Sarong Halakbang na Dalan na Kakadikit kan Katalingkasan
An sarong pamilya na tolo an miembro—ama, ina, asin aking babae—nasa harong sa Sydney, Australia, kan masolo an harong. Prinobaran nindang tumagbang sa mga bintana, alagad may mga rehas ini. Huli sa panseguridad na mga rehas, dai sinda ikinaligtas kan mga bombero. An ina asin ama nagadan sa aso asin kalayo. An aking babae nagadan kan huri sa ospital.
MAKAMOMONDO nanggad na an pamilyang ini nagadan huli sa mga instalasyon na maprotehir kutana sa sainda! Sarong pagparisa kan kamugtakan kan satong mga panahon na bako sanang an pamilyang ini an igwa nin harong na pinoprotehiran nin mga rehas asin panseguridad na mga barat. Dakol an kataraed na an harong asin rogaring garo man mga kuta. Taano? Sinda nagmamawot nin seguridad asin katoninongan nin isip. Nakararaot nanggad ini sa sarong “talingkas” na sosyedad na an mga tawo nakamamate sanang ligtas kun nalalaom na garo mga bilanggo sa saindang sadiring harong! Sa nagdadakol na komunidad, an mga aki bako nang ligtas na magkarawat sa sarong haraning parke o maglakaw pasiring sa eskuelahan na dai nin kaibang magurang o ibang adulto. Sa dakol na kabtang nin buhay, an katalingkasan nawawara na garo ambon sa aga.
Sarong Naliwat na Paagi nin Buhay
Laen an panahon kan satong mga apoon. Bilang mga aki, sa parate puede sindang daing takot na magkawat kun saen ninda gusto. Bilang mga adulto, dai sinda nagparaisip manongod sa mga barat asin rehas. Nakamate sindang talingkas, asin medyo talingkas man nanggad sinda. Alagad naheling kan satong mga apoon an pagliwat kan lakop na tendensia nin sosyedad sa panahon na sinda nabubuhay. Iyan nagin mas indiperente, mas paslo; sa dakol na lugar an pagkamoot sa kataed nasalidahan nin pagkatakot sa kataed, na nakakontribwir sa makamomondong pangyayari na nasambitan sa enotan. Kadungan kaining nag-oorog na kadaihan nin katalingkasan an padagos na pagraot nin mga pamantayan sa moral. An sosyedad nagagayonan na sa “bagong moralidad,” alagad sa totoo, naabot na ngonyan an situwasyon na masakit nang makaheling man lamang nin moralidad.
An sarong dating paradiskurso manongod sa edukasyon sa Unibersidad nin Queensland, si Dr. Rupert Goodman, nagsurat: “An mga hoben impluwensiado na ngonyan nin napapalaen, hedonistikong . . . estilo nin buhay na an ‘sadiri’ an pinakamahalaga: pagpangana sa sadiri, pag-intindi sa sadiri, pagpanigo sa sadiri, interes na pansadiri.” Sinasabi man nia: “An mga pamantayan na arog nin pagpopogol sa sadiri, pagpainda sa sadiri, paghigos, pag-ekonomiya, paggalang sa autoridad, pagkamoot asin pagtaong onra sa mga magurang . . . bakong pamilyar na mga ideya para sa dakol.”
Tunay Nanggad na Sarong Halakbang na Dalan
An mga pamilyar sa hula kan Biblia dai nagngangalas sa lakop na kapasloan na ini, ta pinatanidan ni Jesu-Cristo an mga naghihinanyog sa saiya: “Halakbang asin mahiwas an dalan na pasiring sa kalaglagan, asin dakol an mga nagraralaog dian; mantang piot an tata asin hayakpit an dalan na pasiring sa buhay, asin diit an mga nakakukua kaiyan.” (Mateo 7:13, 14) An enot na dalan, na may igong lugar para sa dakol na nagraralakaw, “halakbang” huli ta mayong nagbabawal dian na mga prinsipyo sa Biblia na susundon kun dapit sa moralidad asin aroaldaw na pamumuhay. Iyan nakaaakit sa mga boot na mag-isip sono sa gusto ninda asin mamuhay sono sa gusto ninda—na mayo nin mga susundon, mayo nin mga kapanugaan.
Totoo, an dakol na pinili an halakbang na dalan nagsasabing igwa sinda nin katalingkasan. Alagad an kadaklan sa sainda pinahihiro nin lakop na kaisipan nin kapasloan. Sinasabi kan Biblia na an sinusunod ninda iyo an “espiritu na naghihiro ngonyan sa mga aki nin kasumbikalan.” Pinahihiro sinda kan espiritung ini na mamuhay “sono sa . . . laman, na naggigibo kan mga bagay na mawot kan laman,” baga man iyan inmoralidad, pag-abuso sa droga, o daing pakundangan na paghanap nin kayamanan, kabantogan, o kapangyarihan.—Efeso 2:2, 3.
An Halakbang na Dalan Pasiring sa Kapahamakan
Mangnohon na an nagraralakaw sa halakbang na dalan pinahihiro na gibohon an “mga bagay na mawot kan laman.” Ipinaheheling kaini na sinda bako man talagang talingkas—igwa sinda nin kagurangnan. Sinda oripon kan laman. Asin an pagserbi sa kagurangnan na ini puedeng magbunga nin dakol na problema—paglakop nin mga helang na ikinaoolakit paagi sa seksuwal na pagdodorog, laglag na mga harong, mga hawak asin isip na may helang huli sa pag-abuso sa droga asin alkohol, sa pagsambit sana nin nagkapira. Maski an mga pandadahas, pananalakat, asin panlulugos naggigikan sa paslong kaisipan na pinatalubo sa mapagkonsinteng halakbang na dalan na ini. Asin, mantang an “dalan [na ini] na pasiring sa kalaglagan” padagos na nag-eeksister, an mga bunga kaiyan magigin orog pang makolog.—Talinhaga 1:22, 23; Galacia 5:19-21; 6:7.
Horophoropa an duwang buhay na halimbawa hale sa Australia. Si Mary napadara sa sugot, na naggagamit sa salang paagi nin nakaaadiktong mga droga asin nagkokomitir man nin inmoralidad.a Alagad dai nia nakua an kaogmahan na hinahanap nia. Dawa pakatapos na magkaaki nin duwa, an saiyang buhay garo daing kahulogan. Labi-labi an saiyang pagmondo kan maaraman nia na naolakitan sia nin AIDS.
Si Tom nakolgan sa laen man na paagi. “Nagdakula ako sa sarong misyon nin iglesya sa amihanan na Queensland,” an isinurat nia. “Sa edad na 16, nagpoon akong magparainom. An sakong ama, mga amaon, asin mga katood parainom gabos, kaya iyan an garo natural na gibohon. Nakaabot ako sa kamugtakan na minsan ano iniinom ko, poon sa serbesa sagkod sa inomon na may kasalak na metanol. Nagpoon man akong magpusta sa karera, na kun beses napipierde an kadaklan kan sakong pinagpagalan na sueldo. Bako ining sadit na kantidad, huli ta medyo halangkaw an tangdan sako sa trabaho kong pagtakras nin tubo.
“Dangan nag-agom ako asin nagkaaki kami. Imbes na atubangon an sakong mga responsibilidad, inarog ko an sakong mga katood—mag-inom, magsugal, asin makiiwal. Parate akong nalalaom sa lokal na bilanggoan. Alagad maski ini dai nin epekto sa sako. Paruro an buhay ko. Pano iyan nin problema.”
Iyo, paagi sa pagpadara sa salang mga kamawotan, bako sanang an saindang sadiri an kinologan ninda Tom asin Mary kundi an sainda man na pamilya. Makamomondo, an dakol na iba pang hoben may tendensiang matentaran kan liberal, napasalang espiritu nin katalingkasan na iinoopresir sa halakbang na dalan. Kun masisilag sana kutana nin mga hoben an lipod, an pagsaginsagin. Kun maheheling sana kutana ninda an mga katunayan kan halakbang na dalan—an makuring kaaabtan sa katapustapusi kan gabos na nagraralakaw dian. Totoo, iyan halakbang asin pasil na laogon. Alagad an mismong kahalakbangan kaiyan iyo an kapahamakan kaiyan. An madonong na gibohon iyo na isapuso an dai mapaiindahan na katunayan na “sia na nagtatanom sa saiyang laman mag-aani man nin pagkatunaw sa saiyang laman.”—Galacia 6:8.
Minsan siring, igwa nin mas marahay na mapipili. Iyan an piot na dalan. Alagad gurano kaestrikto, gurano kahayakpit asin kapiot kan dalan na ini? Asin pasaen iyan?
[Nota sa Ibaba]
a Liniwat an mga ngaran.