 23 kilometros sa sarong tinampo. Puwedeng magin peligroso an agihan na iyan huling may mga parahabon na nag-aabang diyan. Kun manumpungan nin sarong saserdote asin sarong Levita an sarong kapwa Judio na nasa masakit na kamugtakan, bako daw na dapat nindang tabangan ini? Sa istorya ni Jesus, dai ninda iyan ginibo. Imbes, an nagtabang sarong Samaritano, na hali sa mga tawong hinahamak kan mga Judio.—Juan 8:48.
Paano tinabangan kan Samaritano an nabiktimang Judio? Nagpadagos si Jesus: “Rinanihan niya ini asin inulaan nin lana saka arak an mga lugad kaini asin binendahan iyan. Dangan isinakay niya ini sa saiyang asno saka dinara sa sarong harong na dagusan asin inasikaso. Kan sunod na aldaw, tinawan niya nin duwang denario an kagsadiri kan dagusan, asin sinabi niya: ‘Asikasuhon mo siya, asin ano man na magagasto mo apuwera kaini, babayadan taka pagbalik ko.’”—Lucas 10:34, 35.
Pakatapos mag-istorya ni Jesus, an Ekspertong Paratukdo, hinapot niya an lalaki nin nakakapukaw sa isip na hapot: “Siisay sa tulong ini an sa paghuna mo guminawi bilang kapwa sa lalaking nabiktima kan mga tulisan?” Tibaad nag-aalangan an lalaki na sumimbag nin “su Samaritano,” kaya nagsabi siya: “Su saro na nagpahiling nin pagkahirak sa saiya.” Dangan lininaw na marhay ni Jesus an leksiyon kan istorya: “Kun siring, arog man kaiyan an gibuhon mo.”—Lucas 10:36, 37.
Epektibo nanggad na paagi nin pagtutukdo! Kun basta sana sinabi ni Jesus sa lalaki na an bakong mga Judio kapwa man niya, mauyon daw ini asin an iba pang mga Judiong nagdadangog? Posibleng dai. Pero, paagi sa medyo simple sanang istorya, na may mga detalyeng aram kan mga nagdadangog, nagin malinaw an simbag sa hapot na “Siisay man nanggad an sakuyang kapwa?” An totoong kapwa iyo an saro na nagpapahiling kan pagkamuot asin kabuutan na ipinagbubuot kan Kasuratan na ipahiling ta.