Ipakisheni “Umweo Uwabo Mweo Wine Wine”
YEHOVA LESA abika mu bantu iciyayaya. (Lukala Milandu 3:11) Ici cilenga abantunse ukuyumfwa ababula amaka lintu bafwilwa, lelo, pa nshita imo ine, cibalenga ukufwaisha ukuba abomi.
Baibolo wa Mushilo, Icebo ca kwa Lesa icapuutwamo, itulenga ukuba ne subilo lyakosa. (2 Timote 3:16) Yehova uwaba kutemwa, te kuti apange abantu ukuba na maka ya kwishiba ifyo iciyayaya cipilibula no kubalenga ukwikala fye imyaka inono. Ukutupangila ukucula pa mibele yesu takumfwana ne mibele ya kwa Lesa. Tatwapangilwe nge “finama ifishaba na mano, ifya mulosha fye, ififyalilwo kwikatwa no konaulwa.”—2 Petro 2:12.
Ilyo apangile Adamu na Efa no kufwaya kwa cifyalilwa ukwa kwikala ku ciyayaya, Yehova Lesa apangile ‘icawamisha’; abapangile ukwikala kuli pe na pe. (Ukutendeka 1:31) Lelo ku ca bulanda, aba baupana ba kubalilapo tababomfeshe bwino ubuntungwa bwabo, batobele ifunde lya kwa Kabumba no kulufya ukupwililika kwabo. E co balifwile, no kwambukisha ubufyashi bwabo ukukanapwililika ne mfwa.—Ukutendeka 2:17; 3:1-24; Abena Roma 5:12.
Baibolo taifisa imifwaile ya bumi ne fyo imfwa ipilibula. Isosa ukuti mu mfwa ‘tamwaba ca kucita nangu ca kwelenganya nangu kwishiba nangu mano’ kabili abafwa bantu “bashaishiba kantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5, 10) Mu nshila imbi, abafwa balifwa. Icifundisho ca bumunshifwa bwa mweo te ca mu Baibolo, e co tapaba inkaama ilingile ukusokololwa pa lwa mibele abafwa babamo.—Ukutendeka 3:19; Amalumbo 146:4; Lukala Milandu 3:19, 20; Esekiele 18:4.a
Lesa alikwete imifwaile; tabumbile isonde “icimfulumfulu.” Alibumbile “ku kwikalwamo” na bantunse bapwililika muli paradise, kabili Lesa tayalula imifwaile yakwe. (Esaya 45:18; Malaki 3:6) Pa kufishapo iyo mifwaile atumine Umwana wakwe kwi sonde. Ukupitila mu kuba no busumino ukufika ku mfwa, Yesu Kristu apayenye inshila ya kulubwilamo abantunse ku lubembu ne mfwa. Na kuba, Yesu atile: “Pantu Lesa atemenwe aba pano isonde ukutemwa kwa kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela eonaika, lelo abe no mweo wa muyayaya.”—Yohane 3:16.
Kale sana, Lesa alaile ukuti ali no kubumba “imyulu ipya ne calo cipya.” (Esaya 65:17; 2 Petro 3:13) Ici cali no kubimbamo wene ukusala ibumba lya Bena Kristu ba busumino ku kuya ku muulu. Pamo na Yesu Kristu bapanga icishinte ca ubu buteko. Baibolo ita ubu buteko ngo “bufumu bwa mu muulu,” nelyo “ubufumu bwa kwa Lesa,” ubuli no kuteka “ifya pano nse.” (Mateo 4:17; 12:28; Abena Efese 1:10; Ukusokolola 5:9, 10; 14:1, 3) Pa numa ya konaula bonse abashili bakapepa pe sonde lyesu no kulisangulula, Lesa akaleta ubwikashi bwalungama ubwa bantunse, nelyo “icalo cipya.” Ici cikasanshamo abantu abo Lesa akacingilila ukupusuka ubonaushi bupalamine ubwa buno bwikashi bubifi. (Mateo 24:3, 7-14, 21; Ukusokolola 7:9, 13, 14) Bakekala pamo na bakesaba no mweo na kabili ukupitila mu kubuushiwa kwalaiwa.—Yohane 5:28, 29; Imilimo 24:15.
Ifyo “Umweo Uwabo Mweo Wine Wine” Ukaba
Mu kushininkisha ubulondoloshi bwa kucincimusha ubwa Paradise ali no kwisabako pe sonde, Lesa atila: “Moneni, ifintu fyonse nafilenge fipya.” (Ukusokolola 21:5) Abantunse te kuti bomfwikishe imilimo ishaiwamina iyo Lesa akabacitila. Lesa akalenga isonde lyonse ukuba paradise, uukapala Edene. (Luka 23:43) Nga fintu cali mu Edene, abantu bakaipakisha ukumona, ukumfwa no kusonda ifintu fyapusanapusana. Takwakabe na kabili ubupiina ne fipowe pantu pa lwa ilya nshita Baibolo itila: “Ifya ntanshi nafiya.” (Ukusokolola 21:4; Amalumbo 72:16) Takwakabe na kabili uukasosa ukuti, “Nindwala,” pantu amalwele yonse yakafumishiwapo kuli pe na pe. (Esaya 33:24) Fyonse ifileta amacushi fikafumishiwapo, ukusanshako no mulwani wa buntunse uwa kale, imfwa. (1 Abena Korinti 15:26) Mu cimonwa ca kupapusha ica “icalo cipya,” e kuti ubwikashi bwa bantunse ubupya ubukalatekwa na Kristu, umutumwa Yohane aumfwile ishiwi liletila: “[Lesa] akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.” Cinshi cingatuletela insansa shacilapo no kusekelela ukucila pa kufishiwapo kwa fyo Lesa alaya?
Mu kulondolola ubumi bwa ku ntanshi, Baibolo maka maka ikomaila pa mibele ikekusha ifyo umuntu akabila lwa ku mupashi na mu mibele. Mu kupelako, umuntunse akakwata ifyalungama fyonse ifyo atukuta apa fye ukukwata. (Mateo 6:10) Pali ifi paba no kufwaisha kwa bulungi, uko abantunse bashakwata pantu ilingi aba culukusu balinyanyantila abanaka. (Lukala Milandu 8:9) Kemba wa malumbo alembele mu kusesema pa lwa mibele ikabako ilyo Kristu akalateka. Alembele ukuti: “Mu nshiku shakwe ubulungami bukasanduluka, no mutende ukuba uwingi.”—Amalumbo 72:7, The New Jerusalem Bible.
Umulinganya cintu cimo na cimbi ico abantunse bafwaisha kabili ico abengi baipuswilapo. Mu “kulengwa cipya cipya,” Lesa akafumyapo umusoobolola. (Mateo 19:28) Bonse bakacindikwa fye cimo cine. Uyu mulinganya tawakaletwe no buteko bwa culukusu. Lelo, ifileta umusoobolola fikafumishiwapo, ukusanshako ubufunushi ne cilumba ifilenga abantu ukufwaya ukuteka bambi nelyo ukunonka ifipe ifingi. Esaya aseseme ukuti: “Bakakuula amayanda no kwikalamo, bakalima na mabala ya myangashi no kulye fisabo fya yako; tabakakuule na bambi abekalamo, tabakalime na bambi abalyako.”—Esaya 65:21, 22.
Mwandi abantunse balicula pa mulandu wa kwipayaulula mu nkondo sha cintubwingi no kukansana! Ici calitwalilila ukutula apo Abele aipaiwe ukufika na ku nshita yesu. Ni kale abantunse batendeka ukusubila no kulolela ukuti umutende ubeko, lelo cimoneka kwati balolela apa fye. Muli Paradise ukabweshiwa, abantunse bonse bakaba aba mutende kabili abafuuka; ‘bakailemena ubwingi bwa mutende.’—Amalumbo 37:11.
Esaya 11:9 itila: “Icalo cikesulamo ukwishiba Yehova, ifyo amenshi yafimba pali bemba.” Pa mulandu wa kupyana ukukanapwililika, pamo ne fintu fimbi, ilelo te kuti tumfwikishe umwalola aya mashiwi. Tucili tukesaishiba ifyo ukwishiba kwapwililika ukwa kwa Lesa kukatwikatanya na wene ne fyo ico cikatuletela ubuseko. Lelo apantu Amalembo yatweba ukuti Yehova ni Lesa wakwatisha amaka, amano, ubulungi, no kutemwa, kuti twashininkisha ukuti akomfwa amapepo aya bekashi ba mu “calo cipya.”
“Umweo Uwabo Mweo Wine Wine” Ukabako—Wikatisheni!
Ku bengi, ubumi bwa ciyayaya mu calo cisuma kusabaila fye nelyo ukwelenganya. Lelo, kuli abo abacetekela cine cine mu malayo ya Baibolo, ili subilo likafishiwapo ukwabula ukutwishika. Lyaba nge nanga ya bumi bwabo. (AbaHebere 6:19) Nga fintu fye inanga ilenga ubwato ukukanapungaila, e fyo ne subilo lya bumi bwa ciyayaya lilenga abantu ukuba abashikatala kabili abacetekela no kubalenga ukubomba na mafya yakalamba mu bumi no kuyacimfya fye.
Twalishininkisha ukuti Lesa akafishapo ifyo alaya. Alilapa no kulapa, icintu icishingalulwa. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “E umo mwine Lesa, pa kufwayo kulangisha ku mpyani sha Cilayo ukubulwo kwaluka kwa mapange yakwe, abikilemo umulapo; ukuti mu fintu ifi fibili ifishingaaluka umo Lesa ashingabepa, tube no kusansamuka ukwakosa, . . . ku ca kucetekelako icatubikilwapo.” (AbaHebere 6:17, 18) “Ifintu ifi fibili ifishingaaluka” ifyo Lesa akafishapo nangu cikabe shani fyaba cilayo cakwe no mulapo, apo pashimpa ifyo twenekela.
Icitetekelo mu malayo ya kwa Lesa cilatusansamusha apakalamba no kutukosha lwa ku mupashi. Yoshua, intungulushi ya bena Israele akwete icitetekelo ca musango yu. Lintu Yoshua alandile ku bena Israele umuku wa kulekelesha, ali nakota kabili alishibe ukuti ali mupepi no kufwa. Lelo alangilile ukuti ali uwakosa kabili ali na bucishinka, ifyo akwete pa mulandu wa kucetekela amalayo ya kwa Lesa. Pa numa ya kusosa ukuti aleya “umuya aba pano isonde bonse,” inshila iitungulula abantunse bonse ku mfwa, Yoshua atile: “Mwaishiba mu mitima yenu yonse na mu myeo yenu yonse ukuti takwashala nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova Lesa wenu asosele ulwa imwe; fyonse fyalimoneke kuli imwe, takwashala cintu nangu cimo.” Imiku itatu Yoshua abwekeshepo ukusosa ukuti Lesa lyonse alafishapo fyonse ifyo alaya.—Yoshua 23:14.
Na imwe kuti mwakwata icitetekelo cimo cine mu bulayo bwa kwa Lesa ubwa calo cipya ico cili no kwimikwa nomba line. Ukupitila mu kusambilila Baibolo no mukoosha, mukeshiba Yehova no mulandu awamina ukucetekelwa umupwilapo. (Ukusokolola 4:11) Abrahamu, Sara, Isaki, Yakobo, na bambi aba busumino aba ku kale balikwete icitetekelo cakosa, icashimpilwe pa kwishiba Lesa wa cine, Yehova. Batwalilile ukuba ne subilo lyakosa, te mulandu ne cishinka ca kuti ‘tabapokelele ifyalailwe’ ilyo bali abomi. Lelo “bafimwenene ukutali no kufisekelela.”—AbaHebere 11:13.
Apo tulomfwikisha ukusesema kwa mu Baibolo, nomba tulemona uko “bushiku bukalamba ubwa kwa Lesa wa maka yonse” bulepalama umo isonde likasangululwa ku bubifi bonse. (Ukusokolola 16:14, 16) Ukupala abantu ba busumino aba ku kale, tufwile ukutwalilila ukutetekela mu fyo tulolela ku ntanshi, no kucincishiwa ku citetekelo no kutemwa Lesa no “mweo uwabo mweo wine wine.” Ukupalama kwa calo cipya kucincisha apakalamba abatetekela Yehova no kumutemwa. Icitetekelo ca musango yu no kutemwa filingile ukulundululwa nga tuli no kusenaminwa kuli Lesa no kucingililwa mu bushiku bwakwe ubukalamba, ubupaleme.—Sefania 2:3; 2 Abena Tesalonika 1:3; AbaHebere 10:37-39.
E co bushe mwalitemwa ubumi? Kabili bushe mulafwaisha “umweo uwabo mweo wine wine”—ubumi ngo mubomfi wasenaminwa uwa kwa Lesa, pamo ne subilo lya nshita ya ku ntanshi iya nsansa, ku kwikala ku ciyayaya? Nga ca kuti e fyo mufwaya, umfwileni ukukonkomesha kwa mutumwa Paulo, uwalembele ukuti tatufwile ‘ukucetekela ifyuma fya mulesha, kano Lesa.’ Paulo atwalilila ukusosa ukuti: ‘Beni abacindama ku milimo isuma,’ iilumbanya Lesa, pa kuti ‘mwikate ku mweo uwabo mweo wine wine.’—1 Timote 6:17-19.
Ukupitila mu kutendeka ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, kuti mwakwata ukwishiba ukwaba “e mweo wa muyayaya.” (Yohane 17:3) Mu kutemwa, mu Baibolo mwalembwa uku kulaalika kwa kwa shifwe kuli bonse ukwa kuti: “We mwana wandi, wilaba amalango yandi, na mafunde yandi leko mutima obe uyalinde; pantu ukutantalila kwa nshiku, ne myaka ya mweo, no mutende yakalundako kuli iwe.”—Amapinda 3:1, 2.
[Futunoti]
a Nga mulefwaya ubulondoloshi bwafulilako pa lwa ili lyashi, moneni broshuwa wa Cinshi Cicitika Nga Twafwa?, uwasabankanishiwa na Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.