Ifyo Mwingekusha Insala Yenu Iya ku Mupashi
ULUPAPULO lwa U.S.News & World Report lutila: “Mu myaka 10 iyapita, amabuuku ukucila pali 300 ayalanda pa fyo bumupashi bwambukila incito yalifula mu matuuka bashitishamo ifitabo. E kuti ukutampila pa lupapulo lutila Jesus CEO ukufika ku lutila The Tao of Leadership. Uku kwaluka kulelangilila fye ukuti mu fyalo ifingi ifyakwata indalama, insala ya kufwaya ubutungulushi mu fya ku mupashi ilekulilako. Magazini ya fya makwebo iya Training & Development yalandilepo ukuti: “Pa nshita lintu ifya kupangapanga fikakuma ubumi bwesu, e lyo tulefwayafwaya ubupilibulo bwine bwine, no bufwayo, ne fya kuyikusha mu bumi.”
Ni kwi, lyene, mwingasanga ubutungulushi bwa ku mupashi ubwingamwikusha? Kale, abantu bale-enekela amacalici ukubafwa ukusanga “ubupilibulo bwine bwine” no “bufwayo” mu bumi. Pali leelo, abengi balisuula imipepele yateyanishiwa. Ukulanda pa kufwailisha kwacitilwe pa bantu 90 ababomba incito sha pa muulu, magazini wa Training & Development atile “abantu bamono kuti paliba ubupusano sana pe calici na pali bumupashi.” Abayankwile kuli uku kufwailisha balemona icalici ukuti “lyalyuminina kumo no kuti lilalenga amalekano” e lyo baleti bumupashi kuti bwaba ku “muntu fye uuli onse.”
Abaice abengi aba mu fyalo umo bashapoosako sana amano ku fya mapepo, pamo nga Australia, New Zealand, United Kingdom, na ku Bulaya, na bo balamona ubupusano pa macalici na pali bumupashi. Profesa Ruth Webber alemba mu citabo ca Youth Studies Australia, ukusuminisho kuti: “Abaice abengi balitetekela muli Lesa, nelyo mu maka yamo ayacila pa ya buntunse lelo tabatontonkanya ukuti icalici lyalicindama nelyo ukutila kuti lyabafwa ukuba na bumupashi.”
Ukupepa kwa Cine Kulasumbula Bumupashi.
Uyu mulandu wa kutwishika imipepele te kuti utupapushe. Imipepele iingi yalyobelwa nga nshi mu malyashi ya calo na mu micitile ya bumbimunda. Na kabili yaliba no mulandu wa mulopa uwa bantu bakaele abaipaiwa mu nkondo shishaifulila isho aba mipepele basongelekanya. Nangu ca kuti balisuula utubungwe twa mipepele utwakoweshiwa no bumbimunda no bucenjeshi, abantu bamo balikaana na Baibolo ine, pantu batontonkanyo kuti ilatekelesha imibele yabipa.
Lelo, Baibolo taisuminisha ubumbimunda na bumpulamafunde. Yesu aebele bashimapepo aba mu kasuba kakwe ati: “Kalanda kuli imwe, mwe bakalemba na baFarise, mwe ba bumbimunda! pantu mwapalana ne nshiishi ishashingulwako impemba, ishimoneka ishayemba icine cine ku nse lelo mu kati shaisulamo amafupa ya bafwa no kukowela konse. E fyo na imwe ku nse mumoneka abalungama icine cine ku bantu, lelo mu kati mwaisulamo ubumbimunda na bumpulamafunde.”—Mateo 23:27, 28.
Na kabili, Baibolo ikoselesha Abena Kristu ukukanaipoosa mu fikansa fya calo. Ukucila ukubakoselesha ukwipayana, ilangilila ukuti bafwile ukuba abaitemenwa ukufwila bambi. (Yohane 15:12, 13; 18:36; 1 Yohane 3:10-12) Ukucila “ukuuminina kumo” ukupepa kwa cine ukucita umwabela ifyaba mu Baibolo kwena “kulapokelela umuntu onse.” Umutumwa Petro atile: “Lesa taba na kapaatulula, lelo mu luko lonse umuntu uumutiina no kubomba ubulungami alapokelelwa muli wene.”—Imilimo 10:34, 35.
Baibolo—Ubutungulushi Bwine Bwine mu fya ku Mupashi
Baibolo itwebo kuti abantunse babumbwa mu cipasho ca kwa Lesa. (Ukutendeka 1:26, 27) Nangu ca kuti ici tacipilibulo kutila abantu balipalana na Lesa mu mimonekele, cipilibulo kuti abantunse balikwata amaka ya kupashanya imibele ya kwa Lesa, pamo no kufwaisha kwa fya ku mupashi, nelyo bumupashi.
Nga ca kuti e fintu caba, ca mano ukucetekelo kuti kanshi Lesa afwile ukutupayanishisha inshila twingekushishamo insala yesu iya ku mupashi, no butungulushi busuma ubwingatwafwa ukulekanya ifingatuwamina ne fingatubipila lwa ku mupashi. Nga fintu fye Lesa apangile mibili yesu na maka yaibela ayatulenga ukuba no bumi busuma nga nshi pa kucincintila amalwele, e fyo atupangeshe na kampingu, nelyo ishiwi lya lwa nkati, ilingatwafwa ukusalapo ifya mano no kukaana ifibelesho fingonaula ubumi bwesu na bumupashi bwesu. (Abena Roma 2:14, 15) Nge fyo twaishiba, pa kuti amaka ya mu mubili ayacincintila amalwele yabombe bwino, umubili ufwile ukuliishiwa bwino. E fyo caba na kuli kampingu wesu, pa kuti fye abombe bwino, kano aliishiwa ifya kulya fisuma ifya ku mupashi.
Ukulangilila umusango wa fya kulya fingatulenga ukuba abatuntulu lwa ku mupashi, Yesu atile: “Te ku cilyo ceka, umuntu engabela umumi, lelo ku cebo conse icifuma mu kanwa ka kwa Yehova.” (Mateo 4:4) Ifyebo fya kwa Yehova fyalembwa mu Cebo cakwe, Baibolo, kabili fya “mulimo ku kusambilisha, ku kwebaula, ku kulungika ifintu.” (2 Timote 3:16) Kanshi, cashalila ifwe ukubombesha ukulya ifi ifya kulya fya ku mupashi. Pa kuti tukwatilemo ifisuma ifya ku mupashi ne fikumine ubumi bwesu, kano fye twaishiba Baibolo no kutukuta ukukonka ifishinte fya mafunde ya iko mu bumi bwesu.—Esaya 48:17, 18.
Bushe Nacilinga Ukucucutikila Bumupashi?
Kwena, cilasendako inshita pa kuwamya bumupashi bwesu ukupitila mu kusambilila Baibolo, kabili cimoneko kuti abantu tabakwata sana inshita. Lelo mwaliba ifilambu ifingi nga twabombesha. Moneni ifyo abantu bamo ababomba incito kabili abapamfiwa balondolola umulandu ukukwatile nshita ya kwangwa ifya ku mupashi kwacindamina kuli bena.
Marina, uubomba incito ya budokota, atila “Nshaletontonkanyapo sana pali bumupashi bwandi ukufikila lintu natendeke ukubomba mu cipatala no kumone fyo abantu balecula. Naishilekutuluko kuti pa kuti ningekushiwa no kuba no mutende, nalekabila ukwikusha insala ya ku mupashi pantu ubumi no kwangwa amasakamika ya bantu kuti kwacilamo ku muntu uubomba incito ya budokota.
“Nomba ndasambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Ili sambililo lilangafwa ukubebeta imicitile ne myendele yandi mu nshila isuma kabili lilansambilisha ukuba ne subilo, pa kuti ningaba no bumi bwashikatala. Ndasangamo ukwikushiwa mu ncito yandi. Lelo isambililo lyandi ilya Baibolo e lyalenga ukuti ncefyeko ukukuntukilwa, ukucefyako ubulanda, ukunashako isakamika ililenga umuntu ukulwala, ukuba umuntu uwatekanya no ulangulukilako bambi. Ukubomfye fishinte fya mafunde ya mu Baibolo kwalilenga fye ne cupo candi ukuwama. Ne cacindamisha, nalishiba Yehova no kupokelela umupashi wakwe, uwalengo kuti njishibe bwino ico nabela pano isonde.”
Nicholas, uushila amaplani ya fikuulwa, atila: “Ilyo nshilatendeka ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova, nshatemenwe ifya kwa Lesa nangu panono. Ico nalefwaya fye mu bumi cali kutunguluka mu ncito yandi. Isambililo lya Baibolo lyalinsambilisha ukuti fingi fifwaikwa mu bumi no kuti ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa kulatuletela insansa sha cine cine kabili ishibelelela.
“Nelyo ca kuti incito yandi ilanenga ukwikushiwa, ni Baibolo fye e yansambilisha umulandu cacindamina ukuba no bumi bwa-anguka no kupoosa amano pa fya ku mupashi. Pa kucite ci, ine no mukashi wandi tatucita ifintu ifingalenga twaba ne sakamika lilwalika ilya mikalile ya kutemwe fyuma. Twalikwata ne fibusa fya cine ifingi pantu tuba na bantu abacindamika ifya ku mupashi filya fine na ifwe twaficindamika.”
Vincent, ndubulwila wa milandu, atila: “Incito iisuma kuti yakulenga ukwikushiwa. Lelo, nalisango kuti fingi fikabilwa pa kuba ne nsansa no kwikushiwa. Ilyo nshilaishiba ifyo Baibolo ilanda pa nsansa na pa kwikushiwa, nshaishibe bwino umulandu twabela pano isonde, nalemona fye ati kufyalwa, ukukula, ukuupa, ukubomba incito pa kusangila abana ifikabilwa pa kukula, ukubasambilisha ukukonka imikalile imo ine, na kwi pele pele ukukota no kufwa.
“Pa numa ya kusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova e lintu nasangile amasuko yene yene ayalanda umulandu twabela pano isonde. Isambililo lyandi ilya Baibolo lyalinenga ukwishiba Yehova ukuti wa cine cine kabili nalimutemwa apakalamba. Ici e cilenga ukuti ndesungilila bumupashi bwandi ilyo ndetukuta ukwikala mu kuumfwana ne fyo naishiba ukuti e fyo afwaya. Nomba, ine no mukashi wandi twalisanga ukwikushiwa pa kwishiba ukuti tulebomfya imyeo yesu mu nshila ishaiwamina.”
Na imwe bene kuti mwasanga umulandu twabela pano isonde nga mwasambilila Baibolo. Inte sha kwa Yehova baliba abaitemenwa ukumwafwa. Ukupala Marina, Nicholas, na Vincent, na imwe bene kuti mwaikushiwa nga mwasambilila pali Yehova ne co afwaya ukucitila abantunse bonse e lyo na imwe bene. Tamwakabe fye ne nsansa sha kwikusha insala yenu iya ku mupashi pali ino nshita, lelo mukaba ne subilo lya kuipakisha ubumi bubelelela ubwapwililika—icilolelo caba fye ku “baibukila ukuti balakabila ifya ku mupashi.”—Mateo 5:3.
Inshila imo iyo umo engalundulwilamo bumupashi kupitila mwi pepo. Yesu alisangileko inshita ya kusambilisha abasambi bakwe ifya kupepa, abasambilishe ipepo ilyaishibikwa bwino ukuti Ipepo lya We Shifwe. Cinshi ili pepo lipilibula kuli imwe? Bushe kuti mwanonkelamo shani muli lyene? Mwalasanga amasuko kuli aya mepusho mu fipande fibili fikonkelepo.
[Ifikope pe bula 6]
Marina
[Ifikope pe bula 7]
Nicholas
[Ifikope pe bula 7]
Vincent