Igalang an Areglo nin Diyos sa Pag-aguman

1, 2. Dapat na mapahiro kita kan Hebreo 13:4 na gibuhon an ano?

GUSTONG-GUSTO mo daw na tinatawan nin onra si Jehova? Siguradong iyo! Maninigo nanggad siya kaiyan asin nanunuga siya na tatawan ka man niya nin onra. (1 Sam. 2:30; Tal. 3:9; Kap. 4:11) Gusto niya man na tawan mo nin respeto an saimong kapwa, arog kan mga opisyal nin gobyerno. (Roma 12:10; 13:7) Pero may sarong aspekto sa buhay na diyan lalo nang kaipuhan mong magpahiling nin onra o paggalang. Iyan an relasyon nin mag-agom.

² Si apostol Pablo nagsurat: “Magpahiling an gabos nin hararom na paggalang sa relasyon mag-agom, asin dai pagdigtaan an higdaan kan mag-agom.” (Heb. 13:4) Bako sana iyan basta obserbasyon ni Pablo. Imbes, ginigiyahan asin dinadagka kan tekstong iyan an lambang Kristiyano na igalang an relasyon nin mag-agom, na ibilang iyan na mahalagang marhay. Iyan man daw an pagmansay mo sa pag-aguman asin lalo na sa relasyon mo sa saimong agom?

 3. Anong mahalagang sadol an itinao ni Jesus mapadapit sa relasyon nin mag-agom? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.)

³ Kun dapit sa pagpahiling nin paggalang sa relasyon nin mag-agom, may makukuanan ka nin marahayon na sadol. Iginalang ni Jesus an areglo nin pag-aguman. Kan haputon kan mga Fariseo si Jesus mapadapit sa pagdiborsiyo, ginamit niyang basehan an sinabi nin Diyos manungod sa inot na pag-aguman: “Huli kaini babayaan nin lalaki an saiyang ama saka an saiyang ina, asin an duwa magigin sarong laman.” Sinabi pa ni Jesus: “An pinagsaro nin Diyos dai pagsuwayon nin siisay man na tawo.”—Basahon an Marcos 10:2-12; Gen. 2:24.

 4. Anong pamantayan an itinao ni Jehova sa pag-aguman?

⁴ Kaya minidbid ni Jesus na an Diyos mismo an nag-establisar kan pag-aguman asin idinuon niya na permanenteng relasyon iyan. Mayong sinabi an Diyos ki Adan asin Eva na an pag-aguman puwedeng tapuson paagi sa diborsiyo. Sa pag-aguman na iyan sa Eden, an itinaong pamantayan iyo an monogamya—“an duwa” pagsasaruon sa panghabambuhay na relasyon.

 5. Ano an epekto kan kagadanan sa pag-aguman?

⁵ Pero aram niyato na huli sa pagkakasala ni Adan, nagkaigwa nin mga pagbabago. Saro diyan an kagadanan, na nakaapektar sa pag-aguman. Mahihiling ta iyan sa isinurat ni apostol Pablo kan ipinapaliwanag niya na an mga Kristiyano bakong sakop kan Katugunan ni Moises. Sinabi niya na tinatapos nin kagadanan an pag-aguman asin na puwede nang mag-agom giraray an nagadanan nin agom.—Roma 7:1-3.

 6. Paano ipinapahiling kan Katugunan ni Moises an pagmansay ni Jehova sa pag-aguman?

⁶ An Katugunan na itinao nin Diyos sa nasyon nin Israel nagtatao nin mga detalye dapit sa pag-aguman. Itinugot kaiyan an poligamya, na ginigibo na kaidto bago pa itao nin Diyos sa Israel an Katugunan. Pero may mga reglamentong dapat sundon dapit sa poligamya tanganing malikayan an pang-aabuso. Halimbawa, kun an sarong Israelita mag-agom nin uripon dangan pag-abot nin panahon magkua nin saro pang agom, dai niya puwedeng bawasan an kakanon, bado, asin an maninigong atensiyon na itinatao niya sa inot niyang agom. Kahagadan nin Diyos na protektaran asin atamanon niya ini. (Ex. 21:9, 10) Bako kitang sakop kan Katugunan, pero mahihiling ta pa man giraray diyan na mahalagang marhay ki Jehova an relasyon nin mag-agom. Bako daw na nakakatabang iyan sa saimo na igalang an relasyon nin mag-agom?

7, 8. (a) Sigun sa Deuteronomio 24:1, anong probisyon dapit sa pagdiborsiyo an nasa Katugunan? (b) Ano an pagmansay ni Jehova dapit sa pagdiborsiyo?

⁷ Ano an sinasabi kan Katugunan dapit sa pagdiborsiyo? Dai nagbago an dakulang pagpapahalaga nin Diyos sa relasyon nin mag-agom; pero bilang pagkonsiderar, itinugot niya an diborsiyo. (Basahon an Deuteronomio 24:1.) Puwedeng idiborsiyo nin sarong Israelitang lalaki an saiyang agom kun nakahiling siya saiya ‘nin ano man na bagay na makasusupog.’ Dai idinetalye kan Katugunan kun ano an buot sabihon kan ‘makasusupog.’ Siguradong seryosong bagay iyan asin bako basta kun ano-ano lang na sala. (Deut. 23:14) Nakakamundo, kan panahon ni Jesus idinidiborsiyo na kan dakul na Judio an saindang agom “base sa ano man na klase nin mga dahilan.” (Mat. 19:3) Habo nanggad niyatong arugon an kaisipan ninda.

⁸ Sinabi ni propeta Malaquias an pagmansay nin Diyos sa pagdiborsiyo. Sinambit niya iyan kan panahon na komun sa mga lalaki na patraydor na idiborsiyo an ‘agom kan saindang pagkahoben,’ na posibleng tangani na mag-agom nin mas hoben asin paganong babayi. Manungod sa pagmansay diyan nin Diyos, nagsurat si Malaquias: ‘Ikinakaungis ko an diborsiyo.’ (Mal. 2:14-16, An Banal na Biblia) Kauyon iyan kan sinasabi kan Tataramon nin Diyos mapadapit sa inot na pag-aguman: ‘An lalaki masaro sa saiyang agom, asin sinda magigin saro sanang laman.’ (Gen. 2:24) Sinuportaran ni Jesus an pagmansay kan saiyang Ama dapit sa pag-aguman kan sabihon niya: “An pinagsaro nin Diyos dai pagsuwayon nin siisay man na tawo.”—Mat. 19:6.

 9. Paano dapat sabuton an sinabi ni Jesus sa Marcos 10:11, 12?

⁹ Tibaad ihapot nin iba, ‘May basehan daw na idiborsiyo nin sarong Kristiyano an saiyang agom dangan mag-agom giraray?’ Buweno, sinabi ni Jesus an pagmansay niya sa diborsiyo: “An siisay man na dumiborsiyo sa saiyang agom na babayi asin mag-agom nin iba nakakagibo nin pagsambay laban sa inot niyang agom, asin kun an sarong babayi magpaagom sa iba pagkatapos na idiborsiyo niya an saiyang agom, nakakagibo siya nin pagsambay.” (Mar. 10:11, 12; Luc. 16:18) Malinaw na iginalang ni Jesus an areglo nin pag-aguman asin gusto niya na arog man kaiyan an gibuhon kan iba. Kun idiborsiyo nin sarong lalaki an saiyang maimbod na agom (o kun babayi, an saiyang maimbod na agom na lalaki) huli sa ano man na sarahutan dangan mag-agom giraray, nakakakomiter siya nin pagsambay. Totoo iyan huling dai man tinatapos kan basta pagdiborsiyo an pag-aguman. Sa paghiling nin Diyos, an duwa “sarong laman” pa man giraray. Dugang pa, sinabi ni Jesus na kun ididiborsiyo nin sarong lalaki an saiyang pinagkasalaan na agom, puwede iyan magin dahilan na makakomiter nin pagsambay an saiyang agom. Paano? Kan panahon na idto, tibaad mapiritan an sarong idiniborsiyong babayi na mag-agom giraray tanganing may magsustento sa saiya. An siring na pag-agom giraray maibibilang na pagsambay.

10. Sa anong basehan puwedeng idiborsiyo nin sarong Kristiyano an saiyang agom asin mag-agom giraray?

¹⁰ Sinambit ni Jesus an puwedeng magin basehan tanganing tapuson an pag-aguman: “Sinasabi ko sa saindo na an siisay man na dumiborsiyo sa saiyang agom na babayi, apuwera sana kun dahil sa nagibo kaini na seksuwal na imoralidad [por·neiʹa sa Griego], asin mag-agom nin iba nakakagibo nin pagsambay.” (Mat. 19:9) Sinambit niya man an puntong iyan sa Sermon sa Bukid. (Mat. 5:31, 32) Sa duwang pangyayaring iyan, sinambit ni Jesus an dapit sa “seksuwal na imoralidad.” Sakop kan terminong iyan an dakul na kasalan na konektado sa sekso: pagsambay, prostitusyon, seksuwal na relasyon nin bakong mag-agom, homoseksuwalidad, asin pakikidurog sa hayop. Kun halimbawang naggigibo nin seksuwal na imoralidad an sarong lalaki, puwedeng magdesisyon an agom na babayi kun baga ididiborsiyo niya an agom niya o dai. Kun idiborsiyo niya ini, sa paghiling nin Diyos tapos na an saindang pag-aguman.

11. Taano ta tibaad magdesisyon an sarong Kristiyano na dai makipagdiborsiyo dawa may basehan sa Kasuratan na gibuhon iyan?

¹¹ Pero mahalagang risahon na mayong sinabi si Jesus na kun makakomiter nin imoralidad (por·neiʹa) an sarong agom, dapat nang makipagdiborsiyo an napagkasalaan na agom. Halimbawa, tibaad magdesisyon an sarong agom na babayi na dai tapuson an saindang pag-aguman maski nakakomiter nin imoralidad an saiyang agom. Tibaad namumutan pa man giraray niya ini; tibaad andam siyang patawadon ini asin makipagtabangan na maparahay an relasyon ninda bilang mag-agom. An totoo, kun makipagdiborsiyo siya pero dai mag-agom giraray, mapapaatubang siya sa mga kadipisilan. Paano mapapaniguan an materyal asin seksuwal na mga pangangaipo niya? Tibaad mapungaw siya? Paano an mga aki? Kun makikidiborsiyo siya, magigin mas dipisil daw na padakulaon sinda sa katotoohan? (1 Cor. 7:14) Malinaw na an makikipagdiborsiyong pinagkasalaan na agom mapapaatubang sa dakulang mga problema.

12, 13. (a) Ano an nangyari sa buhay ni Oseas bilang may agom? (b) Taano ta kinua giraray ni Oseas si Gomer, asin ano an manunudan ta diyan kun dapit sa relasyon nin mag-agom ngunyan?

¹² May manunudan kita sa eksperyensiya ni propeta Oseas. Sinabi nin Diyos ki Oseas na kumua nin agom (si Gomer), na magigin ‘sarong babaying parapasambay asin [magkakaaki] nin mga aki sa pagsambay.’ Si Gomer ‘nangidam asin nagkaaki [sinda ni Oseas] nin sarong [aking] lalaki.’ (Os. 1:2, 3) Pag-abot nin panahon, nangaki siya nin sarong babayi asin lalaki na posibleng marhay na resulta kan saiyang pagsambay. Sa ibong kan pauruutrong pagsambay ni Gomer, dai tinapos ni Oseas an relasyon ninda bilang mag-agom. Dangan, binayaan niya si Oseas asin nagin uripon. Sa ibong kaiyan, tinubos siya ni Oseas. (Os. 3:1, 2) Ginamit ni Jehova si Oseas tanganing ipahiling kun paano Niya pauruutrong pinatawad an pagsambay kan Israel. Ano an puwede niyatong manudan digdi?

¹³ Kun makakomiter nin imoralidad an agom nin sarong Kristiyano, may kaipuhan na gibuhon na desisyon an pinagkasalaan na Kristiyanong agom. Sinabi ni Jesus na an pinagkasalaan na agom may basehan na makipagdiborsiyo, dangan libre na siyang mag-agom giraray. Sa ibong na lado, puwede siyang magpatawad. Bako iyan sala. Kinua giraray ni Oseas si Gomer. Kan makabalik na si Gomer ki Oseas, dai siya dapat makipagrelasyon sa ibang lalaki. Mga pirang panahon na dai si Oseas nagkaigwa nin seksuwal na relasyon ki Gomer. (Os. 3:3) Pero pag-abot nin panahon, siguradong ipinadagos ni Oseas an seksuwal na relasyon sa saiya, na nagpapahiling na andam an Diyos na akuon giraray an saiyang banwaan asin ipadagos an marahay na relasyon niya sa sainda. (Os. 1:11; 3:3-5) Ano an kahulugan kaiyan kun dapit sa relasyon nin mag-agom ngunyan? Kun magdesisyon an pinagkasalaan na agom na dai tapuson an saindang pag-aguman asin ipadagos an seksuwal na relasyon, ipinapahiling kaiyan na pinapatawad na niya ini. (1 Cor. 7:3, 5) Mayo na siyang basehan na makipagdiborsiyo. Dangan, dapat nindang hinguwahon bilang mag-agom na ipahiling an pagmansay nin Diyos sa pag-aguman.

14. Sigun sa 1 Corinto 7:10, 11, ano an tibaad mangyari sa relasyon nin mag-agom?

¹⁴ Dapat na hinguwahon kan gabos na Kristiyano na igalang an areglo nin pag-aguman, arog kan pagmansay diyan ni Jesus asin ni Jehova. Pero may mga dai nakakagibo kaiyan, huling an tawo bakong perpekto. (Roma 7:18-23) Kaya, dai kita mangalas na may mga Kristiyano kan inot na siglo na nagkaigwa nin problema sa relasyon ninda bilang mag-agom. Isinurat ni Pablo na “an agom na babayi dai dapat sumuway sa saiyang agom”; pero may mga nangyaring arog kaiyan.—Basahon an 1 Corinto 7:10, 11.

15, 16. (a) Dawa may mga problema an pag-aguman, ano an pasuhan, asin taano? (b) Paano ini aplikado kun an agom kan saro bakong kapagtubod?

¹⁵ Mayong paliwanag si Pablo kun ano an nagin dahilan kan siring na pagsuwayan. Halimbawa, dai man nakakomiter nin imoralidad an agom na lalaki, kaya mayo man nin basehan na idiborsiyo siya kan agom na babayi asin mag-agom giraray. Isinurat ni Pablo na an agom na babayi na nagsuway sa saiyang agom dapat na “magdanay [na] daing agom o kaya makipag-ulian lugod siya sa agom niya.” Kaya sa paghiling nin Diyos, mag-agom pa man giraray sinda. Nagsadol si Pablo na ano man an dahilan kan pagsuwayan, kun bako man kalabot an seksuwal na imoralidad, an pasuhan iyo na makipag-ulian. Puwedeng maghagad an mag-agom nin basado sa Bibliyang tabang sa mga elder kan kongregasyon. Mantang tinatawan kan mga elder nin basado sa Kasuratan na sadol an mag-agom, lilikayan ninda na may kampihan.

¹⁶ Posibleng marhay na mas dakul an magin problema kun saro lang sa mag-agom an Kristiyano na naghihinguwang mamuhay kauyon kan mga pamantayan nin Diyos. Kun magkaigwa nin mga problema, makatanusan daw na solusyon an pagsuwayan? Arog kan pinag-ulayan ta, sinasabi kan Kasuratan na an seksuwal na imoralidad posibleng magin basehan sa pagdiborsiyo, pero dai kaiyan ilinista an manlain-lain na basehan sa pagsuwayan. Si Pablo nagsurat: “Kun igwa nin babayi na may agom na bakong kapagtubod asin uyon man ini na magpadagos an pag-ibanan ninda, dai niya pagbayaan an saiyang agom.” (1 Cor. 7:12, 13) Aplikado man iyan sa satong panahon.

17, 18. Taano ta may mga Kristiyano na nagdesisyon na dai makipagsuwayan dawa may problema an relasyon nindang mag-agom?

¹⁷ Iyo, may mga pagkakataon na an “bakong kapagtubod” na agom na lalaki garo baga dai “uyon . . . na magpadagos an pag-ibanan ninda.” Tibaad minamaltratong marhay kan agom na lalaki an saiyang agom sagkod sa punto na pagmati kan agom na babayi namemeligro na an salud o buhay niya. Tibaad habo niyang sustentuhan an agom niya asin an pamilya o tibaad isinasapeligro niyang marhay an espirituwalidad kan agom niya. Sa mga pagkakataon na iyan, may mga Kristiyano na nagdedesisyon, sa ibong kan magigin reaksiyon kan agom na lalaki, na ini dai na “uyon . . . na magpadagos an pag-ibanan ninda” asin na kaipuhan an pagsuwayan. Pero an ibang Kristiyano na nasa kaagid na kamugtakan bako iyan an nagin desisyon; nagtagal sinda asin hininguwang maparahay an sitwasyon. Taano?

¹⁸ Sa siring na pagsuwayan, mag-agom pa man giraray sinda. Kun dai sinda maibanan, mapapaatubang an kada saro sa sainda sa mga kadipisilan, arog kan nasambit na. Nagtao si apostol Pablo nin saro pang dahilan na magdanay na magkaibanan. Isinurat niya: “An agom na lalaki na bakong kapagtubod napapabanal dahil sa relasyon niya sa saiyang agom, asin an agom na babayi na bakong kapagtubod napapabanal dahil sa relasyon niya sa saiyang agom na sarong tugang; ta kun bakong siring kaiyan, an saindong mga aki magigin bakong malinig sa paghiling nin Diyos, pero ngunyan banal sinda.” (1 Cor. 7:14) Dakul na maimbod na Kristiyano an nagdanay kaiba kan saindang bakong kapagtubod na agom dawa dipisilon an kamugtakan. Masasabi nindang sulit nanggad an ginibo ninda kan magin Saksi na an agom ninda.—Basahon an 1 Corinto 7:16; 1 Ped. 3:1, 2.

19. Taano ta dakul an mapangganang pag-aguman sa Kristiyanong kongregasyon?

¹⁹ May mga sinabi si Jesus dapit sa pagdiborsiyo, asin nagtao si apostol Pablo nin ipinasabong na sadol dapit sa pagsuwayan. Gusto ninda na igalang kan mga lingkod nin Diyos an relasyon nin mag-agom. Sa bilog na kinaban ngunyan, dakul nin mapangganang pag-aguman sa Kristiyanong kongregasyon. Posibleng marhay na dakul kang mahihiling na maugmang mag-agom sa saindong kongregasyon. Yaon diyan an mga brother asin sister na maimbod saka namumuot sa saindang agom, asin gabos sinda nagpapahiling na an relasyon nin mag-agom puwedeng magin kagalang-galang. Nauugma kita huling minilyon na agom na lalaki asin babayi na pinapatunayan an sinabi nin Diyos: “Huli kaini babayaan nin lalaki an saiyang ama asin an saiyang ina saka magdadanay siyang kaibanan kan saiyang agom, asin an duwa magigin sarong laman.”—Efe. 5:31, 33.