‘Bushe Ningile Ukubatishiwa?’
PA KUPINGULAPO konse uko twakakililwako ukucita mu bumi, nakalimo takwabako ukuli konse ukwacilapo ukucindama ukucila pali uku ukwa kuti: ‘Bushe Ningile Ukubatishiwa?’ Mulandu nshi uko kwacindamina ifyo? Pa mulandu wa kuti ukupingulapo kwesu ukukuma kuli ici cipusho kwalikwata ukusonga kwa kulungatika te pa nshila yesu fye iya bumi nomba lelo na kabili pa butuntulu bwesu ubwa ciyayaya.
Bushe walilolenkana no ku kupingulapo? Nakalimo walisambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova pa nshita yatantalilako. Nelyo abafyashi bobe kuti pambi balekusambilisha Amalembo ukufuma ku bwaice. Nomba naufika pa ciimo apo ufwile ukucita ukupingulapo pa lwa cintu ulingile ukucita. Pa kuti wingacita ukupingulapo kwalungama, ulekabila ukumfwikisha cintu ulubatisho lubimbamo na balingile ukubatishiwa.
Cintu Ulubatisho Lubimbamo
Ukupalo bwinga, ulubatisho ni ncitilo iyo ikatamika ukwampana. Mu mulandu wa bwinga, umwaume no mwanakashi ababimbilwemo kale kale balilundulula ukwampana kwapalamisha. Ukusefya kwa bwinga kwishibisha fye apabuuta icasuminishiwe mu nkama, ukucilumbula, ukuti aba babili nomba baleingila mu kulundana kwa cine cine ukwa cupo. Na kabili ciisula amashuko ayo abaupana babili bengaipakisha kabili cileta ifishingamo ifyo bafwile ukwikalilako mu bumi bwabo capamo.
Imibele ili iyapalako nga nshi ku lubatisho. Ilyo tusambilila Baibolo, twishiba ifintu fyaba ifisuma ifyo Yehova atucitila. Tatupeela fye ubumi bwesu na fyonse ifyo tukabila ku kubusungilila lelo na kabili Umwana wakwe uwafyalwa eka ku kwisula inshila pa kuti umutundu wa muntu uwa lubembu wise mu kwampana na Wene no kunonka ubumi bwa ciyayaya pe sonde lya paradise. Lintu twatontonkanya pali conse ici, bushe tatuseshiwa ku ncitilo?
Cinshi twingacita? Umwana wa kwa Lesa, Yesu Kristu, atweba ukuti: “Umuntu nga afwayo kunkonka pa numa, aikaanye, asende ne [cimuti cakwe ica kucushiwilwapo, NW], no kunkonka.” (Mateo 16:24) Ee, kuti twaba abasambi ba kwa Yesu Kristu, ukukonka ica kumwenako cakwe mu kubombela amabuseko ya kwa Wishi, Yehova. Ukucita ifyo, nangu cibe ifyo, kufwaya ‘ukuikaana’ kwesu fwe bene, uko e kuti, mu kuitemenwa ukupingulapo mu kukatama ukubika ukufwaya kwa kwa Lesa pa ntanshi ya kufwaya kwesu kwine; ici cibimbamo ukutambika, nelyo ukupeela, ubumi bwesu ku kucita ukufwaya kwakwe. Pa kwishibisha uku kupingulapo kwa kuitemenwa kabili ukwa pa mbali, incitilo ya pa cintubwingi ilacitwa. Ulubatisho lwa mu menshi e ncitilo ku kwishibisha apabuuta ukuipeela kwesu kuli Lesa.
Ni Bani Balingile Ukubatishiwa?
Yesu Kristu akambishe abakonshi bakwe ‘ukuya mu kulenga aba nko shonse ukuba abasambi, ukubabatishisha mwi shina lya kwa Tata ne lya Mwana ne lya mupashi wa mushilo, ukubasambilisha ukubaka fyonse ifyo abebele.’ (Mateo 28:19, 20) Mu kulengama, icipimo cimo ica kukosoka kwa muntontonkanya no mutima cilafwaikwa kuli abo abali no kubatishiwa. Ukupitila mwi sambililo lya pa lwabo ilya Cebo ca kwa Lesa, baisatesekesha ukukabila kwa ‘kulapila no kupilibuka’ ukufuma ku nshila yabo iya kale iya bumi. (Imilimo 3:19) Lyene, bamona ukukabila kwa kubuula umulimo wa kubila imbila nsuma uwacitilwe na Yesu Kristu, ukuba abasambi bakwe. Fyonse ifi fyacitika pa ntanshi ya lutampulo lwa lubatisho.
Bushe walifika kuli ici cipimo mu kulunduluka kobe ukwa ku mupashi? Bushe ulafwaisha ukubombela Lesa? Nga ni fyo, languluka mu kubamo ipepo ubulondoloshi bwalembwa ubwa Baibolo ubwa kwa mutungwi umwina Etiopia, nga fintu bwalembwa mu Imilimo icipandwa 8. Lintu amasesemo pa lwa kwa Yesu Mesia yalondolwelwe kuli uyu mwaume, apimunwine umuntontonkanya wakwe no mutima kabili lyene ukwipusha ukuti: “Cinshi cilendesha ukubatishiwa?” Mu kumonekesha takwali nangu cimo icamuleseshe; e ico alibatishiwe.—Imilimo 8:26-38.
Ilelo abengi baleipusha icipusho cimo cine: “Cinshi cilendesha ukubatishiwa?” Pamo nge ca kufumamo, abaipeele abapya 300,945 balibatishiwe mu 1991. Ici caletele ubuseko bukalamba kuli bonse abantu ba kwa Yehova, kabili baeluda mu filonganino bali aba nsansa ukwafwilisha bambi aba mitima yalungama ukulunduluka no kufika pa milingo ya lubatisho.
Nangu cibe ifyo, kuti pambi baeluda mu cilonganino cobe batubulula ukuti ulolele. Nelyo, nga ca kuti uli musepela, abafyashi bobe kuti pambi bakweba ukulolela. Cinshi lyene? Wifuupulwa. Sunga mu muntontonkanya ukuti ukwingila mu kwampana kwa pa lobe no Wapulishamo mulandu wakosa nga nshi. Ifipimo fyasumbuka fifwile ukufikwapo no kusungililwa. E ico kutika ku mitubululo ipeelwa kabili bomfya yene no mutima onse. Nga ca kuti taumfwikishe mu kukumanina imilandu ipeelwe, wiumfwe nsoni, lelo ipusha ifipusho ukufikila waumfwikisha mu cituntulu ukupekanya uko ulekabila ukucita.
Ku lubali lumbi, abantu bambi kuti bashimunuka ukubuula ulu lutampulo lukalamba, nga fintu balwita. Bushe uli umo uwa bene? Kwena, kuti pambi kwabako imilandu yashininkishiwa iyo ufwile ukushinshibalika ukuipeela no lubatisho. Lelo nga ca kuti walifikapo kabili ucili ulekwinda, cili bwino ukuipusha we mwine ukuti: “Cinshi cilendesha ukubatishiwa?” Mu kubamo ipepo lingulula imibele yobe no kumona nga ca kuti mu cine cine kuli umulandu wine wine uwa kuti ushinshibalike ukwankulako ku bwite bwa kwa Yehova ubwa kwingila mu kwampana kwa pa lobe na wene.
‘Ncili Umwaice’
Nga ca kuti uli mwaice, kuti pambi uletontonkanya ukuti, ‘Ncili umwaice.’ Cili ica cine ukuti ilyo lyonse lintu abacaice batwalilila ukuba aba cumfwila kabili aba kwankulako ku bafyashi babo aba Bwina Kristu no kubomfya Amalembo apapela amaka yabo, kuti bakwata ukucetekela kwa kuti Yehova abamona nga ba “mushilo.” Na kuba, Baibolo itweba ukuti ukusuminisha kwa bulesa ukwa bafyashi balungama kutanunukila na ku bana bashintilila pali bene. (1 Abena Korinti 7:14) Nangu cibe ifyo, takwabako icipimo ca mushinku icapeelwa muli Baibolo nga ni lilali ici ciputulwa ca nshita ica kushintilila pa bafyashi cipwa. Muli ifyo, cili icacindama ku misepela ya Bwina Kristu ukulanguluka mu kukosa icipusho: ‘Bushe ningile ukubatishiwa?’
Baibolo ikoselesha imisepela ‘ukwibukisha Kalenga wabo mu nshiku sha bulumendo bwabo.’ (Lukala Milandu 12:1) Muli kuno kuloshako, twalikwata ica kumwenako ca kwa Samwele wacaice, “umwaice . . . alepyungila ku cinso ca kwa Yehova.” Kwabako na kabili ica kumwenako ca kwa Timote, uyo ukufuma ku bwaice abakile icine ico nyina na nakulu bamusambilishe.—1 Samwele 2:18; 2 Timote 1:5; 3:14, 15.
Mu nshila imo ine ilelo, abacaice abengi balipeela ubumi bwabo ku kubombela Yehova. Akifusa, uwa myaka ya bukulu 15, atile ulubali lumo pa Ukulongana kwa Mulimo lwamwafwile ukucita ukupingulapo kwakwe ukwa kubatishiwa. Ayumi abatishiwe lintu ali ne myaka ya bukulu ikumi. Afwaile ukubombela Yehova pa mulandu wa kuti alimutemenwe mu cituntulu. Nomba ali ne myaka 13 kabili e lintu fye akwete ica kukumanya ca kumona umusambi wakwe uwa Baibolo, uyo na o atemenwe Yehova, ukubatishiwa pa mushinku wa myaka 12. Munyina mwaice wa kwa Ayumi, Hikaru, na o wine alibatishiwe pa mushinku wa myaka ikumi. “Bamo batile nali umwaice nga nshi,” e fyo e bukisha, “lelo Yehova alishibe ifyo nayumfwile. Naali uwapampamina pa kubatishiwa lintu napingwilepo ukupeela ubumi bwandi kuli wene mu kuba na conse ica nakwete.
Ica kumwenako ca bufyashi na co cine caba ca kusangwilako, nga fintu cingamonwa ukufuma ku ca kukumanya ca kwa nkashi umo uwacaice. Wishi abindile nyina ukusambilila Baibolo na wene na ndume yakwe na nkashi inankwe. Alebapuma no koca ifitabo fyabo. Lelo pa mulandu wa kushipikisha kwa kwa nyina ne citetekelo, abana balemona ubucindami bwa kubombela Yehova Lesa. Uyu mukashana wacaice alibatishiwe pa mushinku wa myaka 13, na ndume yakwe umwaice na nkashi inankwe balikonka ica kumwenako cakwe.
‘Ninkotesha’
Kemba wa malumbo atile: ‘Mwe baume bakote na baice tasheni ishina lya kwa Yehova.’ (Ilumbo 148:12, 13) Ee, abakote bafwile ukumona ukukabila kwa kubuula ukwiminina kwabo ku lubali lwa kwa Yehova. Abakote bamo, nangu cibe ifyo, bakongamina ku kusengauka ukucita ukwaluka. Bayumfwa ukuti “te kuti usensele ilyo kawa.” Nalyo line, ibukisha ukuti Abrahamu wa busumino aali ne myaka ya bukulu 75 lintu Yehova amwebele ukuti: “Fuma mu calo cobe na mu bantu bobe, kabiye na ku calo ico nkakulanga.” (Imilimo 7:3; Ukutendeka 12:1, 4) Moses aali ne myaka 80 lintu Yehova amutumine ukuti: “Ukafumya na bantu bandi . . . mu Egupti.” (Ukufuma 3:10) Aba baume na bambi bonse balikwete imikalile isuma mu nshila yabo iya bumi lintu baipushiwe na Yehova ukulangilila ukutemwa kwabo no kuipeela kuli wene. Tabashingashingile ukwankulako ku bwite bwa kwa Yehova.
Ni shani ilelo? Shizumu aali muBuddha pa myaka 78 lintu atendeke isambililo lya Baibolo. Ulupwa lwakwe lwalimukeenye, ukukanamusuminisha nangu fye no kusambilila mu ŋanda yakwe ine. Pa numa fye ya mwaka umo, amwene ukukabila kwa kuipeela umwine kuli Yehova, kabili alibatishiwe. Mulandu nshi acitile ukwaluka? Atile: “Pa myaka iingi nalibepwa ku butotelo bwa bufi, kabili nafwaile ukutwalilila ukupokelela icine ukufuma kuli Yehova kuli pe na pe.”
‘Cilepususha Imwe Lelo’
Inshita ilepwa. Ubumi, ukusanshako no bobe, buli mu busanso. Cili ice pamfya ukuti ulanguluke mu kukosa umulandu wa kuipeela kuli Yehova no kulangisha kwene ukupitila mu lubatisho lwa mu menshi. Umutumwa Petro akomaile pali ici pa kusosa ukuti: ‘Lubatisho, ululepususha na imwe lelo.’ Mu kulundapo alondolwele ukuti ulubatisho “te kusamba fye ifiko ku mubili” (umuntu kuti kale kale alicita ifyo ilyo talafikapo ku kubatishiwa) “lelo ukulomba kampingu musuma kuli Lesa.”—1 Petro 3:21.
Pa kuba nafikapo pa fifwaikwa fya kwa Yehova, umusambi wabatishiwa esa mu kukwata kampingu musuma. Pa kutwalilila ukubombesha mu kubombela Yehova, alaipakisha umutende wa muntontonkanya no kwikushiwa. (Yakobo 1:25) Icacilishapo, mu kucetekela kuti alolesha ku ntanshi ku mapaalo yabelelela ukufuma kuli Yehova mu micitile ipya iileisa. Shi ico cingaba cakaniko cobe ilyo uleankulako bwino ku cipusho ca kuti: ‘Bushe Ningile Ukubatishiwa?’
[Icikope pe bula 21]
Ngo mwaice, Samwele apyungile pa ntanshi ya kwa Yehova
[Icikope pe bula 22]
Mose aali ne myaka 80 lintu atuminwe na Yehova
[Ifikope pe bula 23]
Ilelo bonse abacaice na bakote ababatishiwa kuti balolesha ku ntanshi ku mapaalo yabelelela mu micitile ipya iya kwa Lesa