Si Bernabe—An “Aki nin Karangahan”
KASUARIN kamo kahurihurihing nag-ako nin karangahan gikan sa sarong katood? Nagigirumdoman daw nindo kan kahurihurihi nindong itao iyan sa iba? Sa panapanahon, kita gabos nangangaipo nin pagparigon sa boot, asin kanigoan na inaapresyar niato an mga mamomoton na nagtatao kaiyan! An pagranga nagpaparisa nin pagtao nin panahon na maghinanyog, magsabot, asin magtabang. Andam daw kamong gibohon iyan?
An saro na nagpaheling nin siring na pagigin andam sa paagi na maninigong arogon iyo si Bernabe, na “sarong marahay na tawo asin pano nin banal na espiritu patin pagtubod.” (Gibo 11:24) Taano ta masasabi iyan manongod ki Bernabe? Ano an ginibo nia tangani na magin angay na mag-ako kan deskripsion na ini?
Sarong Buka an Palad na Paratabang
An totoong ngaran nia Jose, alagad tinawan sia kan mga apostol nin nagpapamidbid na ikaduwang ngaran na angay na marhay sa saiyang ugale—an Bernabe, na nangangahulogan “Aki nin Karangahan.”a (Gibo 4:36) An Kristianong kongregasyon dai pa sana nahahaloy na naorganisar. May mga nag-aasumir na si Bernabe bago pa sanang magin saro sa mga disipulo ni Jesus. (Lucas 10:1, 2) Baga man iyan totoo o dai, an tawong ini nagtao nin marahay na rekord kan saiyang sadiri.
Dai nahaloy pakalihis kan Pentecostes 33 C.E., si Bernabe, na sarong Levitang taga-Chipre, boluntaryong nagpabakal nin lote asin itinao an kuarta sa mga apostol. Taano ta ginibo nia iyan? An pagkasaysay sa Gibo nagsasabi sa sato na sa tahaw kan mga Kristiano sa Jerusalem kan panahon na idto, ‘nagdidistribwir sa kada saro, sono sa saiyang pangangaipo.’ Minalataw na naheling ni Bernabe na igwa nin pangangaipo, asin may kaogmahan an puso na ginibohan nia iyan nin paagi. (Gibo 4:34-37) Posibleng sia sarong tawo na may kaya, alagad dai sia nagduwaduwang itao kapwa an saiyang materyal na mga rogaring asin an saiyang sadiri para sa pagpalakop kan intereses nin Kahadean.b “Sa ano man na kamugtakan na maheling ni Bernabe an mga tawo o situwasyon na nagkakaipo nin pagparigon sa boot, itinao nia an gabos na pamparigon sa boot na kaya nia,” an komento kan intelektuwal na si F. F. Bruce. Maririsa ini sa ikaduwang pangyayari na dian sia naheling.
Mga 36 C.E., si Saulo na taga-Tarso (an magigin apostol Pablo), na ngonyan saro nang Kristiano, hinihingoang makikomunikar sa kongregasyon sa Jerusalem, “alagad sinda gabos takot sa saiya, huli ta sinda dai naniwala na sia sarong disipulo.” Paano nia makokombensir an kongregasyon na an saiyang pagkakombertir tunay asin bako sanang estratehiya tangani na orog pang laglagon iyan? “Tinabangan sia ni Bernabe asin dinara sia sa mga apostol.”—Gibo 9:26, 27; Galacia 1:13, 18, 19.
Dai sinasabi kun taano ta nagtiwala si Bernabe ki Saulo. Sa paano man, an “Aki nin Karangahan” namuhay sono sa saiyang ikaduwang ngaran paagi sa paghinanyog ki Saulo asin pagtabang sa saiya na makahale sa garo baga mayo nang esperansang masakit na kamugtakan. Minsan ngani si Saulo nagpuli kan panahon na idto sa saiyang ginikanan na Tarso, nagin nang magkatood an duwang iyan. Sa masunod na mga taon, iyan magkakaigwa nin mahalagang mga bunga.—Gibo 9:30.
Sa Antioquia
Mga 45 C.E., nakaabot an bareta sa Jerusalem manongod sa pambihirang mga pangyayari sa Antioquia sa Siria—kadakol na residente sa siudad na iyan na nagtataram nin Griego an nagtuturubod. Ipinadara kan kongregasyon si Bernabe tangani na siyasaton asin organisaron an gibohon duman. Dai kutana sinda nakagibo nin mas madonong na pagpili. Nagsasabi si Lucas: “Kan sia umabot asin maheling an dai na kutana maninigong kabootan nin Dios, sia naggayagaya asin nagpoon na parigonon an boot ninda gabos na magpadagos sa Kagurangnan na may odok sa pusong katuyohan; huli ta sia sarong marahay na tawo asin pano nin banal na espiritu patin pagtubod. Asin sarong dakulang kadaklan an nakadagdag sa Kagurangnan.”—Gibo 11:22-24.
Bako sana iyan an ginibo nia. Sono sa intelektuwal na si Giuseppe Ricciotti, “si Bernabe sarong praktikal na tawo, asin nasabotan nia tolos-tolos an pangangaipo na pumoon na humiro tangani na masierto na an siring na malalaoman na pag-oswag masundan nin abundang pag-ani. Kun siring, an pangenot na kaipuhan mga paraani.” Huling taga-Chipre, si Bernabe posibleng tuod na sa pakiibaiba sa mga Hentil. Tibaad naisip nia na sia partikularmenteng kualipikado na maghulit sa mga pagano. Alagad andam siang iayon an iba sa nakaoogma asin nakaparirigon sa boot na aktibidad na ini.
Nagirumdoman ni Bernabe si Saulo. Posibleng marhay na aram ni Bernabe an makahulang kapahayagan ki Ananias kan panahon na makombertir si Saulo, na an dating paralamag ‘sarong piniling lalagan, tangani na magdara kan ngaran ni Jesus sa mga nasyon.’ (Gibo 9:15) Kaya nagduman si Bernabe sa Tarso—labing 200 kilometros an paduman—tangani na hanapon si Saulo. Nagtinabangan an duwa bilang magkapadis sa bilog na sangtaon, asin kan panahon na idto “sa Antioquia enot na inapod na mga Kristiano an mga disipulo huli sa paggiya nin Dios.”—Gibo 11:25, 26.
Durante kan pamamahala ni Claudio, nagkaigwa nin grabeng gutom sa manlaenlaen na parte kan Imperyo nin Roma. Sono sa Judiong historyador na si Josefo, sa Jerusalem “dakol na tawo an nagadan huli sa kawaran nin kinakaipuhan tanganing may makakan.” Sa siring, an mga disipulo sa Antioquia “naggarayak, an lambang saro siring sa saiyang makakayanan, na magpadara nin ayuda sa mga tugang na nag-eerok sa Judea; asin ini ginibo ninda, na ipinadara iyan sa kamagurangan na lalaki paagi ki Bernabe asin Saulo.” Pakatapos na lubos na magibo an sugong iyan, an duwa nagbalik sa Antioquia kaiba si Juan Marcos, kun saen ibinilang sinda sa mga propeta asin paratokdo kan kongregasyon.—Gibo 11:29, 30; 12:25; 13:1.
Sarong Espesyal na Asignasyon sa Pagmimisyonero
Dangan may pambihirang nangyari. “Mantang sinda hayag na naglilingkod ki Jehova asin nag-aayuno, an banal na espiritu nagsabi: ‘Sa gabos na tawo laena nindo para sa sako si Bernabe asin si Saulo para sa gibo na inapodan ko sa sainda.’” Isip-isipa sana! Nagboot an espiritu nin Jehova na tawan an duwa nin espesyal na asignasyon. “Kaya an mga lalaking ini, na isinugo kan banal na espiritu, nagduman sa Seleucia, asin paghale duman nagsakay sinda sa barko pasiring sa Chipre.” Tama man na apodon si Bernabe na apostol, o saro na isinugo.—Gibo 13:2, 4; 14:14.
Pakatapos na magbiahe sa bilog na Chipre asin kombertiron si Sergio Paulo, an Romanong probinsial na gobernador kan isla, nagpadagos sinda pa-Perga, sa pinakatimog na baybayon kan Asia Minor, kun saen si Juan Marcos naghale asin buminalik sa Jerusalem. (Gibo 13:13) Minalataw na sagkod kan panahon na idto si Bernabe may mahalagang kabtang, tibaad bilang mas eksperyensiadong kapadis. Poon kan panahon na ini padagos, si Saulo na (na ngonyan inaapod Pablo) an nangengenot. (Ikomparar an Gibo 13:7, 13, 16; 15:2.) Nakolgan daw an boot ni Bernabe sa pangyayaring ini? Dai, sia sarong maygurang na Kristiano na mapakumbabang rinekonoser na ginagamit man ni Jehova an saiyang kapadis sa sarong mapuersang paagi. Paagi sa sainda, boot ni Jehova na an iba pang mga teritoryo makadangog kan maogmang bareta.
Sa katunayan, bago an duwa pinahale sa Antioquia sa Pisidia, nadangog kan bilog na lugar an tataramon nin Dios gikan ki Pablo asin Bernabe, asin an nagkapira nag-ako kan mensahe. (Gibo 13:43, 48-52) Sa Iconio, “an sarong dakulang kaburonyogan kapwa nin mga Judio asin Griego nagturubod.” Pinahiro kaini si Pablo asin Bernabe na maghaloyhaloy nguna duman, ‘na nagtataram na may kapusoan sa autoridad ni Jehova, na nagtogot na an mga tanda asin ngangalasan mangyari paagi sa saindang kamot.’ Pakadangog na plinano na an pakanang gapoon sinda, an duwa madonong na duminulag asin ipinadagos an saindang gibohon sa Licaonia, Listra, asin Derbe. Sa ibong kan naghuhuma sa buhay na mga eksperyensia sa Listra, kapwa si Bernabe asin Pablo padagos na “pinapakosog an kalag kan mga disipulo, na pinaririgon an boot ninda na magdanay sa pagtubod asin nagsasabi: ‘Kita kaipuhan na lumaog sa kahadean nin Dios paagi sa dakol na kasakitan.’”—Gibo 14:1-7, 19-22.
An duwang dinamikong parahulit na ini dai matogot na sinda takoton. Al kontraryo, nagbalik sinda tangani na pakosogon an bagohan na mga Kristiano sa mga lugar na sinda napaatubang na sa maringis na pagtumang, na posibleng tinatabangan an kualipikadong mga lalaki na mangenot sa bagong mga kongregasyon.
An Isyu Manongod sa Pagturi
Mga 16 na taon pakalihis kan Pentecostes 33 C.E., napalabot si Bernabe sa sarong bantog na pangyayari sa kasaysayan mapadapit sa isyu nin pagturi. “May mga lalaki na naghale sa Judea [pasiring sa Antioquia sa Siria] asin nagpoon na magtokdo sa mga tugang: ‘Kun dai kamo turion sono sa kaugalean ni Moises, dai kamo puedeng maligtas.’” Aram ni Bernabe asin Pablo gikan sa eksperyensia na bako ining totoo, asin diniskutir ninda an puntong iyan. Imbes na iinsister an saindang autoridad, rinekonoser ninda na ini sarong hapot na kaipuhan na husayon sa kapakinabangan kan bilog na kasararoan nin mga tugang. Kaya ikinonsulta ninda an hapot na iyan sa namamahalang grupo sa Jerusalem, kun saen an saindang mga bareta nakatabang na mahusay an isyu. Pakatapos kaiyan, si Pablo asin Bernabe, na ipinamidbid na “mga namomotan . . . na nagdusay kan saindang kalag para sa ngaran kan satong Kagurangnan na si Jesu-Cristo,” kabilang sa mga iinasignar na ikomunikar an desisyon sa mga tugang sa Antioquia. Kan basahon an surat hale sa namamahalang grupo asin itao an mga pahayag, an kongregasyon ‘naggayagaya sa pagparigon sa boot’ asin ‘napakosog.’—Gibo 15:1, 2, 4, 25-32.
“Matarom na Pagputok nin Kaanggotan”
Pakatapos nin kadakol na positibong pagkasaysay dapit sa saiya, tibaad maghona kita na nungka niatong maaarog an halimbawa ni Bernabe. Pero, an “Aki nin Karangahan” bakong sangkap siring man sana sa sato. Mientras na sia asin si Pablo nagpaplano nin ikaduwang pagmimisyonero sa pagdalaw sa mga kongregasyon, may nangyaring dai pagkakaoyon. Determinado si Bernabe na ipag-iba an saiyang pinsan na si Juan Marcos, alagad naisip ni Pablo na bako iyan na tama, huling binayaan sinda ni Juan Marcos kan enot na pagmimisyonero. Nangyari an “matarom na pagputok nin kaanggotan, kaya sinda nagbulag; asin ipinag-iba ni Bernabe si Marcos asin sinda nagsakay pa-Chipre,” mantang “pinili ni Pablo si Silas asin naghale” pasiring sa ibang direksion.—Gibo 15:36-40.
Makamomondong marhay! Dawa siring, an pangyayari may iba pang sinasabi sa sato dapit sa personalidad ni Bernabe. “Maninigong omawon si Bernabe ta sia andam na atubangon an ano man na posibleng mangyari asin magtiwala giraray ki Marcos,” an sabi nin sarong intelektuwal. Siring sa isinusuherir kan kagsurat na iyan, posibleng marhay na “an kompiansa ni Bernabe sa saiya nakatabang na ikabalik an saiyang kompiansa sa sadiri asin nakapahiro na buhayon giraray an pakamate nin pag-otob sa obligasyon.” Siring sa nangyari, an kompiansang iyan lubos na napatunayan na tama, huli ta uminabot an panahon na maski si Pablo rinekonoser an pagigin kapakipakinabang ni Marcos sa Kristianong paglilingkod.—2 Timoteo 4:11; ikomparar an Colosas 4:10.
An halimbawa ni Bernabe puedeng makapahiro sa sato na magkaigwa nin panahon na hinanyogon, saboton, asin parigonon an boot kan mga nanluluyang marhay an boot patin magtao nin praktikal na tabang kun naheheling niato an pangangaipo. An rekord kan saiyang pagigin andam na maglingkod sa saiyang mga tugang na may kahoyoan asin kapusoan, siring man an ekselenteng mga resulta kaini, pamparigon na mismo sa boot. Kanigoan na bendisyon na magkaigwa nin mga tawo na siring ki Bernabe sa satong mga kongregasyon ngonyan!
[Mga nota sa ibaba]
a An pag-apod sa saro na “aki nin” sarong kualidad nagdodoon nin sarong pambihirang karakteristiko. (Helingon an Deuteronomio 3:18, nota sa ibaba.) Kan enot na siglo, uso an paggamit nin ikaduwang mga ngaran tangani na darahon an atension sa mga kualidad nin saro. (Ikomparar an Marcos 3:17.) Iyan sarong klase nin pagrekonoser kan publiko.
b Sa pag-isip-isip sa naestablisar na kan Ley ni Moises, naghapot an nagkapira kun paano si Bernabe, na sarong Levita, nakasadiri nin lote. (Bilang 18:20) Minsan siring, maninigong mangnohon na bakong malinaw kun baga an propiedad nasa Palestina o nasa Chipre. Dugang pa, posibleng saro sana ining loteng lolobngan na nabakal ni Bernabe sa lugar kan Jerusalem. Ano man an kamugtakan, isinuko ni Bernabe an saiyang propiedad tangani na tabangan an iba.