Si Jehova—An Satong Kakosogan

“Si Jah Jehova iyo an sakong kakosogan asin an sakong kapusoan.”—ISAIAS 12:2.

 1. (a) Taano ta napapalaen nanggad an mga Saksi ni Jehova? (b) Paano ipinahahayag kan Isaias 12:2 an ginibo ni Jehova para sa saiyang banwaan?

KAMO daw nag-aatender sa mga pagtiripon sa Kingdom Hall nin mga Saksi ni Jehova? Dian nakakaheling kamo nin mga tawo na laen na gayo sa iba! Siisay an mga tawong ini, asin taano ta napapalaen sinda? Kita an banwaan nin Dios, asin napapalaen kita huli ta dara niato an ngaran na pinakadakula sa gabos—an sa mamuraway na Kaglalang kan gabos na ngangalasan sa uniberso na nasa palibot niato. Nasa sato an saiyang ngaran. Sa ngaran nia na kita maogmang nagtitiripon tanganing kumakan kan piling espirituwal na kakanon na itinatagama nia “sa igong panahon” paagi sa saiyang organisasyon. (Lucas 12:42) Bilang mga Saksi ni Jehova, inoomaw niato na may pagpasalamat an saiyang daing kaagid na ngaran sa mga tataramon kan Isaias kapitulo 12, bersikulo 2, na nagsasabi: “Uya! an Dios iyo an sakong kaligtasan. Mananarig ako asin dai ako matatakot; huli ta si Jah Jehova iyo an sakong kakosogan asin an sakong kapusoan, asin sia an nagin sakong kaligtasan.” Ilinigtas kita kan satong Dios sa dakol na pagbalo. Ngonyan harani na an satong kaligtasan sa katapustapusi—sa kamot man giraray ni Jah Jehova!

 2. (a) Gurano kaparate na minalataw an ekspresyon na “Jah Jehova” sa Biblia, asin saen? (b) Ano an iba pang pagkatradusir kan “kapusoan” sa Isaias 12:2, asin taano ta angay man iyan?

² An ekspresyon na ini na “Jah Jehova,” na pag-otro kan banal na ngaran, duwang beses sanang minalataw sa Biblia, digdi asin sa Isaias 26:4. Minsan an mga paratradusir kan King James Version nakaheling na maninigo na iyan isalin na “an KAGURANGNAN NA JEHOVA.” Sono sa sarong nota sa ibaba sa New World Translation Reference Bible, an iba pang pagkatradusir kan “kapusoan” sa Isaias 12:2 “awit” asin “kaomawan.” Totoo nanggad na an makakamhan sa gabos na si Jah Jehova, na nagtatao sa mga parasamba sa saiya nin dinamikong kosog, maninigo sa satong mga awit nin kaomawan!—Isaias 40:28-31.

 3. (a) Binukasan ni Jah Jehova an dalan para sa ano, asin basado sa ano? (b) Ano an epekto kan mga tataramon ni Pablo sa Roma 11:33-36 sa mga Saksi ni Jehova?

³ An kapangyarihan ni Jehova tinitimbangan kan saiyang kadonongan, hustisya, asin pagkamoot. Sa paggamit kan banal na mga kuwalidad na ini, binukasan ni Jah Jehova an dalan para sa pagliligtas sa may pagtubod na katawohan basado sa pantubos na atang ni Jesus. Mapadapit digdi, si apostol Pablo nagsabi: “O an rarom kan mga kayamanan asin kadonongan patin kaaraman nin Dios! Dai nanggad marorop an saiyang mga paghokom asin dai nanggad masusog an saiyang mga dalan! Huli ta ‘siisay an nakaaram kan kaisipan ni Jehova, o siisay an nagin saiyang parahatol?’ O, ‘siisay an enot na nagtao sa saiya, kaya iyan kaipuhan na bayadan sa saiya?’ Huli ta gikan sa saiya asin paagi sa saiya patin para sa saiya an gabos na bagay. Mapasaiya an kamurawayan sagkod lamang. Amen.” (Roma 11:33-36) Kun siring, tamang-tama na marigon kitang mangapot ki Jah Jehova asin ipahayag niato an lubos niatong pagkompiar asin pagsarig sa saiya bilang an satong makakamhan sa gabos na Dios asin Soberanong Kagurangnan!—Ikomparar an Hebreo 3:14.

 4. (a) Taano si propeta Isaias ta may marahay na dahelan na magsabi, “Mananarig ako asin dai ako matatakot”? (b) Taano ta may marahay na dahelan an banwaan ni Jehova na manarig ki Jah Jehova sa ika-20 siglong ini?

⁴ Si Isaias may marahay na dahelan na magsabi, “Mananarig ako asin dai ako matatakot.” Kan huri naaraman na gayo kan propeta an mga pagliligtas nin Dios. Naheling nia mismo kan otobon ni Jehova an Saiyang tataramon paagi sa pagdaog sa Asiria asin sa hambog na hade kaiyan, si Senaquerib. Sa saro sanang banggi, 185,000 na soldados na Asirio an ginadan nin saro sanang anghel na isinugo kan satong makakamhan sa gabos na Dios, si Jehova! An makangangalas na kaligtasan na iyan ibinunga huli ta si Hadeng Ezequias asin an bilog na Juda lubos na nagsarig ki Jah Jehova. (Isaias 37:6, 7, 21, 36-38) Sa ika-20 siglong ini, ilinigtas man ni Jehova an saiyang banwaan sa mga pan-aapi, pagprohibir, paglamag, asin kampo de konsentrasyon. Kapareho kan hambog na mga Asirio kan panahon ni Isaias, an namomoon sa mga Nazi na si Adolf Hitler minuda an mga Saksi ni Jehova, na sarong beses nagkagrit, “An grupong ini paparaon sa Alemania!” Alagad ta si Hitler asin an saiyang mga Nazi an napara. Asin ngonyan an sadit na grupo nin mga Saksing Aleman na nagsarig ki Jehova nagdakol na sagkod sa labing 121,200!—Salmo 27:1, 2; Roma 8:31, 37.

 5. Paano an mga tataramon sa Isaias 12:3-5 minaaplikar sa nagsasarig na banwaan nin Dios ngonyan?

⁵ Saen man magkaigwa nin paglamag, an may pagsarig na banwaan ni Jehova nagiginhawahan asin napakokosog kan pag-inom nin nagtataong-buhay na tubig nin katotoohan. Iyan siring nanggad sa isinabi kan propeta nin Dios sa Isaias 12:3-5: “Sa kaogmahan kamo siertong masakdo nin tubig sa mga burabod nin kaligtasan. Asin sa aldaw na iyan siertong masarabi kamo: ‘Magpasalamat kamo ki Jehova, banwaan! Mag-apod kamo sa saiyang ngaran. Ipaaram nindo sa mga banwaan an saiyang mga ginibo. Sambiton nindo na an saiyang ngaran halangkaw. Umawit kamo ki Jehova, huli ta sia naggibo nin mga bagay na daing kaagid. Ini ipinamareta sa bilog na daga.’” Magpadagos logod kitang uminom nin dakol kan katotoohan sa Kahadean asin may pagpasalamat na omawon an ngaran kan satong Soberanong Kagurangnan, si Jehova. May lubos na pagsarig ki Jehova, satuyang ‘ihulit an tataramon, gibohon iyan na may pagkasibot sa marahay na panahon, sa masakit na panahon.’ (2 Timoteo 4:2) Ano man an gibohon nin mga paratumang, kita mamomoton na gigiyahan ni Jah Jehova sa dalan nin kaligtasan!

‘An Banwaan nin Maisog na mga Nasyon’

6, 7. (a) Kaoyon kan Isaias 25:1, huli sa ano na maninigong omawon si Jehova kan mga nagsasamba sa saiya? (b) Paano ilinaladawan kan Isaias 25:2, 3 an sarong siudad? (c) Ano an siudad na posibleng boot sabihon kan propeta, asin taano?

⁶ Bukasan niato ngonyan an Isaias kapitulo 25. Sa bersikulo 1 mababasa niato: “O Jehova, ika an sakuyang Dios. Pinamumuraway ta ka, inoomaw ko an saimong ngaran, huli ta naggigibo ka nin makangangalas na mga bagay, mga hatol poon kan enot na mga panahon, sa kaimbodan, sa pagkamasasarigan.” An may pagsarig na mga parasamba inoomaw sia huli sa makangangalas na mga gibo na ginibo nia sa tahaw ninda. Alagad ngonyan ipinaheheling ni Isaias an dakulang pagkakalaen, na sinasabi ki Jehova: “Huli ta ginibo mo an siudad na sarong tambak nin mga gapo, an may kutang banwaan na kagabaan, an torreng erokan nin mga estranghero na magin bako nang siudad, na dai na itotogdok liwat sagkod lamang. . . . An banwaan kan maisog na mga nasyon, sinda matatakot [ki Jehova].”—Isaias 25:2, 3.

⁷ Ano an dai nginaranan na siudad na ini nin kaisogan? Tibaad an boot sabihon ni Isaias an Ar, an kabesera nin Moab, na perming kaiwal kan banwaan nin Dios. Alagad ta an konteksto digdi garo baga mas nakatatama sa saro pang sanga kan organisasyon ni Satanas—an pangenot na kaiwal na Babilonya. Pag-abot nin panahon, gagabaon nin Babilonya an Juda asin Jerusalem, lalaglagon an harong nin pagsamba ki Jehova, asin dadarahon sa pagkabihag an mga matatada sa banwaan. Kinotar ni Isaias an hade sa Babilonya na naghahambog: “Masakat ako sa kalangitan. Ilalangkaw ko an sakuyang trono sa ibabaw kan mga bitoon nin Dios, asin matukaw ako sa ibabaw kan bukid nin pagtiripon. . . . Gigibohon ko an sadiri ko na kabaing kan Kaharohalangkawe.” Alagad ta patitindogon ni Jehova si Ciro na taga-Persia tanganing ibagsak an Babilonya asin ibalik an banwaan nin Dios sa saindang daga. Siring sa ihinula, an lugar kan suanoy na Babilonya nagin na sanang “tambak nin mga gapo” asin “kagabaan.”—Isaias 14:12-14; 13:17-22.

8, 9. (a) Ano pang ibang Babilonya an kaipuhan na paglabanan kan mga nagsasamba ki Jehova, asin paano sia naporma? (b) Paano sia ilinaladawan kan Isaias, asin taano ta angay an termino?

⁸ Minsan siring, pakalihis nin labing 2,500 na taon pagkadaog nin Babilonya, an mga parasamba ki Jehova kaipuhan pang makipaglaban sa saro pang Babilonya—“Dakulang Babilonya, an ina kan mga patotot asin kan makababaldeng mga bagay kan daga.” (Kapahayagan 17:5) Sia an pankinaban na imperyo nin falsong relihiyon. Sia nagpoon dai mahaloy pakalihis kan Baha kan aldaw ni Noe, kan itogdok ni Nimrod an orihinal na Babilonya, na iyo an pinaghalean nin falso, sektaryanong relihiyon. Pakatapos na maestablisar ni Jesus asin kan saiyang mga apostol an Kristianismo, inatian nin mga apostata an katotoohan kan Biblia paagi sa pag-introdusir nin paganong Babilonikong “mga katokdoan nin mga demonyo,” asin duminuyag an relihiyosong sistema nin Kakristianohan. (1 Timoteo 4:1) An arog-arog na Kristianismong ini nagin an pangenot na kabtang nin “Dakulang Babilonya,” na lakop sa bilog na daga sa gabos na nasyon nin katawohan. Ilinaladawan sia ni Isaias na ‘banwaan nin maisog na mga nasyon.’

⁹ Sa laog nin labing apat na milenyo, poon kan mapundar an orihinal na Babilonya sagkod ngonyan, ginamit nin maringis na mga diktador an maisog na mga klerigo bilang mga tawo-tawohan sa pagpogol asin pagkontrol sa ordinaryong mga tawo. Kaya, “an tawo nagsakop sa tawo sa saiyang ikararaot.” (Eclesiastes 8:9) Si Jesus naherak sa mga tawo ‘huli ta sinda maniwang asin ilinalagalag’ kan falsong relihiyosong mga pastor na iyan. Ngonyan, an grupong may pinakadakulang paninimbagan inaapod na “tawo nin katampalasanan,” na kompuwesto kan nagpalangkaw sa sadiring klero nin Kakristianohan, na nangenot sa pagtumang asin paglamag sa mga Saksi ni Jehova.—Mateo 9:36; 2 Tesalonica 2:3, 4.

10. (a) Kaoyon kan Isaias 25:3, paano an ‘banwaan nin maisog na mga nasyon’ napiritan na magpamuraway ki Jehova, patin matakot sa saiya? (b) Sa Isaias 25:4, 5, paano si Isaias nagtataram manongod ki Jehova, pareho mapadapit sa “hababa” asin sa “mga maisog”?

¹⁰ Kan taon 1919 kinalda ni Jehova an saiyang tunay na banwaan sa pamomogol kan “Dakulang Babilonya.” An ‘banwaan nin maisog na mga nasyon’ na iyan napiritan na pamurawayon si Jehova ta iyan napiritan na pagmasdan na may kapaitan an “makangangalas na mga bagay” na ginibo nia sa pagbabalik kan mga parasamba sa saiya sa dinamikong aktibidad. An falsong mga relihiyonista napipiritan man na matakot ki Jehova, sa paghalat sa natatagama sa sainda. Sa dakol na siglo, an maisog na mga klerigo ilinangkaw an saindang sadiri sa lego. Alagad ngonyan si Isaias nagtataram manongod ki Jehova, na an sabi: “Ika nagin kakosogan kan hababa, kakosogan kan dukha sa saiyang kasakitan, pailihan sa bagyo, limpoy tumang sa init, kun an putok kan mga maisog siring sa bagyo na minatama sa lanob. Siring kan init sa alang na lugar, papopondohon mo an ribok nin mga estranghero, an init na may limpoy nin panganoron. An awit kan mga maisog papopondohon.”—Isaias 25:4, 5.

Mayo nin Magayagayang Awit sa “Babilonya”!

11. Taano ta mayo nin magayagayang awit sa bilog na sakop kan “Dakulang Babilonya,” asin paano ini ipinag-ilustrar sa katiriponan nin laen-laen na relihiyon sa Assisi, Italia?

¹¹ Tunay na iyan an situwasyon ngonyan sa bilog na sakop kan “Dakulang Babilonya.” Mayo nin manonompongan dian na magayagayang awit. An saiyang relihiyosong mga namomoon nariribong kun arin na mga dios an maninigo nindang sambahon. Ini malinaw na ipinaheling sa katiriponan nin laen-laen na relihiyon sa Assisi, Italia, kan Oktubre 27, 1986. Duman, may koneksion sa Internasyonal na Taon nin Katoninongan kan Naciones Unidas, tinipon ni Papa Juan Paulo II an mga namomoon sa pangenot na mga relihiyon nin “Dakulang Babilonya.” Sinda gabos namibi para sa katoninongan, na an nagkapirang mongheng Budhista sagkod sa 12 oras sa sarong aldaw. Alagad kiisay sinda namibi? Ki Maria daw? O sa banal na Trinidad nin Kakristianohan? O sa trinidad na Hindu? O sa rinibong dios nin Budhismo? O ki Allah? O sa hababang hayop, an amid, na sinasamba nin mga Shintoista? O an pinakamarahay daw iyo an pamibi kan Amerikanong Indian na hale sa tribo nin Uwak? Nabareta na sia ‘mamuraway sa saiyang magayonon na korona,’ mantang sinuluan nia an pipa nin katoninongan asin namibi “sa aso mantang iyan nag-iitaas na garo insenso sa malipot na doros.”

12. Anong mga tataramon ni Miqueas asin Isaias an dai tinutubod kan mga relihiyonistang idto?

¹² Sarong bagay an segurado: Mayo ni saro sa mga relihiyonistang idto, poon sa Dalai Lama nin Budhismo sagkod sa “Saiyang Kamahalan” na si Methodius kan Griegong Iglesya Ortodokso, an nagtutubod sa mga tataramon kan Biblia sa Miqueas 4:5: “Kun para sa sato, kita maglalakaw sa ngaran ni Jehova na satong Dios sagkod sa panahon na daing katapusan, minsan sagkod lamang.” Dai sinda nagtutubod sa katotoohan kan ipinasabong na mga tataramon ni Isaias sa kapitulo 42, bersikulo 5 asin 8: “Iyo ini an isinabi kan tunay na Dios, si Jehova, an Kaglalang kan kalangitan asin an Dakulang Saro na nagbibiklad sa sainda; an Saro na nagbibiklad sa daga asin sa mga bunga kaiyan, an Saro na nagtatao nin hinangos sa mga tawong nag-eerok dian, asin nin espiritu sa mga naglalakaw dian: ‘Ako si Jehova. Iyan an sakong ngaran; asin dai ko itatao sa iba an sakong kamurawayan, ni an sakong kaomawan sa mga imahen.’”

13. Ano an talagang nangyari sa Assisi, asin paano ini kinondenar ni Jesus kan sia nasa daga?

¹³ Sa Assisi, an mapagpasikat na seremonya, napapalaen na gubing, asin paorootrong mga pamibi iyo an mga paagi nin paggibo nin dakulang eksibisyon sa publiko. Iyan an kinondenar kan Aki ni Jehova na si Jesus kan sia yaon digdi sa daga. Sia nagsabi manongod sa relihiyosong mga namomoon kan saiyang kaaldawan: “An gabos nindang gibo ginigibo ninda sa pagpaheling sa mga tawo,” asin sinabihan nia sinda nin prangka: “Herak man sa saindo, mga eskribas asin mga Fariseo, mga parasaginsagin! huli ta pinipintoan nindo an kahadean kan kalangitan sa mga tawo; huli ta kamo mismo dai minalaog, ni tinotogotan nindo an mga minalaog na makalaog.” (Mateo 23:5, 13; helingon man an Mateo 6:1-8.) Bakong an panluwas na pasale o an lugar nin pagsamba an mahalaga sa Dios. Arog kan sabi ni Jesus: “An Dios Espiritu, asin idtong nagsasamba saiya kaipuhan na magsamba saiya sa espiritu asin sa katotoohan.”—Juan 4:21, 24.

An Tunay na Burabod nin Katoninongan

14. (a) Taano ta mapagsaginsagin an mga pamibi para sa katoninongan kan mga relihiyon nin kinaban? (b) Ano an banal na paghokom sa relihiyon nin Kakristianohan?

¹⁴ Sa pagmamasid sa karibarawan sa mga relihiyon kan kinaban, igwa daw nin inosenteng gayo tanganing maghona na an mga pamibi nin mga namomoon sa relihiyon makapagtatao nin katoninongan sa kinaban? Sinda ginatos nang taon na mapagsaginsagin na namimibi, mantang kadungan kaiyan lubos na nakikakabtang sa mga guerra kan mga nasyon, mga Krusada, asin kasumpasumpang mga paglamag. An propeta ni Jehova naghapot: “Maliliwat baga nin sarong Cusita an saiyang kublit? o nin leopardo an saiyang mga patak-patak? Kamo makagigibo man nin marahay, na mga tawong tinokdoan na gumibo nin maraot.” (Jeremias 13:23) Bilang an pangenot na kabtang kan “Dakulang Babilonya”—an pankinaban na imperyo nin falsong relihiyon—an relihiyon nin Kakristianohan partikularmenteng tinimbang sa banal na mga timbangan asin nanompongan na kulang nanggad. Iyan nakatalagang malaglag!—Jeremias 2:34, 35, 37; 5:29-31; Daniel 5:27.

15. Paano si Jehova magtatao nin nagdadanay na katoninongan, asin paano an mga nagsasarig sa saiya nakapaglilingkod sa ikatotoninong?

¹⁵ Si Jehova, “an Dios nin katoninongan,” matao nin nagdadanay na katoninongan paagi sa paglaglag sa gabos na may kasalan sa dugo asin pagpaistar sa daga nin mga tawo na tunay na namomoot sa katotoohan asin katanosan. (Filipos 4:9) Sono ki Hadeng David, an mga mahoyo na ‘nananarig ki Jehova asin naggigibo nin marahay’ an “magmamana kan daga” asin “magkakararanga nin labi-labi sa nagsosopay na katoninongan.” (Salmo 37:3, 11) An mga ‘danay na nananarig ki Jehova asin naggigibo nin marahay’ nakapaglilingkod sa ikatotoninong sa paagi na noarin man dai magigibo kan mga nagdodolot nin nariribaraw na mga pamibi sa magkakakontrang dios, idolo, asin imahen.—Salmo 115:2-8; Isaias 44:14-20.

16. Anong bangkete an itinatagama ni Jehova para sa mga mahoyo na tinitipon paluwas sa “banwaan kan maisog na mga nasyon”?

¹⁶ Kanigoan kadakula kan pagkakalaen kan mga pamibi asin paglaom kan banwaan nin Dios asin kan mga parasuportar sa “Dakulang Babilonya”! Nasasabotan nanggad niato na “an awit kan mga maisog papopondohon”! (Isaias 25:5) Alagad sa pagtaram manongod sa mga mahoyo na tinitipon paluwas sa “banwaan kan maisog na mga nasyon,” si Isaias nagpadagos sa pagsabi: “Si Jehova kan mga hukbo magibo para sa gabos na banwaan, sa bukid na ini, nin bangkete nin matatabang putahe, bangkete nin arak na laon, . . . sinara.” (Isaias 25:6) An espirituwal na bangkete na pinakikikabtangan ngonyan kan mga minadolok sa pagsamba ki Jehova nakababasog nanggad, talagang bangkete! An satong puso napakokosog na magtagal asin an satong kagayagayahan naglilipwas mantang kita maigot na naglilingkod ki Jehova na hinahalat an pagbabalik sa kabagsikan asin an bangkete nin masisiram na bagay na ipinanuga ni Jehova para sa bagong daga.—Salmo 104:1, 14, 15; Mateo 19:28, KJ.

17. Anong “makangangalas na mga bagay” an gigibohon ni Jehova, na nagtatao nin anong mga kagayagayahan?

¹⁷ Sa dai na mahahaloy, si Jah Jehova magibo nin “makangangalas na mga bagay” sa paghale bako sanang sa “Dakulang Babilonya” kundi pati sa “hinabol” na pagkondenar na nakatatahob sa katawohan huli sa kasalan ni Adan. (Isaias 25:7) Iyo, basado sa atang ni Jesus, ootobon kan satong Dios an hula sa Isaias 25:8: “Hahalonon nia an kagadanan sagkod lamang, asin papahidon kan Soberanong Kagurangnan na si Jehova an mga luha sa gabos na lalauogon. Asin an langhad sa saiyang banwaan hahaleon nia sa bilog na daga, huli ta si Jehova mismo an nagtaram kaiyan.” Kanigoan na kagayagayahan na maheling an paghale sa Adamikong kasalan asin kagadanan asin sabaton an mga namomotan sa saindang pagbabalik hale sa mga gapos nin kagadanan! Nakaoogmang maaraman na an maimbod na mga Saksi ni Jehova nakatao kan kompletong simbag sa dakulang Paratuya, si Satanas na Diablo! (Talinhaga 27:11) Mayo na nin siisay man na magtatao nin paglanghad sa sainda, huli ta sinda nanggana na kun manongod sa saindang integridad. “Sa kaimbodan, sa pagkamasasarigan,” naotob ni Jehova an mga bagay na ihinula—an saiyang “mga hatol poon kan enot na mga panahon.” An bilog na daga nagin nang matanos na paraiso, na pano nin matanos na mga tawo. Makangangalas nanggad na paglaom!

18. Sa ibong nin mga kagipitan, kita determinadong gibohon an ano, kaoyon kan Isaias 25:9?

¹⁸ An permi niatong pagsarig ki Jehova sa madiklom na mga aldaw na ini magkakaigwa nin seguradong balos. Ano man an mga kagipitan na kaipuhan niatong paglabanan sa pan-aroaldaw niatong buhay—baga man sa pagtagama para sa satong pamilya, sa marigon na pangangapot sa mga prinsipyo kan Biblia sa eskuwelahan, o sa pagpatotoo sa masakit na mga teritoryo—permi kitang manarig ki Jehova. An pagpapadanay niato sa dayupot na relasyon ki Jehova bilang an “Paradangog nin pamibi” maggagarantiya kan satong kaligtasan. (Salmo 65:2) Kun siring, magin kitang determinado na magdanay na kaiba kan mga nagsasabi, sa pananaram kan Isaias 25:9: “Uya! Ini an satong Dios. Kita naglaom sa saiya, asin sia magliligtas sa sato. Ini si Jehova. Kita naglaom sa saiya. Mag-orogma asin maggayagaya kita sa pagligtas nia.”

Mga Hapot sa Pagrepaso

◻ Paano na si Jah Jehova an satong kakosogan asin an satong kapusoan?

◻ Ano “an banwaan kan maisog na mga nasyon”?

◻ Paano ‘an banwaan nin maisog na mga nasyon’ napiritan na pamurawayon si Jehova, patin katakotan sia?

◻ Ano an nagpapaheling na mayo nin magayagayang awit sa “Dakulang Babilonya”?

◻ Anong “makangangalas na mga bagay” an gigibohon pa ni Jehova para sa saiyang banwaan?