Ifyo Baibolo Ilanda Pali Nacisungu Maria
Icasuko ca mu Baibolo
Baibolo ilanda ukuti Maria, nyina kwa Yesu, alikwete ishuko lyaibela ilya kufyala Yesu ninshi acili nacisungu. Baibolo yalisobele pali ici icipesha mano mwi buuku lya kwa Esaya kabili cafikilishiwe mu mabuuku ya Mbila Nsuma ilya kwa Mateo na Luka.
Pa kulanda pa nshita ilyo Mesia ali no kufyalwa, Esaya asobele ukuti: “Moneni! Umukashana akemita, no kufyala umwana mwaume.” (Esaya 7:14) Ilyo umupashi wa mushilo walengele Mateo uwalembele ibuuku lya Mbila Nsuma ukulemba pa kufyalwa kwa kwa Yesu kuli Maria ayambwile ifyaba mwi buuku lya busesemo ilya kwa Esaya. Ilyo Mateo alembele ukuti Maria alimite mu cisungusho, alembele no kuti: “Na kuba fyonse ifi fyacitike pa kuti cifikilishiwe ico Yehova asoseele muli kasesema wakwe ati: ‘Moneni! nacisungua akemita no kufyala umwana umwaume, kabili bakamwinika ati Imanuele,’ ishina ilyalola mu kuti ‘Lesa Aba na Ifwe.’”—Mateo 1:22, 23.
Luka uwalembeleko ibuuku lya Mbila Nsuma na o alilembele pa kwimita kwa kwa Maria mu cipesha mano. Alembele ukuti Lesa atumine malaika Gabriele “kuli nacisungu uwakobekelwe ku mwaume ishina lyakwe Yosefe uwa mu ng’anda ya kwa Davidi; ne shina lya kwa nacisungu ni Maria.” (Luka 1:26, 27) Maria alilandile ukuti ali ni nacisungu. Pa numa bamweba ukuti ali no kuba nyina kwa Yesu, uwali Mesia, Maria aipwishe ati: “Bushe cikaba shani ici, pantu nshatalakumanapo no mwaume?”—Luka 1:34.
Bushe nacisungu kuti akwata shani umwana?
Umupashi wa mushilo e kutila amaka ayo Lesa abomfya e yalengele ukuti Maria emite. (Mateo 1:18) Maria bamwebele abati: “Umupashi wa mushilo ukesa pali iwe, na maka ya Wapulamo yakakufimba. E mulandu wine uukafyalwa aketilwa uwa mushilo, Umwana wa kwa Lesa.”b (Luka 1:35) Lesa mu cipesha mano akushiishe ubumi bwa Mwana wakwe mwi fumo lya kwa Maria, pa kuti emite.
Mulandu nshi Lesa abomfeshe nacisungu ukufyala Yesu?
Lesa abomfeshe nacisungu ukufyala Yesu pa kuti akafyalwe no mubili uwapwililika pa kuti akapusushe abantu ku lubembu ne mfwa. (Yohane 3:16; AbaHebere 10:5) Lesa akushishe ubumi bwa kwa Yesu mwi fumo lya kwa Maria. E ico umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa walicingilile akanya mwi fumo ukukanapyanako ulubembu.—Luka 1:35.
E mulandu wine Yesu afyalilwe uwapwililika, nga filya fine Adamu ali ilyo ashilabembuka. Baibolo ilanda pali Yesu aiti: “Tacitile ulubembu.” (1 Petro 2:22) Apo Yesu ali uwapwililika, ali no kupeela ilambo no kupususha abantu ku lubembu ne mfwa.—1 Abena Korinti 15:21, 22; 1 Timote 2:5, 6.
Bushe Maria alitwalilile ukuba nacisungu?
Baibolo taisambilisha ukuti Maria ali ni nacisungu ubumi bwakwe bonse. Lelo isambilisha ukuti Maria alikwete abana na bambi.—Mateo 12:46; Marko 6:3; Luka 2:7; Yohane 7:5.
Bushe ifi Maria ali ni nacisungu ilyo afyele Yesu calola mu kuti Maria tali na lubembu?
Awe. Ukulingana ne citabo ca New Catholic Encyclopedia, icisambilisho ca kuti tali na lubembu ilyo aimite Yesu “cashimpwa pa cisambilisho ca kuti Nacisungu Maria tali na LUBEMBU ULO ABANTU BAPYANA ukutula apo afyalilwe e kutila ukutula ilyo ali mwi fumo lya kwa nyina. Abantu bonse balipyana ulubembu . . . Lelo Maria ena ku LUSE lwaibela, tapyeneko ulubembu.”c
Nomba takwaba ilembo nangu limo mu Baibolo ililanda ukuti Maria tali na lubembu. (Amalumbo 51:5; Abena Roma 5:12) Na kuba Maria alilangile ukuti ali mubembu ilyo ailetuula ilambo lya pa lubembu ukulingana ne fyo Amafunde ya kwa Mose yalandile ukuti e fyo umwanakashi uwakwata umwana alingile ukucita. (Ubwina Lebi 12:2-8; Luka 2:21-24) Icitabo ca New Catholic Encyclopedia citila: “Mu malembo tamwaba icisambilisho ca kuti ilyo Maria aimite tali na lubembu . . . Licalici fye lyamwene ukuti e fyo cali.”
Bushe tulingile ukulamona shani Maria?
Maria ali ne citetekelo, icumfwila, aliicefeshe kabili alitemenwe sana ifya kwa Lesa. Aba pa bantu aba citetekelo abo tulingile ukulapashanya.—AbaHebere 6:12.
Nangu ca kuti alikwete umulimo uwaibela uwa kuba nyina wa kwa Yesu, Baibolo taisambilisha ukuti tulingile ukulapepa Maria nelyo ukulapepa kuli ena. Yesu tatile tulingile ukupeela nyina umucinshi uwaibela kabili taebele abasambi bakwe ukucita ica musango uyu. Na kuba Maria bamulumbula fye mu Mabuuku ya Mbila Nsuma e lyo no muku umo mwi buuku lya Imilimo, lelo tabamulandapo mu mabuuku yambi 22 aya mu Icipingo Cipya.—Imilimo 1:14.
Mu Malembo tamwaba ubushininkisho ubuli bonse ubulanga ukuti Abena Kristu abaliko mu nshita ya batumwa balepeela Maria umucinshi uwaibela. Lelo Baibolo isambilisha Abena Kristu ukulapepa fye Lesa eka.—Mateo 4:10.
a Ishiwi lya ciHebere ʽal·mahʹ ilyo bapilibula ukuti “umukashana” mu busesemo bwa kwa Esaya, kuti lyalosha na kuli nacisungu nelyo umwanakashi uushili nacisungu. Nomba umupashi wa mushilo walengele Mateo abomfya ishiwi lya ciGriki par·theʹnos ilyalola mu kuti “nacisungu.”
b Abantu bamo tabafwaya ukubomfya amashiwi ya kuti “Umwana wa kwa Lesa” pantu batila yomfwika kwati Lesa alisendeme no uyu mwanakashi. Lelo Amalembo tayatila ifi e fyacitike. Baibolo iita Yesu ukuti “Mwana wa kwa Lesa” no kuti “e beli pa fibumbwa fyonse” pantu e wali uwa ntanshi ukubumbwa kabili e o fye Lesa aibumbile umwine. (Abena Kolose 1:13-15) Na kabili Baibolo ilanda pa mwaume wa ntanshi Adamu ukuti ni “mwana Lesa.” (Luka 3:38) Ico bamwitila ifi, ni co Lesa e wamubumbile.
c Second Edition, Volume 7, ibula 331.