Mag-Ingat sa Kadaihan nin Pagtubod

“Mag-ingat kamo, mga tugang, ta tibaad tumubo sa siisay man sa saindo an maraot na puso na daing pagtubod paagi sa pagbaya sa nabubuhay na Dios.”—HEBREO 3:12.

 1. Anong nakabibiglang katunayan an dinadara sa satong atension kan mga tataramon ni Pablo sa mga Kristianong Hebreo?

KANIGOAN kamakatatakot na isipon​—na an mga tawo na dati igwa nin personal na relasyon ki Jehova puedeng tuboan nin “maraot na puso” asin ‘magbaya sa nabubuhay na Dios’! Asin saro nanggad na patanid ini! An mga tataramon na ini ni apostol Pablo ipinanongod, bakong sa mga daing pagtubod, kundi sa mga tawo na nagdusay kan saindang buhay ki Jehova basado sa pagtubod sa pantubos na atang ni Jesu-Cristo.

 2. Anong mga hapot an kaipuhan tang pensaron?

² Paano an saro na nasa siring na binendisyonan na espirituwal na kamugtakan tutuboan nin “maraot na puso na daing pagtubod”? Sa katunayan, paano an siisay man na nakanamit na kan pagkamoot asin dai na kutana maninigong kabootan nin Dios tuyong mabaya sa saiya? Asin puede daw na mangyari ini sa siisay man sa sato? Nakapapepensar nanggad na isipon ini, asin kapakipakinabang para sa sato na siyasaton an rason sa likod kan patanid na ini.​—1 Corinto 10:11.

Taano ta Kaipuhan an Mapuersang Hatol?

 3. Iladawan an mga kamugtakan na nakaapektar sa mga Kristiano kan enot na siglo sa laog asin palibot kan Jerusalem.

³ Minalataw na ipinanongod ni Pablo an saiyang surat sa mga Kristianong Hebreo sa Judea kan 61 C.E. An sarong historyador nagkomento na ini panahon kaidto na “mayo nin katoninongan o seguridad an siisay man na seryoso, sadiosan na mga tawo, magsalang sa laog kan siudad nin Jerusalem o saen pa man sa bilog na probinsia.” Idto panahon nin katampalasanan asin kadahasan, na pinukaw kan magkairibang presensia kan mapan-aping militar na Romano, kan maiisog na Judiong mga Panatiko na kontra sa Roma, asin kan kriminal na mga aktibidad nin mga parahabon na inaprobetsaran an maribok na mga panahon. An gabos na ini nagpagin masakit na marhay sa situwasyon kan mga Kristiano, na nagmaigot na marhay na dai masiod sa siring na mga bagay. (1 Timoteo 2:​1, 2) Sa katunayan, huli sa saindang neutral na paninindogan, an pagheling sa sainda kan nagkapira bako sindang angay sa sosyedad, nagsusutsut pa ngani nin sedisyon. An mga Kristiano parateng minaltrato, asin nakaeksperyensia sinda nin personal na kawaran.​—Hebreo 10:​32-​34.

 4. Sa anong relihiosong pangigipit napairarom an mga Kristianong Hebreo?

⁴ An mga Kristianong Hebreo napairarom man sa grabeng relihiosong pangigipit. An kaigotan kan fiel na mga disipulo ni Jesus asin an ibinungang marikas na paghiwas kan Kristianong kongregasyon nakapukaw sa pag-imon asin grabeng pagkaanggot kan mga Judio​—nangorogna an saindang mga namomoon sa relihion. Gabos ginibo ninda tanganing ribokon asin lamagon an mga parasunod ni Jesu-Cristo.a (Gibo 6:​8-​14; 21:​27-​30; 23:​12, 13; 24:​1-9) Dawa kun an nagkapirang Kristiano nakalibre sa direktang paglamag, minsan siring sinda pinagtuya asin pinag-olog-olog kan mga Judio. An Kristianismo pinagduhagi bilang sarong bago pa sanang relihion na bakong kapareho kamamuraway kan Judaismo, mayo nin templo, mayo nin mga saserdote, mayo nin mga kapiestahan, mayo nin pormal na mga atang, asin iba pa. Pati an namomoon sa sainda, si Jesus, ginadan bilang kondenadong kriminal. Tanganing maotob an saindang relihion, an mga Kristiano kinaipuhan na may pagtubod, kapusoan, asin pakatagal.

 5. Taano ta mahalagang marhay na magdanay na listo sa espirituwal an mga Kristiano sa Judea?

⁵ Orog sa gabos, an mga Kristianong Hebreo sa Judea nabubuhay kaidto sa sarong kritikal na panahon sa kasaysayan kan nasyon na iyan. Nangyari na an dakol na sinabi kan saindang Kagurangnan, si Jesu-Cristo, na magigin tanda kan katapusan kan Judiong palakaw. An katapusan dai puedeng harayo pa. Tanganing makaligtas, an mga Kristiano kaipuhan na magdanay na listo sa espirituwal asin magin andam na “dumulag pasiring sa kabukidan.” (Mateo 24:​6, 15, 16) Magkakaigwa daw sinda kan pagtubod asin espirituwal na kosog na kaipuhan tanganing humiro tolos-tolos, siring sa ipinagboot ni Jesus? Garo baga may pagduda.

 6. Ano an kaipuhan na marhay kan mga Kristiano sa Judea?

⁶ Durante kan ultimong dekada bago laglagon an bilog na Judiong palakaw nin mga bagay, an mga Kristianong Hebreo malinaw na napairarom sa grabeng pangigipit hale sa laog asin luwas kan kongregasyon. Kaipuhan ninda an pagparigon sa boot. Alagad kaipuhan man ninda an hatol asin giya tanganing tabangan sinda na masabotan na an pinili nindang dalan iyo an tama asin na bakong sayang an saindang pagdusa asin pagtagal. Nakaoogma, nagtunga si Pablo asin tinabangan sinda.

 7. Taano ta maninigo kitang magin interesado sa isinurat ni Pablo sa mga Kristianong Hebreo?

⁷ Maninigo na magin interesado kitang marhay sa isinurat ni Pablo sa mga Kristianong Hebreo. Taano? Huli ta kita nabubuhay sa panahon na kapareho kan sa sainda. Aroaldaw namamatean ta an mga pangigipit hale sa kinaban na kontrolado ni Satanas. (1 Juan 5:​19) Naheheling niato ngonyan na naootob an mga hula ni Jesus asin kan mga apostol mapadapit sa huring mga aldaw asin sa “pagtatapos kan palakaw nin mga bagay.” (Mateo 24:​3-14; 2 Timoteo 3:​1-5; 2 Pedro 3:​3, 4; Kapahayagan 6:​1-8) Orog sa gabos, kaipuhan kitang magdanay na listo sa espirituwal tanganing kita ‘magin mapanggana sa pagdulag sa gabos na ining bagay na nakatalagang mangyari.’​—Lucas 21:36.

Saro na Orog na Dakula Kisa ki Moises

 8. Paagi sa pagsabi kan nasusurat sa Hebreo 3:​1, ano an isinasadol ni Pablo sa saiyang mga kapwa Kristiano na gibohon?

⁸ Sa pagsambit sa sarong mahalagang marhay na punto, si Pablo nagsurat: “Estudyare nindo an apostol asin halangkaw na saserdote na sa saiya kita nagpapahayag nin pagtubod​—si Jesus.” (Hebreo 3:1) An ‘pag-estudyar’ nangangahulogan “marealisar nin malinaw . . . , masabotan nin lubos, estudyaran na marhay.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Sa siring, sinasadol ni Pablo an saiyang mga kapagtubod na gumibo nin seryosong paghihingoa na masabotan nin tama an kabtang ni Jesus sa saindang pagtubod asin kaligtasan. An paggibo kaini magpapakosog kan saindang desisyon na manindogan nin marigon sa pagtubod. Ano, kun siring, an kabtang ni Jesus, asin taano ta maninigo na “estudyaran” niato sia?

 9. Taano ta inapod ni Pablo si Jesus na “apostol” asin “halangkaw na saserdote”?

⁹ Iinaplikar ni Pablo ki Jesus an mga terminong “apostol” asin “halangkaw na saserdote.” An “apostol” saro na isinugo asin digdi konektado iyan sa paagi nin pagkomunikar nin Dios sa katawohan. An “halangkaw na saserdote” saro na paagi sa saiya an mga tawo puedeng dumolok sa Dios. An duwang probisyon na ini mahalagang marhay sa tunay na pagsamba, asin si Jesus an personipikasyon kan duwang iyan. Sia an saro na sinugo hale sa langit tanganing magtokdo sa katawohan kan katotoohan manongod sa Dios. (Juan 1:​18; 3:​16; 14:6) Si Jesus man an saro na ninombrahan bilang an antitipikong Halangkaw na Saserdote sa areglo kan espirituwal na templo ni Jehova para sa kapatawadan nin kasalan. (Hebreo 4:​14, 15; 1 Juan 2:​1, 2) Kun talagang inaapresyar ta an mga bendisyon na makakamtan ta paagi ki Jesus, magkakaigwa kita kan kapusoan asin determinasyon na magdanay na marigon sa pagtubod.

10. (a) Paano tinabangan ni Pablo an mga Kristianong Hebreo na masabotan an pagigin nakalalabi kan Kristianismo sa Judaismo? (b) Anong lakop na katotoohan an sinitar ni Pablo tanganing dugangan an puersa kan saiyang punto?

¹⁰ Tanganing idoon an halaga kan Kristianong pagtubod, ikinomparar ni Pablo si Jesus ki Moises, na minansay kan mga Judio bilang an nakalalabi sa gabos na propeta sa saindang mga apoon. Kun bilog na pusong nasasabotan kan mga Kristianong Hebreo an katunayan na si Jesus orog na dakula kisa ki Moises, mayo sinda nin rason na pagdudahan an pagigin nakalalabi kan Kristianismo sa Judaismo. Sinabi ni Pablo na minsan ngani si Moises ibinilang na maninigo sa pagigin pinagkatiwalaan kan “harong” nin Dios​—an nasyon, o kongregasyon, nin Israel—​sia saro sanang fiel na katabang, o surugoon. (Bilang 12:7) Sa ibong na kampi, si Jesus iyo an Aki, an kagurangnan na namamahala sa harong. (1 Corinto 11:3; Hebreo 3:​2, 3, 5) Tanganing dugangan nin puersa an saiyang punto, sinitar ni Pablo an absolutong katotoohan na ini: “Siempre, an lambang harong igwa nin kaggibo, alagad an naggibo kan gabos na bagay iyo an Dios.” (Hebreo 3:4) Mayo nin makikidiskutir na an Dios orog na dakula kisa sa siisay man, ta sia an Kaggibo, o Kaglalang, kan gabos. Kun siring, rasonable sana na kun si Jesus iyo an kaibang trabahador nin Dios, sierto na sia orog na dakula kisa sa gabos na iba pang linalang, kabale si Moises.​—Talinhaga 8:​30; Colosas 1:​15-​17.

11, 12. Ano an isinadol ni Pablo sa mga Kristianong Hebreo na pangaptan ninda nin “marigon sagkod sa katapusan,” asin paano ta ikaaaplikar an saiyang hatol?

¹¹ Tunay nanggad, an mga Kristianong Hebreo nasa kamugtakan na tinawan nin halangkaw na pabor. Pinagirumdom sinda ni Pablo na sinda “mga may kabtang sa langitnon na pag-apod,” sarong pribilehio na dapat pakamahalon kisa sa ano pa man na iinaalok kan Judiong palakaw. (Hebreo 3:1) An mga tataramon ni Pablo sierto nanggad na nagpahiro sa linahidan na mga Kristianong idto na magpasalamat na sinda nakalinya para sa sarong bagong pamana imbes na magmondo na binayaan ninda an mga bagay na konektado sa saindang Judiong pamana. (Filipos 3:8) Sinasadol sinda na pangaptan an saindang pribilehio asin dai iyan pagbaliwalaon, si Pablo nagsabi: “Si Cristo nagin fiel bilang sarong Aki na namamahala sa harong kan [Dios]. Kita an harong kan Sarong iyan, kun satong higoton an satong pangangapot sa satong katalingkasan sa pagtaram asin sa satong pamamansag sa paglaom na marigon sagkod sa katapusan.”​—Hebreo 3:6.

¹² Iyo, tanganing makaligtas an mga Kristianong Hebreo sa nagdadangadang na pagtatapos kan Judiong palakaw nin mga bagay, kaipuhan nindang pangaptan an saindang paglaom na itinao nin Dios na “marigon sagkod sa katapusan.” Iyan man an dapat niatong gibohon ngonyan kun boot niatong makaligtas sa katapusan kan palakaw na ini. (Mateo 24:13) Dai ta dapat togotan an mga kahaditan sa buhay, pagkaindiperente kan mga tawo, o an sato mismong bakong sangkap na mga tendensia na magin dahelan na kita mag-urong-sulong sa satong pagtubod sa mga panuga nin Dios. (Lucas 21:​16-​19) Tanganing maheling kun paano niato mapasasarig an satong sadiri, tawan ta nin atension an dugang pang mga tataramon ni Pablo.

‘Dai Pagpatagason an Saindong Puso’

13. Anong patanid an itinao ni Pablo, asin paano nia iinaplikar an Salmo 95?

¹³ Pakatapos na konsideraron an may pabor na kamugtakan kan mga Kristianong Hebreo, itinao ni Pablo an patanid na ini: “Arog kan sinasabi kan banal na espiritu: ‘Ngonyan kun kamo maghihinanyog sa sadiri niang tingog, dai nindo pagpatagason an saindong puso na arog kan sa pangyayari nin pagpukaw nin mapait na kaanggotan, arog kan aldaw nin pagbalo sa kaawagan.’” (Hebreo 3:​7, 8) Nagkokotar si Pablo sa ika-95 Salmo, asin sa siring makasasabi nin “sinasabi kan banal na espiritu.”b (Salmo 95:​7, 8; Exodo 17:​1-7) An Kasuratan ipinasabong nin Dios paagi sa saiyang banal na espiritu.​—2 Timoteo 3:​16.

14. Paano naghimate an mga Israelita sa ginibo ni Jehova para sa sainda, asin taano?

¹⁴ Pakapatalingkasa hale sa pagkaoripon sa Egipto, an mga Israelita tinawan kan dakulang onra na makipagtipan ki Jehova. (Exodo 9:​4, 5; 24:​7, 8) Minsan siring, imbes na magpaheling nin apresasyon sa ginibo nin Dios para sa sainda, dai nahaloy sinda nagrebelde. (Bilang 13:25–14:10) Paano nangyari idto? Sinabi ni Pablo an rason: an pagtagas kan saindang puso. Alagad paano minatagas an mga puso na andam na mag-ako kan asin maghimate sa Tataramon nin Dios? Asin ano an dapat niatong gibohon tanganing malikayan ini?

15. (a) Paano nadadangog an ‘sadiring tingog nin Dios,’ kan nakaagi asin sa presente? (b) Ano an mga dapat na ihapot niato sa satong sadiri mapadapit sa ‘tingog nin Dios’?

¹⁵ Pinonan ni Pablo an saiyang patanid paagi sa kondisyon na “kun kamo maghihinanyog sa sadiri niang tingog.” An Dios nagtaram sa saiyang banwaan paagi ki Moises asin sa iba pang mga propeta. Dangan, si Jehova nagtaram sa sainda paagi sa saiyang Aki, si Jesu-Cristo. (Hebreo 1:​1, 2) Ngonyan, yaon sa sato an kompletong ipinasabong na Tataramon nin Dios, an Banal na Biblia. Yaon man sa sato an “fiel asin madonong na oripon,” na ninombrahan ni Jesus na magtao nin espirituwal na “kakanon sa igong panahon.” (Mateo 24:​45-47) Sa siring, an Dios nagtataram sagkod ngonyan. Alagad kita daw naghihinanyog? Halimbawa, paano kita naghihimate sa hatol manongod sa gubing asin pag-alinyar o sa pagpili nin aling-alingan asin musika? Kita daw ‘naghihinanyog,’ an boot sabihon, nagtataong atension asin nagkukuyog sa nadadangog? Kun ugale niato na manarahotan o sayumahan an hatol, ibinabalad ta an satong sadiri sa natatagong peligro nin pagtagas kan satong puso.

16. Ano an sarong paagi na huli kaiyan puedeng tumagas an satong puso?

¹⁶ An satong puso puede man na tumagas kun naglilikay kita sa paggibo kan kaya asin maninigo na gibohon niato. (Santiago 4:17) Sa ibong kan gabos na ginibo ni Jehova para sa mga Israelita, sinda dai naggibo nin pagtubod, nagrebelde tumang ki Moises, naniwala sa maraot na bareta manongod sa Canaan, asin habong lumaog sa Dagang Panuga. (Bilang 14:​1-4) Kun siring nagboot si Jehova na sinda 40 taon na mag-eerok sa kaawagan​—igo nang lawig tanganing magadan an daing pagtubod na mga miembro kan kapag-arakian na iyan. Nababalde sa sainda, an Dios nagsabi: “‘Sinda danay na nalalagalag sa saindang puso, asin sinda mismo dai nakamidbid sa sakong mga dalan.’ Kaya isinumpa ko sa sakuyang kaanggotan, ‘Dai sinda malaog sa sakong kapahingaloan.’” (Hebreo 3:​9-11) May naheheling daw kitang leksion digdi para sa sato?

Leksion Para sa Sato

17. Minsan ngani naheling ninda an mapangyaring mga gibo ni Jehova asin nadangog an saiyang mga kapahayagan, taano an mga Israelita ta daing pagtubod?

¹⁷ An kapag-arakian nin mga Israelita na nagluwas sa Egipto naheling kan sainda mismong mga mata asin nadangog kan sainda mismong mga talinga an mapangyaring mga gibo asin kapahayagan ni Jehova. Pero, mayo sinda nin pagtubod na kaya nin Dios na darahon sinda nin ligtas pasiring sa Dagang Panuga. Taano? “Sinda mismo dai nakamidbid sa sakong mga dalan,” an sabi ni Jehova. Aram ninda an sinabi asin ginibo ni Jehova, alagad dai ninda pinatalubo an kompiansa asin pagtitiwala sa saiyang kakayahan na atamanon sinda. Bangkag sindang marhay sa saindang personal na mga pangangaipo asin gusto kaya daing gayo ninda inisip an mga dalan asin katuyohan nin Dios. Iyo, sinda mayong pagtubod sa saiyang panuga.

18. Sono ki Pablo, anong paggawe an magbubunga nin “maraot na puso na daing pagtubod”?

¹⁸ An dugang pang mga tataramon na ini sa mga Hebreo aplikado man sa sato: “Mag-ingat kamo, mga tugang, ta tibaad tumubo sa siisay man sa saindo an maraot na puso na daing pagtubod paagi sa pagbaya sa nabubuhay na Dios.” (Hebreo 3:12) Lininaw ni Pablo an kahulogan kaiyan paagi sa pagsabi na an “maraot na puso na daing pagtubod” bunga nin “pagbaya sa nabubuhay na Dios.” Sa enotan kan surat na ini, sia nagtaram dapit sa ‘pagkaanod’ huli sa dai pagtaong atension. (Hebreo 2:1) Minsan siring, an termino sa Griego na trinadusir na “pagbaya” nangangahulogan “rumayo” asin konektado sa tataramon na “apostasiya.” Iyan nangangahulogan nin tuyo asin may pag-aram na pagkontra, paghale, asin pagsuhay, na may kaibang pagduhagi.

19. Paano puedeng gumiya sa seryosong mga resulta an dai paghinanyog sa hatol? Iilustrar.

¹⁹ Kun siring, an leksion iyo na kun kita maholog sa ugaleng dai ‘paghinanyog sa sadiri niang tingog,’ na iniignoro an hatol hale ki Jehova paagi sa saiyang Tataramon asin sa grupong fiel na oripon, dai mahahaloy na an satong puso magkakakubal, matagas. Halimbawa, an sarong magkailusyon tibaad magin sobra kapamilyar. Kumusta kun ignorohon sana ninda iyan? Maprotehir daw iyan sa sainda na dai na maotro an ginibo ninda, o gigibohon sana kaiyan na magin mas pasil na maotro ninda iyan? Kaagid kaiyan, kun an grupong oripon nagtatao nin hatol dapit sa pangangaipo na magin mapamili kita sa musika asin aling-alingan, asin iba pa, inaako ta daw iyan na may pagpasalamat asin naggigibo nin mga pagliliwat kun kaipuhan? Sinadol kita ni Pablo na “dai pagpabayaan an satong pagtorotiripon.” (Hebreo 10:​24, 25) Sa ibong kan hatol na ini, an nagkapira may indiperenteng pagmansay sa Kristianong mga pagtiripon. Tibaad isipon ninda na bako man na mahalaga kun nalilipasan ninda an pirang kabtang kaiyan o pinapaltahan pa ngani nin entero an nagkapirang pagtiripon.

20. Taano ta mahalagang marhay na kita maghimate nin positibo sa Makakasuratan na hatol?

²⁰ Kun kita dai positibong maghihimate sa “tingog” ni Jehova, na malinaw na ipinahayag sa Kasuratan asin sa mga publikasyon na basado sa Biblia, dai mahaloy kita ‘nagbabaya na sa nabubuhay na Dios.’ An bakong direktang pag-ignoro sa hatol puedeng pasil na magin aktibong pagmenus, pagtatsar, asin pagkontra kaiyan. Kun pababayaan sana, an ibubunga “maraot na puso na daing pagtubod,” asin an paghale dian sa parate masakit na marhay. (Ikomparar an Efeso 4:​19.) Angay na nagsurat si Jeremias: “Madaya an puso nin labi sa ano pa man na bagay asin desesperado. Siisay an makamimidbid kaiyan?” (Jeremias 17:9) Huli sa rason na ini, sinadol ni Pablo an saiyang mga kapagtubod na Hebreo: “Padagos kamong magpasaradolsadol aroaldaw, sagkod na iyan maaapod pang ‘Ngonyan,’ ta tibaad an siisay man sa saindo mapatagas kan mapandayang kapangyarihan nin kasalan.”​—Hebreo 3:13.

21. Ano an isinasadol na gibohon niato gabos, asin ano an mga malalaoman niato?

²¹ Kanigoan an kaogmahan niato na si Jehova nagtataram sa sato sagkod ngonyan, paagi sa saiyang Tataramon asin sa saiyang organisasyon! Nagpapasalamat kita na an “fiel asin madonong na oripon” padagos na tinatabangan kita na ‘pangaptan nin masarig an kompiansa na nasa sato sa kapinonan na marigon sagkod sa katapusan.’ (Hebreo 3:14) Ngonyan na an panahon na kita maghimate sa pagkamoot asin paggiya nin Dios. Mantang ginigibo ta iyan, makakamtan ta an saro pa sa makangangalas na mga panuga ni Jehova​—an ‘pakalaog sa’ saiyang kapahingaloan. (Hebreo 4:​3, 10) Iyan an tema na sunod na ipinaliwanag ni Pablo sa mga Kristianong Hebreo, asin iyan man an satong eestudyaran sa masunod na artikulo.

[Mga Nota sa Ibaba]

Ikapaliliwanag daw Nindo?

◻ Taano ta nagsurat si Pablo nin mapuersang hatol sa mga Kristianong Hebreo?

◻ Paano tinabangan ni Pablo an mga Kristianong Hebreo na masabotan na igwa sinda nin sarong bagay na mas marahay kisa sa buhay sa irarom nin Judaismo?

◻ Paano minatagas an puso nin saro?

◻ Ano an dapat niatong gibohon tanganing makalikay na tuboan nin “maraot na puso na daing pagtubod”?

[Retrato sa pahina 10]

Kamo daw naggigibo nin pagtubod ki Jesus, an Orog na Dakulang Moises?