LEKSION 48
Paagi nin Pagrason
PINASASALAMATAN niato an mga pagbagong pinapangyari kan Tataramon nin Dios sa satong buhay, asin gusto niato na makinabang man an iba. Apuera kaini, narerealisar niato na an reaksion nin mga tawo sa maogmang bareta makaaapektar sa esperansa ninda sa ngapit. (Mat. 7:13, 14; Juan 12:48) Gustong-gusto niato na akoon ninda an katotoohan. Minsan siring, an satong makosog na mga kombiksion asin kaigotan kaipuhan na padisan nin pakamansay tangani na magibo an pinakamarahay.
An deretsong pagsabi nin katotoohan na nagbubuyagyag kan pagigin sala nin pinakamamahal na paniniwala nin ibang tawo, dawa suportado nin halawig na listahan nin mga teksto sa Kasuratan, sa pankagabsan dai inaako nin marahay. Halimbawa, kun an popular na mga selebrasyon basta sana kinokondenar na pagano an ginikanan, tibaad dai kaini mabago an saboot nin mga tawo manongod dian. Parateng mas mapanggana an pamamaaging nakikipagrasonan. Ano an kalabot sa pagigin rasonable?
Sinasabi sato kan Kasuratan na “an kadonongan hale sa itaas . . . matoninong, rasonable.” (Sant. 3:17) An termino sa Griego na trinadusir digdi na “rasonable” sa literal nangangahulogan “mapagpahunod.” An ibang traduksion tinatradusir iyan na “makonsiderasyon,” “maboot,” o “pasensioso.” Mangnoha na an pagkarasonable iinaasosyar sa pagigin matoninong. Sa Tito 3:2, nasasambitan iyan kaiba nin kahoyoan asin ipinaheheling an kalaenan sa pagigin maluminaban. Sinasadol kita kan Filipos 4:5 na mamidbid sa satong “pagkarasonable.” An tawong rasonable kinokonsiderar an pinaghalean, mga kamugtakan, asin saboot kan kaolay nia. Andam siang magpahunod kun angay na gibohon iyan. An pagtratar sa iba sa siring na paagi nakatatabang na mabuksan an isip asin puso ninda tangani na mas maghimate sinda kun kita nakikipagrasonan sa sainda sa Kasuratan.
Kun Saen Mapoon. Sinasabi kan historyador na si Lucas na kan yaon sa Tesalonica si apostol Pablo, ginamit nia an Kasuratan, “na ipinaliliwanag asin pinatutunayan paagi sa mga reperensia na kaipuhan na an Cristo magdusa asin buhayon liwat hale sa mga gadan.” (Gibo 17:2, 3) Mahalagang mangnohon na ginibo ini ni Pablo sa sarong Judiong sinagoga. An mga kaolay nia rinerekonoser an Hebreong Kasuratan bilang autoridad. Tama sana na pumoon sa sarong bagay na rekonosido ninda.
Kan kaolay ni Pablo an mga Griego sa Areopago duman sa Atenas, dai nia pinonan sa mga pagsambit sa Kasuratan. Imbes, nagpoon sia sa mga bagay na aram asin rekonosido ninda, asin ginamit nia an mga ini tanganing giyahan sinda pasiring sa pag-estudyar sa Kaglalang asin sa Saiyang mga katuyohan.—Gibo 17:22-31.
Sa presenteng panahon, binilyon an dai rinerekonoser an Biblia bilang autoridad sa saindang buhay. Alagad an buhay kan haros gabos apektado nin masakit na mga kamugtakan sa presenteng sistema nin mga bagay. An mga tawo naghihimuyawot nin mas marahay. Kun sa primero mapaheling kamo nin pagmalasakit sa ikinapupurisaw ninda dangan ipaheheling nindo kun paano iyan ipinaliliwanag kan Biblia, an siring na rasonableng pamamaagi tibaad makapahiro sa sainda na maghinanyog sa sinasabi kan Biblia manongod sa katuyohan nin Dios para sa katawohan.
Tibaad kaiba sa ipinamana sa sarong inaadalan sa Biblia kan saiyang mga magurang an nagkapirang relihiosong paniniwala asin kostumbre. Ngonyan, nanodan kan inaadalan na an mga paniniwala asin kostumbreng iyan dai nagugustohan nin Dios, asin hinahaboan na nia iyan ta an gusto nia an itinotokdo sa Biblia. Paano daw ikapaliliwanag kan inaadalan an desisyon na iyan sa saiyang mga magurang? Tibaad isipon ninda na sa paghabo sa relihiosong pamana ninda sa saiya, hinahaboan na nia sinda. Tibaad ikonklusyon kan inaadalan sa Biblia na bago nia probaran na ipaliwanag hale sa Biblia an basehan kan saiyang desisyon, kaipuhan na aseguraron giraray nia sa saiyang mga magurang an saiyang pagkamoot asin paggalang sa sainda.
Kun Noarin Mapahunod. Si Jehova mismo, dawa lubos an autoridad na magboot, nagpapaheling nin pambihirang pagkarasonable. Kan isinasalbar si Lot asin an pamilya kaini sa Sodoma, nagsadol an mga anghel ni Jehova: “Dumulag ka pasiring sa mabukid na rehion ta tibaad ka magadan!” Pero, nakimaherak si Lot: “Bako tabi iyan, Jehova!” Nakimaherak siang togotan na dumulag pasiring sa Zoar. Nagpaheling si Jehova nin konsiderasyon ki Lot paagi sa pagtogot sa saiya na gibohon iyan; kaya kan laglagon an ibang siudad, dai linaglag an Zoar. Minsan siring, kan huri, kinuyog ni Lot an orihinal na instruksion ni Jehova asin nagbalyo sia sa mabukid na rehion. (Gen. 19:17-30) Aram ni Jehova na tama an paagi nia, alagad sia mapasensiang nagpaheling nin konsiderasyon sagkod na iyan masabotan ni Lot.
Tangani na magin mapanggana sa pakiiba niato sa iba, kaipuhan man kitang magin rasonable. Tibaad kombensido kita na sala an kaolay niato, asin tibaad may nasa isip kitang mapuersang mga argumento na magpapatunay kaiyan. Alagad kun beses mas marahay na dai ipirit an mga bagay. An pagkarasonable dai nangangahulogan nin pagkompromiso kan mga pamantayan ni Jehova. Tibaad mas marahay sana na pasalamatan an kaolay nindo para sa pagpahayag kan nasa boot nia o pabayaan sana an nagkapirang salang deklarasyon tangani na ikakonsentrar nindo an orolay sa sarong bagay na mas dakulang karahayan an magigibo. Dawa kun kondenaron nia an saindong tinutubod, dai magsobra sa reaksion. Puede nindong ihapot sa saiya kun taano ta siring an saiyang saboot. Maingat na hinanyogon an saiyang simbag. Matao ini sa saindo nin pakarorop sa saiyang kaisipan. Tibaad andamon man kaiyan an dalan para sa nakatatabang na orolay sa ngapit.—Tal. 16:23; 19:11.
An mga tawo tinawan ni Jehova kan abilidad na pumili. Pinababayaan nia sindang gamiton an abilidad na iyan, dawa ngani tibaad dai ninda iyan gamiton nin madonong. Bilang representante ni Jehova sa pagtaram, isinaysay ni Josue an mga ginibo nin Dios sa Israel. Alagad ta sinabi nia: “Ngonyan kun maraot sa saindong pagheling na maglingkod ki Jehova, pumili kamo ngonyan kun siisay an saindong paglilingkodan, kun baga an mga dios na pinaglingkodan kan saindong mga apoon na nasa ibong kan Salog o an mga dios kan mga Amorreo na sa saindang daga kamo nag-eerok. Alagad kun para sa sako asin sa sakong kasararo sa harong, kami maglilingkod ki Jehova.” (Jos. 24:15) An asignasyon sa sato ngonyan ‘magpatotoo,’ asin nagtataram kitang may kombiksion, alagad dai kita namimirit sa iba na tumubod. (Mat. 24:14) Dapat na sinda pumili, asin dai niato hinahale sa sainda an deretsong iyan.
Maghapot. Si Jesus nagtao nin pambihirang halimbawa sa pakikipagrasonan sa mga tawo. Kinonsiderar nia an saindang pinaghalean asin naggamit sia nin mga ilustrasyon na madali nindang aakoon. Epektibo man niang ginamit an mga hapot. Tinawan kaini nin oportunidad an iba na ipahayag an nasa boot ninda asin ihayag an nasa saindang puso. Inenkaminar man sinda kaiyan na magrason sa bagay na pinag-oolayan.
An sarong tawo na madonong sa Ley naghapot ki Jesus: “Paratokdo, paagi sa paggibo nin ano na ako magmamana nin buhay na daing katapusan?” Pasil sana kutana na sia sinimbag ni Jesus. Alagad inagda nia an tawo na ipahayag an nasa boot nia. “Ano an nasusurat sa Ley? Ano an nababasa mo?” Tama an simbag kan tawo. Tinapos daw kan pagtao nia nin tamang simbag an orolay na idto? Dai nanggad. Pinabayaan ni Jesus na magpadagos an tawo, asin ipinarisa kan ihinapot mismo kan tawo na hinihingoa niang patunayan na sia matanos. Naghapot sia: “Siisay man nanggad an sakuyang kapwa?” Imbes na magtao nin pakahulogan, na tibaad diniskutir kutana kan tawo huli sa lakop na aktitud nin mga Judio sa mga Hentil asin Samaritano, inagda sia ni Jesus na magrason sa sarong ilustrasyon. Manongod idto sa sarong Samaritano na tataong makipagkapwa-tawo na tuminabang sa sarong nagbabaklay na hinabonan asin binugbog, mantang an sarong saserdote asin sarong Levita dai. Paagi sa simpleng hapot, sineguro ni Jesus na nasabotan kan tawo an punto. An paagi ni Jesus sa pakikipagrasonan nagtao sa tataramon na “kapwa” nin kahulogan na nungka na namansayan kaidto kan tawong ini. (Luc. 10:25-37) Abaa karahay na halimbawang aarogon! Imbes na kamo sana an magparataram, na garo baga kamo na an nag-iisip para sa saindong kagharong, adalan kun paano gagamiton an mataktikang mga hapot asin ilustrasyon tangani na maenkaminar an naghihinanyog sa saindo na mag-isip-isip.
Tumao nin mga Rason. Kan magtaram si apostol Pablo sa sinagoga sa Tesalonica, dai sana sia nagbasa sa autoridad na rekonosido kan mga nagdadangog sa saiya. Sinasabi ni Lucas na ipinaliwanag, pinatunayan, asin iinaplikar ni Pablo an saiyang binasa. Bilang resulta, “an nagkapira sa sainda nagin mga nagtutubod asin nakiasosyar ki Pablo asin Silas.”—Gibo 17:1-4.
Siisay man an nagdadangog sa saindo, puedeng magin kapakipakinabang an siring na pamamaaging nakikipagrasonan. Totoo iyan kun kamo nagpapatotoo sa mga paryente, nakikipag-olay sa mga katrabaho, kaeskuela, o sa mga dai kamidbid sa saindong pampublikong pagpapatotoo, namamayo sa pag-adal sa Biblia, o nagpapahayag sa kongregasyon. Kun binabasa nindo an sarong teksto, tibaad para sa saindo malinaw an kahulogan alagad tibaad para sa iba bako. An eksplikasyon nindo o an pag-aplikar nindo tibaad garo baga dogmatikong deklarasyon. Makatatabang daw an pagpili asin pag-eksplikar kan nagkapirang terminong makahulogan sa teksto? May ikakaatubang daw kamong nagsusuportar na ebidensia, tibaad hale sa konteksto o hale sa ibang teksto na manongod sa temang iyan? Ikapaheheling daw nin sarong ilustrasyon an pagkarasonable kan saindong sinabi? Makatatabang daw an mga hapot sa mga nagdadangog sa saindo na magrason sa bagay na iyan? An siring na pamamaaging nakikipagrasonan nagwawalat nin paborableng impresyon asin tinatawan an iba nin dakol na iisip-isipon.