Si Jesu-Cristo—An Namomotan na Aki nin Dios
“May nadangog man na tingog sa langit na nagsasabi: ‘Ini an sakong Aki, an namomotan, na sakong inooyonan.’”—MATEO 3:17.
1, 2. (a) Anong simpleng katotoohan an itinotokdo kan Biblia manongod sa makakamhan sa gabos na Dios asin ki Jesu-Cristo? (b) Ano an itinotokdo kan mga relihiyon nin Kakristianohan?
SI Jesu-Cristo nabautismohan sa edad na 30 paagi sa pagbuntog sa tubig. Kan sia bumutwa, an sarong tingog hale sa langit nagsabi: “Ini an sakong Aki, an namomotan, na sakong inooyonan.” (Mateo 3:17) An tingog na idto tingog nin Dios. Sa saro pang okasyon, sa pamibi sa Dios, si Jesus nagsabi: “Ama, pamurawaya an saimong ngaran.” Asin kan sabihon iyan ni Jesus, an “tingog [nin Dios] naghale sa langit: ‘Iyan pinamuraway ko na asin papamurawayon ko liwat iyan.’”—Juan 12:28.
2 Sa mga talang ini, minsan aki makasasabot na an relasyon sa pag-oltanan kan makakamhan sa gabos na Dios asin ni Jesu-Cristo relasyon nin ama asin kan saiyang namomotan na aki, duwang magkalaen na indibiduwal. Pero, an simpleng katotoohan na ini kan Bibliya nininigaran kan mga relihiyon nin Kakristianohan. Sinda nag-iinsister na si Jesu-Cristo iyo an Dios na Makakamhan sa gabos, an ikaduwang persona sa Trinidad, na an ikatolo iyo an banal na espiritu.
3. Paano ipinaheheling an karibarawan manongod sa doktrinang Trinidad?
3 An katokdoan na iyan nagin dahelan nin grabeng karibarawan sa mga miembro kan mga relihiyon nin Karistianohan, na sarong dahelan na an Trinidad inaapod kan New Catholic Encyclopedia na sarong misteryo. An totoo, iyan dahelan nin karibarawan minsan sa tahaw kan klero, ta an ensiklopedyang iyan nagsabi man: “Pipira sana an mga paratokdo kan teolohiya nin Trinidad sa mga seminaryo nin Romano Katoliko na dai pinastidyo kan hapot na, ‘Pero paano ihuhulit an Trinidad?’ Asin kun an hapot tanda nin karibarawan kan mga estudyante, seguro iyan tanda man nin kaparehong karibarawan kan saindang mga propesor.”
4. Ano an opisyal na katokdoan kan mga iglesya manongod sa Trinidad?
4 An nakariribaraw na doktrinang iyan iyo an pangenot na paniniwala nin mga relihiyon na Katoliko asin Protestante. An The Catholic Encyclopedia nagsasabi: “An Trinidad iyo an termino na ginamit tanganing mangahulogan kan pangenot na doktrina kan Kristianong relihiyon . . . Kaya, sa mga tataramon kan Athanasian Creed: ‘an Ama Dios, an Aki Dios, asin an Banal na Espiritu Dios, pero bakong tolo an Dios, kundi saro an Dios.’” Kabaing kaiyan, sa sarong asunto na napapalabot an mga Saksi ni Jehova sa Gresya, an Iglesya Griegong Ortodokso nagsabi: “An pundamental na doktrina nin Kristianismo, na tinutubod nin gabos na Kristiano . . . ano man an sekta o opisyal na doktrina, iyo . . . an Trinidad, na an Dios Saro sa tolong persona.” An Iglesya Griego Ortodokso nagsabi man: “An mga Kristiano iyo an mga inaako si Cristo bilang Dios.” Iyan nagsabi na an mga dai inaako an Trinidad bakong Kristiano kundi erehe.
5, 6. Taano ta mahalaga na maaraman an katotoohan manongod sa bagay na ini?
5 Minsan siring, kun an “pundamental” na katokdoan na ini nin Trinidad kan Kakristianohan bakong totoo, kun iyan kaputikan, kun siring kabaliktaran an magigin kamugtakan. Isisikwal iyan nin tunay na mga Kristiano. An mga nagtalikod sa Kristianismo mangangapot dian. Na ano an ibubunga para sa ikaduwang grupo? Sa huring libro kan Biblia, na “sarong kapahayagan ni Jesu-Cristo, na itinao sa saiya nin Dios,” mababasa niato manongod sa mga diskuwalipikado sa buhay na daing sagkod sa Kahadean nin Dios: “Sa luwas an mga ayam asin an mga naggigibo nin espiritismo asin an mga parapakisaro asin an mga paragadan, asin an mga parasamba sa ladawan patin an gabos na namomoot asin naggigibo nin kaputikan.”—Kapahayagan 1:1; 22:15.
6 Huli sa halaga kaiyan,maninigong ipaaram sato kun saen guminikan an ideyang ini nin Trinidad asin kun taano iyan ta naglataw. Siisay an talagang nasa likod kaiyan? Ano an sinasabi nin modernong mga iskolar sa Biblia manongod dian? Alagad bago pag-olayan an mga bagay na ini, orog pa niatong siyasaton kun ano an sinasabi kan mismong ipinasabong na Tataramon nin Dios.—2 Timoteo 3:16, 17.
Bakong ‘Dios Aki’ Kundi “Aki nin Dios”
7. Ano an ipinaheheling kan imparsial na pag-adal sa Biblia manongod ki Jesus?
7 Noarin man si Jesus dai naghingako na sia an makakamhan sa gabos na Dios. An ano man na imparsial na pagbasa sa Biblia na mayo nin dati nang mga ideya manongod sa Trinidad magpapatunay dian. Halimbawa sa Juan 3:16, si Jesus nagsabi: “Huli ta an Dios namoot na gayo sa kinaban na itinao nia an saiyang Aking bugtong.” Pakaagi sana nin duwang bersikulo, sinabi na naman ni Jesus na sia an “bugtong na Aki nin Dios.” (Juan 3:18) Kan pagsahotan si Jesus nin paglanghad kan mga Judio, sia nagsimbag: “Sinasabi daw nindo sa sako na pinakangbanal kan Ama asin isinugo sa kinaban, ‘Ika naglalanghad,’ huli ta ako nagsabi, Ako iyo an Aki nin Dios?” (Juan 10:36) Dai sinabi ni Jesus na sia an ‘Dios Aki’ kundi na sia an “Aki nin Dios.”
8. Ano an itinaong patotoo nin sarong opisyal kan hukbo asin kan saiyang kairiba?
8 Kan si Jesus magadan, minsan an mga soldados na Romano na nagtitindog sa harani nakaaram na si Jesus bakong Dios: “An opisyal kan hukbo asin an kairiba nia sa pagbantay ki Jesus, kan maheling ninda an linog asin an mga nangyayari, nagkatarakot nin makuri, na an sabi: ‘Totoong gayo na ini iyo an Aki nin Dios.’” (Mateo 27:54) Dai ninda sinabing, ‘iyo ini an Dios’ o ‘iyo ini an Dios Aki,’ huli ta si Jesus asin an saiyang mga disipulo nagtokdo na si Jesus an Aki nin Dios, bakong an Dios na Makakamhan sa gabos na nasa pormang tawo.
9, 10. Anong mapuwersang patotoo an itinatao sa Mga Ebanghelyo manongod sa relasyon nin Dios asin ni Jesus?
9 An Dios mismo nagpatotoo na si Jesus iyo an saiyang namomotan na Aki, arog kan itinala kan parasurat sa Biblia na si Mateo kan si Jesus bautismohan. (Mateo 3:17) Iyan man an itinala kan iba pang mga parasurat sa Biblia. Si Marcos nagsurat: “May sarong tingog na naghale sa kalangitan: ‘Ika an sakong Aki, an namomotan; inooyonan ta ka.’” (Marcos 1:11) Si Lucas nagsabi: “May tingog na naghale sa langit: ‘Ika an sakuyang Aki, an namomotan; inoyonan ta ka.’” (Lucas 3:22) Asin si Juan Bautista, na nagbautismo ki Jesus, nagpatotoo: “Ako nagpatotoo na an sarong ini [si Jesus] iyo an Aki nin Dios.” (Juan 1:34) Kaya an Dios mismo, an apat na parasurat kan Ebanghelyo, asin si Juan Bautista malinaw na nagsasabi na si Jesus an Aki nin Dios. Asin pakalihis nin kadikit na panahon, sa transpigurasyon ni Jesus, nangyari an kaagid na bagay: “May tingog nin [Dios] na nagluwas sa panganoron, na sinasabi: ‘Iyo ini an sakong Aki, an sarong pinili. Maghinanyog kamo sa saiya.’”—Lucas 9:35.
10 Sa mga talang ini, sinasabi daw nin Dios na sia aki man sana nia, isinugo nia an saiyang sadiri, asin na inooyonan nia an saiya man sana? Dai, an Dios na Ama, an Kaglalang, nagsasabi na isinugo nia an saiyang Aking si Jesus, na separadong indibiduwal, sa pag-otob sa gibohon nin Dios. Kaya, sa bilog na Griegong Kasuratan an fraseng “Aki nin Dios” ginagamit para ki Jesus. Pero dai niato maheheling ni sarong beses an fraseng ‘Dios Aki,’ huli ta si Jesus bakong makakamhan sa gabos na Dios. Sia an Aki nin Dios. Sinda duwang magkalaen na persona, asin mayo nin teolohikong “misteryo” na makaliliwat sa katotoohan na iyan.
An Ama Nakalalabi sa Aki
11. Paano ipinaheling ni Jesus na an Dios nakalalabi sa saiya?
11 Aram ni Jesus na sia bakong kapantay kan saiyang Ama kundi na sa gabos na bagay sia sakop. Aram nia na sia namomotan na Aki na may hararom na pagkamoot sa saiyang Ama. Iyan an dahelan na, paorootro, nagsabi si Jesus kan mga arog kan minasunod: “An Aki dai makagigibo nin ano man sa saiyang sadiring boot, kundi an saiya sanang naheheling na ginigibo kan Ama.” (Juan 5:19) “Ako naghilig hale sa langit, bakong sa paggibo kan sadiri kong boot, kundi kan boot kaidtong nagsugo sa sako.” (Juan 6:38) “An sakong itinotokdo bako ko, kundi, kaidtong nagsugo sa sako.” (Juan 7:16) “Midbid ko sia [an Dios], huli ta ako representante gikan sa saiya, asin isinugo ako kan Sarong iyan.” (Juan 7:29) An saro na kagsugo iyan an nakalalabi. An saro na isinusugo iyo an mas hababa, an lingkod. An Dios iyo an kagsugo. Si Jesus iyo an isinugo. Bako sindang pareho. Arog kan pagkasabi ni Jesus: “An oripon dai maorog sa saiyang kagurangnan, ni na an sarong isinugo orog sa saro na nagsugo sa saiya.”—Juan 13:16.
12. Anong ilustrasyon an nagpapaheling kan pagigin sakop kan Ama ni Jesus?
12 Ini liniliwanag man sa sarong ilustrasyon na itinao ni Jesus. Ibinaing nia an saiyang Ama, si Jehova Dios, sa kagsadiri nin sarong ubasan na nagduman sa ibang daga asin iwinalat an ubasan sa pamamamahala nin mga paralate—na malinaw na naglaladawan sa Judiong klero. Pag-abot nin panahon, isinugo kan kagsadiri an sarong oripon tanganing kumua nin bunga kan ubasan, alagad ta pinagpukpuk kan mga paralate an oripon asin pinahale siang dai dara. Dangan nagsugo an kagsadiri nin ikaduwang oripon, asin iyo man giraray an nangyari. Nagsugo sia nin ikatolong oripon, na trinato man nin siring. Dangan an kagsadiri [an Dios] nagsabi: “Isusugo ko an sakong aking [si Jesus] namomotan. Tibaad pa igalang sia ninda.” Alagad ta an maraot na mga paralate nagsarabi: “‘Ini iyo an magmamana; gadanon ta sia, tanganing mapasatuya an pamana.’ Kaya iinapon sia ninda sa luwas kan ubasan asin ginadan sia.” (Lucas 20:9-16) Sa giraray, liniliwanag kaini na si Jesus sakop kan Ama, na isinugo kan Ama sa pag-otob sa kabotan kan Ama.
13. Anong malinaw na mga kapahayagan sa Biblia an nagpapaheling na an Dios nakalalabi ki Jesus?
13 Si Jesus mismo nagsabi: “An Ama orog na dakula kisa sako.” (Juan 14:28) Maninigo niatong tubudon si Jesus, ta seguradong aram nia an katotoohan manongod sa relasyon nia sa saiyang Ama. Aram man ni apostol Pablo na an Dios nakakalabi ki Jesus, asin sia nagsabi: “An Aki [si Jesus] mismo mapasakop man sa . . . Dios.” (1 Corinto 15:28) Ini orog pang maheheling sa sinabi ni Pablo sa 1 Corinto 11:3: “An payo man kan Cristo iyo an Dios.” Minidbid ni Jesus na sia may nakakalabing Dios kan sia magsabi sa saiyang mga disipulo: “Ako masakat sa sakong Ama asin sa saindong Ama asin sa sakong Dios asin saindong Dios.”—Juan 20:17.
14. Ano pang ibang teksto an nagpapaheling na si Jesus bakong Dios na Makakamhan sa gabos?
14 Nasambitan ni Jesus an pagigin nakalalabi nin Dios kan an ina kan duwa sa mga disipulo makiolay na an saiyang mga aki tumukaw an saro sa too asin an saro man sa wala ni Jesus kun sia magkamit na kan saiyang Kahadean. Sia nagsimbag: “Ining pagtukaw sa sakong too asin sa satong wala bakong sako an pagtao.” (Mateo 20:23) Kun si Jesus makakamhan sa gabos na Dios, nasa saiya kutana an pagtao kaiyan. Alagad ta bako. Nasa saiyang Ama an pagtao. Kaagid kaiyan, kan isinasabi an saiyang hula manongod sa katapusan kan palakaw na ini nin mga bagay, si Jesus nagsabi: “Mapadapit sa aldaw na iyan o sa oras mayo nin siisay man na nakakaisi, ni an mga anghel sa langit ni an Aki, kundi an Ama sana.” (Marcos 13:32) Kun si Jesus Dios na Makakamhan sa gabos, naaraman nia kutana an aldaw asin an oras na iyan. Alagad ta dai nia aram ta bako sia an Dios na Nakakaaram kan gabos. Sia Aki nin Dios asin dai nia aram an gabos na aram kan saiyang Ama.
15. Ano pang ibang teksto an nagpapaheling na si Jesus bakong Dios na Makakamhan sa gabos?
15 Kan si Jesus magagadan na, nagpaheling sia nin pagpasakop sa saiyang Ama sa pamimibi: “Ama, kun boot mo, halea an kopang ini sa sako. Minsan siring, mangyari logod, bakong an boot ko, kundi an boot mo.” (Lucas 22:42) Siisay an pinamimibian ni Jesus? Sia mismo? Bako, namimibi sia sa saiyang Ama sa langit. Ini malinaw na ipinaheheling kan pagsabi nia: “Mangyari logod, bakong an boot ko, kundi an boot mo.” Dangan, kan sia naghihigagdan, si Jesus nagkukurahaw: “Dios ko, Dios ko, tadaw ta pinabayaan mo ako?” (Marcos 15:34) Kiisay nagkukurahaw si Jesus? Sa saiya man sana? Bako, nagkukurahaw sia sa saiyang Ama na nasa langit.
16. Kan si Jesus naghihingagdan, paano sia nagpapaheling nin pagpapasakop sa Dios?
16 Pagkagadan ni Jesus, nasa lolobngan sia sa laog nin mga tolong aldaw. Siisay an buminuhay liwat sa saiya? Mantang gadan sia, dai nia puwedeng buhayon liwat an saiyang sadiri. Asin kun sia bako man talagang gadan, kun siring dai nia kutana nabayadan an pantubos para sa kasalan ni Adan. Alagad ta sia talagang nagadan, asin daing buhay sa laog nin mga tolong aldaw. Sinasabi sato ni apostol Pedro kun siisay an buminuhay liwat ki Jesus: “Binuhay sia liwat nin Dios paagi sa paghubad kan mga sakit nin kagadanan.” (Gibo 2:24) An nakalalabi, an Dios na Makakamhan sa gabos, binuhay an mas hababa, an saiyang namomotan na Aki, si Jesus, hale sa mga gadan. Sa pag-ilustrar: Kan buhayon liwat ni Jesus si Lazaro hale sa mga gadan, siisay an nakalalabi? Si Jesus an nakalalabi, ta kaya niang buhayon liwat si Lazaro hale sa mga gadan. (Juan 11:41-44) Iyo man kan buhayon liwat nin Dios si Jesus. An Dios an nakalalabi, ta kaya niang buhayon liwat si Jesus hale sa mga gadan.
17. Ano pa an ibang ebidensia na si Jesus bakong Dios?
17 Si Jesus dai puwedeng iyo man sana an Dios, ta si Jesus linalang nin Dios. Helinga kun paano isinasalin kan Emphatic Diaglott ni Benjamin Wilson an Apocalipsis (Kapahayagan) kapitulo 3, bersikulo 14: “An mga bagay na ini sinabi kan Auot Pa, an maimbod asin tunay na saksi [si Jesus], an kapinonan kan paglalang nin Dios.” Kaagid kaiyan, an Colosas 1:15, 16 nagsasabi manongod ki Jesus: “Sia an ladawan kan Dios na dai naheheling, an panganay sa gabos na linalang; huli ta paagi sa saiya an gabos na iba pang bagay linalang sa kalangitan asin sa daga . . . An gabos na iba pang bagay linalang paagi sa saiya asin para sa saiya.” Kaya sa langit direktang linalang kan makakamhan sa gabos na Dios an saiyang Aki dangan “paagi sa saiya,” linalang an iba pang bagay, kun paanong an ekspertong trabahador tibaad may ipatrabaho sa sarong natokdoan na empleyado para sa saiya. An mga bagay na linalang “paagi sa saiya,” dai kabali si Jesus, ta linalang na sia nin Dios. Kaya, sia inaapod na “panganay,” “bugtong.” Kun an aki panganay, bugtong, noarin man dai iyan nangangahulogan na an aki iyo man sana an ama. Iyan perming nangangahulogan na may duwang magkalaen na personalidad na napapalabot, an ama asin aki.
Banal na Espiritu—Sarong Persona o Puwersa Aktiba?
18. Ano an itinotokdo kan Biblia manongod sa banal na espiritu?
18 Ano man an ipinamumugtak na ikatolong persona sa Trinidad, an banal na espiritu, na sinasabing kapantay kan Ama asin Aki sa kapangyarihan, sustansia, asin eternidad? Dai noarin man nasasambitan sa Biblia an banal na espiritu kaiba nin Dios asin ni Cristo bilang kapantay ninda. Halimbawa, kaidtong bautismohan si Jesus, ipinaheheling kan Marcos 1:10 na an banal na espiritu naghilig ki Jesus “siring sa salampati,” bakong sa porma nin tawo. An banal na espiritu bakong persona na naghihilig ki Jesus kundi an puwersa aktiba nin Dios. An kapangyarihan na iyan gikan sa Dios nagpangyari ki Jesus na magpaomay sa may helang asin buhayon liwat an gadan. Arog kan sinasabi kan Lucas 5:17 sa Diaglott: “An Makakamhan na Kapangyarihan kan Kagurangnan [an Dios] nasa saiya [ki Jesus] tanganing magpaomay.” Kan huri, kan Pentecostes, an mga apostol tinawan man kan kapangyarihan gikan sa Dios na magpaomay sa mga may helang asin buhayon liwat an mga gadan. Ginibo daw sinda kaiyan na kabtang nin sarong “dios”? Dai, sinda tinawan sana nin kapangyarihan gikan sa Dios, paagi ki Cristo, tanganing gibohon an dai nagigibo nin ordinaryong tawo.
19. Taano ta dai puwede na an banal na espiritu magin an ikatolong persona sa sarong Trinidad?
19 An iyo man sanang puwersa aktibang iyan sinasabi sa Efeso 5:18, na dian si Pablo nagsasadol: “Padagos kamong mapano nin espiritu.” Siring man, an Gibo 7:55 nagsasabi na si Esteban “pano kan banal na espiritu.” Asin kan Pentecostes, an mga parasunod ni Jesus “gabos nagkaparano nin banal na espiritu.” (Gibo 2:4) Puwede daw an tawo na mapano nin saro pang persona? Dai, pero puwede siang mapano kan kapangyarihan na gikan sa Dios. An banal na espiritung iyan iyo man sana an puwersa na ginamit nin Dios sa paglalang sa uniberso. Arog kan sabi kan Genesis 1:2: “An puwersa aktiba nin Dios naghihiro sa ibabaw kan katubigan.”
20. Anong bisyong an naheling ni Esteban na orog pang nagpapaheling na an Trinidad bakong totoo?
20 Pagkabuhay liwat ni Jesus, si Esteban nagkaigwa nin bisyon sa langit asin “naheling an kamurawayan nin Dios asin si Jesus na nagtitindog sa too nin Dios.” (Gibo 7:55) Sa siring, duwang separadong persona an naheling sa langit: (1) an Dios asin (2) an binuhay liwat na si Jesu-Cristo. Mayo nin banal na espiritu na nasambitan sa bisyon na ini huli ta iyan bakong ikatolong persona sa Trinidad. An banal na espiritu, mantang puwersa aktiba nin Dios, minagikan sa Dios alagad bakong bilang separadong persona. Kaya an naheling ni Esteban duwang persona sana, bakong tolo.
21, 22. (a) Ano an inadmitir nin sarong relihiyosong ensiklopedya manongod sa banal na espiritu? (b) Ano an mga puntong yaon sa samong masunod na isyu?
21 Manongod sa banal na espiritu, an New Catholic Encyclopedia nag-aadmitir: “An D[aan] na T[ipan] malinaw na dai ilinaladawan an espiritu nin Dios bilang persona, magsalang sa estriktong pilosopikong sentido, o sa Semitikong sentido. An espiritu nin Dios iyo sana an kapangyarihan nin Dios. Kun iyan may beses na irenerepresentar na siblag sa Dios, iyan huli ta an hinangos ni Yahweh minahirong panluwas.” Iyan nagsasabi pa: “An mayoriya kan mga teksto sa B[agong] T[ipan] ihinahayag an espiritu nin Dios bilang sarong bagay, bakong sarong persona; ini espesyalmenteng maririsa sa pagbabaing kan espiritu asin kan kapangyarihan nin Dios.
22 Huli sa gabos na katunayan na ini, an “pundamental” na doktrinang ini nin Trinidad kan Kakristianohan dai puwedeng magin totoo. Pinatutunayan kan mismong Tataramon nin Dios na falso an paghihingakong iyan. Malinaw na ipinaheheling kaiyan na si Jehova iyo an mamomoton na Ama asin na si Jesu-Cristo an saiyang namomotan na Aki, Aki na may labi-labing pagkamoot sa saiyang Ama kaya sia andam na magin makinuyog sagkod sa kagadanan. Minsan siring, may mga nagsasabi na igwa nin mga teksto na garo baga nagsusuportar sa Trinidad, kaya sa masunod niamong isyu, sisiyasaton niato an nagkapira kaini. Siring man, ipaliliwanag niamo kun taano an doktrinang ini ta nagin napakahalagang kabtang kan Kakristianohan asin kun saen iyan guminikan.
Ano an Isisimbag Nindo?
◻ Ano an itinotokdo kan Biblia manongod sa Dios asin manongod ki Jesus?
◻ Paano ipinaheheling kan Kasuratan an relasyon kan Ama asin Aki?
◻ Ano an nagkapirang teksto na nagpapaheling na an Dios nakalalabi ki Jesus?
◻ Taano an banal na espiritu ta dai puwedeng magin kabtang nin sarong Trinidad?
[Ritrato sa pahina 22]
Si Jesus nagsabi: “An Ama orog na dakula kisa sa sako”