Amepusho Ukufuma ku Babelenga
Cinshi Inte sha kwa Yehova balandila ukuti impendwa ya 144,000 iyalumbulwa mwi buuku lya Ukusokolola ya cine cine, te ya mampalanya?
Umutumwa Yohane alembele ati: “Naumfwile impendwa ya bakakatikwe, amakana umwanda umo na makana amakumi yane na makana yane (144,000).” (Ukusokolola 7:4) Mu Baibolo, amashiwi ya kuti “abakakatikwe” yalosha kwi bumba lya bantu abasalwa ukufuma mu bantunse abakateeka pamo na Kristu mu muulu pali Paradaise wa pe sonde. (2 Abena Korinti 1:21, 22; Ukusokolola 5:9, 10; 20:6) Impendwa yabo iya 144,000, ya cine cine pa milandu imo imo. Umulandu umo usangwa mu mashiwi yaba mu cikomo 9.
Pa numa umutumwa Yohane bamwebele ulwe bumba ilya ba144,000 mu cimonwa, bamulangile ibumba na limbi. Yohane alondolola ili bumba lya bubili ukuba “ibumba likalamba, ilishingapendwa ku muntu nangu umo, ukufuma mu nko shonse ne mitundu na bantu na bantu na ba ndimi.” Ili bumba likalamba lilosha ku bakapusuka “ubucushi bukalamba” ubuleisa, ubukonaula icalo ca nomba icabipa.—Ukusokolola 7:9, 14.
Lelo, moneni ukucilanya uko Yohane acilanya mu fikomo 4 na 9 ifya Ukusokolola icipandwa 7. Alanda ukuti ibumba lya kubalilapo, e kutila “abakakatikwe,” impendwa yabo yalishibikwa. Lelo, ibumba lya bubili, “ibumba likalamba,” impendwa yabo tayaishibikwa. Ilyo twatontonkanya pali aya mashiwi, cilimo amano ukusoso kuti iyi mpendwa ya 144,000 ya cine cine. Nga ca kuti impendwa ya 144,000 yali ya mampalanya kabili nga yalelosha kwi bumba ilyo impendwa ishaishibikwa, teti mube ubupusano bwine bwine muli ifi fikomo. E ico, ifi fyebo filelangilila fye bwino ukuti impendwa ya 144,000 ifwile ukuba ya cine cine.
Abasoma Baibolo abapusanapusana, aba ku kale na ba muno nshiku na bo balanda cimo cine ukuti iyi mpendwa ya cine cine. Ku ca kumwenako, imyaka ukucila pali 100 iyapitapo, kalemba wa madikishonari uwa ku Britain, Dr. Ethelbert W. Bullinger, alandile pa mashiwi yaba pa Ukusokolola 7:4, 9, ukuti: “Aya mashiwi yantu yayanguka ukumfwikisha: impendwa iyaishibikwa yalipusana ne mpendwa iishaishibikwa muli ici cine cipandwa.” (The Apocalypse or “The Day of the Lord,” ibula 282) Tapakokwele sana apo profesa wa New Testament Robert L. Thomas, Jr., uwa pe sukulu lya The Master’s Seminary ku United States, alembeele ukuti: “Ukusoso kuti impendwa ya 144,000 ya mampalanya takwakwata ishinte.” Alundilepo no kuti: “Impendwa yaba pa Ukusokolola 7:4 yalishibikwa ukupusana ne yaba mu cikomo 9 iishaishibikwa. Nga ca kuti iyi mpendwa ya 144,000 ya mampalanya, takuli impendwa iili yonse mwi buuku lya Ukusokolola iingaba iya cine cine.”—Revelation: An Exegetical Commentary, Volume 1, ibula 474.
Bamo balapaasha abati apo ibuuku lya Ukusokolola lyalembwa mu mashiwi ya mampalanya, impendwa shaba muli ili buuku, ukusanshako ne mpendwa ya 144,000, shifwile ukuba sha mampalanya. (Ukusokolola 1:1, 4; 2:10) Ukusondwelela muli yo nshila kwalilubana. Ca cine, mwi buuku lya Ukusokolola mwaba impendwa ishingi isha mampalanya, lelo na kabili mwaliba ne mpendwa sha cine cine. Ku ca kumwenako, Yohane alanda pa “mashina ikumi na yabili (12) aya batumwa ikumi na babili aba Mwana wa mpaanga.” (Ukusokolola 21:14) Kuti twamona ukuti impendwa 12 iilumbwilwe muli ici cikomo ya cine cine, te ya mampalanya. Kabinge, umutumwa Yohane alemba pa lwa kuteeka kwa kwa Kristu ukwa “myaka ikana limo (1,000).” Iyi mpendwa na yo ya cine cine, nga fintu ukubebeta Baibolo bwino kulanga.a (Ukusokolola 20:3, 5-7) Kanshi, pa kwishiba nga ca kuti impendwa yaba mwi buuku lya Ukusokolola ya cine cine atemwa ya mampalanya, cishintilila pa fyo yalembwa ne fyo lilandapo.
Ukusoso kuti impendwa ya 144,000 ya cine cine no kuti ilosha ku mpendwa yapimwa iya bantu, e kuti ibumba linono nga kulilinganya kwi “bumba likalamba,” na ko kulomfwana na malembo yambi aya mu Baibolo. Ku ca kumwenako, mu cimonwa cimo cine ico umutumwa Yohane amwene, ba144,000 balondololwa nga “bashitilwe mu bantunse ukuti babe ifisabo fya ntanshi.” (Ukusokolola 14:1, 4) Amashiwi ya kuti “ifisabo fya ntanshi” yalosha ku basalwa abanono fye. Na kabili, ilyo Yesu ali pe sonde, alandile pa bakateeka nankwe mu Bufumu bwakwe ubwa mu muulu kabili abetile ati “umukuni unono.” (Luka 12:32; 22:29) Ca cine, abafuma pe sonde abakateeka mu muulu banono nga kubalinganya ku bantu abakapyana isonde lya Paradaise uuleisa.
Kanshi, amashiwi yaba pa Ukusokolola 7:4 na mashiwi aya twalandapo muli paragrafu wafumako ayasangwa na mu malembo yambi aya mu Baibolo, yalashinina ukuti impendwa ya 144,000 ya cine cine. Ilosha ku bakateeka na Kristu mu muulu pe sonde lya paradaise, apakaba abantu abengi abo impendwa yabo ishaishibikwa, abantu aba nsansa abapepa Yehova Lesa.—Amalumbo 37:29.
[Futunoti]
a Ku fyebo na fimbi pa lwa Kuteeka kwa Myaka Ikana Limo ukwa kwa Kristu, moneni icitabo ca Ukusokolola—Akalume ka Kuko Kakalamba Nakapalama! amabula 289-90, icasabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova.
[Amashiwi pe bula 31]
Impendwa ya mpyani sha ku muulu ni 144,000 epela
[Icikope pe bula 31]
Impendwa ye “bumba likalamba” tayaishibikwa
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 31]
Intanda: Abasuminishe ukukopa ni baAnglo-Australian Observatory, abakopele ni baDavid Malin