KAPITULO 10
Pag-agom—Sarong Regalo Hale sa Mamomoton na Dios
“An lubid na tinolotolo dai tolos mapapatod.”—ECLESIASTES 4:12.
1, 2. (a) Mapadapit sa mga bagong kasal, ano kun beses an tibaad iniisip-isip niato, asin taano? (b) Anong mga hapot an pag-oolayan niato sa kapitulong ini?
NAOOGMA daw kamong mag-atender sa mga kasal? Dakol an naoogma, huling an siring na mga okasyon puedeng magin nakakagayagayang marhay. Naheheling nindo na magayonon an sulot kan ikakasal. Bako sana iyan, may dakulang kagayagayahan sa saindang lalawgon! Sa aldaw na ini, sinda maogmahon, asin garo baga pano nin paglaom asin panuga an saindang ngapit.
2 Pero, dapat na admitiron na sa dakol na bagay an institusyon nin pag-agoman pano nin problema ngonyan. Minsan ngani naglalaom kita na magigin mapanggana an bagong kasal, tibaad kun beses nag-iisip-isip kita: ‘Magigin maogma daw an mag-agom na ini? Magdadanay daw sinda?’ An simbag sa mga hapot na iyan madepende sa kun baga an mag-agom magtitiwala sa hatol nin Dios dapit sa pag-agom asin iaaplikar ninda iyan. (Talinhaga 3:5, 6) Kaipuhan nindang gibohon iyan tanganing magdanay sa pagkamoot nin Dios. Magkonsentrar kita ngonyan sa simbag kan Biblia sa apat na hapot na ini: Taano ta maagom an saro? Kun ika maagom, siisay an maninigo mong pilion na magin agom? Paano ka makakapag-andam para sa pag-agom? Asin ano an makakatabang sa mag-agom na magdanay na maogma?
TAANO TA MAAGOM AN SARO?
3. Taano ta bakong madonong na mag-agom huli sa bakong mahalagang mga dahelan?
3 Naniniwala an nagkapira na an pag-agom kaipuhan sa kaogmahan—na dai kamo makokontento o dai kamo magigin magayagaya sa buhay kun dai kamo makakapag-agom. Bako nanggad totoo iyan! Si Jesus, na daing agom, nagsasabi na an pagigin daing agom sarong balaog asin sinasadol nia an mga makakagibo kaiyan na magtao nin lugar para dian. (Mateo 19:11, 12) Ipinaliwanag man ni apostol Pablo an mga bentaha nin pagigin daing agom. (1 Corinto 7:32-38) Dai naggibo si Jesus, ni si Pablo, nin reglamento sa bagay na ini; sa katunayan, an ‘pangangalad na mag-agom’ iiniba sa “katokdoan nin mga demonyo.” (1 Timoteo 4:1-3) Pero, an pagigin daing agom kadakol nin bentaha para sa mga gustong maglingkod ki Jehova na mayo nin disturbo. Kun siring, bakong madonong na mag-agom huli sa bakong mahalagang mga dahelan, siring kan impluwensia nin kairiba.
4. An marahay na pag-agoman nagtatao nin anong pundasyon para sa pagpadakula nin aki?
4 Sa ibong na lado, igwa daw nin balidong mga dahelan na mag-agom an saro? Igwa. An pag-agom saro man na regalo hale sa satong mamomoton na Dios. (Genesis 2:18) Kaya igwa iyan nin nagkapirang bentaha asin nin potensial na magtao nin mga bendisyon. Halimbawa, an marahay na pag-agoman iyo an pinakamarahay na pundasyon para sa buhay pampamilya. An mga aki nangangaipo nin marigon na kamugtakan na dian may mga magurang na mapadakula sa sainda, na nagtatao nin pagkamoot, disiplina, asin paggiya. (Salmo 127:3; Efeso 6:1-4) Minsan siring, an pagkaigwa nin aki bako sanang iyo an dahelan tanganing mag-agom.
5, 6. (a) Oyon sa Eclesiastes 4:9-12, ano an nagkapira sa praktikal na mga pakinabang nin pagigin dayupot na magkatood? (b) Paano ikakaagid sa lubid na tinolotolo an pag-agoman?
5 Isipon nindo an pinakatemang teksto sa kapitulong ini pati na an konteksto kaini: “Mas marahay an duwa kisa sa saro, huli ta igwa sinda nin marahay na balos sa saindang kahigosan. Huli ta kun an saro sa sainda mapukan, mapapatindog kan saro an saiyang kaibanan. Alagad ano an mangyayari sa nagsosolo na napukan kun mayo nin iba na mapatindog sa saiya? Apuera dian, kun an duwa magkataed na mahigda, sinda siertong maiimbongan; alagad paano mapaimbong an nagsosolo? Asin kun may saro na kayang daogon an nagsosolo, an duwa makakapanindogan tumang sa saiya. Asin an lubid na tinolotolo dai tolos mapapatod.”—Eclesiastes 4:9-12.
6 Sa pangenot, an tekstong ini nanonongod sa kahalagahan nin pagigin magkatood. Siempre, an mag-agom an pinakadayupot na magkatood. Siring kan ipinapaheling kan tekstong ini, sa siring na relasyon an mag-agom puedeng magtinabangan, magrinangahan, asin magprotehir sa lambang saro. An pag-agoman nangorognang makosog kun bako sanang duwang tawo an nasa relasyon na iyan. An lubid na dinuwaduwa, siring kan ipinaparisa kan bersikulong ini, puedeng mapatod. Alagad an lubid na tinolotolo mas depisil nanggad na patodon. Kun an pagpaogma ki Jehova an parehong ineenot kan mag-agom, an saindang pag-agoman kaagid kan lubid na iyan na tinolotolo. Si Jehova totoong kabtang kan pag-agoman na iyan, kaya an relasyon na iyan makosogon nanggad.
7, 8. (a) Anong hatol an isinurat ni Pablo para sa daing agom na mga Kristiano na nasasakitan na labanan an seksuwal na mga pagmawot? (b) An Biblia nagtatao sa sato nin anong realistikong pagmansay dapit sa pag-agom?
7 Sa pag-agoman sana tamang mapapanigoan an seksuwal na mga pagmawot. Sa kamugtakan na ini, an seksuwal na relasyon angay na ibinibilang na gikanan nin dakulang kaogmahan. (Talinhaga 5:18) Kun an saro na daing agom lihis na sa inaapod kan Biblia na “pagbukad nin pagkahoben”—an panahon na an seksuwal na mga pagmawot enot na nagigin makosog—tibaad nasasakitan pa man giraray sia na labanan an seksuwal na mga pagmawot. Kun dai kokontrolon an siring na mga pagmawot, puede iyan na magbunga nin maati o salang gibo. Pinasabngan si Pablo na isurat an hatol na ini para sa mga daing agom: “Kun sinda mayo nin pagpupugol sa sadiri, mag-agom sinda, huli ta mas marahay pang mag-agom kisa maglaad sa horot.”—1 Corinto 7:9, 36; Santiago 1:15.
8 Ano man an dahelan na nagmomotibar sa saro na sia mag-agom, marahay na magin realistiko. Siring kan pagkasabi ni Pablo, an mga nag-aagom “magkakaigwa nin kahorasaan sa saindang laman.” (1 Corinto 7:28) An mga may agom napapaatubang sa mga problema na dai mapapaatubang sa mga daing agom. Pero, kun gusto nindong mag-agom, paano kamo magkakaigwa nin mas dikit na problema asin mas dakol na bendisyon? An sarong paagi iyo na madonong na pumili nin magigin agom.
SIISAY AN PUEDENG MAGIN MARAHAY NA AGOM?
9, 10. (a) Paano iinilustrar ni Pablo an peligro nin pagkaigwa nin dayupot na relasyon sa mga daing pagtubod? (b) Sa parate, ano an nagigin resulta kan pagbaliwala sa hatol nin Dios na dai mag-agom nin daing pagtubod?
9 Pinasabngan si Pablo na isurat an sarong mahalagang marhay na prinsipyo na maninigong iaplikar kun nagpipili nin magigin agom: “Dai kamo makipagsakal na bakong timbang sa mga daing pagtubod.” (2 Corinto 6:14) An saiyang ilustrasyon basado sa totoong buhay sa pag-oma. Kun magkaibanan na sasakalan an duwang hayop na magkalaen na gayo an kadakulaan o kosog, pareho iyan na masasakitan. Kaagid kaiyan, kun nagin mag-agom an may pagtubod asin daing pagtubod, daing duda na magkakaigwa sinda nin dai pagkakaoyon asin tension. Kun an saro sa mag-agom gustong magdanay sa pagkamoot ni Jehova asin an agom nia mayo nin interes dian, an saindang mga prioridad sa buhay dai magkakapareho, asin posibleng marhay na maresulta iyan sa grabeng kadepisilan. Huli kaini, sinadol ni Pablo an mga Kristiano na mag-agom “basta sa Kagurangnan.”—1 Corinto 7:39.
10 Sa nagkapirang kamugtakan, an daing agom na mga Kristiano nagkongklusyon na an bakong timbang na pakipagsakal mas marahay kisa sa kapungawan na namamatean ninda sa presente. An nagkapira nagdesisyon na baliwalaon an hatol na nasa Biblia, asin sinda nag-agom nin bakong lingkod ni Jehova. Parate na makamomondo an resulta. An agom ninda dai ninda naeestoryahan dapit sa pinakaimportanteng mga bagay sa buhay. An kapungawan na ibinubunga kaiyan tibaad mas grabe pa kisa sa ano man na naeksperyensiahan ninda bago sinda nag-agom. Nakakaogma, igwa nin rinibong daing agom na Kristiano na nagtitiwala asin maimbod na nagsusunod sa hatol nin Dios sa bagay na ini. (Salmo 32:8) Minsan ngani nag-aasa sinda na makapag-agom sa maabot na panahon, nagdadanay sindang daing agom sagkod na makakua sinda nin magigin agom na kabilang sa mga nagsasamba ki Jehova Dios.
11. Ano an makakatabang sa saindo na madonong na pumili nin magigin agom? (Helingon man an “Ano an Hinahanap Ko sa Gusto Kong Magin Agom?”)
11 Siempre, bakong gabos na lingkod ni Jehova automatikong angay na magin agom. Kun kamo nag-iisip nang mag-agom, humanap kamo nin saro na kabagay nindo an personalidad, kapareho nindo an espirituwal na mga pasohan, asin an pagkamoot sa Dios. An grupong maimbod na oripon nagtatao nin kadakol na artikulo dapit sa temang ini, asin marahay na mapagngayongayo nindong isipon an siring na mga hatol na sono sa Kasuratan, na tinotogotan iyan na maggiya sa saindo sa paggibo kan importanteng desisyon na ini.a—Salmo 119:105.
12. Anong kostumbre mapadapit sa pag-agom an ginigibo sa dakol na nasyon, asin anong halimbawa sa Biblia an nagtatao nin giya dapit digdi?
12 Sa dakol na nasyon, nagin nang kostumbre na an mga magurang an nagpipili nin magigin agom kan saindang aki. Sa mga kulturang iyan, an kadaklan nagkakaoroyon na an mga magurang an igwa nin orog na kadonongan asin eksperyensia na kaipuhan sa paggibo nin siring kaimportanteng pagpili. Sa parate, nagigin mapanggana an pag-agoman na kasundoan nin mga magurang, arog kaidtong mga panahon kan Biblia. An halimbawa ni Abraham sa pagsugo sa saiyang surugoon na ihanap nin magigin agom si Isaac igwa nin itinotokdo sa mga magurang na tibaad arog man kaiyan an kamugtakan ngonyan. Dai interesado si Abraham sa kuarta asin posisyon sa sosyedad. Imbes, sia desididong naghingoa na makahanap nin magigin agom para ki Isaac sa mga tawong nagsasamba ki Jehova.b—Genesis 24:3, 67.
PAANO KAMO MAKAKAPAG-ANDAM PARA SA MAPANGGANANG PAG-AGOM?
13-15. (a) Paano makakatabang an prinsipyo na yaon sa Talinhaga 24:27 sa sarong hoben na lalaki na nag-iisip nang mag-agom? (b) Ano an puedeng gibohon nin sarong hoben na babae tanganing makapag-andam para sa pag-agom?
13 Kun ika seryosong nag-iisip na mag-agom, marahay na ihapot mo sa saimong sadiri, ‘Talaga daw na andam na ako?’ An simbag dai sana nakadepende sa saboot mo manongod sa pagkamoot, sekso, pagkaigwa nin kaibaiba, o pagkaigwa nin aki. Imbes, may espesipikong mga katuyohan na maninigong pag-isipan kan lambang magigin agom na lalaki o agom na babae.
14 Maninigong maingat na pag-isipan nin sarong hoben na lalaki na naghahanap nin magigin agom an prinsipyong ini: “Andama an saimong gigibohon sa luwas, asin andama iyan para sa saimo sa oma. Pagkatapos dapat man na pakosogon mo an saimong kasararo sa harong.” (Talinhaga 24:27) Ano an idinodoon kaiyan? Kan mga panahon na idto, kun gusto nin sarong lalaki na ‘pakosogon [sa literal, “itogdok”] an saiyang kasararo sa harong,’ o magkaigwa nin pamilya paagi sa pag-agom, kaipuhan na hapoton nia an saiyang sadiri, ‘Andam na daw akong mag-asikaso asin magsustento nin agom asin magigin mga aki?’ Kaipuhan nguna niang magtrabaho, na inaasikaso an saiyang oma, o mga pananom. Aplikado man ngonyan an prinsipyong iyan. An sarong lalaki na gustong mag-agom kaipuhan na mag-andam para sa responsabilidad na iyan. Sagkod na kaya kan saiyang hawak, kaipuhan siang magtrabaho. Ipinapaheling kan Tataramon nin Dios na an sarong lalaki na dai nag-aasikaso para sa pisikal, emosyonal, asin espirituwal na mga pangangaipo kan saiyang pamilya mas maraot pa sa saro na daing pagtubod!—1 Timoteo 5:8.
15 An sarong babae na nagdesisyon na magpaagom minaoyon man na akoon an dakol na magabat na responsabilidad. Inoomaw kan Biblia an nagkapira sa mga abilidad asin kualidad na puedeng kaipuhan nin agom na babae mantang sia nagtatabang sa saiyang agom asin nag-aasikaso sa saiyang pamilya. (Talinhaga 31:10-31) Talagang nagigin maimot an mga lalaki asin babae na nag-aapurang mag-agom asin dai nag-aandam na akoon an kalabot na mga responsabilidad, na dai iniisip kun ano an puede nindang itao sa magigin agom ninda. Pero, orog sa gabos, kaipuhan na magin andam sa espirituwal an mga nagpaplano nang mag-agom.
16, 17. Anong mga prinsipyo na sono sa Kasuratan an maninigong horophoropon kan mga nag-aandam nang mag-agom?
16 Kalabot sa pag-andam para sa pag-agom an paghorophorop sa papel na iinasignar nin Dios sa agom na lalaki asin agom na babae. Kaipuhan na maaraman nin lalaki kun ano an kahulogan kan pagigin payo nin Kristianong pamilya. An papel na ini bakong lisensia na magin maisog. Imbes, dapat niang arogon an paagi ni Jesus sa pagsagibo kan saiyang pagkapayo. (Efeso 5:23) Siring man, kaipuhan na masabotan nin sarong Kristiana an may dignidad na papel kan agom na babae. Magigin andam daw siang magpasakop sa “ley kan saiyang agom na lalaki”? (Roma 7:2) Sia sakop na kan ley ni Jehova asin ni Cristo. (Galacia 6:2) An autoridad kan saiyang agom sa pamilya nangangahulogan nin saro pang ley. Sia daw magigin mapagsuportar asin mapagpasakop kun dapit sa autoridad nin bakong sangkap na lalaki? Kun iyan dai nia gusto, marahay pang dai na sia magpaagom.
17 Dugang pa, an kada saro sa mag-agom kaipuhan na magin andam na asikasohon an nangongorog na mga pangangaipo kan saiyang agom. (Filipos 2:4) Si Pablo nagsurat: “An lambang saro sa saindo mamoot man sa saiyang agom na babae arog kan pagkamoot nia sa saiyang sadiri; sa ibong na kampi, an agom na babae maninigong magkaigwa nin hararom na paggalang sa saiyang agom.” Paagi sa pasabong nin Dios, nasabotan ni Pablo na nangorognang kaipuhan na mamatean kan lalaki an hararom na paggalang sa saiya kan saiyang agom. Asin nangorognang kaipuhan na mamatean kan babae na namomotan sia kan saiyang agom.—Efeso 5:21-33.
Durante nin pag-ilusyonan, dakol na magkailusyon an madonong na nag-iiba nin tsaperon
18. Taano ta an mga magkailusyon maninigong magpaheling nin pagpupugol sa sadiri sa panahon nin pag-ilusyonan?
18 Kun siring, an pag-ilusyonan bako sanang panahon nin pag-ogma. Panahon iyan tanganing manodan nin lalaki asin babae kun paano tamang tatrataron an lambang saro, tanganing aramon kun baga madonong na mag-agom. Panahon man iyan na magpaheling nin pagpupugol sa sadiri! Puedeng magin makosogon an sugot na magpaheling nin pisikal na kadayupotan—ini huli ta an atraksion natural sana. Minsan siring, lilikayan kan mga totoong nagkakaminootan an ano man na gibo na makakaraot sa espirituwalidad kan namomotan. (1 Tesalonica 4:6) Kaya kun kamo nag-iilusyonan, magkaigwa nin pagpupugol sa sadiri; pakikinabangan nindo an kualidad na iyan sa bilog nindong buhay, mag-agom man kamo o dai.
PAANO NINDO MAPAGDADANAY AN PAG-AGOMAN?
19, 20. Paano maninigong magin laen an pagmansay nin Kristiano dapit sa pag-agom kisa sa pagmansay nin dakol sa kinaban ngonyan? Iilustrar.
19 Tanganing mapagdanay nin mag-agom an saindang pag-agoman, kaipuhan na igwa sinda nin tamang pagmansay sa kapanugaan. Sa mga nobela asin pelikula, an pag-agoman parateng may maogmang pagtatapos na iyo an gustong-gusto nin mga tawo. Pero, sa tunay na buhay, an pag-agoman bakong pagtatapos; iyan kapinonan—an pagpopoon nin sarong bagay na dinisenyo ni Jehova na magdanay. (Genesis 2:24) Makamomondo, bako iyan an pagmansay kan kadaklan sa kinaban ngonyan. Sa nagkapirang kultura, sinasabi kan mga tawo na an pag-agom garo “pagbutngol nin duwang lubid.” Tibaad dai ninda narerealisar na angay nanggad na ilinaladawan kan ilustrasyon na iyan an pagmansay nin kadaklan dapit sa pag-agom. Taano man? Minsan ngani an marahay na butngol magdadanay na higot sagkod na kaipuhan iyan, importante man na iyan madaling butngolon asin madaling hubadon.
20 An pag-agom minamansay nin dakol ngonyan na temporaryo sana. Tolos-tolos sindang minalaog dian huli ta iniisip ninda na mapapanigoan kaiyan an saindang mga pangangaipo, alagad inaasahan ninda na tolos-tolos man sindang makakaluwas dian kun garo baga may problema na. Pero, girumdomon nindo an ilustrasyon na ginagamit kan Biblia para sa relasyon na siring kan pag-agoman—an lubid. An mga lubid o pisi na ginibo para sa mga barkong naglalayag dinisenyo na magdanay, na nungkang mabâkad o mabadbad, dawa sa pinakamakosog na bagyo. Kaagid kaiyan, an pag-agoman dinisenyo na magdanay. Girumdomon, si Jesus nagsabi: “An pinagsaro nin Dios dai pagsuwayon nin siisay man.” (Mateo 19:6) Kun maagom kamo, kaipuhan na arog man kaiyan an pagmansay nindo sa pag-agoman. Nagigin pagabat daw an pag-agoman dahel sa siring na klase nin kapanugaan? Dai.
21. Kaipuhan na papagdanayon kan mag-agom an anong pagmansay sa lambang saro, asin ano an puedeng makatabang sa sainda na gibohon iyan?
21 Kaipuhan na papagdanayon kan agom na lalaki asin babae an tamang pagmansay sa lambang saro. Kun nagmamaigot an kada saro na helingon an marahay na mga kualidad asin paghihingoa kan saro, an pag-agoman magigin gikanan nin kagayagayahan asin kaginhawahan. Bako daw realistiko an pagkaigwa nin siring na positibong pagmansay sa bakong sangkap na agom? Si Jehova dai noarin man nagin bakong realistiko, pero nananarig kita sa saiya na igwa sia nin positibong pagmansay sa sato. An salmista naghapot: “Kun mga sala an saimong binabantayan, O Jah, O Jehova, siisay an makakatindog?” (Salmo 130:3) An mga mag-agom kaipuhan na parehong may positibong pagmansay asin mapagpatawad sa lambang saro.—Colosas 3:13.
22, 23. Paano nagtao si Abraham asin Sara nin marahay na halimbawa para sa mga mag-agom ngonyan?
22 An pag-agoman puedeng magin orog na bendisyon mantang nagdadanay iyan sa pag-agi nin mga taon. Ipinapaheling sa sato kan Biblia an pag-agoman ni Abraham asin Sara kan sinda may edad na. An saindang buhay sierto nanggad na bako man na mayong mga kasakitan asin problema. Imahinara kun ano an nagin kamugtakan ni Sara, sarong babae na posibleng labi nang 60 anyos, kan bayaan nia an saiyang komportableng harong sa maoswag na siudad nin Ur asin mag-erok sa mga tolda sa natatada pa niang buhay. Pero, nagpasakop sia sa pagkapayo kan saiyang agom. Huling sia sarong totoong komplemento asin katabang ni Abraham, sia magalang na nagtabang tangani na magin mapanggana an mga desisyon ni Abraham. Asin an saiyang pagpasakop bakong paimbabaw. Dawa “sa boot nia,” inapod niang kagurangnan an saiyang agom. (Genesis 18:12; 1 Pedro 3:6) Hale sa puso an paggalang nia ki Abraham.
23 Siempre, dai man iyan nangangahulogan na si Abraham asin Sara pirmeng magkaoyon sa mga bagay-bagay. Sarong beses, nagtao si Sara nin suhestion na “dai nanggad nagustohan” ni Abraham. Pero, sa instruksion ni Jehova, mapakumbabang naghinanyog si Abraham sa saiyang agom asin nagin bendisyon idto sa pamilya. (Genesis 21:9-13) An mga mag-agom ngonyan, dawa an mga haloy nang mag-agom, igwa nin dakol na manonodan sa diosnon na mag-agom na ini.
24. Anong klase nin mga pag-agoman an nagtatao nin onra ki Jehova Dios, asin taano?
24 Sa Kristianong kongregasyon, kadakol nin mag-agom na maogma—na an agom na babae may hararom na paggalang sa saiyang agom, namomotan asin tinatawan nin onra kan agom na lalaki an saiyang agom, asin nagtitinabangan sinda na enoton sa gabos na bagay an paggibo kan kabotan ni Jehova. Kun kamo magdesisyon na mag-agom, logod na madonong na pilion nindo an saindong magigin agom, mag-andam na marhay para sa pag-agom, asin maghingoa na magkaigwa nin matoninong patin mamomoton na pag-agoman na nagtatao nin onra ki Jehova Dios. Kun arog kaiyan, an saindong pag-agoman siertong matabang sa saindo na magdanay sa pagkamoot nin Dios.
a Helingon an kapitulo 2 kan An Sekreto sa Kaogmahan nin Pamilya, na ipinublikar kan Mga Saksi ni Jehova.
b An nagkapirang maimbod na patriarka igwa nin labi sa sarong agom. Kan panahon kan mga patriarka asin kan Israel sa laman, tinogotan ni Jehova an poligamiya. Bako sia an nagpoon na magboot kaiyan, alagad kinontrol nia iyan. Minsan siring, ginigirumdom nin mga Kristiano na dai na tinotogotan ni Jehova an poligamiya sa mga nagsasamba sa saiya.—Mateo 19:9; 1 Timoteo 3:2.