Magdolot nin mga Atang na Nagpapaogma ki Jehova
“Paagi [ki Jesu-Cristo] danay kitang magdolot sa Dios nin atang nin pag-omaw, na iyo, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran.”—HEBREO 13:15.
1. Ano an isinadol ni Jehova na gibohon kan makasalan na mga Israelitas?
SI Jehova an Paratabang kan mga nagdodolot nin inaakong mga atang sa saiya. Kaya, an saiyang pag-oyon yaon kaidto sa mga Israelitas na nagdolot nin atang na mga hayop. Alagad ano an nangyari pakatapos na paorootro sindang nagkasala? Paagi ki propeta Oseas, sinadol sinda: “Magbalik kamo, O Israel, ki Jehova na saindong Dios, huli ta nasingkog kamo sa saindong kasalan. Darahon nindo an mga tataramon asin magbalik ki Jehova. Sabihon sa saiya, nindo gabos na tawo, ‘Logod na patawadon mo an kasalan; asin akoon an marahay, asin idodolot niamo bilang balos an mga ogbon na baka kan samong mga ngabil.’ ”—Oseas 14:1, 2.
2. Ano an ‘mga ogbon na baka kan mga ngabil,’ asin paano sinambit ni apostol Pablo an hula ni Oseas?
2 Kaya pinakosog an suanoy na banwaan nin Dios na magdolot ki Jehova Dios ‘nin mga ogbon na baka kan saindang mga ngabil.’ Ano an mga ini? Tara, mga atang nin odok sa boot na pag-omaw! Sa pagsambit sa hulang ini, dinagka ni apostol Pablo an Hebreong mga Kristiano na “magdolot sa Dios nin atang nin pag-omaw, na iyo, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran.” (Hebreo 13:15) Ano an puwedeng makatabang sa mga Saksi ni Jehova na magdolot nin siring na mga atang ngonyan?
“Arogon an Saindang Pagtubod”
3. Sa pinakasustansia, ano an sinabi ni apostol Pablo sa Hebreo 13:7, na nagpapalataw nin anong hapot?
3 An pag-aplikar kan sadol na itinao ni Pablo sa mga Hebreo magpapagin posible sa sato na magdolot nin inaakong mga atang sa satong Dakulang Paratabang, si Jehova Dios. Bilang halimbawa, isinurat kan apostol: “Girumdoma nindo idtong mga nangengenot saindo, na nagsabi saindo kan tataramon nin Dios, asin mantang pinaghohorophorop nindo an saindang gawe aroga nindo an saindang pagtubod.” (Hebreo 13:7) Siisay an itinokdo ni Pablo kan sabihon nia: “Girumdoma nindo idtong mga nangengenot saindo,” o “mga gobernador nindo”?—New World Translation Reference Bible, nota sa ibaba.
4. (a) Sono sa Griegong teksto, ano an ginigibo kan mga “nangengenot”? (b) Sairisay an mga “nangengenot” sa tahaw kan mga Saksi ni Jehova?
4 Nagtaram si Pablo manongod sa mga “nangengenot,” o namamahala. (Bersikulo 7, 17, 24) An Ingles na tataramon na “govern” (mamahala) kinua sa Latin hale sa Griegong ky·ber·naʹo, na nangangahulogan na “giyahan an sakayan, mangenot, mamahala.” An Kristianong kamagurangan nangengenot paagi sa paggamit kan saindang “mga abilidad sa pangengenot” (sa Griego, ky·ber·neʹseis) sa pangengenot sa lokal na mga kongregasyon. (1 Corinto 12:28) Alagad an mga apostol asin ibang kamagurangan sa Jerusalem naglingkod bilang grupo sa pagtao nin paggiya asin sadol sa gabos na kongregasyon. (Gibo 15:1, 2, 27-29) Kaya, ngonyan, an namamahalang grupo nin kamagurangan nagtatao nin espirituwal na pangangataman sa mga Saksi ni Jehova sa bilog na kinaban.
5. Taano asin paano kita dapat na mamibi para sa kamagurangan kan kongregasyon asin mga miembro kan Namamahalang Grupo?
5 An lokal na kamagurangan asin mga miembro kan Namamahalang Grupo nangengenot sa tahaw niato; kaya, maninigo niatong igalang sinda asin mamibi na tawan sinda nin Dios nin kaipuhan na kadonongan sa pamamahala sa kongregasyon. (Ikomparar an Efeso 1:15-17.) Angay nanggad na girumdomon niato an siisay man na ‘nagsabi sato kan tataramon nin Dios’! Tinokdoan si Timoteo bako sanang kan saiyang ina asin lola kundi siring man pakatapos ni Pablo asin kan iba. (2 Timoteo 1:5, 6; 3:14) Kaya mahohorophorop ni Timoteo an paggawe kan mga nangengenot na idto asin nahimong arogon an saindang pagtubod.
6. Kiisay pagtubod an maninigo niatong arogon, alagad siisay an sinusunod niato?
6 An mga indibiduwal siring ki Abel, Noe, Abraham, Sara, Rahab, asin Moises naggibo nin pagtubod. (Hebreo 11:1-40) Kaya, puwede niatong arogon an saindang pagtubod na mayong pagduwaduwa huli ta nagadan sindang maimbod sa Dios. Alagad puwede man niatong ‘arogon an pagtubod’ kan maimbod na mga lalaki na nangengenot ngonyan sa tahaw niato. Siyempre pa, dai niato sinusunod an bakong sangkap na mga tawo, huli ta nagheheling kita ki Cristo. Siring kan sinabi kan nagtradusir kan Biblia na si Edgar J. Goodspeed: “An mga eroe kan enot na panahon bakong mga halimbawa kan nagtutubod, huli ta si Cristo an saiyang mas marahay na arogan . . . An Kristianong paradalagan maninigong itorohok an saiyang mga mata ki Jesus.” Iyo, ‘si Cristo nagtios para sa sato, na winalatan kita nin padara tanganing sunodon niato an saiyang mga lakad.’—1 Pedro 2:21; Hebreo 12:1-3.
7. Paano dapat makaapektar sa satong kaisipan an Hebreo 13:8 sa pagtios para ki Jesu-Cristo?
7 Sa pagpokus kan satong atension sa Aki nin Dios, idinugang ni Pablo: “Si Jesu-Cristo iyo man sana kasuodma asin ngonyan, patin sagkod lamang.” (Hebreo 13:8) An maimbod na mga saksi siring ki Esteban asin Santiago nagpaheling nin dai natatanyog na integridad, na inarog sa marigon na halimbawa ni Jesus. (Gibo 7:1-60; 12:1, 2) Mantang andam an boot nindang magadan bilang mga parasunod ni Cristo, an saindang pagtubod angay na arogon niato. Kan nakaagi, ngonyan, asin minsan sa ngapit, an diosnon na mga tawo dai nakikimaherak na ilibre sa pagtios sa pagigin martir bilang mga disipulo ni Jesus.
Likayan an Falsong mga Katokdoan
8. Paano nindo ipapakahulogan an mga tataramon ni Pablo sa Hebreo 13:9?
8 An pagkadai maliliwat kan personalidad asin katokdoan ni Jesus maninigong magpadanay sa sato sa itinokdo nia asin kan saiyang mga apostol. Sinabihan an mga Hebreo: “Dai kamo magpadara sa manlaenlaen asin dai midbid na mga katokdoan; huli ta marahay sa puso na maparigon paagi kan dai na kutana maninigong pagkaherak, bakong kan mga kakanon, na an mga nagin sibot dian dai nakinabang.”—Hebreo 13:9.
9. Anong superyor na mga bagay an itinokdo ni Pablo sa surat sa Hebreong mga Kristiano?
9 Itinokdo kan mga Judio an mga bagay siring kan makangangalas na pagtao kan Pagboot sa Bukid nin Sinai asin an daing sagkod na paghahade ni David. Alagad ipinaheling ni Pablo sa Hebreong mga Kristiano na minsan siring makangangalas an pag-establisar kan tipan kan Pagboot, mas mapuwersang pinatotoohan ni Jehova paagi sa mga tanda, mga ngangalasan, mapangyaring mga gibo, asin pagdistribuwir kan banal na espiritu kan ininagurar an bagong tipan. (Gibo 2:1-4; Hebreo 2:2-4) An langitnon na Kahadean ni Cristo dai matatanyog, bakong siring kan daganon na paghade kan Davidikong mga namamahala kan 607 B.C.E. (Hebreo 1:8, 9; 12:28) Dugang pa, tinipon ni Jehova an mga linahidan kaidto bagay na orog na gayong makangangalas kisa sa milagrosong pagpaheling sa Bukid nin Sinai, huli ta sinda nagdolok sa langitnon na Bukid nin Sion.—Hebreo 12:18-27.
10. Sono sa Hebreo 13:9, paagi sa ano natatawan nin karigonan an puso?
10 Kaya kaipuhan na likayan kan mga Hebreo na “magpadara sa manlaenlaen asin bakong midbid na mga katokdoan” kan Judaismo. (Galacia 5:1-6) Bakong paagi kan siring na mga katokdoan kundi ‘paagi kan dai na kutana maninigong pagkaherak nin Dios maparirigon an puso’ tanganing magdanay na marigon sa pagtubod. Malinaw na nangatanosan an iba manongod sa mga kakanon asin atang, huli ta sinabi ni Pablo na an puso dai napaparigon “paagi kan mga kakanon, na an mga nagin sibot dian dai nakinabang.” An espirituwal na mga pakinabang bunga kan diosnon na debosyon asin pag-apresyar sa pantubos, bakong sa dai dapat na paghadit manongod sa pagkakan nin nagkapirang kakanon asin pangingilin nin partikular na mga aldaw. (Roma 14:5-9) Dugang pa, an atang ni Cristo an naggibong daing epekto sa mga atang kan mga Levita.—Hebreo 9:9-14; 10:5-10.
Mga Atang na Nagpapaogma sa Dios
11. (a) Ano an pinakasustansia kan mga tataramon ni Pablo sa Hebreo 13:10, 11? (b) Ano an piguratibong altar kan mga Kristiano?
11 An mga saserdoteng Levita nagkakan nin karne kan mga atang na hayop, alagad nagsurat si Pablo: “Igwa kita nin altar na dian an mga nagsasagibo nin banal na paglilingkod sa tolda [an tabernakulo] mayo nin katanosan na magkakan. Huli ta an mga hawak kan mga hayop na an dugo dinadara sa laog kan banal na lugar kan halangkaw na saserdote para sa kasalan tinototong sa luwas kan kampo” sa Aldaw nin Pagtubos. (Hebreo 13:10, 11; Levitico 16:27; 1 Corinto 9:13) An mga Kristiano igwa nin piguratibong altar na nangangahulogan nin pagdolok sa Dios huli sa atang ni Jesus na nagtutubos sa kasalan asin nagbubunga nin pagpatawad ni Jehova asin kaligtasan pasiring sa buhay na daing sagkod.
12. Sa Hebreo 13:12-14, ano an isinadol na gibohon kan linahidan na mga Kristiano?
12 Dai idinoon ni Pablo an pagkapareho sa Aldaw nin Pagtubos, alagad idinugang nia: “Huli kaiyan si Jesus man, tanganing mapakangbanal nia an banwaan huli kan saiyang sadiring dugo, nagtios sa luwas kan tata” kan Jerusalem. Duman nagadan si Cristo asin nagtao nin lubos na epektibong pantubos na atang. (Hebreo 13:12; Juan 19:17; 1 Juan 2:1, 2) Sinadol ni apostol Pablo an kapuwa linahidan na mga Kristiano: “Kaya paduman kita sa saiya [ki Cristo] sa luwas kan kampo, na pinapasan an pag-olog-olog na saiyang pinasan, huli ta mayo kita digdi nin siudad na nagdadanay, kundi kita odok na naghahanap kaidtong madatong.” (Hebreo 13:13, 14; Levitico 16:10) Minsan kita pinag-olog-olog siring ki Jesus, nagtatagal kita bilang mga Saksi ni Jehova. Satong ‘isinisikwal an kabikoan asin an kinabanon na mga horot asin namumuhay na may marahay na kaisipan asin katanosan patin diosnon na debosyon sa tahaw kan palakaw na ini ngonyan nin mga bagay’ mantang naglalaom sa bagong kinaban. (Tito 2:11-14; 2 Pedro 3:13; 1 Juan 2:15-17) Asin an mga linahidan sa tahaw niato maigot na naghahanap kan “siudad,” an langitnon na Kahadean.—Hebreo 12:22.
13. An mga atang na nakakapaogma sa Dios dai sana binibilog nin ano?
13 Dangan sinambit ni Pablo an mga atang na nagpapaogma sa Dios, na isinurat: “Paagi sa saiya [ki Jesus] danay kitang magdolot sa Dios nin atang nin pag-omaw, na iyo, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran. Siring man, dai nindo paglingawan an paggibo nin marahay asin pagwaras nin mga bagay sa iba, huli ta sa siring na mga atang naoogmang gayo an Dios.” (Hebreo 13:15, 16) An Kristianong mga atang dai sana binibilog nin makatawong mga gibo. An mga tawo sa pankagabsan naggigibo nin siring na mga bagay. Bilang halimbawa, nangyari ini kan an mga tawo sa dakol na nasyon nagtabang sa mga biktima nin linog sa Sobyet Armenia kan huring kabtang kan 1988.
14. An pag-atang sa Dios nin inaakong atang nagbubugtak nin kasakitan sa anong gibohon?
14 An banal na paglilingkod na itinatao niato ki Jehova “na may diosnon na pagkatakot asin paghanga” nasasarig sa nagsasakripisyo sa sadiring klase nin pagkamoot na ipinaheling ni Jesus. (Hebreo 12:28; Juan 13:34; 15:13) An paglilingkod na ini nagdodoon kan satong gibohon na paghuhulit, huli ta paagi ki Cristo bilang Halangkaw na Saserdote ‘nagdodolot kita sa Dios nin atang nin pag-omaw, an bunga nin mga ngabil na nagpapahayag sa publiko kan saiyang ngaran.’ (Oseas 14:2; Roma 10:10-15; Hebreo 7:26) Siyempre pa, kita “dai nalilingaw sa paggibo nin marahay asin pagwaras nin mga bagay sa iba,” kairiba, minsan ngani, an iba na mayong “relasyon sa sato sa pagtubod.” (Galacia 6:10) Nangongorogna kun an kapuwa mga Kristiano nakaeeksperyensia nin kalamidad o igwa nin pangangaipo o kasakitan, nagtatao kita nin mamomoton na tabang sa materyal asin espirituwal. Taano? Huli ta namomotan niato an lambang saro. Mawot man niato na makapangapot sinda nin posog sa hayag na pagtuga kan saindang paglaom na dai nin pagduwaduwa, “huli ta sa siring na mga atang naoogmang gayo an Dios.”—Hebreo 10:23-25; Santiago 1:27.
Magin Mapagpasakop
15. (a) Paano nindo ipapakahulogan an sadol sa Hebreo 13:17? (b) Taano ta magpaheling nin paggalang sa mga nangengenot?
15 Tanganing makapagtao nin inaakong mga atang, maninigo kitang makikooperar nin lubos sa organisasyon nin Dios. Bakong sa paorootrong pagsambit manongod sa autoridad, nagsurat si Pablo: “Magin kamong makinuyog duman sa mga nangengenot dian sa tahaw nindo asin magin mapagpasakop, huli ta sinda nagbabantay sa saindong kalag bilang an mga maninimbag; tanganing ini magibo nindang may kaogmahan asin bakong sa kamondoan, huli ta ini makararaot sa saindo.” (Hebreo 13:17) Maninigo niatong igalang an nombradong mga paraataman na nangengenot sa kongregasyon, tanganing dai sinda mamondo sa kasakitan huli sa kakulangan nin kooperasyon niato. An dai niato pagpasakop magigin pagabat sa mga paraataman asin magbubunga kan satong pagkaraot sa espirituwal. An nakikikooperar na espiritu mas magpapagian sa kamagurangan sa pagtaong tabang asin makontribuwir sa pagkasararo asin sa pag-oswag kan gibohon na paghuhulit kan Kahadean.—Salmo 133:1-3.
16. Taano ta angay na magin mapagpasakop sa mga nangengenot sa tahaw niato?
16 Angay nanggad na magin mapagpasakop kita sa mga nangengenot! Nagtotokdo sinda sa satong mga pagtiripon asin nagtatabang sato sa ministeryo. Bilang mga pastor, minamawot ninda an satong karahayan. (1 Pedro 5:2, 3) Tinatabangan kita ninda na magdanay na may marahay na relasyon sa Dios asin sa kongregasyon. (Gibo 20:28-30) Paagi sa pagpasakop sa madonong asin mamomoton na pangangataman, nagpapaheling kita nin paggalang sa Nangongorog na Paraataman, si Jehova Dios, asin sa saiyang Katabang na Paraataman, si Jesu-Cristo.—1 Pedro 2:25; Kapahayagan 1:1; 2:1–3:22.
Danay na Mamibi
17. Anong mga pamibi an hinagad ni Pablo, asin taano ta tama sanang maghagad sia sainda?
17 Mantang si Pablo asin an saiyang mga kairiba nabulag sa mga Hebreo, tibaad huli sa paglamag, sinabi nia: “Mamibi kamo manongod sa samo, huli ta kami nagtutubod na kami igwa nin sadiosan na konsensia, mantang minamawot niamo na gumawe nin sadiosan sa gabos na bagay. Alagad sinasadol ko kamo na orog pa na gibohon ini, tanganing ako ikabalik saindo na mas madali.” (Hebreo 13:18, 19) Kun si Pablo nagin tusong tawo na may pinatagas na konsensia, ano an saiyang katanosan sa paghagad sa mga Hebreo na mamibi tanganing makaiba sia sainda? (Talinhaga 3:32; 1 Timoteo 4:1, 2) Siyempre pa, saro siang sadiosan na ministro, na sa marahay na konsensia nagtumang sa mga tagasunod kan Judaismo. (Gibo 20:17-27) Nanarig man si Pablo na mas madali niang makakaiba liwat an mga Hebreo kun mamibi sinda tanganing mangyari iyan.
18. Kun linalaoman niatong mamibi an iba para sa sato, anong mga hapot an puwede niatong ihapot sa satong sadiri?
18 An paghagad ni Pablo nin mga pamibi kan mga Hebreo nagpapaheling na tama para sa mga Kristiano na mamibi para sa lambang saro, minsan sambiton sa ngaran. (Ikomparar an Efeso 6:17-20.) Alagad kun linalaom niato na mamibi an iba para sa sato, bako daw dapat na arogon niato an apostol asin siertohon na kita ‘igwa nin sadiosan na konsensia asin minagawe nin sadiosan sa gabos na bagay’? Sadiosan daw kamo sa gabos nindong pakikiiba? Asin igwa daw kamo nin kaagid na pananarig sa pamibi siring ki Pablo?—1 Juan 5:14, 15.
Pantapos na mga Tataramon asin Pagsadol
19. (a) Ano an may pamibing pagmawot ni Pablo para sa mga Hebreo? (b) Taano ta daing sagkod na tipan an bagong tipan?
19 Pakatapos na hagadon an mga pamibi kan mga Hebreo, nagpahayag si Pablo nin may pamibing pagmawot, na nagsabing: “Ngonyan an Dios logod nin katoninongan, na nagbuhay liwat hale sa mga gadan kan dakulang pastor kan aripompon na may dugo nin sarong tipan na daing katapusan, an satong Kagurangnan na si Jesus, sumangkap sa saindo nin lambang marahay na bagay sa pag-otob kan saiyang kabotan, na ginigibo sa sato paagi ki Jesu-Cristo an nakaoogma sa saiyang pagheling; na mapasaiya logod an kamurawayan sagkod lamang. Amen.” (Hebreo 13:20, 21) Sa katuyohan na magkaigwa nin matoninong na kinaban, binuhay liwat “kan Dios nin katoninongan” si Cristo pasiring sa inmortal na buhay sa langit, kun saen iinatubang ni Jesus an merito kan saiyang pinabulos na dugo na nagpagin balido kan bagong tipan. (Isaias 9:6, 7; Lucas 22:20) Ini daing sagkod na tipan huli ta an mga nasa daga mag-aako nin nagdadanay na mga pakinabang huli sa mga paglilingkod kan 144,000 na espirituwal na mga aki nin Dios na mamamahala kairiba ni Jesus sa langit asin nasa bagong tipan. (Kapahayagan 14:1-4; 20:4-6) Paagi ki Cristo kaya an Dios, na sa saiya nagtatao kita nin kamurawayan, ‘nagsasangkap sa sato nin lambang marahay na bagay sa pag-otob kan saiyang kabotan asin magin nakaoogma sa saiyang pagheling.’
20. Paano nindo ipapakahulogan asin ipaliliwanag an pantapos na pagsadol ni Pablo sa Hebreong mga Kristiano?
20 Dai nasisierto kun ano an magigin reaksion kan mga Hebreo sa saiyang surat, sinabi ni Pablo: “Ngonyan sinasadol ko kamo, mga tugang, na tagalon nindo an tataramon na ini nin pagpakosog [na magdangog sa Aki nin Dios, bakong sa mga tagasunod sa Judaismo], huli ta ako man nanggad, nagsurat saindo sa kadikit na tataramon [na kinokonsiderar an magabat na laog kaini]. Mangnohon na an satong tugang na si Timoteo binutasan na [hale sa bilanggoan], na kaiba sia, kun mag-abot sia tolos, masongko ako saindo.” Posibleng nagsurat hale sa Roma, linaoman kan apostol na sia kairiba si Timoteo masongko sa mga Hebreo sa Jerusalem. Dangan sinabi ni Pablo: “Ipaabot an sakong mga pataratara sa gabos na nangengenot [bilang mahigos na kamagurangan] sa tahaw nindo asin sa gabos na banal [idtong igwa nin langitnon na paglom]. An mga nasa Italia nagpadara saindo kan saindang mga pataratara. An dai na kutana maninigong pagkaherak [nin Dios] mapasaindo gabos.”—Hebreo 13:22-25.
Surat na may Nagdadanay na Halaga
21. An surat sa mga Hebreo nagtatabang sato na masabotan an anong pangenot na mga punto?
21 Tibaad orog kisa sa arin pa man na ibang libro kan Banal na Kasuratan, nakatatabang sato an surat sa mga Hebreo na masabotan an kahalagahan kan mga dolot na inatang sa irarom kan Pagboot. An surat malinaw na nagpapaheling na solamenteng an atang ni Jesu-Cristo sana an nagtatao kan kinakaipuhan na pantubos para sa makasalan na katawohan. Asin an maririsang mensahe na manonompongan sa surat iyo na dapat kitang maghinanyog sa Aki nin Dios.
22. Ano an nagkapirang rason na kita magin mapagpahalaga sa surat sa mga Hebreo?
22 Dugang pa, siring kan naheling na niato sa duwang nakaaging artikulo, igwa kita nin iba pang rason na magpahalaga para sa ipinasabong nin Dios na surat sa mga Hebreo. Tinatabangan kita kaini na dai manluya sa satong ministeryo, asin pinapano kita kaini nin kapusoan, huli ta aram niato na si Jehova an satong Paratabang. Orog pa, pinakokosog kita kaini na gamiton an satong mga ngabil asin gabos niatong pakultad sa daing kapasloan na pagtatao nin banal na paglilingkod aldaw asin banggi asin mag-atang nin odok sa boot na mga dolot na nagpapaogma sa satong angay sa kaomawan asin mamomoton na Dios, si Jehova.
Paano Kamo Masimbag?
◻ Paano an surat sa mga Hebreo nakatabang sainda na likayan an falsong mga katokdoan?
◻ An mga atang na nakakapaogma sa Dios nakapokus sa anong mahalagang gibohon?
◻ Sairisay an “mga nangengenot,” asin taano ta magin mapagpasakop sainda?
◻ Paano itinampok kan surat sa mga Hebreo an pamibi?
◻ Taano ta puwede niatong masabi na an surat sa Hebreong mga Kristiano igwa nin nagdadanay na halaga?
[Mga ritrato sa pahina 20]
Kairiba sa mga atang na nakakapaogma sa Dios an pagsagibo nin mga pagsongko sa pagpapastor asin pagpakosog sa kapuwa mga Kristiano paagi sa mamomoton na sadol