“Makipagkatoninongan Kamo sa Gabos na Tawo”

“Kun posible, sagkod na nasa saindo, makipagkatoninongan kamo sa gabos na tawo.”—ROMA 12:18.

1, 2. (a) Anong patanid an itinao ni Jesus sa saiyang mga parasunod? (b) Saen kita puedeng makakua nin hatol dapit sa kun ano an maninigo niatong magin reaksion sa pagtumang?

SI Jesus nagpatanid sa saiyang mga parasunod na mapapaatubang sinda sa pagtumang kan mga nasyon sa kinaban, asin kan banggi bago sia magadan, ipinaliwanag nia kun taano. Sinabi nia sa saiyang mga apostol: “Kun kamo kabtang kan kinaban, mamahalon kan kinaban an sadiri kaiyan. Ngonyan huling kamo bakong kabtang kan kinaban, kundi pinili ko kamo hale sa kinaban, huli kaini an kinaban naoongis sa saindo.”—Juan 15:19.

² Naeksperyensiahan ni apostol Pablo an pagigin totoo kan mga tataramon na iyan ni Jesus. Sa ikaduwang surat ni Pablo sa saiyang hoben na kaibaiba na si Timoteo, sia nagsabi: “Ika maingat na nagsunod sa sakong katokdoan, sa sakong pamumuhay, sa sakong katuyohan, sa sakong pagtubod, sa sakong pakatios, sa sakong pagkamoot, sa sakong pagtagal, sa mga paglamag sa sako, sa sakong mga kasakitan.” Dangan sinabi pa ni Pablo: “Sa katunayan, an gabos na nagmamawot na mamuhay na may diosnon na debosyon kaibahan ni Cristo Jesus pepersegiron man.” (2 Tim. 3:10-12) Sa kapitulo 12 kan surat ni Pablo sa mga Kristiano sa Roma, sia nagtao nin madonong na hatol dapit sa kun ano an maninigo nindang magin reaksion sa pagtumang. An mga tataramon nia makakatao sa sato nin paggiya sa panahon na ini kan katapusan.

“Magtagama nin Marahay na mga Bagay”

3, 4. Paano puedeng iaplikar an itinaong hatol na nasa Roma 12:17 (a) sa pamilya na bako gabos Saksi? (b) sa pagtratar niato sa satong mga kataed?

³ Basahon an Roma 12:17. Ipinaliwanag ni Pablo na kun kita napapaatubang sa pagtumang, dai kita maninigong magbalos. An saiyang hatol partikularmente nang mahalaga na himateon sa mga pamilya na bako gabos Saksi. Linalabanan kan Kristianong agom an sugot na balosan man an bakong maboot na tataramon o gibo paagi sa tataramon o gibo na bakong maboot. Mayo nin marahay na ibubunga an ‘pagbalos nin maraot sa maraot.’ Sa kabaliktaran, an siring na paggawe makakapagrabe sana sa situwasyon.

⁴ Nagrekomendar si Pablo nin mas marahay na paagi: “Magtagama nin marahay na mga bagay sa pagheling nin gabos na tawo.” Sa pamilya, an sarong agom na babae na nagpapaheling nin tunay na kabootan sa saiyang agom, pagkatapos kaining magtaram nin bakong marahay manongod sa saiyang mga tinutubod, puedeng makapakalma sa situwasyon na tibaad magin mainit na komprontasyon. (Tal. 31:12) Iinestorya ni Carlos, na miembro nin pamilyang Bethel ngonyan, kun paano napangganahan kan saiyang ina an grabeng pagtumang kan saiyang ama paagi sa pagdadanay na maboot asin tamang pag-asikaso sa harong. “Dinagka nia kaming mga aki na pirmeng igalang an samong ama. Iininsistir nia na makipag-bowling ako sa sakong ama minsan ngani bako iyan an paborito kong kawat. Alagad, huli kaiyan talagang nagigin marahay an timplada kan saiyang payo.” Pag-abot nin panahon, sia nag-adal na kan Biblia asin nagpabautismo. Kun dapit sa pagtagama nin “marahay na mga bagay sa pagheling nin gabos na tawo,” an bakong makatanosan na pagtratar parateng napapangganahan kan mga Saksi ni Jehova paagi sa pagtao nin praktikal na tabang sa saindang mga kataed kun may kalamidad.

Tunawon an Pagtumang Paagi sa mga “Baga”

5, 6. (a) Sa anong paagi itinatambak an mga “baga” sa payo nin sarong kaiwal? (b) Magsaysay nin lokal na eksperyensia na nagpapaheling kun paano puedeng magkaigwa nin marahay na mga resulta an pag-aplikar kan hatol na yaon sa Roma 12:20.

⁵ Basahon an Roma 12:20. Kan magpili si Pablo kan mga tataramon na nakasurat sa bersikulong ini, daing duda na an nasa isip nia iyo an mababasa niato sa Talinhaga 25:21, 22: “Kun nagugutom an naoongis sa saimo, tawan mo sia nin tinapay na makakakan; asin kun sia napapaha, tawan mo sia nin tubig na maiinom. Huli ta mga baga an tinitipon mo sa saiyang payo, asin tatawan ka nin balos ni Jehova mismo.” Huli sa saiyang hatol na yaon sa Roma kapitulo 12, dai boot sabihon ni Pablo na an katuyohan kan mga baga sa ilustrasyon iyo na pasakitan o ipasupog an sarong nagtutumang. Imbes, garo baga an pinanonongdan kan talinhagang iyan—saka kan kaagid na mga tataramon ni Pablo sa Roma—iyo an sarong suanoy na paagi nin pagtunaw nin mga metal. Si Charles Bridges, na iskolar na Ingles kan ika-19 siglo, nagsabi: “Palibotan [nin mga baga] sa irarom asin sa ibabaw an depisil pandayon na metal; bako sanang ibugtak iyan sa ibabaw nin kalayo, kundi tambakan iyan nin baga. Pira sanang puso an matagason, na dai mapapalumoy kan makosog na puersa nin mapasensia, mapagsakripisyo, asin garo naglalaad na pagkamoot.”

⁶ Siring sa mga “baga,” an maboot na mga gibo puedeng makapalumoy sa puso nin mga nagtutumang asin tibaad garo baga makatunaw sa saindang pagtumang. An maboot na mga gibo puedeng magin dahelan na an mga tawo magkaigwa nin mas paborableng saboot sa mga lingkod ni Jehova asin sa mensahe kan Biblia na ihinuhulit ninda. Si apostol Pedro nagsurat: “Papagdanayon na marahay an saindong gawe-gawe sa tahaw kan mga nasyon, tanganing, sa bagay na sinasabi ninda tumang sa saindo na garo baga kamo naggigibo nin maraot, tibaad huli sa saindong marahay na mga gibo na saindang naheheling mismo pamurawayon ninda an Dios sa aldaw kan saiyang pagsiyasat.”—1 Ped. 2:12.

“Makipagkatoninongan Kamo sa Gabos na Tawo”

 7. Ano an katoninongan na winawalat ni Cristo sa saiyang mga disipulo, asin iyan maninigong magpahiro sa sato na gibohon an ano?

⁷ Basahon an Roma 12:18. Durante kan huring banggi ni Jesus kaiba an saiyang mga apostol, sinabi nia sa sainda: “Winawalatan ko kamo nin katoninongan, itinatao ko sa saindo an sakong katoninongan.” (Juan 14:27) An katoninongan na winawalat ni Cristo sa saiyang mga disipulo iyo an panglaog na pagkakalmado kun namamatean ninda na namomotan asin inooyonan sinda ni Jehova Dios saka kan saiyang namomotan na Aki. An panglaog na katoninongan na ini maninigong magpahiro sa sato na mamuhay na may pakipagkatoninongan sa iba. An tunay na mga Kristiano mamomoton sa katoninongan asin parapatoninong.—Mat. 5:9, nota sa ibaba.

 8. Paano kita magigin parapatoninong sa laog kan pamilya asin kan satong kongregasyon?

⁸ An sarong paagi na magin parapatoninong sa laog kan pamilya iyo na husayon tolos an mga dai pagkakaoyon sagkod sa mapupuede imbes na pabayaan na maggrabe an mga situwasyon na iyan. (Tal. 15:18; Efe. 4:26) Totoo man ini sa laog kan Kristianong kongregasyon. An pagmamaigot na makipagkatoninongan ikinonektar ni apostol Pedro sa pagpugol kan dila. (1 Ped. 3:10, 11) Pakatao ni Santiago nin mapuersang hatol dapit sa tamang paggamit kan dila asin kan pangangaipo na likayan an pag-imon asin pagparapakisuhay, sia nagsurat man: “An kadonongan hale sa itaas enot sa gabos mabini, dangan mapagpatoninong, rasonable, andam na magkuyog, pano nin pagkaherak asin marahay na mga bunga, dai nagpapalaenlaen na may ipinapaorog, bakong ipokrito. Dugang pa, an banhi kan bunga nin katanosan isinasabwag sa irarom nin matoninong na mga kamugtakan para sa mga nakikipagkatoninongan.”—Sant. 3:17, 18.

 9. Ano an maninigo niatong isaisip mantang nagmamaigot kita na ‘makipagkatoninongan sa gabos na tawo’?

⁹ Sa mga tataramon ni Pablo na nasa Roma 12:18, sinabi nia na kaipuhan na makipagkatoninongan bako sanang sa laog kan pamilya asin kan kongregasyon. Sinabi nia na maninigo kitang ‘makipagkatoninongan sa gabos na tawo.’ Kaiba dian an satong mga kataed, katrabaho, kaeskuela, asin an mga tawong nakakaolay niato sa satong pampublikong ministeryo. Minsan siring, an apostol nagtao nin limitasyon sa saiyang hatol, na nagsasabi: “Kun posible, sagkod na nasa saindo.” Nangangahulogan iyan nin paggibo kan gabos na rasonableng makakaya niato na ‘makipagkatoninongan sa gabos,’ alagad bakong sagkod sa punto na ikinokompromiso na niato an matanos na mga prinsipyo nin Dios.

Ki Jehova an Pagbalos

10, 11. Sa anong paagi na kita ‘nagtatao nin lugar sa grabeng kaanggotan,’ asin taano ta angay ini?

¹⁰ Basahon an Roma 12:19. Dawa sa “mga minatumang” sa satong gibohon asin mensahe, kaiba na an direktang mga nagtutumang, dapat kitang ‘padagos na magpugol sa irarom nin karatan’ asin gumawe na “may kahoyoan.” (2 Tim. 2:23-25) Hinatolan ni Pablo an mga Kristiano na dai magbalos kundi “magtao nin lugar sa grabeng kaanggotan.” Kiisay na grabeng kaanggotan an sinasabi ni Pablo? Dai nia boot sabihon na maninigo kitang magtao nin lugar sa satong grabeng kaanggotan. Malinaw nanggad na kita nagtatao nin lugar sa grabeng kaanggotan nin Dios. Bilang mga Kristiano, aram niato na bako kita an dapat magbalos. An salmista nagsurat: “Pabayae an kaanggotan asin bayae an kabangisan; dai ka mag-init tangani sanang makagibo nin maraot.” (Sal. 37:8) Asin naghatol si Salomon: “Dai ka magsabi: ‘Mabalos ako nin maraot!’ Maglaom ka ki Jehova, asin ililigtas ka nia.”—Tal. 20:22.

¹¹ Kun an mga nagtutumang gumibo nin maraot sa sato, an madonong na gibohon iyo na ipabaya ki Jehova kun baga maninigo niang padusahan sinda asin kun noarin nia maninigong gibohon iyan. Tanganing ipaheling na an nasa isip ni Pablo iyo an grabeng kaanggotan ni Jehova, sia nagsabi pa: “Nasusurat: ‘Sako an pagbalos; ako an mabalos, sabi ni Jehova.’” (Ikomparar an Deuteronomio 32:35.) Kun magibo kita nin paagi na bumalos, kita nagigin pangahas, na kita na an naggigibo kan bagay na si Jehova sana an may deretso. Apuera kaini, ipinapaheling niato na mayo kita nin pagtubod sa panuga ni Jehova: “Ako an mabalos.”

12. Noarin mahahayag an grabeng kaanggotan ni Jehova, asin paano?

¹² Sa kapinonan kan surat ni Pablo sa mga taga Roma, sia nagsabi: “An grabeng kaanggotan nin Dios nahahayag hale sa langit tumang sa gabos na pagkabakong diosnon asin pagkabakong matanos nin mga tawo na nag-oolang sa katotoohan sa bakong matanos na paagi.” (Roma 1:18) An grabeng kaanggotan ni Jehova mahahayag hale sa langit paagi sa saiyang Aki sa panahon kan “dakulang kahorasaan.” (Kap. 7:14) Iyan magigin “patotoo kan matanos na paghokom nin Dios,” na ipinaliwanag ni Pablo sa saro pa sa mga surat na ipinasabong sa saiya: “Huli kaini matanos para sa Dios na balosan nin kahorasaan an mga nagtatao nin kahorasaan sa saindo, alagad, sa saindo na nag-aagi nin kahorasaan, pakaginhawa kaiba mi sa pagkahayag kan Kagurangnan na Jesus hale sa langit kaiba an saiyang makapangyarihan na mga anghel sa naglalaad na kalayo, kun sia mamalos na sa mga dai nakakamidbid sa Dios asin sa mga dai nagkukuyog kan maogmang bareta manongod sa satong Kagurangnan na Jesus.”—2 Tes. 1:5-8.

Daogon nin Karahayan an Karatan

13, 14. (a) Taano ta dai kita nagngangalas kun kita napapaatubang sa pagtumang? (b) Paano niato puedeng bendisyonan an mga nagpepersegir sa sato?

¹³ Basahon an Roma 12:14, 21. Huling kita lubos na may kompiansa na ootobon ni Jehova an saiyang mga katuyohan, ikakakonsentrar nanggad niato an satong gabos na paghihingoa sa gibohon na itinao nia sa sato—an paghuhulit “sa bilog na ineerokan na daga” kan ‘maogmang bareta kan kahadean.’ (Mat. 24:14) Aram niato na an Kristianong aktibidad na ini makakapaanggot sa satong mga kaiwal, huling si Jesus nagpatanid sa sato: “Ikakaongis kamo kan gabos na nasyon huli sa ngaran ko.” (Mat. 24:9) Huli kaiyan, dai kita nagngangalas o pinangluluyahan nin boot kun kita napapaatubang sa pagtumang. Si apostol Pedro nagsurat: “Mga namomotan, dai kamo magngalas sa naglalaad dian sa saindo, na nangyayari sa saindo bilang pagbalo, na garo baga bakong ordinaryo an nangyayari sa saindo. Sa kabaliktaran, padagos kamong maggayagaya mantang kamo mga kadamay sa mga pagsakit kan Cristo.”—1 Ped. 4:12, 13.

¹⁴ Imbes na maanggot sa mga nagpepersegir sa sato, pinagmamaigotan niatong paliwanagan sinda, mantang aram niato na an nagkapira sa sainda minagawe huli sa kawaran nin kaaraman. (2 Cor. 4:4) Hinihingoa niatong himateon an hatol ni Pablo: “Padagos na bendisyonan an mga nagpepersegir; magin mapagbendisyon asin dai magsumpa.” (Roma 12:14) An sarong paagi na bendisyonan an mga nagtutumang iyo na ipamibi sinda. Sinabi ni Jesus sa saiyang Sermon sa Bukid: “Padagos na kamotan an saindong mga kaiwal, gibohan nin marahay an mga naoongis sa saindo, bendisyonan an mga nagsusumpa sa saindo, ipamibi an mga nag-iinsulto sa saindo.” (Luc. 6:27, 28) Aram ni apostol Pablo gikan sa saiya mismong eksperyensia na an sarong nagpepersegir puedeng magin maimbod na disipulo ni Cristo asin maigot na lingkod ni Jehova. (Gal. 1:13-16, 23) Sa saro pang surat, si Pablo nagsabi: “Kun minumuda, kami nagbebendisyon; kun pinepersegir, kami nagtitios; kun pinaglilibak, kami nakikimaherak.”—1 Cor. 4:12, 13.

15. Ano an pinakamarahay na paagi na madaog nin karahayan an karatan?

¹⁵ Huli kaiyan, hinihimate nin tunay na Kristiano an pantapos na bersikulo kan Roma kapitulo 12: “Dai kamo magpadaog sa karatan, kundi padagos na daogon nin karahayan an karatan.” An gikanan nin gabos na karatan iyo si Satanas na Diablo. (Juan 8:44; 1 Juan 5:19) Sa kapahayagan na itinao ki apostol Juan, ihinayag ni Jesus na si Satanas “dinaog [kan saiyang linahidan na mga tugang] huli sa dugo kan Kordero asin huli sa tataramon kan saindang pagpapatotoo.” (Kap. 12:11) Ipinapaheling kaini na an pinakamarahay na paagi na madaog si Satanas asin an saiyang maraot na impluwensia sa presenteng sistema nin mga bagay iyo na gumibo kita nin marahay paagi sa satong pagpapatotoo, an paghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean.

Naggagayagaya sa Paglaom

16, 17. Ano an itinotokdo sa sato kan Roma kapitulo 12 manongod sa (a) kun paano niato maninigong gamiton an satong buhay? (b) kun paano kita maninigong gumawe sa laog kan kongregasyon? (c) kun paano niato maninigong trataron an mga nagkokontra sa satong pagtubod?

¹⁶ Dakol na bagay an ipinapagirumdom sa sato kan halipot na pag-orolay niato sa kapitulo 12 kan surat ni Pablo sa mga Kristiano sa Roma. Nanodan niato na bilang nagdusay na mga lingkod ni Jehova, maninigo na andam kitang magsakripisyo. Huling kita napapahiro kan espiritu nin Dios, gikan sa boot kitang nagsasakripisyo huli ta nakombensir kita kan satong kakayahan na mangatanosan na iyan kabotan nin Dios. Kita malaad sa espiritu asin ginagamit niato nin may kaigotan an manlaenlaen na balaog. Naglilingkod kita na may bilog na kapakumbabaan asin kababaan nin boot, na ginigibo an satong pinakamakakaya tanganing mapagdanay an satong Kristianong pagkasararo. Sinusunod niato an dalan nin pagkamapag-istimar asin nagpapaheling kita nin tunay na pakikipagkapwa.

¹⁷ An Roma kapitulo 12 nagtatao man sa sato nin dakol na hatol dapit sa kun ano an maninigo niatong magin reaksion sa pagtumang. Dai kita maninigong magbalos. Maninigo niatong pagmaigotan na daogon an pagtumang paagi sa maboot na mga gibo. Sagkod sa mapupuede, na dai man binabalga an mga prinsipyo sa Biblia, maninigo niatong hingoahon na mamuhay na may pakipagkatoninongan sa gabos na tawo. Aplikado ini sa laog kan pamilya, kan kongregasyon, sa satong mga kataed, sa trabaho, sa eskuelahan, asin sa satong pampublikong ministeryo. Dawa kun napapaatubang sa direktang pagtumang, ginigibo niato an satong pinakamakakaya na daogon nin karahayan an karatan, na ginigirumdom na ki Jehova an pagbalos.

18. Ano an itinaong tolong sadol na nasa Roma 12:12?

¹⁸ Basahon an Roma 12:12. Apuera sa gabos na madonong asin praktikal na hatol na ini, nagtao si Pablo nin tolong konseho. Huling nungka niatong magigibo an gabos na ini na mayo kan tabang ni Jehova, sinasadol kita kan apostol na ‘magmaigot sa pamimibi.’ Makakatabang ini sa sato na sunodon an saro pa niang hatol na ‘magtagal sa kasakitan.’ Ultimo, kaipuhan na isentro niato an satong isip sa ngapit na ipinapanuga ni Jehova sa sato asin na ‘maggayagaya sa paglaom’ na buhay na daing katapusan, iyan man sa langit o sa daga.

Bilang Repaso

• Ano an maninigo niatong magin reaksion sa pagtumang?

• Sa anong mga kamugtakan maninigo kitang magmaigot na magin parapatoninong, asin paano?

• Taano ta dai kita maninigong maggibo nin paagi na bumalos?

[Ritrato sa pahina 8]

Paagi sa pagtao nin praktikal na tabang sa satong mga kataed, puedeng mapangganahan an bakong makatanosan na pagtratar

[Ritrato sa pahina 9]

Pinagmamaigotan mo daw na magin parapatoninong sa laog kan kongregasyon?