“Padagos Kang Magmaigot . . . sa Pagtotokdo”
“INAAPOD nindo akong ‘Paratokdo,’ asin, ‘Kagurangnan,’ asin tama kamo, huli ta siring ako kaiyan.” (Juan 13:13) Paagi sa mga tataramon na iyan sa saiyang mga disipulo, itinampok ni Jesus an saiyang papel bilang paratokdo. Dangan, kan si Jesus madali nang magsakat sa langit, pinagbotan nia an saiyang mga parasunod: “Kun siring, paduman kamo asin gumibo kamo nin mga disipulo sa mga tawo kan gabos na nasyon, . . . na tokdoan nindo sinda na otobon an gabos na bagay na ipinagboot ko sa saindo.” (Mat. 28:19, 20) Kan huri, idinoon man ni apostol Pablo an halaga nin pagigin mga paratokdo kan Tataramon nin Dios. Sinadol nia an Kristianong magurang sa kongregasyon na si Timoteo: “Padagos kang magmaigot sa pampublikong pagbasa, sa pagsadol, sa pagtotokdo. . . . Pensaron mo an mga bagay na ini; magin lubos an atension mo dian, tanganing an saimong pag-oswag maheling kan gabos na tawo.”—1 Tim. 4:13-15.
Ngonyan, arog kaidto, an pagtotokdo mahalagang kabtang kan satong ministeryo sa langtad sagkod kan satong Kristianong mga pagtiripon. Paano kita padagos na maigot na makakapagtokdo, asin sa anong mga paagi makakatabang ini sa satong pag-oswag bilang mga paratokdo kan Tataramon nin Dios?
Arogon an Dakulang Paratokdo
An paagi nin pagtotokdo ni Jesus nakaakit sa dakol sa mga nagdadangog sa saiya. Mangnohon an epekto kan saiyang mga tataramon sa mga nag-atender sa sinagoga sa Nazaret. An kagsurat nin Ebanghelyo na si Lucas nagsabi: “Sinda gabos nagtao nin marahay na patotoo manongod sa saiya asin nagngalas sa kawiliwiling mga tataramon na nagluluwas sa saiyang ngoso.” (Luc. 4:22) Inarog kan mga disipulo ni Jesus an halimbawa kan saindang Kagurangnan sa saindang paghuhulit. Sa katunayan, dinagka ni apostol Pablo an saiyang mga kapwa Kristiano: “Magin kamong mga paraarog sa sako, siring na ako paraarog ki Cristo.” (1 Cor. 11:1) Huli sa pag-arog sa mga paagi ni Jesus, nagin epektibo nanggad si Pablo sa ‘pagtotokdo sa publiko asin sa harong-harong.’—Gibo 20:20.
Pagtotokdo “sa Sadan”
An sarong pambihirang halimbawa kan abilidad ni Pablo sa pagtokdo sa publiko makukua sa Gibo kapitulo 17. Mababasa niato dian an manongod sa pagdalaw nia sa Atenas, Grecia. Saen man si Pablo magheling sa siudad na iyan—sa mga tinampo, sa pampublikong mga lugar—may mga idolo. Bakong makangangalas na napurisaw na gayo si Pablo! Pero, dai nawara an kontrol nia sa saiyang emosyon. Imbes, sia ‘nagpoon na makipangatanosan sa sinagoga asin aroaldaw sa sadan sa mga nanonompongan nia.’ (Gibo 17:16, 17) Marahayon nanggad na halimbawa para sa sato! Paagi sa pagdolok sa mga tawo ano man an pinaghalean ninda, bakong sa mapaghusgar kundi sa magalang na paagi, puede niatong madagka an nagkapira na maghinanyog asin pag-abot nin panahon makabutas sa pagkagapos sa falsong relihion.—Gibo 10:34, 35; Kap. 18:4.
Dakol sa mga nakakaolay ni Pablo sa sadan an masakit hulitan. Kaiba sa sainda an mga pilosopo na an mga pagmansay bakong kaoyon kan mga katotoohan na ihinuhulit nia. Kan may mga nakikidiskusyon ki Pablo, siertong kinonsiderar nia an saindang mga komento. An nagkapira inapod siang “matabil” (sa literal, “parapurot nin pisog”). An iba nagsabi: “Garo sia parahayag nin dayohan na mga dios.”—Gibo 17:18.
Minsan siring, si Pablo dai pinangluyahan nin boot huli sa pagmenos kan mga naghihinanyog sa saiya. Sa kabaliktaran, kan hagadon sa saiya na ipaliwanag an mga itinotokdo nia, ginamit ni Pablo an oportunidad na iyan tanganing magtao nin pahayag na nagpapabanaag nin pakarorop, na nagpaheling nanggad kan saiyang mga abilidad sa pagtotokdo. (Gibo 17:19-22; 1 Ped. 3:15) Detalyado niatong repasohon an saiyang pahayag asin makanood kita nin mga leksion na makakatabang sa sato na mapaoswag an satong mga abilidad sa pagtotokdo.
Maghanap nin Puntong Mapagkakaoyonan
Si Pablo nagsabi: “Mga lalaki nin Atenas, namamasdan ko na sa gabos na bagay garo kamo orog na natatakot sa mga dios kun ikokomparar sa iba. Halimbawa, mantang . . . maingat na pinagmamasdan an mga sinasamba nindo nanompongan ko man an sarong altar na may nakasurat na ‘Sa Dios na Dai Midbid.’ Kun siring, an dai nindo aram na tinatawan nindo nin diosnon na debosyon, iyo ini an ibinabareta ko sa saindo.”—Gibo 17:22, 23.
Maingat na tinawan ni Pablo nin atension an mga nakapalibot sa saiya. Paagi sa maingat niang pagmasid, dakol siang naaraman manongod sa mga kinakaolay nia. May maaaraman man kita manongod sa kagharong kun mapagmasid kita. Halimbawa, dakol an puedeng ihayag nin mga kawatan sa natad o mga karatula sa pinto. Kun may ideya kita sa posibleng kamugtakan kan kagharong, puede niatong maingat na pilion bako sana an sinasabi niato kundi kun paano niato sinasabi iyan.—Col. 4:6.
Positibo si Pablo sa saiyang mensahe. Pero, narisa nia na an “diosnon na debosyon” kan mga taga Atenas dai nakabasar sa tamang kaaraman. Malinaw na itinokdo ni Pablo kun paano ninda ikakatao sa tunay na Dios an saindang pagsamba. (1 Cor. 14:8) Mahalaga nanggad na magtaram kita nin malinaw sagkod positibo kun ibinabalangibog niato an maogmang bareta kan Kahadean!
Magin Mataktika Asin Dai Magpalaenlaen
Si Pablo nagsabi pa: “An Dios na naggibo kan kinaban asin kan gabos na yaon dian, an Sarong ini, na Kagurangnan nin langit asin daga, dai nag-eerok sa mga templo na ginibo nin mga kamot, ni pinaglilingkodan man sia kan mga kamot nin tawo na garo baga sia nangangaipo nin ano man, huli ta sia mismo nagtatao sa gabos na tawo nin buhay asin hinangos patin gabos na bagay.”—Gibo 17:24, 25.
Digdi dinara ni Pablo an atension ki Jehova bilang an satong Paratao nin Buhay, na ginibo nia iyan na may pagkamataktika paagi sa pag-apod sa Saiya na “Kagurangnan nin langit asin daga.” Sarong pribilehio nanggad na tabangan an mga tawong sadiosan an puso, hale sa manlaenlaen na relihion asin kultura, na masabotan na an gabos na buhay naggikan ki Jehova Dios!—Sal. 36:9.
Sunod, si Pablo nagsabi: “Asin ginibo nia hale sa sarong tawo an gabos na nasyon kan mga tawo, . . . asin saiyang dineterminaran an itinalaan na mga panahon asin an mga kasagkodan kan erokan nin mga tawo, tanganing hanapon ninda an Dios, na kinakapkap sia kun baga asin talagang makua sia, minsan ngani, sa katunayan, sia bakong harayo sa lambang saro sa sato.”—Gibo 17:26, 27.
Sa satong paagi nin pagtotokdo, ikakapaheling niato sa iba kun anong klaseng Dios an sinasamba niato. Huling si Jehova dai nagpapalaenlaen, tinotogotan nia an mga tawo sa gabos na nasyon na ‘kapkapon sia kun baga asin talagang makua sia.’ Kaagid kaiyan, mayo kitang pagpalaenlaen sa gabos na nakakaolay niato. Pinagmamaigotan niatong tabangan an mga naniniwala sa Kaglalang na makapatalubo nin dayupot na relasyon sa saiya na puedeng maggiya sa daing katapusan na mga bendisyon. (Sant. 4:8) Alagad paano niato tinatabangan an mga nagdududa sa pag-eksister nin Dios? Sinusunod niato an halimbawa ni Pablo. Mangnohon an sunod na sinabi nia.
“Paagi sa saiya kita igwa nin buhay asin naghihiro patin nag-eeksister, kun paanong sinabi man kan nagkapira sa saindong mga poeta, ‘Huli ta kita man mga aki nia.’ Kun siring, huling kita naggikan sa Dios, dai niato dapat imahinaron na an Banal na Persona kaagid nin bulawan o pirak o gapo.”—Gibo 17:28, 29.
Tanganing makua an atension kan mga taga Atenas, digdi nagkotar si Pablo nin mga poeta na midbid asin inaako ninda. Pinagmamaigotan man niatong makahanap nin puntong mapagkakaoyonan paagi sa paggamit nin pangangatanosan na aram niatong aakoon kan mga naghihinanyog sa sato. Halimbawa, an ilustrasyon ni Pablo sa saiyang surat sa mga Hebreo nakakakombensir pa man giraray ngonyan: “An lambang harong igwa nin kaggibo, alagad an naggibo kan gabos na bagay iyo an Dios.” (Heb. 3:4) An pagdagka sa mga nakakaolay niato na mangatanosan sa simpleng ilustrasyon na ini puedeng makatabang sa sainda na akoon na totoo an sinasabi niato. Mangnohon sa pahayag ni Pablo an saro pang elemento nin epektibong pagtotokdo—motibasyon.
Idoon an Pagkaapurado kan Panahon
Si Pablo nagsabi: “Totoo, liningawan nin Dios an mga panahon nin siring na pagkadaing aram, alagad ngonyan sinasabihan nia an katawohan na sinda gabos saen man na lugar maninigong magsorolsol. Huli ta sia nagtalaan nin aldaw na katuyohan niang hokoman an ineerokan na daga sa katanosan paagi sa sarong lalaki na saiyang ninombrahan.”—Gibo 17:30, 31.
An temporaryong pagtogot nin Dios sa karatan nagtao sa sato gabos nin oportunidad na ipaheling sa saiya kun ano talaga an nasa puso niato. Mahalagang marhay na idoon niato an pagkaapurado kan satong panahon asin na kombensido kitang magtaram dapit sa mga bendisyon kan pamamahala kan Kahadean, na ngonyan haranihon na.—2 Tim. 3:1-5.
Manlaenlaen na Reaksion
“Bueno, kan madangog ninda an mapadapit sa pagkabuhay liwat kan mga gadan, an nagkapira nagpoon na magtuya, mantang an iba nagsabi: ‘Madangog liwat kami saimo dapit kaini sa ibang panahon.’ Sa siring si Pablo naghale sa tahaw ninda, alagad an nagkapirang tawo uminiba sa saiya asin nagturubod.”—Gibo 17:32-34.
An nagkapira naghihimate tolos sa satong pagtotokdo; an iba tibaad dakol na panahon an kaipuhan tanganing makombensir sa satong pangangatanosan. Alagad kun an satong malinaw asin simpleng paliwanag dapit sa katotoohan nakakatabang dawa sa sarong indibiduwal na makaabot sa tamang kaaraman dapit ki Jehova, nagpapasalamat nanggad kita na ginagamit kita nin Dios na dagkahon an mga tawo pasiring sa saiyang Aki!—Juan 6:44.
Mga Leksion na Manonodan Niato
Mantang hinohorophorop niato an pahayag ni Pablo, dakol an manonodan niato dapit sa kun paano ipapaliwanag sa iba an mga katotoohan sa Biblia. Kun may pribilehio kita na magtao nin pampublikong mga pahayag sa kongregasyon, puede niatong pagmaigotan na arogon si Pablo paagi sa paggamit nin mataktikang pananaram na makakatabang sa bakong kapagtubod na masabotan asin akoon an mga katotoohan sa Biblia. Gusto niatong ipresentar nin malinaw an siring na mga katotoohan, alagad mag-iingat kita na dai menoson an mga pinaniniwalaan nin siisay man na nagdadangog na bako niatong kapagtubod. Kadungan kaiyan, hinihingoa niatong magin matibay sa pangongombensir asin mataktika sa satong paghuhulit. Sa paggibo kaiyan, talagang sinusunod niato an sadol ni Pablo na ‘magmaigot sa pagtotokdo.’
[Ritrato sa pahina 30]
An pagtotokdo ni Pablo malinaw, simple, asin mataktika
[Ritrato sa pahina 31]
Inaarog niato si Pablo kun kinokonsiderar niato an mga saboot kan mga hinuhulitan niato