Bushe Mulakoselesha Bambi?
KU MPELA ya lupili lwa Anti-Lebanon, ku kapinda ka ku kulyo, kwaba Ulupili lwa Hermone, ulwalepa amamita 2,814. Ilingi line pa muulu wa lupili lwa Hermone palaba amenshi makaasa, kabili ici cilenga umwela wakaba uwa bushiku ukupanga umume. Lyena umume ulaponena pa miti yapala imilemu na pa miti itwala ifisabo iyaba mwi shika lya lupili e lyo na pa mabala ya myangashi. Apo kale mu Israele ulusuba lwalekokola sana, uyu mume e walelenga umushili ukuba no mutonshi uwalekusha ifimenwa.
Mu lwimbo lwakwe ulwapuutwamo na Lesa, kemba wa malumbo apashenye ukwikatana kwaba pali bakapepa ba kwa Yehova ku “mume wa pa Hermone, uuleikala pa mpili sha Sione!” (Amalumbo 133:1, 3) Na ifwe bene kuti tulekoselesha bambi kwati ni filya umume uufuma pa Lupili lwa Hermone ulenga ifimenwa ukupuupuutuka. Bushe kuti twabakoselesha shani?
Ifyo Yesu Alekoselesha Bambi
Ifyo Yesu Kristu alecita fyalefika sana bambi pa mutima. Abantu baleumfwa bwino nangu ni lintu baleba nankwe pa kashita fye akanono. Ica kumwenako fye, Marko uwalembele Ilandwe atila: “[Yesu] afukatile abana, alabapaala, abikile ne minwe yakwe pali bene.” (Marko 10:16) Balya baice bafwile balikoseleshiwe nga nshi!
Pa bushiku bwa kulekeleshako ukuba pano calo, Yesu asambile amakasa ya basambi bakwe. Ukuicefya kwakwe kufwile kwalifikile abasambi bakwe pa mutima. Lyena Yesu abebele ukutila: ‘Namupeela ica kumulanga, ukuti ifyo nacicita kuli imwe, e fyo na imwe mulecita.’ (Yohane 13:1-17) Kanshi nabo bene balingile ukuba abaicefya. Lelo abasambi tabailwike palya pene ifyo Yesu abebele kabili bulya bwine bushiku batendeke ukukansana ico balefwaya ukwishiba uwali umukalamba pali bena. Na lyo line, Yesu tafulilwe, lelo alanshenye nabo cikuuku cikuuku. (Luka 22:24-27) Na lintu “aletukwa, [Yesu] tabwekeshemo ukutukana.” Na kuba, “ilyo alecula, tabapangiile, lelo atwalilile ukuipeela ku upingwila mu bulungami.” Kanshi calicindama ukulakoselesha bambi nga filya Yesu alecita.—1 Petro 2:21, 23.
Yesu atile: “Sendeni ikoli lyandi no kusambilila kuli ine, pantu nalifuuka kabili nalipetama umutima, e lyo mwalasanga ukupuupuutulwa ku myeo yenu.” (Mateo 11:29) Elenganyeni ifyo mwingomfwa nga ca kuti Yesu umwine e walemusambilisha! Pa numa ya kubasambilisha mwi sunagoge, bonse abafumine uko Yesu akulile balipapile kabili batile: “Bushe uyu muntu afumishe kwi aya mano ne fya maka ifi?” (Mateo 13:54) Nga tulebelenga amalyashi yalanda pali Yesu na pa mulimo abombele kuti twasambilila ifingi pa fyo twingalakoselesha bambi. Lekeni tumone ifyo Yesu alekoselesha sana bambi ukupitila mu milandile yakwe na mu fyo alebacitila, ifyo na ifwe tufwile ukulacita.
Ifyo Tulingile Ukulacita pa Kuti Imilandile Yesu Ilekoselesha Bambi
Ukubongolola icikuulwa kwalyanguka sana ukucila ukukuula. Ifi fine e fyo ne milandile yesu yaba. Apo tatwapwililika, bonse tulalufyanya. Imfumu Solomone yatile: “Tapali pano isonde umuntu mulungami uucite cisuma no kubulo kubembuka.” (Lukala Milandu 7:20) Calyanguka ukumona ifilubo fya bantu bambi no kulanda amashiwi yabipa ayengabafuupula. (Amalumbo 64:2-4) Lelo, ukulanda amashiwi ya kukoselesha kuli bambi kwena takwayanguka.
Yesu alelanda amashiwi ya kukoselesha kuli bambi. Alebakoselesha ukuba ifibusa fya kwa Lesa ilyo alebashimikila imbila nsuma iya Bufumu. (Luka 8:1) Na kabili, Yesu alekoselesha abaishileba abasambi bakwe lintu alebasambilisha pali Wishi wa ku muulu. (Mateo 11:25-27) E mulandu wine abantu batemenwe ukuba na Yesu!
Lelo, bakalemba na baFarise bena tabalebika amano ku fyo bambi balekabila. Yesu atile: “Batemwa ifya kukuwamapo fyacindama pa mulaalilo ne fipuna fya ntanshi mu masunagoge.” (Mateo 23:6) Na kuba, balisuulile abantu yawe yawe, pantu balebeba ukutila: “Ili bumba ilishaishiba Amafunde lyalitiipwa.” (Yohane 7:49) Ukwabula no kutwishika, abaFarise na bakalemba tabalekoselesha bambi!
Ilingi line ifyo tulanda filalanga ifyo tutontonkanya ne fyo tumona bambi. Yesu atile: “Umuntu musuma afumya ifisuma mu cipao icisuma ica mutima wakwe, lelo umubifi afumya ifyabipa mu cipao cakwe ica bubifi; pantu ku kupaka kwa mu mutima e ko akanwa kakwe kalandila.” (Luka 6:45) Nomba finshi tulingile ukulacita pa kuti imilandile yesu ilekoselesha bambi?
Cimo ico tulingile ukulacita ni ci, tufwile ukutontonkanya ilyo tushilasosa fimo. Amapinda 15:28 yatila: “Umutima wa mulungami welenganye [nelyo utontonkanya] ica kwasuka.” Ici tacilolele mu kuti ilyo tushilayasuka tufwile ukutontonkanya pa nshita ntali. Nga twatontonkanyapo fye panono kuti twaishiba ifyo umuntu alaumfwa nga twalanda amashiwi yamo. Kanshi ilyo tushilalanda fimo, tulingile ukuipusha ukuti: ‘Bushe ifi ndefwaya ukulanda fili fye bwino? Bushe fya cine, nelyo malandakanwa fye? Bushe nafilinga ukulanda pali ino nshita? Bushe abo nalaeba balaumfwa bwino?’ (Amapinda 15:23) Nga twamona ukuti ifyo tulefwaya ukulanda tafiweme kabili te nshita isuma iya kulanda ifyo fyebo, kuti cawama ukukanafilanda. Nomba te kutila tufwile ukwikala fye tondolo, lelo kuti cawama sana ukulandapo fimo ifingabakoselesha. Amashiwi ya kupuuka fye yaba kwati ‘kulasaula kwa lupanga,’ lelo amashiwi ya kukoselesha ‘yalaposha.’—Amapinda 12:18.
Na cimbi icingatwafwa ukulalanda amashiwi ayengakoselesha Abena Kristu banensu kulatontonkanya pa mibele yabo iyalenga Lesa ukulabamona ukuti balicindama sana. Yesu atile: “Takuli uwingesa kuli ine kano Tata uwantumine, amukula.” (Yohane 6:44) Yehova alolesha pa mibele iisuma mu babomfi bakwe bonse aba cishinka, ukubikako fye na balya bene tumona ukuti balyafya. Nga twaesha na maka ukwishiba imibele yabo iisuma, tukasanga ukuti baliba fye bwino kabili tukalalanda ifisuma pali bena.
Muleyafwilisha Bambi
Yesu alishibe bwino sana amafya abantu balepitamo. Na kabushe, “ilyo amwene amabumba, abekatilwe inkumbu pantu bali abalulunkaniwa kabili abapaswa nge mpaanga ishabula kacema.” (Mateo 9:36) Lelo Yesu tapeleele fye pa kumona ifyo balecula; alibafwilishe. Abebele ukuti: “Iseni kuli ine imwe bonse mwe balecucutika kabili abafininwa, na ine ndemupuupuutula.” Kabili asosele no kuti: “Ikoli lyandi lyalipepuka, ne cipe candi calyanguka.”—Mateo 11:28, 30.
Nomba tuleikala mu nshita “shayafya.” (2 Timote 3:1) Abantu abengi baliba na “masakamika ya bwikashi buno.” (Mateo 13:22) E lyo bambi baliba na mafya ayakalamba nga nshi. (1 Abena Tesalonika 5:14) Bushe kuti twabakoselesha shani? Kuti twacita nge fyo Kristu alecita, e kutila tufwile ukubafwa.
Abantu bamo balafwaya ukwebako bambi amafya bakwete pa kuti belulukweko. Nga ca kuti umuntu uuli no bwafya aisa kuli ifwe ukuti tumwafweko, bushe tulakutika ilyo alelondolola? Pa kukutika ku fyo alelondolola, tufwile ukuisalapula. Mu nshita ya kuti tuletontonkanya pa fya kwasuka nelyo ifya kupwisha ubwafya, tulingile ukubika sana amano ku kumfwa ifyo alesosa. Nga tulekutika ku fyo alelondolola, tulemulolesha, e lyo limbi no kumwentulako nga calinga, akamona ukuti natubikako amano ku fyo alelanda.
Kwaliba ifingi ifyo twingacita pa kuti twingakoselesha bamunyinefwe mu cilonganino. Ica kumwenako fye, ilyo twaya ku kulongana pa Ng’anda ya Bufumu, tulingile ukulalandako na bantu twaishiba ukuti balalwalilila. Limo ico twingakabila fye ukucita pa kukoselesha aba musango yo, kulanda na bena pa maminiti ayanono fye ilyo tushilatendeka nelyo lintu twapwa ukulongana. Kabili ilyo tuli pe Sambililo lya Citabo, tufwile ukulamona abashisangilweko. E lyo nga twaishiba abashisangilweko, nalimo kuti twabatuminako foni pa kuti twishibe ifyo bali nelyo ukwishiba nga bali no bwafya pa kuti tubafwilishe.—Abena Filipi 2:4.
Baeluda balabomba umulimo uukalamba nga nshi mu cilonganino. Nga tulebanakila no kulabomba imilimo iyo bengatweba ukubomba, ninshi tukangushako umulimo babomba. Icebo ca kwa Lesa citukonkomesha ukuti: “Umfwileni abalemutungulula no kubanakila, pantu balinda imyeo yenu nga bantu abakalubulula; ukuti bacite ici mu kusekelela, te mu bulanda iyo, pantu nga cabe fi kuti camubipila.” (AbaHebere 13:17) Nga tuleitemenwa ukulacita ifyo baletweba ninshi tukalakoselesha “abatungulula bwino.”—1 Timote 5:17.
Mulekoselesha Sana Bambi mu fyo Mulanda na mu fyo Mucita
Utumatoni twa menshi utwingi nga nshi utushishibikwa na bwino kuntu tufuma e tupanga umume uupuupuutula ifimenwa. Ifi fine e fyo ciba na pa kukoselesha bambi, te kutila kano fye twacita icintu ica kuti capapusha na bonse, lelo ifibakoselesha fintu ifinono ifyalekanalekana ifyo tucita lyonse ifilanga ukuti tulapashanya Kristu.
Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ku kutemwa aba bwananyina mube abatemwana nga nshi. Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.” (Abena Roma 12:10) Kanshi tufwile ukulaumfwila uku kufunda kwa kwa Paulo. E ico, natulekoselesha bambi mu fyo tucita na mu milandile yesu.
[Ifikope pe bula 16]
Umume ufuma pa Lupili lwa Hermone ulapuupuutula ifimenwa
[Icikope pe bula 17]
Nga tulekutika, umuntu uulelanda alakoseleshiwa