LEKSION 22
Tama an Pagkaaplikar kan mga Teksto
KUN nagtotokdo sa iba, an hinahagad bako sanang pagbasa nin mga bersikulo sa Biblia. Nagsurat si apostol Pablo sa kaibaiba niang si Timoteo: “Gibohon mo an bilog mong makakaya tanganing ikaatubang mo an saimong sadiri na inooyonan nin Dios, sarong paragibo na mayo nin maninigong ikasupog, na ginagamit an tataramon kan katotoohan sa tamang paagi.”—2 Tim. 2:15.
An paggibo kaini nangangahulogan na an eksplikasyon niato sa mga teksto dapat na kabagay kan itinotokdo mismo kan Biblia. Hinahagad kaini na konsideraron niato an konteksto, imbes na pumili sana nin mga pananaram na nagugustohan niato asin idugang an sadiri niatong mga ideya. Paagi ki propeta Jeremias, nagpatanid si Jehova tumang sa mga propeta na naghihingakong nagtataram gikan sa ngoso ni Jehova alagad an totoo “kapahayagan kan saindang puso” an iinaatubang. (Jer. 23:16) Pinatanidan ni apostol Pablo an mga Kristiano tumang sa pagsalak sa Tataramon nin Dios kan mga pilosopiya nin mga tawo kan sia sumurat: “Isinikwal niamo an rirong na mga bagay na maninigong ikasupog, na dai naglalakaw na may katusohan, ni hinahaloan man an tataramon nin Dios.” Kan mga aldaw na idto sinasalakan nin madayang mga negosyante nin arak an saindang arak tangani na iyan dumakol asin pagkakuartahan nin mas dakol. Dai niato hinahaloan an Tataramon nin Dios paagi sa pagsalak kaiyan sa mga pilosopiya nin tawo. “Kita bakong mga paratinda kan tataramon nin Dios arog nin dakol na tawo,” sabi ni Pablo, “kundi bilang gikan sa sinseridad, iyo, bilang isinugo nin Dios, na naheheling nin Dios, kaiba ni Cristo, kita nagtataram.”—2 Cor. 2:17; 4:2.
Kun beses, tibaad kotaron nindo an sarong teksto tanganing matawan nin pagdodoon an sarong prinsipyo. An Biblia pano nin mga prinsipyo na nagtatao nin marahay na paggiya sa pag-atubang sa kadakoldakol na situwasyon. (2 Tim. 3:16, 17) Alagad maninigo na seguradohon nindo na tamang-tama an pag-aplikar nindo asin na dai nindo ginagamit sa sala an sarong teksto, na pinalalataw na sinasabi kaiyan an gusto nindong sabihon kaiyan. (Sal. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) An pag-aplikar dapat na kaoyon kan katuyohan ni Jehova, kabagay kan enterong Tataramon nin Dios.
Kabale man sa ‘paggamit kan tataramon kan katotoohan sa tamang paagi’ an pakasabot sa tunay na kahulogan kan sinasabi kan Biblia. Bako iyan na “pamukpok” na panakot sa iba. An relihiosong mga paratokdo na kontra ki Jesu-Cristo nagkotar sa Kasuratan, alagad pinipirong ninda an saindang mga mata sa mas importanteng mga bagay—an mga may labot sa hustisya asin pagkaherak patin pagigin fiel—na hinahagad nin Dios. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Kun nagtotokdo kan Tataramon nin Dios, ipinababanaag ni Jesus an personalidad kan saiyang Ama. An kaigotan ni Jesus para sa katotoohan pinadisan kan hararom na pagkamoot nia sa mga tawong tinotokdoan nia. Maninigo na hingoahon niato na arogon an saiyang halimbawa.—Mat. 11:28.
Paano niato masisierto na tama an pag-aplikar niato nin sarong teksto? Makatatabang an regular na pagbasa kan Biblia. Kaipuhan na apresyaron man niato an probisyon ni Jehova na “fiel asin may diskresion na oripon,” an grupo nin mga Kristianong linahidan kan espiritu na paagi sa sainda sia nagtatao nin espirituwal na kakanon para sa kapamilya sa pagtubod. (Mat. 24:45) An personal na pag-adal saka an regular na pag-atender asin pakikikabtang sa mga pagtiripon kan kongregasyon makatatabang sa sato na makinabang sa pagtotokdong itinatao paagi sa grupong fiel asin may diskresion na oripon na iyan.
Kun may Reasoning From the Scriptures sa saindong lenguahe asin manodan nindong gamiton iyan nin toltol, madalion nindong makukua an paggiyang kaipuhan nindo para sa tamang pag-aplikar nin ginatos na teksto na parateng ginagamit sa satong ministeryo. Kun plano nindong gumamit nin tekstong bakong pamilyar, pahihiroon kamo nin kababaan nin boot na gibohon an kinakaipuhan na pagsiyasat tangani na pagtaram nindo, magagamit nindo an tataramon kan katotoohan sa tamang paagi.—Tal. 11:2.
Linawon an Pag-aplikar. Kun nagtotokdo sa iba, seguradohon na malinaw nindang naheheling an koneksion sa pag-oltanan kan temang tinotokar nindo asin kan mga tekstong ginagamit nindo. Kun may hapot kamo bago an teksto, maninigo na maheling kan mga naghihinanyog sa saindo kun paano sinisimbag kan teksto an hapot na iyan. Kun ginagamit nindo an teksto bilang suporta sa sarong deklarasyon, seguradohon na malinaw na naheheling kan estudyante kun paano pinatutunayan kan teksto an punto.
Parate na bakong igo an pagbasa sana kan teksto—dawa may pagdodoon. Girumdoma, an ordinaryong tawo bakong pamilyar sa Biblia asin dai gayod masasabotan an punto nindo sa saro sanang barasahan. Darahon an atension sa kabtang kan teksto na direktang aplikado sa saindong pinag-oolayan.
Parate na hinahagad kaini na isiblag nindo sa iba an mga terminong makahulogan, an mga direktang konektado sa puntong pinag-oolayan. An pinakasimpleng paagi sabihon giraray an mga terminong igwa kan ideya. Kun nakikipag-olay kamo sa sarong indibiduwal, puede kamong gumamit nin mga hapot na matabang sa saiya na mamidbid an mga terminong makahulogan. Kun nakikipag-olay sa sarong grupo, mas gusto nin nagkapirang nagpapahayag na otobon an obheto ninda paagi sa paggamit nin mga kakahulogan o paagi sa pagsabi giraray kan ideya. Minsan siring, kun pinili nindong gibohon ini, magmaan na dai malingawan kan mga nagdadangog an koneksion sa pag-oltanan kan puntong pinag-oolayan asin kan pagkasabi sa teksto.
Mantang ikinasiblag na nindo sa iba an mga terminong makahulogan, nakabugtak na kamo nin marahay na pundasyon. Ngonyan ipadagos nindo iyan. Iinintrodusir daw nindo an teksto na malinaw na ipinaririsa an dahelan nindo sa paggamit kan teksto? Kun iyo, sabihon kun paano an mga termino na dian saindong isinentro an atension konektado sa ipinaantisipar nindo sa mga nagdadangog sa saindo. Isabi nin malinaw kun ano an koneksion na iyan. Dawa kun dai kamo naggamit nin siring kaklarong introduksion sa teksto, dapat na may pagpapadagos.
Hinapot kan mga Fariseo si Jesus nin sa paghona ninda depisil na hapot, arin na baga: “Sono daw sa ley na idiborsio nin lalaki an saiyang agom na babae sa gabos na klase nin dahelan?” Ibinasar ni Jesus an saiyang simbag sa Genesis 2:24. Mangnoha na isinentro nia an atension sa saro sanang kabtang kaiyan, dangan ginibo nia an kaipuhan na pag-aplikar. Pakatapos na sabihon na an mag-agom nagigin “sarong laman,” nagkonklusyon si Jesus: “Kun siring, an pinagsaro nin Dios dai pagsuwayon nin siisay man.”—Mat. 19:3-6.
Guranong eksplikasyon an maninigo nindong itao tanganing linawon an pag-aplikar nin sarong teksto? An maninigong magdeterminar dian kun sairisay an mga nagdadangog sa saindo asin an halaga kan puntong pinag-oolayan. An magin obheto nindo pagigin simple asin direkta.
Magrason Hale sa Kasuratan. Mapadapit sa ministeryo ni apostol Pablo sa Tesalonica, sinasabi sa sato kan Gibo 17:2, 3 na sia ‘nagrason hale sa Kasuratan.’ Ini abilidad na maninigong pagmaigotan na makultibar kan lambang lingkod ni Jehova. Halimbawa, isinaysay ni Pablo an mga detalye mapadapit sa buhay saka ministeryo ni Jesus, ipinaliwanag na an mga ini ihinula sa Hebreong Kasuratan, dangan itinao an mapuersang konklusyon sa pagsabi: “Iyo ini an Cristo, an Jesus na ini na ipinahahayag ko sa saindo.”
Kan nagsurat sa mga Hebreo, si Pablo paorootrong nagkotar sa Hebreong Kasuratan. Tanganing ikadoon o linawon an sarong punto, parate niang isinisiblag sa iba an sarong termino o halipot na frase dangan ipinaheheling an kahulogan kaiyan. (Heb. 12:26, 27) Sa salaysay na yaon sa Hebreo kapitulo 3, nagkotar si Pablo sa Salmo 95:7-11. Mangnoha na pinalaba nia an saiyang sinabi manongod sa tolong kabtang kaiyan: (1) an pagkasambit sa puso (Heb. 3:8-12), (2) an kahulogan kan tataramon na “Ngonyan” (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), asin (3) an kahulogan kan deklarasyon na: “Dai sinda malaog sa sakong kapahingaloan” (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Hingoahon na arogon an halimbawang iyan mantang iinaaplikar nindo an kada teksto.
Obserbari kun gurano kaepektibo kan pagrason ni Jesus hale sa Kasuratan sa salaysay na yaon sa Lucas 10:25-37. An sarong lalaki na madonong sa Ley naghapot: “Paratokdo, paagi sa paggibo nin ano na ako magmamana nin buhay na daing katapusan?” Sa pagsimbag inagda nguna ni Jesus an lalaki na ipahayag an opinyon nia sa bagay, dangan idinoon ni Jesus an halaga nin paggibo kan sinasabi kan Tataramon nin Dios. Kan magin malinaw na dai nasasabotan kan lalaki an punto, tinokar ni Jesus nin lubos an saro sanang termino sa teksto—an “kapwa.” Imbes na ipaliwanag sana an kahulogan kaiyan, naggamit sia nin sarong ilustrasyon tangani na matabangan an lalaki na makaabot mismo sa tamang konklusyon.
Risang-risa na kun nagsisimbag sa mga hapot, si Jesus dai sana nagkotar nin mga teksto na nagtatao nin direkta, sayod na sayod na simbag. Pinag-analisar nia an sinasabi kan mga ini dangan iinaplikar iyan sa yaon na hapot.
Kan kinukuestion kan mga Saduceo an paglaom sa pagkabuhay liwat, isinentro ni Jesus an atension sa sarong espesipikong kabtang kan Exodo 3:6. Alagad dai sia nagpondo pakakotara kan teksto. Nagrason sia dian tangani na ipaheling nin malinaw na an pagkabuhay liwat kabtang kan katuyohan nin Dios.—Mar. 12:24-27.
An pagigin eksperto sa abilidad na magrason nin tama asin epektibo hale sa Kasuratan magigin dakulang bagay sa saindong pagigin ekspertong paratokdo.