Ukumfwila Ifyo Amalembo Yalandapo pa Fililo—Ulubali 2
Ukupitila mu Mifwalile Yesu:
1. Mifwalile ya musango nshi bamo benekela abantu ukufwala pa fililo?
1 Ilyo umuntu afwa, aba pa ng’anda, balupwa bakwe abapalamisha, ne fibusa ilingi line babenekela ukukanafwala bwino. Banamayo balafwala ifitenge, ifitambala na makapa ifyaibela, nangu ca kuti uko bekala te fyo bafwala cila bushiku. Abaume na banakashi balaleka ukufwala bwino no kutendeka ukumoneka ati bali ne cililo. Bamo kuti baipusha ukuti, ‘Bushe te fyo na Malembo yalanda ukuti e fyo abaleloosha balefwala?’
2. Mulandu nshi aba ku kale balefwalila insamu?
2 Bamo bamona kwati insamu isho abalembwa mu Baibolo balefwala, e fya kufwala fya kulooseshamo ifyo abaleloosha balingile ukufwala pali lelo. Ca cine ukuti ishi nsamu limo baleshipanga kwati fya kufwala kabili abaleloosha esho balefwala, lelo kwena insamu baleshibomfya na ku fintu fimbi ifingi te pa nshita fye ya mfwa. Abantu balebomfya amasako ya mbushi pa kupanga insamu kabili insamu shiine baleshibomfya ukupangilako amasaaka nangu imifuko, pamo nga ilya balongamo ingano. Kale, bakacema balefwala insamu pantu shalinakile umutengo kabili shali ishakosa. Bamo balefwala insamu ku kulangilila ukulapila. (1 Isha. 21:27; Yona 3:6-8) Pa kupepa ipepo lya kupapaata kuli Yehova, Daniele alifwele insamu. (Dan. 9:3) Bakasesema abaHebere limo limo balefwala insamu nga balefwaya ukusesema amashiwi ya kusoka abantu. (Esa. 20:2) Lyonse ilyo abantu ba kwa Lesa balefwala insamu tababalile abashifwala pa mulandu wa kutiina abafwa. Kabili tabalefwala insamu pa kuti fye bacite ifyo inko shimbi shalecita pa kuloosha. E ico kanshi ilyo tulelanda pa mifwalile ya pa cililo pali lelo, tufwile ukumfwikisha ifishinte fyacindama ifyo Baibolo ilandapo.
3. Bushe imifwalile yesu pa nshita ya kuloosha kuti yakuma shani abantu bambi?
3 Ukumona Ifyo Amalembo Yalandapo: Ica kubalilapo fye, abantu ba kwa Yehova tabacita amataki ilyo baleloosha nge ficita abantu bambi “abashaba ne subilo.” (1 Tes. 4:13) Ica bubili, tatufwaya ukucita icintu “icingapunwisha bambi.” (2 Kor. 6:3) Pali ici cishinte kuti twayipusha atuti: ‘Bushe nga nafwalako ifya kufwala ifishilemoneka bwino no kumoneka uwa busanku, bambi kuti bamona kwati na ine nalisumina kabili ndakonka ifisumino ifishili fya mu malembo? Bushe kuti napunwisha abaishiba ico Inte sha kwa Yehova basuminamo ne fyo basambilisha pa bafwa? Bushe ukufwala ifi fya kufwala kuti kwakalifya kampingu ya basumina banandi? Bushe ine nga nafwalako ifya kufwala fya kulooseshamo kuti nafuupula bamunyinane abakeene ukufwalako ifi fya kufwala kabili abo bacushishe sana pa mulandu wa kuti nabakaana ukufwalako?—Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa July 15, 1998, amabula 22-23; 1998 Yearbook, ibula 203, paragrafu 1.
4. Cinshi tushifwile ukulacita?
4 Ne cishinte cacilapo ukucindama ni ci: Tatufwaya nangu panono ukucita icintu icifulwisha Yehova. (Amapi. 27:11; Kol. 1:9, 10) Tufwile ukupusanako ku ficita aba muli cino calo. Te kuti twishibe ukwafuma intambi shonse isha pa cililo. Lelo twalishiba ukuti intambi ishingi shilalenga abantu ukumona kwati abafwa baleshiba ifilecitika. E ico tufwile ukutontonkanyapo sana pa fyo ukukonka ulu lutambi kwingacita kuli bucibusa bwesu na Yehova. ‘Te kuti tulelya ifya kulya fya kwa Yehova e lyo ne fya kulya fya fibanda.’—1 Kor. 10:21, 22.
5. Fishinte nshi fingatwafwa ukukuma ku fya kufwala fya pa cililo?
5 Ifya Kufwala fya Kulooseshamo Ifya Mucinshi: Fya kufwala fya musango nshi twingafwala pa cililo? Pa myaka iingi impapulo sha musha wa cishinka kabili uwashilimuka shalilandapo pali uyu mulandu.a Balitukoselesha ukutekanya no kusala ifya kufwala ifyalinga. Ifi te fya kufwala ifyabalabata sana lelo filingile ukulingana no bulanda ubusangwa mu “ng’anda ya kuloosha.” (Luk. Mil. 7:2) Pa kuti twikalifya bambi, kuti cawama ukufwala ifya kufwala ifishabalabata sana nangu ifimoneka kwati twile ku kwangala. Nga twasalapo ukufwala ifya kufwala fimo ku cililo, tuleibukisha ukuti ifyo tufwele filingile ukulanga umucinshi pa cililo ukwabula ukukonkelesha intambi sha mu calo pantu twalishiba bwino bwino ifyo abafwa baaba.
Amapekanyo ya Kushiika
6. Fishinte nshi ifya kutontonkanyapo pa nshita ya kushiika?
6 Umwina Kristu afwile ukupekanya ukuti ukushiika kube ukwa mucinshi kabili ukulekonka amafunde ya buteko ayafwaikwa. Pa kuti ukushiika kusansamushe sana abantu ukulingana na Malembo kabili pa kuti kube ukulondolola bwino bwino icicitika umuntu nga afwa, te kuti cibe bwino ukukonka intambi shishili sha mu malembo no kusefya. (Efes. 5:7-11) Ifyo tulecita pa nshita ya kushiika tafifwile ukukalifya kampingu ya Bena Kristu banensu. (1 Kor. 10:32) Bushe kuti twakonka shani ifi fishinte fya mu Baibolo ilyo tulepekanya ukushiika?
7. Mulandu nshi tufwile ukubela abacenjela sana ilyo tulelanda pa ufwile?—Amapi. 18:21.
7 Ukulumbilisha Uwafwa: Mu lyashi lya cililo kulaba ukulondolola mu kwipifya ifyo uufwile abombele ne cishinka. Lelo nga kwaba ukutamba icitumbi ku manda nangu fye ku ncende imbi, balupwa abashasumina ne fibusa napamo kuti batampa ukulanda ku ufwile amashiwi ya kumutatakula no kumulumbilisha. Bamo kuti balanda amashiwi ayaleumfwika kwati Lesa e witile uyo muntu ku muulu nangu kwati uwafwa ali pa bulendo bwa kuya ku cifulo cimbi. Amashiwi pamo nga aya kuti “mutuushe mu cibote,” “bayetuusha bwino,” na ya kuti “mwende bwino” ilingi e yabomfiwa. Abengi bamona kwati ukucite ifi e kucindika uwafwa pa muku wa kulekeleshako. Lelo twalishiba ukuti uwafwa teshibapo nangu kamo pali ayo mashiwi balanda. Icacilanapo ca kuti twalishiba ukutila abalanda amashiwi ya musango yu basumina ukuti kwaliba imipashi ya fikolwe, kanshi Abena Kristu ba cine tabafwile ukuyabomfya.—Esa. 52:11.
8. Ukulingana na Malembo, nani wakwata insambu ya kupingula ifyo ukushiika kufwile ukuba? Langilileni.
8 Mulimo wa ba Nani?: Mu ncende ishingi balupwa abashasumina balakosapo sana ukuti ulupwa lonse nangu bamo bamo mu lupwa e bakwata insambu ya kulanda ifyo ukushiika kukaba. Lelo icupo ca Bena Kristu cilapeela umukashi nangu umulume insambu ya kupingulapo fimo fimo ifibakumine ne fikumine abana babo. Abafyashi, balupwa, na ba mu cilonganino ca Bwina Kristu bafwile ukucindika ifyo Amalembo yalanda. (Mat. 19:5, 6) E fyo cifwile ukuba na lintu tulepekanya ukushiika abantu besu abafwile. (Ukute. 23:19; 35:29) Pa kuti ‘beba kwi koli limo line na bashatetekela,’ Abena Kristu bafwile ukulondolola bwino bwino ukuti amapekanyo yonse aya kushiika yafwile ukulingana ne filanda Baibolo. (2 Kor. 6:14-17) Finshi mwingacita pa kuti abantu bakakonke ifyo mulefwaya?
9, 10. Mulandu nshi cacindamina ukulemba ifyo mulefwaya bakamushiike, kabili mulandu nshi ukucitila ifi kwabela ni nshila ya kulangilamo ukutemwa?
9 Lekeni Beshibe Ifyo Mulefwaya: Nga ca kuti umuntu alembela libela ifyo alefwaya bakamushiike nga afwa, cilanguka ukulanshanya na balupwa bakwe, pantu ilingi balacindika ifyo uufwile ashiile alemba. (Ukute. 50:5) Abantu balomfwila sana nga ca kuti uufwile alisaine ipepala e lyo pali na bakambone. Ili ipepala nalimo kuti lyaba fye lyeka, limbi te kuti libe pamo ne pepala apalembwa ifya kwakanya ifipe. Abashilimuka balishiba ukuti pa kulemba ili ipepala tabafwile ukulolela mpaka bakota sana nangu balwalisha. (Luk. Mil. 9:11) Ilyo umuntu acili uwa mweo kabili umutuntulu e lyo afwile ukulandila libela ifyo alefwaya bakamushiike, uko bakamushiika na lintu balingile ukumushiika, na bakalolekesha pa mulimo wa kupekanya fimo fimo ifikumine icililo.
10 Bamo kuti baumfwa umwenso ukulembela libela amapekanyo ya musango yo. Lelo ukulembela libela kulanga ukuti Umwina Kristu alikula lwa ku mupashi kabili alikwata no kutemwa. Abaishiba bwino icine ca mu Baibolo balishiba ukuti amapekanyo ya musango yo, te kutila ninshi yalalenga tufwe bwangu nangu yalatalusha imfwa. Ca cine ukuti, ifyebo fimo ifyo umuntu alembeele libela ifilangilila ukuti balupwa abashili baNte tabalingile ukupumfyanya amapekanyo ya kumushiika kuti limbi fyabakalifya. Lelo cawamapo ukulandila limo ifi fintu ilyo umuntu acili uwa mweo ukucila ukulekela balupwa abakalaloosha ukuti e bo bakalelondolola, pantu kuti babapatikisha ukukonka ifintu fimo ifyo uufwile ashatemenwe nangu ukusuminamo. (Fil. 2:4) Ukupekanishisha libela ukwa musango yo cilangililo ca kuti umuntu alitemwa bambi kabili alabasakamana.—Efes. 5:28, 33.
11, 12. Umuntu wesu nga afwa, finshi tushilingile ukucita, kabili kuti twacita shani nga kwaba ubwafya?
11 Ifya Kucita Nga Kuli Balupwa Abashili BaNte: Mu ncende shimo caliseeka abantu bamo ukukumana bwangu bwangu pa nshita fye iinono ilyo umuntu afwa. Ubufwayo bwa kukumana bwa kuti bapekanye indalama sha kwafwilisha pa cililo, ukukoselesha abaleloosha no kulanshanya ubushiku bwa kushiika ne fyo imishiikile ikaba. Ifyacitikapo filanga ukuti pali iyi nshita, Nte nga tacenjele kuti alekela balupwa abashasumina ukutungulula icililo. Nge fyo tusambilile, Amalembo yalilondolola bwino bwino ukuti te kuti tulekele abashasumina ukwangalilako ulubali lumo ulwa cililo e lyo icilonganino cena casakamanako ulubali lumbi. (2 Kor. 6:14) Kanshi nga ca kuti uufwile aali Mwina Kristu wa cishinka, te kuti cibe bwino ukusuminisha balupwa abashili baNte ukupanga icapala “komiti ya cililo” iya kupekanya ukushiika. Nangu fye ba mu cilonganino abashili balupwa tabafwile ukuitumpa mu kulanshanya ukubako ilyo kushilaba ukushiika nangu ukukontolola amapekanyo ya kushiika.
12 Ulupwa lwa Bwina Kristu lufwile ukulondolola mu mutekatima amapekanyo yonse aya mishiikile. Balupwa abashipepa nga balekonka ifyo mulebeba kuti caba fye bwino ukubombela pamo na bena. Lelo, kuti caba shani nga ca kuti balupwa bambi bakosapo fye ukuti kukabe ukukonka intambi shimo ishibipa kabili ishatwishikwa? Lyena kuti cawama ukukosa sana no kubalondolwela mu cikuuku ifyo fwe Bena Kristu twasuminamo. Kwena teti kube sana ifya kulandalanda no kukansana nga ca kuti uufwile alishiile alemba ifyo engatemwa icililo cakwe ukuba.
13. Nga ca kuti abashasumina bakosapo fye ukuti e bo bapekanye ifya kushiika, finshi bamo bengasalapo ukucita, e lyo finshi Lesa atulaya?
13 Nga ca kuti balupwa abashasumina bacili nabakosapo fye ukuti e bo bapekanye ukushiika, libe uufwile alilembele libela ifyo alefwaya ukushiikwa, balupwa abapepa kuti bapingulapo ukufumamo mu mapekanyo yonse ukulingana na kampingu yabo. Nga cabe ifi, kuti kwaba ilyashi lya cililo ilipi pa Ng’anda ya Bufumu nangu pa ncende imbi iyalinga pa kuti kube ukubelenga Amalembo ya kusansamusha abali no bulanda pa kulufya umuntu wabo. (Rom. 15:4; Amalu. 119:50) Nangu ca kuti ilyo balelanda ili lyashi te kuti pabe icitumbi, ukucita ifi kulaba fye bwino kabili kulingile ukuba ukwa mucinshi. (Amala. 34:5-6, 8) Kwena, ukupumfyanya kwa bashasumina kuti kwalenga ubulanda ukucilamo, lelo tulasansamuka ukwishiba ukuti Lesa alamona ifyo tufwaisha ukucita icalungama, kabili kuti apeela ababomfi bakwe aba cishinka “amaka yacila aya bantunse.”—2 Kor. 4:7.
[Amafutunoti]
a Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa July 15, 1998, amabula 22-23 no lwa April 15, 1985, amabula 23-25, e lyo ne citabo ca Ukusapika Lesa ukwa Mutundu wa Muntu, ibula 70.