Bakacema, Mulepashanya Bakacema Bacilapo
“Ni mwe Kristu aculiile, kabili amushilile ne cilangililo pa kuti mulekonka sana mu ntampulo shakwe.” —1 PET. 2:21.
KUTI MWAYASUKA SHANI?
Apo baeluda ni bakacema, bushe kuti bapashanya shani Yehova?
Bushe baeluda kuti bapashanya shani Yesu Kristu?
Mulandu nshi baeluda bacitila ifipempu fya bucemi?
1, 2. (a) Cinshi cicitika nga ca kuti impaanga baleshisakamana bwino? (b) Ilyo Yesu ali pano calo, mulandu nshi abantu abengi babelele kwati ni mpaanga ishabula kacema?
IMPAANGA shilakula bwino nga ca kutila kacema nashibikako amano. Icitabo cimo icilanda pa kukusha impaanga catile, “nga ca kutila kacema aletwala fye impaanga ku mulemfwe ukwabula ukushibikako amano, mu myaka fye iinono kuti shalwala.” Lelo nga ca kutila impaanga baleshisakamana bwino, shilakula bwino sana.
2 Ifyo bakacema ba mukuni wa kwa Lesa basakamana impaanga imo na imo filalenga aba mu cilonganino bonse ukuba abakosa mu kubombela Lesa. Nalimo muleibukisha ukuti Yesu alyumfwilile amabumba uluse pantu “balebacusha kabili bali abapaswa nge mpaanga ishabula kacema.” (Mat. 9:36) Cinshi calengele ukuti abantu babe kwati ni mpaanga ishabula kacema? Pantu abakwete umulimo wa kusambilisha abantu Amafunde ya kwa Lesa bali ne culukusu, bali abayafya, kabili aba bumbimunda. Mu nshita ya kubafwa no kubasakamana, intungulushi sha mapepo isha mu Israele shaletwika “ifipe ifyafina” pa mabeya yabo.—Mat. 23:4.
3. Cinshi baeluda bafwile ukulaibukisha ilyo balebomba umulimo wa bukacema?
3 Kanshi bakacema Abena Kristu, e kutila baeluda, balikwata umulimo uwacindama nga nshi. Impaanga isho bacema sha kwa Yehova na Yesu. Yesu umwine atile ni “kacema musuma.” (Yoh. 10:11) Impaanga ‘shashitilwe pa mutengo uukulu’ uo Yesu alipile no “mulopa [wakwe] uwa mutengo.” (1 Kor. 6:20; 1 Pet. 1:18, 19) Yesu alitemwa sana impaanga shakwe ica kuti alishifwilile. Baeluda bafwile ukulaibukisha ukuti ni bakacema abanono, Yesu Kristu Umwana wa kwa Lesa, “umucemi mukalamba uwa mpaanga,” e kangalila wabo.—Heb. 13:20.
4. Finshi twalasambilila muli cino cipande?
4 Bushe baeluda bafwile ukulasunga shani impaanga? Baibolo ikoselesha aba mu cilonganino ‘ukulaumfwila abalebatungulula.’ Lelo, ikoselesha na baeluda ‘ukukanatitikisha abantu ba kwa Lesa.’ (Heb. 13:17; belengeni 1 Petro 5:2, 3.) Nomba bushe baeluda kuti batungulula shani abantu ba kwa Lesa ukwabula ukubatitikisha? Finshi baeluda bengacita pa kuti balesakamana impaanga ukwabula ukupula mu fyo Lesa abeba?
“AKABASENDELA PA CIFUBA CAKWE”
5. Bushe amashiwi yaba pali Esaya 40:11 yatusambilisha finshi pali Yehova?
5 Kasesema Esaya alandile pali Yehova ati: “Akacema impaanga shakwe nga filya kacema acita. Ku kuboko kwakwe akalonganika abana ba mpaanga; kabili akabasendela pa cifuba cakwe. Ishileonsha akashisakamana bwino.” (Esa. 40:11) Aya mashiwi yalangilila ifyo Yehova asakamana aba mu cilonganino abanaka. Apo kacema aleshiba ifyo impaanga imo na imo ilekabila kabili alaitemenwa ukushafwa, na Yehova alishiba ifyo umo na umo mu cilonganino alekabila kabili alaitemenwa ukumwafwa. Nga filya fine kacema limo asendela akana ka mpaanga mu ca kufwala cakwe, Yehova “Shifwe wa nkumbu” na o alatusansamusha ilyo twaba na mafya no kutwafwa ilyo tulekabila sana ubwafwilisho.—2 Kor. 1:3, 4.
6. Apo baeluda ni bakacema, kuti bapashanya shani Yehova?
6 Ala ili, lisambililo ilisuma nga nshi ilyo baeluda bengasambililako kuli Shifwe wa ku muulu! Baeluda bafwile ukulabika sana amano ku fyo impaanga shilekabila nga filya Yehova acita. Baeluda nga baleishiba amafya aba bwananyina balekwata, bakeshiba bwino umo balekabila ukubafwa mu kwangufyanya ne fyo bengabafwa. (Amapi. 27:23) Kanshi baeluda bafwile ukulakwatako inshita ya kulanshanya na Bena Kristu banabo. Nangu ca kuti baeluda balishiba ukuti aba mu cilonganino balikwata insambu sha kuicitila no kuipingwila ifyo balefwaya, balabika amano ku fyo balemona no kumfwa mu cilonganino kabili balaitemenwa ‘ukwafwa abanaka.’—Imil. 20:35; 1 Tes. 4:11.
7. (a) Bushe impaanga sha kwa Lesa baleshisunga shani mu nshiku sha kwa Esekiele na Yeremia? (b) Finshi twingasambilila kuli filya Yehova akeene balya bakacema abashali ne cishinka?
7 Natulande pali bakacema abaliko mu nshiku sha kwa Esekiele na Yeremia abo Lesa akeene. Yehova alikeene balya bakacema pantu tabalesakamana impaanga. Apo impaanga tashakwete aba kushicingilila, baleshisansa kabili shalesalangana. Mu nshita ya kuliisha impaanga, baleshicusha kabili babikile fye amano ku ‘kuiliisha abene.’ (Esek. 34:7-10; Yer. 23:1) Filya fine Lesa akeene balya bashimapepo e fyo akaana na bashimapepo ba mu mipepele ya batila Bena Kristu. Finshi baeluda bengasambilila kuli filya Lesa akeene balya bakacema? Kuti basambililako isambililo lyacindama ilya kuti bafwile ukulabika amano ku mukuni wa kwa Yehova no kulausunga bwino.
“NAMULANGA IFYA KUCITA”
8. Bushe baeluda kuti bapashanya shani Yesu ilyo balelungika abalufyenye?
8 Pa mulandu wa kukanapwililika, abantu ba kwa Lesa bamo cilabasendela inshita pa kuti bomfwikishe ifyo Yehova afwaya ukuti balecita. Nalimo kuti bapingulapo ukucita fimo ifipusene ne fyo Amalembo yalanda nelyo kuti bacita fimo ifilelanga ukuti tabalaishiba sana ifya mu Baibolo. Bushe baeluda bafwile ukucita shani? Bafwile ukupashanya Yesu uwali uwatekanya. Abasambi bakwe balepusana imiku iingi pantu balefwaya ukwishiba uwali no kuba umukalamba mu Bufumu. Lelo Yesu talebafulilwa, atwalilile ukubasambilisha no kubafunda cikuuku cikuuku ukuti bafwile ukuba abaicefya. (Luka 9:46-48; 22:24-27) Yesu alibasambile fye na makasa, ukubalanga ifyo bafwile ukuicefya. E fyo na baeluda bafwile ukuba, bafwile ukuicefya.—Belengeni Yohane 13:12-15; 1 Pet. 2:21.
9. Mibele nshi Yesu alefwaya abasambi bakwe ukukwata?
9 Ifyo Yesu alemona umulimo wakwe uwa bukacema fyalipusene ne fyo Yakobo na Yohane baleumona. Aba batumwa babili balefwaya icifulo icikalamba mu Bufumu. Lelo Yesu alibalungike ilyo abebele ukuti: “Mwalishiba ukuti ishamfumu sha bena fyalo shatemwa ukweba abantu babo ifya kucita. Kabili intungulushi shabo shalikwata amaka pa bantu shiteka. Lelo imwe te fyo mufwile ukuba. Nga mulefwaya ukuba abakalamba mufwile ukulabombela bambi.” (Mat. 20:25, 26, Baibolo ya Contemporary English Version) Abatumwa balingile ukwesha na maka ukukanalafwaya ‘ukuteka abantu kwati basha,’ nelyo ‘ukulaeba abantu ifya kucita.’
10. Bushe Yesu afwaya ukuti baeluda balesunga shani umukuni, kabili bushe Paulo alesunga shani umukuni?
10 Yesu afwaya baeluda ukulasunga bwino umukuni nga filya fine aleusunga. Balingile ukuba nga basha kuli bamunyinabo te kuba bashikulwibo. Umutumwa Paulo ali uwaicefya, aebele abakalamba ba mu cilonganino ca ku Efese ukuti: “Ukufuma pa bushiku bwa ntanshi ubo naingile mu citungu ca Asia, mwalishiba bwino ifyo naikele na imwe inshita yonse, nalebombela Shikulwifwe mu kuicefya konse.” Paulo alefwaya ukuti balya baeluda babe abaicefya kabili balebombesha. Atile: “Nalimulangile muli fyonse ukuti mu kubombesha e mo mufwile ukwafwila abanaka.” (Imil. 20:18, 19, 35) Paulo aebele abena Korinti ukuti taali kapitao pa citetekelo cabo. Lelo, ali mubomfi munabo uwa kubaletela insansa. (2 Kor. 1:24) Baeluda bafwile ukupashanya Paulo uwali uwaicefya kabili uwalebombesha.
‘MULEKONKA SANA ICEBO CA KWA LESA ICA CISHINKA’
11, 12. Bushe baeluda nalimo kuti bacita shani pa kwafwa bamunyinabo ukulapingula bwino ifya kucita?
11 Eluda afwile ‘ukukonka sana icebo ca kwa Lesa ica cishinka mu misambilishishe yakwe.’ (Tito 1:9) Lelo afwile ukucita ifi “no mutima uwafuuka.” (Gal. 6:1) Mu nshita ya kupatikisha aba mu cilonganino ukuti balecita ifintu mu nshila iyo alefwailamo, kacema musuma afwaya ukubafika pa mutima. Pa kwafwa munyinefwe uulefwaya ukupingula pa fintu ifyacindama, eluda kuti alanshanya nankwe Amalembo yamo e lyo ne fyalembwa mu mpapulo ifilanda pali ilyo line lyashi. Na kabili kuti akoselesha munyinefwe ukutontonkanya pa fyo ifyo engapingulapo fingakuma bucibusa bwakwe na Yehova. Eluda afwile ukumucinkulako ukuti calicindama ukupepa kuli Lesa ukuti amutungulule ilyo ashilapingulapo ifya kucita. (Amapi. 3:5, 6) Pa numa ya kulanshanya nankwe, eluda akaleka uwa bwananyina ukupingulapo umwine ifya kucita.—Rom. 14:1-4.
12 Fyonse ifyo eluda alelanda fifwile ukufuma mu Baibolo. Kanshi calicindama sana ukuti baeluda balebomfya bwino Baibolo no kulafunda ukulingana ne fyo ilanda. Nga balecita ifi, tabakalebomfya bubi bubi amaka ayo bapeelwa. Na kuba, impaanga bacema te shabo kabili cila muntu mu cilonganino akalubulula kuli Yehova na Yesu pa fyo apingulapo ukucita.—Gal. 6:5, 7, 8.
“MULEBA ABANTU ABO UMUKUNI WINGAPASHANYA”
13, 14. Finshi ifyo baeluda bafwile ukulacita pa kuti impaanga shilebapashanya?
13 Pa numa umutumwa Petro afundile baeluda ukuti “mwilatitikisha abantu ba kwa Lesa,” abebele no kuti “muleba abantu abo umukuni wingapashanya.” (1 Pet. 5:3) Bushe finshi baeluda bafwile ukulacita pa kuti umukuni ulebapashanya? Natulande pa fintu fibili ififwaikwa pa kuti munyinefwe afikepo “ukuba kangalila.” Afwile ukuba na “mano ayatuntulu” kabili afwile ‘ukulatungulula bwino aba mu ng’anda yakwe.’ Nga ca kutila eluda alikwata ulupwa, afwile ukulalutungulula bwino, pantu “umuntu nga cine cine taishiba ukutungulula aba mu ng’anda yakwe, kuti asakamana shani icilonganino ca kwa Lesa?” (1 Tim. 3:1, 2, 4, 5) Pa kuti munyinefwe abe kangalila, afwile ukuba na mano ayatuntulu, e kutila afwile ukwishiba bwino amafunde ya kwa Lesa no kwishiba ifya kuyabomfya mu mikalile yakwe. Afwile ukuba uwatekanya kabili tafwile ukususwa ukupingula pa fintu. Baeluda nga bali ne mibele ya musango uyu, aba mu cilonganino balabacetekela.
14 Bakangalila bafwile ukuba pa ntanshi mu mulimo wa kushimikila pa kuti Abena Kristu banabo balebapashanya. Ifi fine e fyo Yesu alecita. Alicindamike sana umulimo wa kushimikila imbila nsuma ya Bufumu. Alisambilishe abasambi bakwe ifya kubomba uyu mulimo. (Marko 1:38; Luka 8:1) Muno nshiku, bakasabankanya nga balebombela pamo na baeluda mu mulimo wa kupususha abantu balakoseleshiwa sana, kabili balasambililako na ku fyo basambilisha bwino! Filya baeluda baaba abacincila no kupoosa inshita iikalamba mu mulimo wa kushimikila nangu ca kutila balikwata imilimo iingi, filakoselesha sana aba mu cilonganino ica kuti nabo balaba abacincila. Na kabili, baeluda bafwile ukulapekanya ukulongana no kula-asukapo e lyo no kulabombako imilimo imbi pamo nga ukuwamya Ing’anda ya Bufumu pa kuti bamunyinabo balebapashanya.—Efes. 5:15, 16; belengeni AbaHebere 13:7.
‘MULEKOSELESHA ABANAKA’
15. Mulandu nshi baeluda bacitila ifipempu fya bucemi?
15 Kacema musuma alangufyanya ukwafwa impaanga iicenene nelyo iilwele. Baeluda nabo balingile ukulabika amano ku ba mu cilonganino abali na mafya nelyo abalekabila ukubakoselesha. Abakoloci na balwele kuti bakabila ukubafwa mu fyo balefilwa ukubomba bwino, lelo balakabila ukubakoselesha no kubasansamusha ukubomfya Amalembo. (1 Tes. 5:14) Abacaice mu cilonganino kuti nalimo balelwisha “ulunkumbwa lwa mu bulumendo.” (2 Tim. 2:22) Kanshi baeluda ilyo balecita ifipempu fya bucemi bafwile ukulatandalila aba mu cilonganino mu nshita mu nshita ku kumfwa amafya balekwata no kubakoselesha ukubomfya Amalembo. Nga ca kuti ifingaleta amafya filebombelwapo mu kwangufyanya, amafya ayengi kuti yalebombelwapo ilyo yashilakula.
16. Bushe baeluda kuti bacita shani nga ca kuti uwa mu cilonganino alekabila ukumwafwa nelyo ukumukoselesha?
16 Bushe kuti caba shani nga ca kutila uwa mu cilonganino alufyanya ica kuti limbi na bucibusa bwakwe na Yehova kuti bwapwa? Yakobo uwalembeleko Baibolo atile: “Bushe umo pali imwe nalwala? Ete abakalamba ba cilonganino, kabili bamupepeleko, bamusubile amafuta mwi shina lya kwa Yehova. No mulwele akapola pantu abamupepelako bali ne citetekelo, na Yehova akamwimya. Kabili, nga alicita imembu, imembu shakwe shikelelwa.” (Yako. 5:14, 15) Nangu ca kuti munyinefwe uulwele ‘tetile abakalamba,’ baeluda nga baishiba ubwafya akwete bafwile ukwangufyanya ukumwafwa. Nga bapepelako munyinefwe kabili bamwafwa ilyo alekabila sana ubwafwilisho, ninshi baeluda balanga ukuti ni bakacema basuma abakoselesha aba bwananyina pa kuti baletwalilila ukubombela Lesa ne nsansa.—Belengeni Esaya 32:1, 2.
17. Bushe aba mu cilonganino banonkelamo shani nga ca kuti baeluda balepashanya “umucemi mukalamba”?
17 Muli fyonse ifyo baeluda bacita mu cilonganino ca kwa Yehova, balesha na maka ukupashanya Yesu Kristu, “umucemi mukalamba.” Aba bamunyinefwe balafwa impaanga ukutwalilila ukuba ishakosa no kulabombela Lesa ne cishinka. Tulatasha nga nshi Yehova, Kacema Mukalamba kabili tulatasha na baeluda abatucema.
[Icikope pe bula 29]
Baeluda balafwa indupwa shabo ukupekanishisha ukuya mu kushimikila (Moneni paragrafu 13)
[Ifikope pe bula 30]
Bakangalila balaba pa ntanshi mu mulimo wa kushimikila (Moneni paragrafu 14)