“Sayumahan Mo an Falsong mga Estorya”
AN Biblia pano-pano nin mga eksperyensia asin estorya manongod sa mga tawo. Bako sanang naoogma kitang basahon an mga iyan kundi nakikinabang kita dian. Si apostol Pablo nagsurat sa Kristianong kongregasyon sa Roma: “An gabos na bagay na isinurat kaidto isinurat sa pagtokdo sato, tanganing paagi sa satong pakatagal asin sa karangahan hale sa Kasuratan magkaigwa kita nin paglaom.”—Roma 15:4.
Si Pablo mismo nakikabtang sa pag-estorya nin mga eksperyensia. Sinasabi kan Biblia manongod ki Pablo asin Bernabe sa katapusan kan saindang enot na pagmimisyonero: “Kan sinda mag-abot na [sa Antioquia nin Siria] asin natipon na an kongregasyon, isinaysay ninda an dakol na bagay na ginibo nin Dios paagi sa sainda.” (Gibo 14:27) Daing duwa-duwa na an mga tugang napakosog na gayo kan mga eksperyensiang ini.
Pero bakong gabos na eksperyensia nakapakokosog. Pinasabngan, si Pablo nagpatanid ki Timoteo: “Sayumahan mo an falsong mga estorya na minabalga sa banal asin na itinataram nin gurang na mga babae.” (1 Timoteo 4:7) Asin ki Tito sia nagsurat na an maimbod na mga Kristiano maninigong “dai mag-intindi sa mga osipon na Judio asin sa mga pagboot nin mga tawo na minatalikod sa katotoohan.”—Tito 1:14.
Ano ining falsong mga estorya, o osipon? An mga terminong ini kapwa gikan sa Griegong my΄thos (sa Ingles, “myth”). Nagsasabi an The International Standard Bible Encyclopaedia na an terminong ini naglaladawan sa “sarong (relihiyosong) estorya na mayong koneksion sa katotoohan.”
An kinaban kan kaaldawan ni Pablo pano-pano nin siring na estorya. An sarong halimbawa iyo an apokripal na libro na Tobit, na puwedeng isinurat labing duwang gatos na taon bago kan panahon ni Pablo. An estoryang ini nagsasaysay manongod ki Tobit, sarong banal na Judio, na nabuta kan maipotan nin sarong gamgam an saiyang mga mata. Dai nahaloy, sinugo nia an saiyang aki, si Tobias, na maningil nin utang. Mantang paduman, sa paggiya nin sarong anghel, si Tobias nagkua kan puso, katoy, asin apdo nin sarong sira. Sunod nasabat nia an sarong babaeng balo na, minsan ngani pitong beses nang nag-agom, nagdadanay na birhen huli ta an kada saro sa agom ginagadan nin maraot na espiritu sa banggi kan kasal. Sa sadol kan anghel, pinakasalan sia ni Tobias asin pinalayas an demonyo paagi sa pagsolo sa puso asin katoy kan sira. Paagi sa apdo kan sira, ikinabalik ni Tobias an pagheling kan saiyang ama.
Malinaw nanggad, bakong totoo an osipon na ini. Apuwera sa pagigin bunga sana nin imahinasyon asin sa koneksion kaiyan sa superstisyon, iyan may sala. Halimbawa, nagsasabi an rekord na naheling ni Tobit kapwa an pagrebelde kan mga tribo sa amihanan asin an pagpalayas sa mga Israelita pasiring sa Ninive, mga pangyayari sa historya nin Israel na 257 taon an pag-oltanan. Alagad, an estorya nagsasabi na si Tobit 112 anyos kan sia magadan.—Tobit 1:4, 11; 14:1, The Jerusalem Bible.
An siring na mga osipon harayo sa totoong “arogan nin marahay na mga tataramon” na ibinalangibog kan maimbod na mga lingkod nin Dios. (2 Timoteo 1:13) Bunga an mga iyan kan imahinasyon, na kontra sa mga katunayan sa historya, an klase na iiniestorya nin maraot na gurang na mga babae. Ini an mga estorya na maninigong sayumahan kan mga Kristiano.
Pagbalo sa mga Tataramon nin Katotoohan
An kaparehong mga estorya lakop ngonyan. Nagsurat si Pablo: “Madatong an panahon na [an mga tawo] dai na matagal sa marahay na katokdoan, kundi . . . irarayo ninda an saindang talinga sa katotoohan, mantang sinda makiling sa falsong mga estorya.” (2 Timoteo 4:3, 4) Sa pirang parte kan daga, an mga osipon dapit sa lihis sa tawong kakayahan lakop na gayo asin popular. Kaya, an mga Kristiano madonong na ‘binabalo an mga tataramon’ nin relihiyosong mga estorya tanganing maheling kun iyan kaoyon kan Biblia.—Job 12:11.
Malinaw na an dakol bako. Halimbawa, sa dakol na parte kan kinaban uso an makadangog nin mga estorya na nagsusuportar sa ideya na an kalag nin tawo inmortal. An mga estoryang ini nagsasabi kun paanong an sarong tawo nagadan, dangan nagpapaheling giraray magsalang sa hawak nin sarong bagong mamundag na omboy, bilang sarong espiritu, hayop, o tawo sa laen na lugar.
Pero an Tataramon nin Dios nagpapaheling na an mga kalag nin tawo bakong inmortal; nagagadan an mga kalag. (Ezequiel 18:4) Dugang pa, nagsasabi an Biblia na an mga gadan mayong buhay sa lolobngan, dai nakaiisip, nakatataram, o nakagigibo nin ano man. (Eclesiastes 9:5, 10; Roma 6:23) Kun siring, an mga naaakit sa falsong mga estorya na nagpapalakop kan ideya na an kalag inmortal, siring sa sinabi ni Pablo, ‘nagkiling’ hale sa “marahay na katokdoan” kan Biblia.
Mga Osipon Manongod sa Lihis sa Tawong Kakayahan
An iba pang estorya nakasentro sa mga gibo-gibo nin mga aswang asin paratoodtood. Halimbawa, sa mga parte nin Aprika an mga ahenteng ini nin karatan sinasabing igwa nin makatatakot na mga kapangyarihan, na kayang liwaton an saindang sadiri o an iba na magin mga reptilya, kabalang, asin gamgam; kayang lumayog sa aire sa pag-otob kan saindang misyon; kayang magpaheling asin mawara; kayang lumagbas sa mga lanob; asin kayang maheling an mga bagay na nakalobong sa irarom kan daga.
An kadakolan nin siring na estorya, kaiba na an lakop na gayong paniniwala dian, tibaad may tendensiang makaimpluwensia sa nagkapira sa Kristianong kongregasyon na maniwala man na totoo an mga iyan. Puwede sindang mangatanosan na mantang an normal na mga tawo dai kayang gibohon an siring na mga bagay, an mga nag-aako nin lihis sa tawong mga kapangyarihan gikan sa espiritung mga linalang, an mga demonyo, kayang gibohon an siring. An garo baga basihan para sa konklusyon na ini iyo an 2 Tesalonica 2:9, 10, na nagsasabing: “An presensia kan tampalasan sono sa paghiro ni Satanas paagi sa lambang makapangyarihan na gibo asin putik na mga tanda asin mga ngangalasan asin paagi sa lambang bikong pandadaya sa mga napapahamak, bilang pamalos huli ta dai ninda inako an pagkamoot kan katotoohan tangani sindang maligtas.”
Mantang totoo na an tekstong ini nagpapaheling na si Satanas may kakayahan sa makapangyarihan na mga gibo, sinasabi kaiyan na si Satanas iyo man an autor nin “putik na mga tanda asin mga ngangalasan,” siring man nin “bikong pandadaya.” Daing pagliwatliwat, ipinaheheling kan Biblia na si Satanas an pangenot na paradaya na “nandadaya sa bilog na ineerokan na daga.” (Kapahayagan 12:9) Eksperto sia sa pagpaniwala sa mga tawo sa mga bagay na bakong totoo.
Huli kaini, minsan an patotoo asin mga pagtuga kan mga nagin kalabot sa espiritismo asin panraratak parateng dai nanggad masasarigan. An siring na mga tawo tibaad sinserong naniniwala na sinda nakaheling, nakadangog, o nakaeksperyensia nin mga bagay; pero, an totoo, dai man. Halimbawa, igwa nin mga naghohonang nakapakikomunikar sinda sa espiritu nin mga gadan. Alagad sinda nasasala, nadadaya, mga biktima nin sarong satanikong panloloko. Sinasabi kan Biblia na an mga gadan “naghihilig sa katrangkilohan.”—Salmo 115:17.
Huli sa rekord nin pandadaya kan Diablo, an pagkatotoo nin lihis sa tawong kakayahan na mga osipon makadududang gayo. An kadaklan imbento nin superstisyosong mga imahinasyon, na sobrado na huli kan padagos na pag-estorya.
An pag-orootro nin siring na mga osipon nagpapalakop kan intereses kan ama nin kaputikan, si Satanas na Diablo. (Juan 8:44) Pinupukaw kan mga iyan an interes sa mga gibo nin okulto na makababalde ki Jehova. (Deuteronomio 18:10-12) Sinisiod kaiyan an mga tawo sa garo lapat nin pagkatakot asin superstisyon. Bakong makangangalas na si Pablo nagsadol sa mga Kristiano na dai “maghinanyog sa falsong mga estorya.”—1 Timoteo 1:3, 4.
Pagsikwal sa Patotoo nin mga Demonyo
Alagad, kumusta man kun an mga estorya garo baga totoo? Kun beses may mga eksperyensia manongod sa mga espiritu asin espiritista na minimidbid an pagkakaharohalangkawe ni Jehova asin an pagigin totoo kan saiyang mga Saksi. Maninigo daw na orootrohon kan mga Kristiano an siring na mga estorya?
Dai, dai ninda maninigong gibohon iyan. Nagsasabi an Biblia na kan nagkurahaw an marompot na mga espiritu na si Jesus an Aki nin Dios, sia “estriktong pinagbotan sinda na dai sia ipamidbid.” (Marcos 3:12) Kaagid kaiyan, kan pahiroon nin sarong demonyo nin pagtoodtood an sarong daragita na ipamidbid si Pablo asin Bernabe bilang “mga oripon kan Kaharohalangkaweng Dios” asin mga parahayag “kan dalan nin kaligtasan,” pinaluwas ni Pablo an espiritu sa saiya. (Gibo 16:16-18) Dawa si Jesus, si Pablo, o an siisay man sa mga parasurat kan Biblia dai nagtogot sa mga demonyo na magpatotoo dapit sa katuyohan nin Dios o sa saiyang piniling mga lingkod.
Mahalaga man na mangnohon na si Jesu-Cristo nabuhay sa lugar nin mga espiritu bago sia nagdigdi sa daga. Personal niang midbid si Satanas. Alagad, si Jesus dai inaling an saiyang mga disipulo nin mga estorya dapit sa mga aktibidad ni Satanas, ni nagtao man sia nin mga detalye manongod sa kaya asin dai kayang gibohon kan Diablo. Si Satanas asin an saiyang mga demonyo bakong mga katood ni Jesus. Sinda mga pinalayas, rebelde, naoongis sa banal, asin mga kaiwal nin Dios.
Sinasabi sato kan Biblia an kaipuhan tang manodan. Ipinaliliwanag kaiyan kun siisay an mga demonyo, kun paano ninda dinadaya an mga tawo, asin kun paano niato sinda malilikayan. Ipinaheheling kaiyan na si Jehova asin si Jesus orog na makapangyarihan kisa sa mga demonyo. Asin itinotokdo kaiyan sa sato na kun maimbod niatong pinaglilingkodan si Jehova, dai kita magigibohan kan maraot na mga espiritu nin ano man na permanenteng danyos.—Santiago 4:7.
Kun siring, may marahay na rason na an mga Kristiano nagsasayuma sa falsong mga estorya, mga estorya na nagpapalakop sana kan intereses kan mga nagtutumang sa Dios. Kun paanong si Jesus ‘nagpatotoo sa katotoohan,’ siring man an saiyang mga parasunod ngonyan. (Juan 18:37) Madonong na hinihimate ninda an sadol kan Biblia na: “Ano man na totoo . . . padagos na horophoropon an mga bagay na ini.”—Filipos 4:8.
[Ritrato sa pahina 31]
An gabos na kapahayagan kan okulto kaipuhan na estriktong likayan kan tunay na mga Kristiano