Magin Masarig an Pagtubod sa Kahadian
‘An pagtubod iyo an katunayan kan mga bagay na linalauman.’—HEB. 11:1.
1, 2. Ano an mapakusog kan satong pagtubod na mauutob kan Kahadian an katuyuhan nin Diyos para sa katawuhan, asin taano? (Hilingon an ritrato sa itaas.)
BILANG mga Saksi ni Jehova, maigot tang ihinuhulit sa iba an mahalagang marhay na katotoohan sa Bibliya na an Kahadian nin Diyos sana an solusyon sa gabos na problema ta. Nararanga man kitang marhay sa paglaom na itinatao kan Kahadian. Pero, gurano daw kakusog an satong pagtubod na tunay an Kahadian na iyan asin na mauutob an katuyuhan kaiyan? Ano an satong basehan sa pagkaigwa nin masarig na pagtubod sa Kahadian?—Heb. 11:1.
2 An Mesiyanikong Kahadian sarong gobyerno na inareglo mismo kan Makakamhan sa Gabos tanganing mautob an mga katuyuhan niya para sa saiyang mga linalang. An Kahadian na ini nakabasar sa masarig na pundasyon—an lubos na deretso ni Jehova na mamahala. An mahahalagang aspekto kan Kahadian—an hadi kaiyan, an kairibang tagapamahala, asin an sakop ninda—gabos legal na naestablisar paagi sa mga tipan, an buot sabihon, paagi sa legal na mga kontrata o kasunduan kun sain an saro sa nakipagkontrata o nakipagtipan iyo an Diyos o an saiyang Aki, si Jesu-Cristo. Kun huhurop-hurupon ta an mga tipan na ini, mas masasabutan ta kun paano siyertong mauutob an mga katuyuhan nin Diyos asin kun gurano kasarig an inareglong Kahadian na iyan.—Basahon an Efeso 2:12.
3. Ano an sisiyasaton ta sa artikulong ini asin sa masunod?
3 May sinasabi sa Bibliya na anom na panginot na tipan na may koneksiyon sa Mesiyanikong Kahadian na pinamamahalaan ni Cristo Jesus. Ini an (1) Abrahamikong tipan, (2) tipan na Ley, (3) Davidikong tipan, (4) tipan para sa sarong saserdoteng arog ni Melquisedec, (5) bagong tipan, asin (6) tipan para sa Kahadian. Siyasaton ta kun paano konektado sa Kahadian an lambang tipan asin kun paano sinusuportaran kan mga iyan an pagkautob kan katuyuhan nin Diyos para sa daga asin sa katawuhan.—Hilingon an tsart na “Kun Paano Uutubon nin Diyos an Saiyang Katuyuhan.”
PANUGA NA NAGHAHAYAG KUN PAANO MAUUTOB AN KATUYUHAN NIN DIYOS
4. Arog kan mababasa sa Genesis, anong mga dekreto an ginibo ni Jehova mapadapit sa mga tawo?
4 Pagkatapos mapreparar ni Jehova an satong magayon na planeta tanganing istaran nin tawo, naggibo siya nin tulong dekreto mapadapit sa mga tawo: Lalalangon kan satong Diyos an katawuhan uyon sa saiyang ladawan, papahiwason kan mga tawo an Paraiso sa bilog na daga saka papanuon iyan nin matanos na mga aki ninda, asin bawal sa mga tawo na kumakan sa kahoy nin pakamidbid kan marahay asin maraot. (Gen. 1:26, 28; 2:16, 17) Dai na kaipuhan nin dagdag pang dekreto. Pagkatapos lalangon an tawo, an duwang natatadang dekreto na sana an kaipuhan na masunod tanganing mautob an katuyuhan nin Diyos. Kaya, taano ta nangaipo pa nin mga tipan?
5, 6. (a) Paano pinurbaran ni Satanas na ulangon an pagkautob kan katuyuhan nin Diyos? (b) Paano sinimbag ni Jehova an angat ni Satanas sa Eden?
5 Sa pagpurbar na ulangon an pagkautob kan katuyuhan nin Diyos, pinunan ni Satanas na Diyablo an sarong rebelyon. Ginibo niya iyan paagi sa pagkonsentrar sa dekreto na mas madali niyang maimpluwensiyahan—an dekreto na may koneksiyon sa pagsunod nin tawo. Tinentaran niya an inot na babayi, si Eva, na suwayon an pagbabawal na kumakan kan bunga kan kahoy nin pakamidbid kan marahay asin maraot. (Gen. 3:1-5; Kap. 12:9) Sa paggibo kaiyan, kinuwestiyon ni Satanas an deretso nin Diyos na mamahala sa mga linalang Niya. Pag-abot nin panahon, inakusaran man ni Satanas an maimbod na mga lingkod nin Diyos na nagsasamba sana daa sa Saiya huli sa makasadiring motibo.—Job 1:9-11; 2:4, 5.
6 Paano sisimbagon ni Jehova an angat ni Satanas sa Eden? Kun gagadanon Niya an mga rebelde, talagang matatapos an rebelyon. Pero dai man mauutob an katuyuhan ni Jehova na mapano an daga nin makinuyog na mga aki ni Adan asin Eva. Imbes na gadanon tulos an mga rebelde, nagtao an satong madunong na Kaglalang nin sarong makahulugan na hula—an panuga sa Eden—tanganing masiyerto na magkakatotoo an gabos na detalye kan sinabi niya.—Basahon an Genesis 3:15.
7. Ano an siniyerto sa sato kan panuga sa Eden manungod sa mangyayari sa halas asin sa banhi kaini?
7 Paagi kan panuga sa Eden, sinentensiyahan ni Jehova an halas asin an banhi kaini, na iyo si Satanas na Diyablo asin an gabos na minakampi sa saiya laban sa deretso nin Diyos na mamahala. Itinao kan tunay na Diyos sa banhi kan saiyang langitnon na agom na babayi an awtoridad na gadanon si Satanas. Kaya, dai sana ihinayag kan panuga sa Eden na hahalion an nagsutsut nin rebelyon sa Eden saka an maraot na mga epekto kaini, kundi sinabi man kaiyan kun paano ini gigibuhon.
8. Ano an masasabi ta manungod sa kun siisay an babayi asin an banhi niya?
8 Siisay an magigin banhi kan babayi? Huling an banhing ini an malugad sa payo kan halas, o “malaglag” ki Satanas na Diyablo na sarong espiritu, kaipuhan na sarong espiritu man an banhi. (Heb. 2:14) Kaya an babayi na mangangaki sa banhi dapat na espiritu man. Miyentras na nagdadakul an banhi kan halas, nagdanay na misteryo kun siisay an banhi asin an babayi sa laog nin haros 4,000 na taon pagkatapos na itao ni Jehova an panuga sa Eden. Sa mga taon na iyan, naggibo si Jehova nin nagkapirang tipan na nagpapamidbid kun siisay an banhi asin naggagarantiya sa mga lingkod Niya na an banhing iyan an gagamiton nin Diyos tanganing halion an danyos na dinara ni Satanas sa pamilya nin tawo.
TIPAN NA NAGPAPAMIDBID SA BANHI
9. Ano an Abrahamikong tipan, asin kasuarin ini nagin balido?
9 Mga duwang milenyo pagkatapos na sentensiyahan si Satanas, sinabi ni Jehova sa patriyarkang si Abraham na bayaan an harong kaini sa Ur sa Mesopotamia asin magduman sa Canaan. (Gui. 7:2, 3) Sinabi ni Jehova sa saiya: ‘Humali ka sa daga mo asin sa mga kapag-arakian mo patin sa harong kan saimong ama pasiring sa dagang itutukdo ko saimo. Asin magibo ako saimo nin dakulang nasyon, asin ta bebendisyunan taka, asin papadakulaon ko an saimong ngaran, asin magigin kang [bendisyon]. Asin ta bebendisyunan ko an mga [nagbebendisyon] saimo, asin susumpaon ko an mga magsumpa saimo, asin ta pag-uurumawon saimo an gabos na mga kapag-arakian sa daga.’ (Gen. 12:1-3) Ini an kainot-inuting nakasurat na pagkasaysay kan Abrahamikong tipan—an tipan kan Diyos na Jehova ki Abraham. Dai ta aram kun kasuarin eksaktong inot na nakipagtipan si Jehova ki Abraham. Pero, nagin balido ini kan 1943 B.C.E., kan bayaan kan 75 anyos na si Abraham an Haran asin magbalyo sa Salog nin Eufrates.
10. (a) Paano ipinahiling ni Abraham an saiyang masarig na pagtubod sa mga panuga nin Diyos? (b) Anong mga detalye an dikit-dikit na ihinayag ni Jehova dapit sa banhi kan babayi?
10 Nagkapirang beses na inutro ni Jehova ki Abraham an Saiyang panuga asin sa kada pag-utro niya kaiyan nagdadagdag siya nin detalye. (Gen. 13:15-17; 17:1-8, 16) Asin kan ipahiling ni Abraham an masarig na pagtubod sa mga panuga nin Diyos paagi sa pagigin andam na idulot an solo niyang aking lalaki, mas pinakusog ni Jehova an tipan paagi sa paggarantiya na mauutob talaga an panuga niya. (Basahon an Genesis 22:15-18; Hebreo 11:17, 18.) Kan magin balido na an Abrahamikong tipan, dikit-dikit na ihinayag ni Jehova an mahalagang mga detalye dapit sa banhi kan babayi. An banhi magikan ki Abraham, madakul an bilang, magigin mga hadi, malaglag sa gabos na kaiwal, asin magigin bendisyon para sa dakul na tawo.
11, 12. Paano ipinahiling kan Kasuratan na may mas dakulang kautuban an Abrahamikong tipan, asin ano an kahulugan kaiyan para sa sato?
11 Nagkaigwa nin literal na kautuban an Abrahamikong tipan sa mga gikan ni Abraham kan manahon ninda an Dagang Panuga, pero ipinapahiling kan Kasuratan na an tipan na iyan igwa man nin espirituwal na kautuban. (Gal. 4:22-25) Sa mas dakulang kautuban kaini, uyon sa ipinasabong na paliwanag ni apostol Pablo, an panginot na kabtang kan banhi ni Abraham iyo si Cristo asin an sekondaryong kabtang iyo an 144,000 na linahidan nin espiritung mga Kristiyano. (Gal. 3:16, 29; Kap. 5:9, 10; 14:1, 4) An babayi na nangaki kan banhi iyo “an Jerusalem na nasa itaas”—an langitnon na kabtang kan organisasyon nin Diyos na kompuwesto nin maimbod na espiritung mga linalang. (Gal. 4:26, 31) Siring kan ipinanuga kan Abrahamikong tipan, an banhi kan babayi magdadara nin mga bendisyon sa katawuhan.
12 An Abrahamikong tipan an nagin legal na basehan kan Kahadian sa langit asin ini an nagbukas nin dalan para manahon kan Hadi asin kairibang tagapamahala niya an Kahadian na iyan. (Heb. 6:13-18) Sagkod nuarin magigin balido an tipan na ini? Ini ‘sarong daing katapusan na tipan,’ an sabi sa Genesis 17:7. Magdadanay sana ining balido sagkod na laglagon kan Mesiyanikong Kahadian an mga kaiwal nin Diyos asin mabendisyunan an gabos na pamilya sa daga. (1 Cor. 15:23-26) Pero, daing katapusan an magigin pakinabang kaiyan sa mga mabubuhay sa daga sa panahon na iyan. Ipinapahiling kan tipan nin Diyos ki Abraham na determinado si Jehova na utubon an saiyang katuyuhan na panuon nin matanos na mga tawo an daga.—Gen. 1:28.
TIPAN NA NAGGAGARANTIYA NA MAGDADANAY AN KAHADIAN
13, 14. Anong garantiya an itinatao kan Davidikong tipan dapit sa pamamahala kan Mesiyas?
13 Itinutukdo sa sato kan panuga sa Eden asin kan Abrahamikong tipan na an soberaniya ni Jehova na mahihiling paagi sa Mesiyanikong Kahadian marigon na nakabasar sa matanos na mga pamantayan nin Diyos. (Sal. 89:14) Magigin maraot daw an Mesiyanikong gobyerno kaya kakaipuhanon ining halion? Saro pang legal na tipan an naggagarantiya na nungkang mangyayari ini.
14 Pag-isipan an panuga ni Jehova ki Hading David kan suanoy na Israel paagi kan Davidikong tipan. (Basahon an 2 Samuel 7:12, 16.) Nakipagtipan si Jehova ki David kan naghahadi ini sa Jerusalem asin nanuga Siya na ki David magikan an Mesiyas. (Luc. 1:30-33) Kaya, mas lininaw pa ni Jehova kun kiisay na linahi magikan an banhi asin sinabi niya na sarong tagapagmana ni David an tatawan “kan legal na deretso” na magin Hadi sa Mesiyanikong Kahadian. (Ezeq. 21:25-27, NW) Paagi ki Jesus, an pagkahadi ni David “magdadanay sagkod lamang.” Tunay nanggad, an banhi ni David ‘magdadanay sagkod lamang asin an saiyang trono [magigin] siring kan aldaw.’ (Sal. 89:34-37) Iyo, an pamamahala kan Mesiyas dai nuarin man magigin maraot, asin an mga pakinabang na gigibuhon kaiyan magdadanay sagkod lamang!
TIPAN PARA SA SARONG SASERDOTE
15-17. Uyon sa tipan para sa sarong saserdoteng arog ni Melquisedec, ano an magigin dagdag na katungdan kan banhi, asin taano?
15 Ginagarantiyahan kan Abrahamikong tipan asin Davidikong tipan na magigin hadi an banhi kan babayi pero bakong igo an papel na iyan tanganing mag-ako nin bendisyon an mga tawo sa gabos na nasyon. Tanganing lubos na mabendisyunan, kaipuhan na mapatalingkas sinda sa pagigin makasalan asin magin kabtang kan unibersal na pamilya ni Jehova. Mangyayari ini kun an banhi magigin saserdote man. Kaya saro pang legal na tipan an ginibo kan satong madunong na Kaglalang, an tipan para sa sarong saserdoteng arog ni Melquisedec.
16 Ihinayag ni Jehova paagi ki Hading David na personal Siyang makikipagtipan ki Jesus na may duwang katuyuhan. Inot, ‘patukawon siya sa tuo nin Diyos’ sagkod na madaog niya an saiyang mga kaiwal. Ikaduwa, gibuhon siyang sarong ‘saserdote sagkod lamang siring sa pagkatalaga ki Melquisedec.’ (Basahon an Salmo 110:1, 2, 4.) Taano ta ‘siring sa pagkatalaga ki Melquisedec’? Huling bago pa manahon kan mga gikan ni Abraham an Dagang Panuga, an hadi kan Salem na si Melquisedec, naglilingkod na bilang ‘saserdote kan Kahuruhalangkawing Diyos.’ (Heb. 7:1-3) Direkta siyang ninombrahan ni Jehova sa katungdan na iyan. Siya sana an sinambit sa Hebreong Kasuratan na naglingkod bilang hadi asin saserdote. Dugang pa, huling mayong rekord na igwa siyang sinundan o nagin kasalida, puwede siyang apudon na ‘saserdote sagkod lamang.’
17 Direktang ninombrahan si Jesus na magin saserdote paagi sa personal na pakipagtipan na ini ni Jehova sa saiya, asin magdadanay siyang ‘saserdote sagkod lamang siring sa orden ni Melquisedec.’ (Heb. 5:4-6) Malinaw na ipinapahiling kan tipan na ini na ginagarantiyahan ni Jehova na gagamiton niya an Mesiyanikong Kahadian tanganing utubon an saiyang orihinal na katuyuhan sa mga tawo sa daga.
MGA TIPAN—LEGAL NA BASEHAN PARA SA KAHADIAN
18, 19. (a) Paano konektado sa Kahadian an mga tipan na pinag-ulayan ta? (b) Anong hapot an sisimbagon sa masunod na artikulo?
18 Sa mga tipan na pinag-ulayan niyato, nahiling ta kun paano konektado an mga iyan sa Mesiyanikong Kahadian asin kun paanong an Kahadian marigon na nakabasar sa legal na mga kasunduan. An panuga sa Eden garantiya na uutubon ni Jehova an saiyang katuyuhan para sa daga asin sa katawuhan paagi sa banhi kan babayi. Sinimbag kan Abrahamikong tipan kun siisay an magigin banhi asin kun ano an magigin katungdan kaiyan.
19 Mas lininaw pa kan Davidikong tipan kun kiisay na linahi magikan an panginot na kabtang kan banhi asin nagtao man iyan sa saiya kan deretsong mamahala sa bilog na daga tanganing magin daing katapusan an mga pakinabang kan mga gigibuhon kan Kahadian. An tipan para sa sarong saserdoteng arog ni Melquisedec iyo an nagin basehan tanganing makapaglingkod an banhi bilang saserdote. Pero, si Jesus bakong solo sa pagdara sa katawuhan pasiring sa pagigin perpekto. Igwa pang ibang ninombrahan na magin mga hadi asin saserdote. Sain sinda hali? Sisimbagon ini sa sunod na artikulo.