Kun Paano Mamimidbid Asin Dadaogon an Ano Man na Espirituwal na Kaluyahan

SEGUN SA GRIEGONG MITOLOHIYA, SI AQUILES AN PINAKAMAPUSO SA MGA guerrerong Griego sa Guerra de Troya, sarong kampanya tumang sa siudad nin Troya. Sinasabi sa leyenda na kan omboy pa si Aquiles, ibinuntog sia kan saiyang ina sa tubig kan Salog nin Estigia, sa siring sia nagin daing kadaogan apuera duman sa kinaptan sa saiya kan saiyang ina—an bantog na bool ni Aquiles. Sa kabtang na iyan eksaktong tuminama an nakagagadan na pana, na inasintar ni Paris, na aking lalaki ni Hadeng Priam nin Troya, asin guminadan ki Aquiles.

An mga Kristiano soldados ni Cristo, na may espirituwal na pakikilaban. (2 Timoteo 2:3) “Kita nakikipaglaban,” an paliwanag ni apostol Pablo, “bakong tumang sa dugo asin laman, kundi tumang sa mga gobyerno, tumang sa mga autoridad, tumang sa mga namamahala sa kinaban sa kadikloman na ini, tumang sa maraot na mga puersang espiritu sa langitnon na mga lugar.” Iyo, an satong mga kaiwal daing iba kundi si Satanas na Diablo asin an mga demonyo.—Efeso 6:12.

Malinaw nanggad, ini bakong patas na labanan kun bakong huli sa tabang na inaako niato hale ki Jehova Dios, na ilinaladawan kaidto pa bilang “lalaking parapakilaban.” (Exodo 15:3) Tanganing protehiran an satong sadiri sa bisyosong mga kaiwal niato, kita tinatawan nin espirituwal na pangalasag. Iyan an dahelan kaya an apostol nagsadol: “Isulog an bilog na pangalasag hale sa Dios tanganing kamo marigon na makapanindogan tumang sa mga pakana kan Diablo.”—Efeso 6:11.

Daing duda, an pangalasag na itinao ni Jehova Dios primera klase, na kayang labanan dawa anong klaseng espirituwal na pananalakay. Helinga na sana an lista na itinao ni Pablo: hagkos nin katotoohan, takop sa daghan na katanosan, sandalyas kan maogmang bareta, dakulang kalasag nin pagtubod, takop sa payo na kaligtasan, asin espada kan espiritu. Ano pang mas marahay na kasangkapan an maaasahan nin saro? Sulog an siring na pangalasag, yaon sa sarong Kristianong soldados an gabos na oportunidad na manggana, sa ibong kan nakalulunos na disbentaha.—Efeso 6:13-17.

Minsan ngani an espirituwal na pangalasag hale ki Jehova primera klase asin gikanan nin seguridad para sa sato, dai kita dapat magin kampante. Ginigirumdom an dai daang kadaogan na si Aquiles, posible daw na kita man tibaad igwa nin maluyang kabtang, nin espirituwal na bool ni Aquiles? Iyan puedeng nakagagadan kun kita matiempohan nin bigla.

Siyasaton an Saindong Espirituwal na Pangalasag

An sarong ice skater na duwang beses nang nanggana nin bulawan na medalya sa Olimpiks, na minalataw na nasa pinakamarahay na kondisyon nin hawak, bigla na sanang napukan asin nagadan durante nin sarong pagpraktis. Dai nahaloy pakatapos kaiyan ibinareta sa The New York Times an sarong nakapapepensar na bareta: “Kabanga kan 600,000 na Amerikano na inaatake sa puso kada taon mayo nin antemanong mga sintomas.” Malinaw nanggad, an kamugtakan kan satong salud dai madedeterminaran paagi sana sa kun ano an namamatean niato.

Kapareho man iyan pag-abot sa satong espirituwal na ikararahay. An sadol kan Biblia: “Mag-ingat an siisay man na naghohona na nagtitindog na dai sia mapukan.” (1 Corinto 10:12) Dawa ngani an satong espirituwal na pangalasag iyo an pinakamarahay na makukua, puedeng tumalubo an kaluyahan. Ini huli ta kita namundag sa kasalan, asin an satong makasalan asin bakong sangkap na naturalesa puedeng pasil na daogon an satong desisyon na gibohon an kabotan nin Dios. (Salmo 51:5) Sa ibong kan satong marahay na mga intension, an satong traydor na puso puedeng dayaon kita paagi sa pag-imbento nin nakaeengganyong mga pangangatanosan o sarahotan, kaya pasil niatong dai naiintindi an satong kaluyahan asin nadadaya an satong sadiri na isipon na areglado an gabos.—Jeremias 17:9; Roma 7:21-23.

Dugang pa, kita nabubuhay sa sarong kinaban na an pakamidbid sa tama saka sala sa parate pinalilibog asin binibiribid. Kun baga an sarong bagay tama o sala puedeng determinaran paagi sa pagmate nin saro. An kaisipan na arog kaini pinalalakop sa mga anunsio, popular na pag-aling-aling, asin media. Siempre pa, kun kita bakong maingat, kita puedeng pamugtakon an boot na magkaigwa kan siring na kaisipan, asin an satong espirituwal na pangalasag tibaad magpoon na lumuya.

Imbes na maholog sa siring na peligrosong situwasyon, maninigo niatong himateon an sadol kan Biblia: “Padagos na baloon kun baga kamo nasa pagtubod, padagos na patunayan kun ano man nanggad kamo.” (2 Corinto 13:5) Kun gibohon niato iyan, maririsa niato an ano man na kaluyahan na tibaad nagtalubo asin gibohon an kinakaipuhan na mga lakdang na hirahayon iyan bago marisa iyan kan satong mga kaiwal asin maglansar kan saindang pagsalakay. Pero paano ta ginigibo an siring na pag-analisar? Ano an nagkapirang sintomas na maninigo niatong bantayan sa pagsiyasat na ini sa satong sadiri?

Pagmidbid sa mga Sintomas

An sarong komun na sintomas na puedeng magin tanda nin espirituwal na kaluyahan iyo an pagpabaya sa satong kinatodan na personal na pag-adal. An nagkapira nagsasaboot na sinda maninigong mag-adal pa nin orog, alagad ta garo baga dai sinda makakua nin panahon para dian. Huli sa sibot na buhay ngonyan, pasil sanang maholog sa siring na maraot na situwasyon. Minsan siring, an mas maraot pa iyo na an mga tawo sa parate nangangatanosan na bako man gayong maraot an ginigibo ninda, mantang sinda nagbabasa nin mga publikasyon sa Biblia sa lambang panahon na mahihimo ninda asin sinda nakaaatender sa nagkapirang Kristianong pagtiripon.

An siring na pangangatanosan sarong paagi nin panloloko sa sadiri. Iyan kaagid nin sarong tawo na naghohona na sia sibot na marhay kaya dai na makatukaw asin makakakan nin tama, kaya sia naghuhungit sana kun posible mantang nagdadalagan kun saen-saen. Minsan ngani sia tibaad dai magutom nin makuri, maabot an panahon na puedeng lumataw an mga problema sa salud. Kaagid kaiyan, kun mayo nin dagos-dagos na pagkakan nin masustansiang espirituwal na kakanon, maabot an panahon kita puedeng magkaigwa nin maluyang mga kabtang sa satong espirituwal na pangalasag. Mantang daing ontok na pinaooranan nin kinabanon na mga propaganda asin aktitud, kita puedeng pasil na madaog kan nakagagadan na mga pagsalakay ni Satanas.

An saro pang sintomas nin espirituwal na kaluyahan iyo an kawaran nin pakamate nin pagkaapurado sa satong espirituwal na pakikilaban. An sarong soldados sa panahon na toninong dai nakakamate kan tension asin peligro kan ralaban. Sa siring sia tibaad dai makamate nin pagkaapurado na magin andam. Kun sia biglang apodan na humiro, posibleng marhay na sia dai andam. Kapareho man sana iyan sa espirituwal. Kun totogotan tang mainaan an satong pakamate nin pagkaapurado, kita puedeng magin dai andam na labanan an mga pagsalakay na tibaad umabot sa sato.

Pero paano niato masasabi kun kita naholog na sa situwasyon na ini? Puede tang ihapot sa satong sadiri an nagkapirang bagay na puedeng maghayag kan tunay na kamugtakan: Ako daw galagang makikabtang sa ministeryo nin siring sa kun ako maiba sa eskursion? Gusto ko daw na magtao nin panahon sa pag-andam para sa mga pagtiripon siring sa kun ako mananaod o madalan nin TV? Nagbago daw an isip ko manongod sa mga pinag-aaabot o oportunidad na binutasan ko kan ako magin Kristiano? Ako daw nauuri sa marahay daang buhay nin iba? Ini nakapagpapaatid-atid na mga hapot, alagad an mga iyan nakatatabang sa pagrisa sa ano man na kaluyahan sa satong espirituwal na pangalasag.

Mantang an nagpoprotehir na pangalasag na yaon sa sato espirituwal, mahalagang marhay na an espiritu nin Dios sueltong bumolos sa satong buhay. Maheheling ini sa kun sagkod saen niato ikinapaheheling an mga bunga kan banal na espiritu nin Dios sa gabos niatong aktibidad. Kamo daw madaling masuya o maaburido pa ngani kun may ginibo o sinabi an iba na dai nindo gusto? Masakit daw para sa saindo na akoon an hatol, o kamo daw nagsasaboot na pirme kamong dinidiskitaran nin iba? Kamo daw nauuring marhay sa mga bendisyon o nagibo nin iba? Kamo daw nasasakitan na makasundo an iba, nangorogna an saindong mga kaedad? Makatatabang sa sato an onestong pag-ebalwar sa sadiri tanganing maheling kun an satong buhay pano nin mga bunga nin banal na espiritu nin Dios o kun an mga gibo nin laman nahahayag nin pairarom.—Galacia 5:22-26; Efeso 4:22-27.

Positibong mga Aksion Tanganing Daogon an Espirituwal na Kaluyahan

Madali sana an pagmidbid sa mga sintomas nin espirituwal na kaluyahan; pero iba na nanggad na orolay an pag-atubang sa mga iyan asin paghiro tanganing itanos an mga bagay. Makamomondo, an dakol may tendensiang manarahotan, mangatanosan, pasaditon an problema, o deharan na yaon iyan. Kanigoan kapeligroso kaiyan—garo pagduman sa ralaban na an sulot na pangalasag kulang nin mga kabtang! An siring na paggawe mapangyari na kita magin madaling tamaan kan mga pagsalakay ni Satanas. Imbes, kita maninigong gumibo tolos-tolos nin positibong mga aksion na itanos an ano man na kakundian na tibaad mariparo niato. Ano an puede niatong gibohon?—Roma 8:13; Santiago 1:22-25.

Mantang kita igwa nin espirituwal na pakikilaban—sarong ralaban na kalabot an pagkontrol sa isip asin puso nin Kristiano—dapat niatong gibohon an gabos na makakaya niato na protehiran an satong mga abilidad. Girumdomon na kabilang sa mga kabtang kan satong espirituwal na pangalasag “an takop sa daghan na katanosan,” na nagpoprotehir sa satong puso, asin “an takop sa payo na kaligtasan,” na nagpoprotehir sa satong isip. An pakanood na gamiton an mga probisyon na ini sa epektibong paagi puedeng magdeterminar kan kapangganahan asin pagkadaog.—Efeso 6:14-17; Talinhaga 4:23; Roma 12:2.

An pagsulot nin tama kan “takop sa daghan na katanosan” naghahagad na dayaday niatong siyasaton an satong sadiri mapadapit sa satong pagkamoot sa katanosan asin pagkaongis sa katampalasanan. (Salmo 45:7; 97:10; Amos 5:15) An sato daw na mga pamantayan nagbaba kaiba kan sa kinaban? Nakaaaling na daw sa sato—baga man sa tunay na buhay o ilinaladawan sa TV asin pelikula, sa mga libro asin magasin—an mga bagay na dati tibaad nakapakubhan o nakapaanggot sa sato? An pagkamoot sa katanosan makatatabang sa sato na masabotan na an pinamumuraway sa kinaban bilang katalingkasan asin pagkatatao sa kinaban tibaad sa katunayan pagkadaing delikadesa asin kapalangkawan na nagbabalatkayo.—Roma 13:13, 14; Tito 2:12.

Kalabot sa pagsulot kan “takop sa payo na kaligtasan” an pagpadanay na buhay na buhay sa isip kan makangangalas na mga bendisyon sa enotan, na dai tinotogotan an satong sadiri na mapasuki kan kilyab asin romantikong kagayonan kan kinaban. (Hebreo 12:2, 3; 1 Juan 2:16) An pagkaigwa kan punto de vistang ini matabang sa sato na enoton an espirituwal na intereses kisa sa materyal na pakinabang o personal na bentaha. (Mateo 6:33) Sa siring, tanganing makasegurado na tama an pagkasulot niato kan kabtang na ini kan pangalasag, dapat na onestong hapoton niato an satong sadiri: Ano an sakong pinag-aaabot sa buhay? Igwa daw ako nin espesipikong espirituwal na mga pasohan? Ano an sakong ginigibo tanganing aboton an mga iyan? Baga man kabilang sa linahidan na mga Kristianong natatada o sa kadakoldakol na “dakulang kadaklan,” maninigo niatong arogon si Pablo, na nagsabi: “Dai ko pa ibinibilang an sakong sadiri na nakapangapot na kaiyan; alagad igwa nin sarong bagay manongod kaiyan: Linilingawan ko an mga bagay na nasa hudian asin pinipirit kong aboton an mga bagay na nasa enotan, pinupunta ko an pasohan.”—Kapahayagan 7:9; Filipos 3:13, 14.

An paglaladawan ni Pablo kan satong espirituwal na pangalasag tinatapos paagi sa konsehong ini: “Kaiba an gabos na porma nin pamibi asin pagngayongayo padagos kamong mamibi sa gabos na panahon sa espiritu. Asin sa katuyohan na iyan danay na magpuka sa bilog na panahon asin may pagngayongayo para sa gabos na banal.” (Efeso 6:18) Ini nagsasabi nin duwang positibong aksion na puede tang gibohon tanganing daogon o prebentaran an ano man na espirituwal na kaluyahan: Pataluboon an marahay na relasyon sa Dios, asin magkaigwa nin dayupot na bogkos sa mga kapwa Kristiano.

Kun ugale tang magdolok ki Jehova sa “gabos na porma” nin pamibi (pagbuyboy kan satong mga kasalan, paghagad nin kapatawadan, paghagad nin paggiya, pagpasalamat sa mga bendisyon, mga pag-omaw hale sa puso) asin “sa gabos na panahon” (sa publiko, sa pribado, personal, biglaan), kita nagigin dayupot ki Jehova. Iyan an pinakadakulang proteksion na makukua niato.—Roma 8:31; Santiago 4:7, 8.

Sa ibong na lado, kita sinasadol na mamibi “para sa gabos na banal,” an boot sabihon, para sa satong mga kapwa Kristiano. Puede niatong girumdomon sa satong mga pamibi an satong espirituwal na mga tugang sa harayong kadagaan na nag-aagi nin paglamag o ibang kasakitan. Alagad kumusta man an mga Kristianong nakakatrabaho asin nakakaibaiba ta sa aroaldaw? Angay man na mamibi para sa sainda, kun paanong ipinamibi ni Jesus an saiyang mga disipulo. (Juan 17:9; Santiago 5:16) An siring na mga pamibi pinadadayupot kita sa lambang saro asin pinakokosog kita na labanan an mga pagsalakay kan “maraot.”—2 Tesalonica 3:1-3.

Sa katapustapusi, marigon na papagdanayon sa isip an mamomoton na konseho ni apostol Pedro: “Harani na an katapusan kan gabos na bagay. Magin marahay an kaisipan, kun siring, asin magin puka sa pagpamibi. Orog sa gabos, magkaigwa nin makosog na pagkamoot sa lambang saro, huli ta an pagkamoot nakatatahob sa dakol na kasalan.” (1 Pedro 4:7, 8) Pasil na marhay na togotan an pagkabakong sangkap nin tawo—an sa ibang tawo asin an sa sato—na makalaog sa satong puso asin isip asin magin mga balakid, singkogan. Aram na marhay ni Satanas an kaluyahan na ini nin tawo. An bangaon dangan sakopon saro sa saiyang tusong mga taktika. Kun siring, kita dapat na magin marikas sa pagtahob sa siring na mga kasalan nin makosog na pagkamoot sa lambang saro asin dai “tawan nin lugar an Diablo.”—Efeso 4:25-27.

Magdanay na Makosog sa Espirituwal Ngonyan

Kun mariparo nindo na bakong husay an saindong buhok o na kibang an saindong korbata, ano an saindong gigibohon? Posibleng marhay na huhusayon nindo an mga bagay-bagay sa pinakamadaling panahon. Pira sanang tawo an pababayaan na sana iyan, na nagsasaboot na an pisikal na pagkadesareglado na siring kaiyan bakong mahalaga. Magin marikas man kita sa paghimate pag-abot sa satong espirituwal na mga kaluyahan. An pisikal na mga kanawayan tibaad magprobokar nin madatang heling kan mga tawo, alagad an espirituwal na mga kakundian na dai itinatanos puedeng magresulta sa pagsikwal ni Jehova.—1 Samuel 16:7.

Si Jehova mamomoton na nagtao sa sato kan gabos na kaipuhan niato tanganing tabangan kita na biyong haleon an ano man na espirituwal na kaluyahan asin tanganing magdanay na makosog sa espirituwal. Paagi sa Kristianong mga pagtiripon, mga publikasyon sa Biblia, asin maygurang asin mapagmakolog na mga kapwa Kristiano, sia nagtatao nin dayaday na mga pagirumdom asin suhestion kun dapit sa dapat niatong gibohon. Nasa satuya na kun aakoon asin iaaplikar ta an mga iyan. Ini nangangaipo nin paghihingoa asin disiplina sa sadiri. Alagad girumdomon an sadiosan na sinabi ni apostol Pablo: “An paagi kan sakong pagdalagan bakong daing kasiertohan; an paagi kan sakong mga pagsuntok bakong tanganing sumuntok sa doros; huli ta linalanog ko an sakong hawak asin inooripon iyan, tanganing, pakatapos na ako makapaghulit sa iba, ako mismo dai isikwal minsan sa ano man na paagi.”—1 Corinto 9:26, 27.

Magin listo, asin nungkang togotan na tuboan kamo nin bool ni Aquiles. Imbes, mapakumbaba asin mapusong gibohon niato kun ano an kaipuhan ngonyan tanganing mamidbid asin daogon an ano man na espirituwal na kaluyahan na yaon sa sato.

[Blurb sa pahina 19]

“PADAGOS NA BALOON KUN BAGA KAMO NASA PAGTUBOD, PADAGOS NA PATUNAYAN KUN ANO MAN NANGGAD KAMO.”—2 Corinto 13:5.

[Blurb sa pahina 21]

“MAGIN PUKA SA PAGPAMIBI. OROG SA GABOS, MAGKAIGWA NIN MAKOSOG NA PAGKAMOOT SA LAMBANG SARO, HULI TA AN PAGKAMOOT NAKATATAHOB SA DAKOL NA KASALAN.”—1 Pedro 4:7, 8.

[Kahon/Ritrato sa pahina 20]

HAPOTA AN SAINDONG SADIRI . . .

◆ Gusto ko daw na magtao nin panahon sa pag-andam para sa mga pagtiripon siring sa kun ako mananaod o madalan nin TV?

◆ Ako daw nauuri sa marahay daang buhay nin iba?

◆ Ako daw madaling masuya kun may ginibo o sinabi an iba na dai ko gusto?

◆ Masakit daw para sa sako na akoon an hatol, o ako daw nagsasaboot na pirme akong dinidiskitaran nin iba?

◆ Ako daw nasasakitan na makasundo an iba?

◆ An sako daw na mga pamantayan nagbaba kaiba kan sa kinaban?

◆ Igwa daw ako nin espesipikong espirituwal na mga pasohan?

◆ Ano an sakong ginigibo tanganing aboton an sakong espirituwal na mga pasohan?

[Pasasalamat para sa pinagkuanan kan retrato sa pahina 18]

Si Aquiles: Hale sa librong Great Men and Famous Women; mga soldados na Romano asin pahina 21: Historic Costume in Pictures/Dover Publications, Inc., Nueva York