Mga Agom na Lalaki—Rekonoseron Nindo an Pagkapayo ni Cristo
“An payo kan lambang lalaki iyo an Cristo.”—1 CORINTO 11:3.
1, 2. (a) Paano masosokol an kapangganahan nin sarong agom na lalaki? (b) Taano ta mahalagang marhay na rekonoseron na an pag-agoman naggikan sa Dios?
PAANO nindo sosokolon an kapangganahan nin sarong agom na lalaki? Paagi daw sa saiyang mental o pisikal na mga abilidad? Paagi daw sa saiyang abilidad na humanap nin pagkakakuartahan? O iyan daw nangorognang paagi sa mamomoton asin maboot na paagi nin pagtratar nia sa saiyang agom asin mga aki? Kun manongod sa huring nasambit na sokolan, dakol na agom na lalaki an nagkukulang pag-abot digdi, huli ta impluwensiado sinda kan espiritu kan kinaban asin kan mga pamantayan nin tawo. Taano? Sa pangenot huli ta dai ninda rinerekonoser asin iinaaplikar an paggiya kan Kagtugdas kan pag-agoman—an Saro na ‘naggibo na magin babae an gosok na kinua nia hale sa lalaki asin dinara sia sa lalaki.’—Genesis 2:21-24.
2 Kinompirmar ni Jesu-Cristo an pagkasaysay na ini sa Biblia manongod sa pag-establisar nin Dios sa areglo nin pag-agoman, na sinasabi sa mga kritiko kan saiyang panahon: “Dai daw nindo nabasa na sia na naglalang sa sainda sa kapinonan ginibo sindang lalaki asin babae asin nagsabi, ‘Huli kaini babayaan nin lalaki an saiyang ama asin an saiyang ina asin magdadanay sa saiyang agom na babae, asin an duwa magigin sarong laman’? Kaya bako na sindang duwa, kundi sarong laman. Kun siring, an pinagsaro nin Dios [sa pag-agoman] dai pagsuwayon nin siisay man.” (Mateo 19:4-6) An totoo iyo na an liabe sa pagkaigwa nin mapangganang pag-agoman iyo an pagrekonoser na an pag-agoman naggikan sa Dios asin na an kapangganahan nakadepende sa pag-aplikar kan instruksion na manonompongan sa Tataramon nin Dios, an Biblia.
An Liabe sa Kapangganahan nin Agom na Lalaki
3, 4. (a) Taano si Jesus ta may kaaraman manongod sa pag-agoman? (b) Siisay an piguratibong agom ni Jesus, asin paano maninigong trataron kan mga agom na lalaki an saindang agom?
3 An makakatabang sa kapangganahan nin sarong agom na lalaki iyo an pag-adal sa sinabi ni Jesus asin pag-arog sa Saiyang ginibo. Hararom an Saiyang kaaraman manongod sa pag-agoman, huling presente sia kan lalangon an enot na tawong mag-agom saka kan kasalon an mga ini. Sinabi ni Jehova Dios sa saiya: “Gibohon niato an tawo sa satong ladawan, kasugad niato.” (Genesis 1:26) Iyo, an Dios nakikipag-olay kaidto sa Saro na linalang Nia bago lalangon an siisay man o an ano man na iba pang bagay asin iyo an ‘yaon kaidto sa kataed nia bilang pangenot na trabahador.’ (Talinhaga 8:22-30) An Sarong ini iyo an “panganay sa gabos na linalang.” Sia an “kapinonan kan paglalang nin Dios,” na nag-eeksister na bago pa ngani lalangon an materyal na uniberso.—Colosas 1:15; Kapahayagan 3:14.
4 Si Jesus inapod na “an Kordero nin Dios,” asin sia piguratibong ilinaladawan bilang sarong agom na lalaki. Sarong beses sinabi nin sarong anghel: “Madia, ipapaheling ko sa saimo an nobya, an agom kan Kordero.” (Juan 1:29; Kapahayagan 21:9) Kun siring, siisay an nobyang iyan, o agom na babae? “An agom kan Kordero” kompuesto kan maimbod na linahidan nin espiritung mga parasunod ni Cristo, na makikikabtang sa saiyang langitnon na pamamahala. (Kapahayagan 14:1, 3) Kun siring, an paagi nin pagtratar ni Jesus sa saiyang mga disipulo kan sia kaibanan ninda sa daga sarong modelo para sa mga agom na lalaki kun paano tatrataron an saindang agom.
5. Para kiisay nagseserbing modelo si Jesus?
5 Totoo, si Jesus iinaatubang sa Biblia bilang halimbawa para sa gabos niang parasunod, siring kan mababasa niato: “Si Cristo nagdusa para sa saindo, na winalatan kamo nin modelo tanganing sunodon nindo nin estrikto an saiyang mga lakad.” (1 Pedro 2:21) Pero, sa partikular, modelo sia para sa mga lalaki. An Biblia nagsasabi: “An payo kan lambang lalaki iyo an Cristo; an payo man nin babae iyo an lalaki; an payo man kan Cristo iyo an Dios.” (1 Corinto 11:3) Mantang si Cristo an payo kan lalaki, kaipuhan na arogon kan mga agom na lalaki an saiyang halimbawa. Huli kaini, dapat na iaplikar an prinsipyo nin pagkapayo tanganing magin mapanggana asin maogma an pamilya. Sa katuyohan na ini, kaipuhan na trataron kan mga agom na lalaki sa mamomoton na paagi an saindang agom siring kan pagtratar ni Jesus sa saiyang piguratibong agom, an saiyang linahidan na mga disipulo.
Kun Paano Aatubangon an mga Problema nin Mag-agom
6. Paano maninigong pakiibanan kan mga agom na lalaki an saindang agom?
6 Sa maribok na kinaban ngonyan, nangorognang kaipuhan na arogon kan mga agom na lalaki an halimbawa ni Jesus sa pagpapasensia, pagkamoot, asin karigonan sa pagsuportar sa matanos na mga prinsipyo. (2 Timoteo 3:1-5) Mapadapit sa modelong iwinalat ni Jesus, mababasa niato sa Biblia: “Kamong mga agom na lalaki, padagos na makiiba sa siring na paagi sa [saindong mga agom] segun sa kaaraman.” (1 Pedro 3:7) Iyo, kaipuhan na atubangon kan mga agom na lalaki an mga problema nin mag-agom sa may kaaraman na paagi, siring kan pag-atubang ni Jesus sa mga problema. Nagtios sia nin mas dakulang mga pagbalo kisa sa tinios nin siisay man na iba pang tawo, alagad aram nia na si Satanas, an saiyang mga demonyo, asin an marompot na kinaban na ini an responsable sa mga pagbalo sa saiya. (Juan 14:30; Efeso 6:12) Nungkang ipinagngalas ni Jesus an mga pagbalo, kaya dai man maninigong ipagngalas kan mga mag-agom kun nakakaeksperyensia sinda nin “kahorasaan sa saindang laman.” An Biblia nagpapatanid na an mga nag-aaragom makakalaom na magkakaigwa kan siring na kahorasaan.—1 Corinto 7:28.
7, 8. (a) Ano an kalabot sa pakikiiba sa mga agom na babae segun sa kaaraman? (b) Taano ta maninigong mag-ako nin onra an mga agom na babae?
7 Sinasabi kan Biblia na an mga agom na lalaki maninigong makiiba sa saindang agom “segun sa kaaraman, na tinatawan sinda nin onra siring sa lalagan na mas maluya, an babae.” (1 Pedro 3:7) Imbes na dinodominar nin may kaisogan an saiyang agom, arog kan ihinula kan Biblia na ordinaryo na sanang gigibohon kan mga lalaki, an sarong agom na lalaki na nagkakamit kan pag-aprobar nin Dios magtatao nin onra sa saiyang agom. (Genesis 3:16) Mamawoton niang trataron an saiyang agom bilang sarong mahal na rogaring, na nungkang ginagamit an nakakaorog na pisikal na kosog nia tanganing kologan ini. Imbes, tatawan nia nin konsiderasyon an saboot kaini, na pirmeng tinatratar ini na may paggalang asin dignidad.
8 Taano an mga agom na lalaki ta maninigong magtao nin onra sa saindang agom? An Biblia nagsisimbag: “Mantang kamo man mga paramana sa kaibanan ninda kan dai na kutana maninigong biyaya nin buhay, tanganing an saindong mga pamibi dai maolang.” (1 Pedro 3:7) Kaipuhan na masabotan kan mga agom na lalaki na dai ibinibilang ni Jehova an lalaking nagsasamba sa Saiya na sa ano man na paagi nakakalabi sa babae na nagsasamba man sa Saiya. An mga babae na ibinilang na maninigo sa pag-aprobar nin Dios makikikabtang sa mga lalaki sa kaparehong balos na buhay na daing katapusan—na an dakol magkakamit ngani nin buhay sa langit, na duman “mayo nin lalaki o babae.” (Galacia 3:28) Kaya maninigong girumdomon kan mga agom na lalaki na an kaimbodan nin sarong tawo an nagpapangyari sa saiya na magin mahalagang marhay sa Dios. Iyan bakong kun baga an saro lalaki o babae, agom na lalaki o agom na babae, o aki ngani.—1 Corinto 4:2.
9. (a) Oyon ki Pedro, sa anong dahelan na an mga agom na lalaki maninigong magtao nin onra sa saindang agom? (b) Paano ipinaheling ni Jesus an pagtao nin onra sa mga babae?
9 An pangangaipo na trataron nin agom na lalaki an saiyang agom na may onra idinoon kan pantapos na mga tataramon ni apostol Pedro, “tanganing an saindong mga pamibi dai maolang.” Puede nanggad na magin peligroso an siring na kaolangan! Puede pa nganing magin dahelan iyan na maolang an mga pamibi kan agom na lalaki, siring kan nangyari sa nagkapirang pabayang lingkod nin Dios kan nakaagi. (Lamentacion 3:43, 44) Madonong nanggad, pag-aadalan kan Kristianong mga lalaki—mga may agom sagkod mga nagpaplanong mag-agom—kun paano trinatar ni Jesus an mga babae sa may dignidad na paagi. Maogma nia sindang inako sa grupo na nag-iiriba sa saiya sa saiyang ministeryo, asin trinatar nia sinda na may kabootan asin paggalang. Sa sarong pangyayari, sa mga babae pa ngani enot na ihinayag ni Jesus an sarong pinakanakakabiglang katotoohan, na sinasabihan sinda na baretaan an mga lalaki manongod kaiyan!—Mateo 28:1, 8-10; Lucas 8:1-3.
Halimbawa na Nangorognang Para sa mga Agom na Lalaki
10, 11. (a) Taano an mga agom na lalaki ta nangorognang kaipuhan na pag-adalan an halimbawa ni Jesus? (b) Paano an mga agom na lalaki maninigong magpaheling nin pagkamoot sa saindang agom?
10 Siring sa nasabi na, an relasyon nin agom na lalaki sa saiyang agom ikinokomparar kan Biblia sa relasyon ni Cristo sa saiyang “nobya,” na iyo an saiyang kongregasyon nin linahidan na mga parasunod. An Biblia nagsasabi: “An agom na lalaki iyo an payo kan saiyang agom na babae kun paanong si Cristo iyo man an payo kan kongregasyon.” (Efeso 5:23) An mga tataramon na ini maninigong mag-enkaminar sa mga agom na lalaki na siyasaton an klase nin pagkapayo, o pamomoon, na ipinaheling ni Jesus sa saiyang mga parasunod. Solamente paagi sa pagsiyasat na ini na maaarog nin tama kan mga agom na lalaki an halimbawa ni Jesus asin makakatao sa saindang agom nin paggiya, pagkamoot, asin pagmakolog, siring kan ginibo ni Jesus sa saiyang kongregasyon.
11 “Mga agom na lalaki, padagos nindong mamotan an saindong agom na babae,” an isinasadol kan Biblia sa mga Kristiano, “kun paanong an Cristo namoot man sa kongregasyon asin itinao an saiyang sadiri para dian.” (Efeso 5:25) Sa sinusundan na kapitulo kan Efeso, an “kongregasyon” inaapod na “hawak ni Cristo.” An simbolikong hawak na ini igwa nin dakol na miembro na lalaki sagkod babae, na an gabos sa sainda nagkokontribwir sa epektibong pagpunsionar kan hawak. Siempre, si Jesus iyo “an payo kan hawak, an kongregasyon.”—Efeso 4:12; Colosas 1:18; 1 Corinto 12:12, 13, 27.
12. Paano ipinaheling ni Jesus an pagkamoot sa piguratibong hawak nia?
12 Ipinaheling ni Jesus an pagkamoot sa piguratibo niang hawak, an “kongregasyon,” partikularmente paagi sa may pagmakolog na paglilingkod nia sa intereses kan magigin mga miembro kaiyan. Halimbawa, kan an saiyang mga disipulo pagal na, sia nagsabi: “Madia [kamo], na pribado, sa sarong puerang lugar asin magpahingalo kamo nin kadikit.” (Marcos 6:31) Ilinaladawan an aktibidad ni Jesus mga pirang oras na sana bago sia gadanon, an saro sa saiyang mga apostol nagsurat: “Si Jesus, huling namoot sa saiyang mga sadiri [an boot sabihon, an mga miembro kan piguratibong hawak nia] . . . , namoot sa sainda sagkod sa katapusan.” (Juan 13:1) Marahayon nanggad na halimbawa an itinao ni Jesus kun paano tatrataron kan mga agom na lalaki an saindang agom!
13. Paano sinasadol an mga agom na lalaki na mamotan an saindang agom?
13 Padagos na ginagamit an halimbawang itinao ni Jesus para sa mga agom na lalaki, sinadol sinda ni apostol Pablo: “An mga agom na lalaki kaipuhan na mamoot sa saindang agom na babae siring sa saindang sadiring hawak. An namomoot sa saiyang agom na babae namomoot sa saiya man sana, huli ta noarin man mayong tawo na naongis sa saiyang sadiring laman; kundi pinapakakan nia asin minamahal iyan, arog kan ginigibo man kan Cristo sa kongregasyon.” Idinagdag ni Pablo: “An lambang saro sa saindo mamoot sa saiyang agom na babae arog kan pagkamoot nia sa saiyang sadiri.”—Efeso 5:28, 29, 33.
14. Paano tinatratar nin sarong agom na lalaki an saiyang bakong sangkap na pisikal na hawak, asin ano an ipinaparisa kaini manongod sa kun paano nia maninigong trataron an saiyang agom?
14 Isip-isipa an mga tataramon ni Pablo. Tutuyohon daw na kologan nin sarong toltol an isip na lalaki an sadiri niang hawak? Kun masikyod nin sarong lalaki an saiyang tanggurangan sa bitis, hinahampak daw nia iyan huli ta pinasingkog sia kaiyan? Siempre dai! Ipinapasupog daw nin sarong agom na lalaki an saiyang sadiri sa atubangan kan saiyang mga katood o itsinitsismis daw nia an sadiri niang mga pagkukulang? Dai! Kun siring, taano ta magtataram sia nin makolog sa saiyang agom, o kokologan pa ngani nia ini sa pisikal, kun ini napasala? Maninigong isipon nin mga agom na lalaki bako sanang an sadiri nindang kapakanan kundi an sa agom man ninda.—1 Corinto 10:24; 13:5.
15. (a) Ano an ginibo ni Jesus kan an saiyang mga disipulo magpaheling nin kaluyahan bilang tawo? (b) Anong mga leksion an puedeng manodan sa halimbawa nia?
15 Estudyare kun paano nagpaheling nin pagmakolog si Jesus sa saiyang mga disipulo kan banggi bago sia magadan, kan magpaheling sinda nin kaluyahan bilang tawo. Sa ibong kan paorootrong pakiolay nia na mamibi sinda, tolong beses sindang napatorog sa hardin nin Getsemani. Bigla na sana, pinalibotan sinda nin armadong mga lalaki. Hinapot ni Jesus an mga lalaki: “Siisay an hinahanap nindo?” Kan magsimbag sinda: “Si Jesus na Nazareno,” sia nagsimbag: “Ako sia.” Naaaraman na “nag-abot na an oras” kan saiyang kagadanan, sia nagsabi: “Kun siring, kun ako an hinahanap nindo, togotan nindong humale an mga ini.” Pirmeng iniisip ni Jesus an ikakarahay kan saiyang mga disipulo—na kabtang kan saiyang piguratibong nobya—asin naggibo sia nin paagi na makadulag sinda. Paagi sa pag-adal kun paano trinatar ni Jesus an saiyang mga disipulo, an mga agom na lalaki makakakua nin dakol na prinsipyo na ikakaaplikar ninda kun paano ninda maninigong trataron an saindang agom.—Juan 18:1-9; Marcos 14:34-37, 41.
An Pagkamoot ni Jesus Bakong Sentimental
16. Ano an nagin saboot ni Jesus manongod ki Marta, pero paano nia ini itinanos?
16 An Biblia nagsasabi: “Namotan ni Jesus si Marta asin an saiyang tugang na babae patin si Lazaro,” na parateng inaako sia sa saindang harong bilang bisita. (Juan 11:5) Pero, dai nag-alangan si Jesus na hatolan si Marta kan magtao ini nin sobrang atension sa pagkakan na inaandam kaini, na sa siring nakalimitar sa panahon kaini na umako nin espirituwal na pagtotokdo hale sa saiya. Sia nagsabi: “Marta, Marta, ika nahahadit asin nariribok manongod sa dakol na bagay. Minsan siring, nagkapira sanang bagay an kaipuhan, o saro sana.” (Lucas 10:41, 42) Daing duwa-duwa na an risang-risang kapadangatan nia ki Marta an nagin dahelan na magian sa boot na inako kaini an saiyang hatol. Kaagid kaiyan, maninigong trataron kan mga agom na lalaki an saindang agom sa maboot asin mamomoton na paagi, na ginagamit an piniling marhay na mga tataramon. Pero, kun kaipuhan an pagtatanos, angay na ipahayag iyan siring kan ginibo ni Jesus.
17, 18. (a) Paano sinaway ni Pedro si Jesus, asin taano ta kinaipuhan na itanos si Pedro? (b) Ano an responsabilidad nin agom na lalaki?
17 Sa saro pang pangyayari, ipinaliwanag ni Jesus sa saiyang mga apostol na kaipuhan siang magduman sa Jerusalem, na duman sia pepersegiron kan ‘kamagurangan na lalaki asin mga poon na saserdote patin mga eskriba, asin gagadanon, patin sa ikatolong aldaw bubuhayon liwat.’ Sa puntong ini, isiniblag ni Pedro si Jesus asin pinonan na sawayon sia, na sinasabi: “Maherak ka sa saimong sadiri, Kagurangnan; dai ini noarin man mangyayari sa saimo.” Malinaw nanggad, an pagmansay ni Pedro pinalibog nin pagigin sentimental. Angay idto na itanos. Kaya si Jesus nagsabi sa saiya: “Padian ka sa hudian ko, Satanas! Ika sarong singkogan sa sako, huli ta iniisip mo, bakong an mga kaisipan nin Dios, kundi an sa mga tawo.”—Mateo 16:21-23.
18 Isinabi pa sana ni Jesus an kabotan nin Dios—arin na baga, na sia magtitios nin dakol na bagay asin gagadanon. (Salmo 16:10; Isaias 53:12) Kaya napasala si Pedro kan sawayon nia si Jesus. Iyo, kaipuhan ni Pedro an marigon na pagtatanos, arog kan kaipuhan niato gabos kun beses. Bilang payo kan pamilya, an agom na lalaki may autoridad asin responsabilidad na itanos an mga miembro kan pamilya, kaiba an saiyang agom. Minsan ngani tibaad kaipuhan an karigonan, an pagtatanos na ini maninigong itao sa maboot asin mamomoton na paagi. Kaya kun paanong tinabangan ni Jesus si Pedro na mansayon nin tama an mga bagay-bagay, an mga agom na lalaki kun beses tibaad kaipuhan man na gibohon iyan sa saindang agom. Halimbawa, tibaad kaipuhan na sabihon nin sarong agom na lalaki sa maboot na paagi kun taano ta kaipuhan an pagliliwat kun an gubing o paggamit nin alahas o mga kosmetik kan saiyang agom nagpopoon nang rumayo sa mabining arogan na irinerekomendar sa Kasuratan.—1 Pedro 3:3-5.
Marahay Para sa mga Agom na Lalaki na Magin Mapasensia
19, 20. (a) Anong problema an tuminalubo sa tahaw kan mga apostol ni Jesus, asin paano iyan trinatar ni Jesus? (b) Gurano kamapanggana an mga paghihingoa ni Jesus?
19 Kun igwa nin sala na kaipuhan na tawan nin atension, an mga agom na lalaki maninigong dai pirmeng maglaom na tolos na magigin mapanggana an sinserong mga paghihingoa ninda na itanos iyan. Kinaipuhan ni Jesus an padagos na paghihingoa tanganing itanos an mga aktitud kan saiyang mga apostol. Halimbawa, nagkaigwa nin pagriribal sa tahaw ninda na naheling giraray sa pagtatapos kan ministeryo ni Jesus. Pinagdiskutiran ninda kun siisay sa sainda an garo baga pinakadakula. (Marcos 9:33-37; 10:35-45) Dai nahaloy pakatapos kan ikaduwa kan siring na mga pangyayari, inareglo ni Jesus na iselebrar sa pribado an huri niang Paskua kaiba ninda. Sa okasyon na iyan, mayo ni saro sa sainda an naggibo nin inisyatiba na gibohon an pinagkatodan nang menos na paglilingkod na paghanaw sa maalpog na mga bitis kan iba. Ginibo iyan ni Jesus. Dangan sinabi nia: “Ako nagtao sa saindo nin arogan.”—Juan 13:2-15.
20 An mga agom na lalaki na nagpapaheling nin mapakumbabang aktitud kapareho kan ki Jesus posibleng marhay na aakoon an kooperasyon asin suporta kan saindang agom. Alagad kaipuhan an pasensia. Paghaloyhaloy kan banggi man sanang iyan nin Paskua, an mga apostol nagdiriskutiran giraray mapadapit sa kun siisay sa sainda an garo baga pinakadakula. (Lucas 22:24) An mga pagbabago sa mga aktitud asin gawe-gawe parateng nangangaipo nin panahon asin gradwal. Pero, kapakipakinabang nanggad kun nangyayari an positibong mga resulta, arog kan nangyari sa mga apostol!
21. Kun napapaatubang sa mga problema ngonyan, ano an isinasadol sa mga agom na lalaki na girumdomon asin arogon?
21 Ngonyan, an pag-agoman napapaatubang sa mas dakulang mga problema orog kisa kasuarin man. Dakol an dai na sineseryoso an mga kapanugaan ninda sa kasal. Huli kaini, an mga agom na lalaki naghohorophorop sa ginikanan nin pag-agoman. Girumdomon na an pag-agoman naggikan sa Dios, na pinonan asin inestablisar kan satong mamomoton na Dios, si Jehova. Itinao nia an saiyang Aki, si Jesus, bako sanang bilang satong Paratubos—satong Paraligtas—kundi patin bilang sarong modelo na dapat na arogon kan mga agom na lalaki.—Mateo 20:28; Juan 3:29; 1 Pedro 2:21.
Ano an Isisimbag Nindo?
• Taano ta mahalaga na rekonoseron niato an ginikanan nin pag-agoman?
• Sa anong mga paagi ineenkaminar an mga agom na lalaki na mamotan an saindang agom?
• Anong mga halimbawa kan pagtratar ni Jesus sa saiyang mga disipulo an nagpapaheling kun paano maninigong gamiton kan agom na lalaki an arog-Cristong pagkapayo?
[Ritrato sa pahina 14]
Taano ta maninigong pag-adalan kan mga agom na lalaki an mga halimbawa kun paano trinatar ni Jesus an mga babae?
[Ritrato sa pahina 15]
Kan an saiyang mga disipulo pagal na, nagpaheling si Jesus nin konsiderasyon
[Ritrato sa pahina 16]
An mga agom na lalaki maninigong maghatol sa saindang agom sa maboot, piniling marhay na mga tataramon