Ukucetekela Sana Yehova Kulalenga Twilasakamikwa
“Yehova akomfwa ilyo nakuuta kuli ena.”—AMALU. 4:3.
1, 2. (a) Mafya nshi Davidi akwete? (b) Malumbo nshi ayo twalalandapo?
IMFUMU DAVIDI yatekele Israele pa myaka iingi. Pali iyi nshita iyi mfumu yalikotele e lyo kabili yali no bwafya ubukalamba. Umwana wakwe Abishalomu aishilemupondokela no kuibika pa bufumu, kabili Davidi alifulumwike mu Yerusalemu. Ne mpanda mano yakwe nayo yalimupondokele. Ilyo afulumwike ninshi ali na bamo abali aba cishinka kuli ena, aendele na makasa ayabulako indyato no kuninika Ulupili lwa Miolife uku ninshi alelila. Kabili ilyo Davidi aleya, Shimei uwafumine mu lupwa lwa kwa Shauli alemusukushila amabwe no kukuba ulukungu e lyo no kumusaalula.—2 Sam. 15:30, 31; 16:5-14.
2 Bushe ifi fyacitike, fyali no kulenga Davidi ukufwa mu bulanda kabili uwaseebana? Awe, pantu alicetekele muli Yehova. Icilanga ifi, mashiwi yaba mu Amalumbo 3 ayo Davidi alembele ilyo alebutuka Abishalomu. E walembele na Amalumbo 4. Aya Malumbo yabili yalalanga bwino bwino ukuti Lesa alomfwa no kwasuka amapepo. (Amalu. 3:4; 4:3) Aya malumbo yalenga tucetekele ukuti Yehova alaba na babomfi bakwe aba cishinka akasuba no bushiku kabili alabafwa no kubapeela umutende no kulenga belasakamikwa. (Amalu. 3:5; 4:8) Kanshi, natumone ifyo aya malumbo yengatwafwa ukukanasakamikwa ne fyo yengatwafwa ukucetekela muli Lesa.
Ilyo ‘Abengi Batwimina’
3. Nga fintu Amalumbo 3:1, 2 yalanda, bwafya nshi Davidi akwete?
3 Inkombe yalishile no kweba Davidi ati: “Imitima ya bena Israele itemenwe Abishalomu.” (2 Sam. 15:13) Ilyo aletontonkanya pa calengele ukuti abantu abengi bakonke Abishalomu muli bucipondoka bwakwe, Davidi aipwishe ukuti: “Mwe Yehova, cinshi ico abalwani bandi bafulila? Cinshi ico abengi balenjimina? Abengi balesosa pa mweo wandi abati: ‘Takuli ipusukilo kuli ena ukufuma kuli Lesa.’” (Amalu. 3:1, 2) Abena Israele abengi balemona kwati Yehova takapusushe Davidi kuli Abishalomu na banankwe.
4, 5. (a) Cinshi Davidi acetekele sana? (b) Bushe amashiwi ya kuti “uwa kunjinuna umutwe” yalola mwi?
4 Lelo Davidi tasakamene pantu alicetekele sana Lesa. Aimbile ukuti: “Mwe Yehova, muli nkwela ukunshinguluka, ni mwe bukata bwandi kabili uwa kunjinuna umutwe.” (Amalu. 3:3) Davidi alicetekele ukuti Yehova akamucingilila nga filya fine inkwela icingilila umushilika. Nangu ca kuti imfumu iikote yalebutuka, naifimba ku mutwe kabili naikontamina pa nshi nsoni nsoni, Uwapulamo ali no kufumyapo ubucushi bwa iko no kuicindamika na kabili. Yehova ali no kumwafwa ukwiminina no kwinuna umutwe na kabili. Ilyo Davidi alilile kuli Lesa, alicetekele ukuti akamwasuka. Bushe na imwe e fyo mwacetekela Yehova?
5 Ilyo Davidi alandile amashiwi ya kuti “uwa kunjinuna umutwe,” alelanda pali Yehova ukuti e wingamwafwa. Baibolo ya Today’s English Version itila: “Nomba imwe, mwe SHIKULU, ni mwe mwaba inkwela yandi iya kuncingilila ku masanso lyonse; mulalenga nacimfya no kumpeela amaka na kabili.” Icitabo cimo cilanda pa mashiwi ya kuti “uwa kunjinuna umutwe,” ukuti: ‘Ilyo Lesa ainuna “umutwe” wa muntu, alamulenga ukuba ne subilo no kukanasakamikwa.’ Apo Davidi balimufumishe pa bufumu, ali no bulanda. Lelo, ‘ukumwinuna umutwe’ kwali no kumulenga ukuba uwashipa na kabili, ukuleka ukusakamana, e lyo no kumulenga ukucetekela sana Lesa.
‘Yehova Akasuka!’
6. Mulandu nshi Davidi alandile ukuti Yehova alyaswike ipepo lyakwe ukufuma ku lupili lwa mushilo?
6 Apo Davidi alicetekele Yehova kabili talesakamikwa, alandile no kuti: “Kwi shiwi lyandi nkakuuta kuli Yehova, na o akanjasuka mu lupili lwakwe ulwa mushilo.” (Amalu. 3:4) Abantu basendele icipao ca cipangano icaleimininako ukubapo kwa kwa Lesa, no kucitwala ku Lupili lwa Sione ukulingana ne fyo Davidi alandile. (Belengeni 2 Samwele 15:23-25.) E mulandu wine Davidi alandile ukuti Yehova alyaswike ipepo lyakwe ukufuma ku lupili lwa mushilo.
7. Mulandu nshi Davidi ashakwatile umwenso?
7 Apo Davidi alicetekele ukuti Lesa akasuka ipepo lyakwe, taleumfwa mwenso. Lelo aimbile ukuti: “Lelo ine, nkalambalala pa nshi pa kuti ndaale utulo; nkashibuka, pantu Yehova akangafwa.” (Amalu. 3:5) Nangu fye bushiku, ilyo cinganguka sana ukumusansa mu kupumikisha, Davidi taleba no mwenso pa kuya mu kulaala. Alicetekele ukuti tabamwipaye, pantu ifyo apitilemo kale fyalengele atetekele sana ukuti Lesa alamwafwa. Kanshi kuti cawama tulekonka “inshila sha kwa Yehova” no kukanafumamo.—Belengeni 2 Samwele 22:21, 22.
8. Bushe Amalumbo 27:1-4 yalanga shani ukuti Davidi alicetekele Lesa?
8 Kwaliba ilumbo na limbi ililanga ukuti Davidi alicetekele sana Lesa kabili talesakamikwa. Muli ili ilumbo mwaliba amashiwi ayatila: “Yehova e lubuuto lwandi kabili e pusukilo lyandi. Nani ningatiina? Yehova e ucingilila umweo wandi. Nani ningatutuma? . . . Nangu abashilika bapanga inkambi pali ine, umutima wandi tawakatiine. . . . Kuli Yehova nalombako fye cimo—ico cine e co ndefwaya, ukuti ndeikala mu ng’anda ya kwa Yehova inshiku shonse isha mweo wandi, pa kutila ndemona ubusuma bwa kwa Yehova no kulatamba itempele lyakwe.” (Amalu. 27:1-4) Nga ca kuti na imwe e fyo mumfwa kabili tapali ne filemucilikila, lyonse mukalapepa Yehova capamo na bakapepa banenu.—Heb. 10:23-25.
9, 10. Te mulandu ne fyo amashiwi yaba pa Amalumbo 3:6, 7, yalanda, mulandu nshi mwingasosela ukuti Davidi talefwaya ukulandula?
9 Nangu ca kuti Davidi balimupondokele kuli Abishalomu na ku bantu bambi abengi, aimbile ukuti: “Nshakatiine iminshipendwa ya bantu abaitantamika ukunshinguluka. Imeni, mwe Yehova! Mpususheni, mwe Lesa wandi! Pantu mukooma abalwani bandi bonse mu nsekete. Ameno ya babifi mukayakuulaula.”—Amalu. 3:6, 7.
10 Davidi talefwaya ukulandula. Uwali no ‘kuuma abalwani bakwe mu nsekete’ ni Lesa. Imfumu Davidi yali-ilembele iine Amafunde kabili yalishibe ukuti muli aya Mafunde Yehova atile: “Nine mfwile ukulandula no kukanda.” (Amala. 17:14, 15, 18; 32:35) Na kabili Lesa e ‘ukakuulaula ameno ya babifi.’ Ukukuulaula ameno ya babifi, kulenga bekwata amaka ya kucita ifyabipa kuli ifwe. Yehova alishiba ababifi pantu ‘alamona mu mutima.’ (1 Sam. 16:7) Tulatasha sana ukuti Lesa alatupeela icitetekelo na maka ya kulwisha Satana, imbifi ikalamba, uukapooswa mu cilindi nomba line fye no kuba nge nkalamo iilelila lelo iishakwata ameno kabili iyalinga ukonaulwa!—1 Pet. 5:8, 9; Ukus. 20:1, 2, 7-10.
“Ukupususha Kufuma Kuli Yehova”
11. Mulandu nshi tufwile ukulapepelako Abena Kristu banensu?
11 Davidi alefwaisha ukumupususha kabili alishibe ukuti ni Yehova fye e wingamupususha. Na lyo line, kemba wa malumbo talandile fye pe pusukilo lyakwe eka lelo alilandile na pe pusukilo lya bantu ba kwa Lesa bonse ilyo atile: “Ukupususha kufuma kuli Yehova. Ipaalo lyenu lili pa bantu benu.” (Amalu. 3:8) Nangu ca kuti Davidi alikwete amafya ayakalamba, lelo aletontonkanyapo pa bantu ba kwa Yehova bonse kabili alicetekele ukuti Lesa akabapaala. Bushe na ifwe tatufwile ukulatontonkanyapo pa Bena Kristu banensu? Tufwile ukulabapepelako lyonse, ukulomba ukuti Yehova alebapeela umupashi wa mushilo pa kuti baleshipa no kuba ne citetekelo ilyo baleshimikila imbila nsuma.—Efes. 6:17-20.
12, 13. Cinshi cacitikile Abishalomu, kabili Davidi aumfwile shani ilyo ico cacitike?
12 Pa kulekelesha Abishalomu aliseebene. Ili lisambililo ilikalamba kuli bonse abacusha abanabo, maka maka abacusha abasubwa aba kwa Lesa, nga Davidi. (Belengeni Amapinda 3:31-35.) Kwaishileba ubulwi, kabili abashilika ba kwa Abishalomu balibacimfishe. Ilyo Abishalomu alefulumuka pa mfalashi, umushishi wakwe apo wali uutali wakobele ku musambo wa cimuti icikalamba. Atampile ukupeelela kuli ulya muti mpaka Yoabu aisapusha utumafumo tutatu mu mutima wakwe no kumwipaya.—2 Sam. 18:6-17.
13 Bushe Davidi alitemenwe ilyo aumfwile icacitikile umwana wakwe? Awe. Lelo aleyombawila fye, no kulila ati: “Mwana wandi Abishalomu, mwana wandi, mwana wandi Abishalomu! Iye kanshi nga nine nafwa ukucila iwe, Abishalomu mwana wandi, we mwana wandi!” (2 Sam. 18:24-33) Amashiwi Yoabu alandile e yalengele Davidi akose no kukanacilamo ukuba no bulanda. Icacitikile Abishalomu, uwalefwaisha ukulwisha wishi uwasubwa uwa kwa Yehova pa kuti apoke ubufumu calibipile nga nshi. Ici calengele ukuti ailetelele.—2 Sam. 19:1-8; Amapi. 12:21; 24:21, 22.
Davidi na Kabili Alanga Ukuti Alicetekela Lesa
14. Cinshi napamo calengele Davidi ashike ulwimbo lwaba mu Amalumbo 4?
14 Nga filya amashiwi ya mu Amalumbo 3 yalanda, amashiwi ya mu Amalumbo 4 nayo lipepo Davidi apepele ukufuma pa nshi ya mutima ililanga ukuti alicetekele sana Yehova. (Amalu. 3:4; 4:3) Napamo Davidi ashikile ulu lwimbo pa kulanga ukuti amasakamika yakwe yalipwile ilyo Abishalomu afililwe ukumupoka ubufumu na pa kuti atashe Lesa pa kumwafwa. Nangu limbi icalengele ashike ulu lwimbo, aletontonkanya pali bakemba abena Lebi. Te mulandu ne calengele, ukutontonkanya pali ulu lwimbo kuti kwakosha icitetekelo cesu muli Yehova.
15. Mulandu nshi tufwile ukubela ne citetekelo ilyo tulepepa kuli Yehova ukupitila mu Mwana wakwe?
15 Davidi na kabili alilangile ukuti alicetekele sana Lesa kabili taletwishika ukuti Lesa alomfwa no kwasuka amapepo yakwe. Aimbile ukuti: “Nga naita, munjasuke, mwe Lesa wandi uwalungama. Mpokololeniko ku macushi. Mbeleleni uluse no kukutika kwi pepo lyandi.” (Amalu. 4:1) Na ifwe kuti twaba ne citetekelo nga Davidi nga tulecita ifyalungama. Nga twaishiba ukuti Yehova, ‘Lesa uwalungama,’ alapaala abalungami, kuti twapepa kuli ena ukupitila mu Mwana wakwe ne citetekelo mwi lambo lya kwa Yesu. (Yoh. 3:16, 36) Ici cilalenga twilasakamikwa!
16. Cinshi napamo calengele Davidi afuupulwe?
16 Limo tulakwata amafya ayengatufuupula no kutusakamika. Nalimo ici calicitike kuli Davidi pa kashita akanono, pantu aimbile ukuti: “Mwe bana ba bantu, kufika lilali ubukata bwandi bukasaalulwa, kufika lilali mukakonkanyapo ukutemwa ifya fye, kufika lilali mukakonkanyapo ukufwaya ubufi?” (Amalu. 4:2) Davidi alandile amashiwi ya kuti “abana ba bantu” ilyo alelanda pa bantunse abacitile ifyabipa. Abalwani ba kwa Davidi ‘balitemenwe ifya fye.’ Baibolo ya New International Version ilanda ati: “Ni lilali mukaleka ukutemwa ifya bufi no kuleka ukufwaya tulesa twa bufi?” Nangu twafuupulwa pa mulandu wa fyo bambi bacita, tufwile ukutwalilila ukulapepa ukufuma pa nshi ya mutima no kulanga ukuti twalicetekela sana Lesa wa cine eka.
17. Londololeni ifyo twingacita pa kulanga ukuti tulekonka amashiwi yaba pa Amalumbo 4:3.
17 Amashiwi Davidi akonkeshepo ukusosa yalilangile ukuti alicetekele Lesa. Atile: “E ico ishibeni ukuti Yehova akasoobolapo uwa cishinka wakwe; Yehova akomfwa ilyo nakuuta kuli ena.” (Amalu. 4:3) Pa kuba aba cishinka kuli Yehova tufwile ukuba abashipa no kumucetekela sana. Iyi e mibele aba mu lupwa bafwile ukukwata na lintu uwa mu lupwa uushilapile atamfiwa. Lesa alapaala bonse aba cishinka kuli ena. E lyo kabili, ukucetekela sana Yehova kulalenga abantu bakwe ukuba ne nsansa.—Amalu. 84:11, 12.
18. Ukulingana na Amalumbo 4:4, cinshi tufwile ukucita bambi nga balanda nelyo ukucita fimo ifyatukalifya?
18 Cinshi tufwile ukucita bamo nga balanda nelyo ukucita fimo ifyatukalifya? Kuti twatwalilila ukuba ne nsansa nga twakonka amashiwi Davidi alandile aya kuti: “Nga ca kuti mwakalipa, mwileka ubukali bwenu bumulenge ukubembuka. Landileni mu mutima wenu, ilyo muli pa busanshi bwenu, no kuba tondolo.” (Amalu. 4:4) Nga ca kuti bamo batweba amashiwi ayabi nangu bacita ifyatukalifya, twilandula pa kuti twibembuka. (Rom. 12:17-19) Kuti twalanda ifyo tuleumfwa mwi pepo ilyo tuli mu busanshi. Nga twapepelapo, nalimo ubukali kuti bwapwa, twaelela no utukalifye pa mulandu wa kutemwa. (1 Pet. 4:8) Umutumwa Paulo na o alilandilepo pali ici cishinka caba pa Amalumbo 4:4 ilyo atile: “Kalipeni, lelo mwibembuka; mwileka akasuba kawe mucili abakalipa, kabili mwipeela Satana Kaseebanya apa kwikala.”—Efes. 4:26, 27.
19. Bushe Amalumbo 4:5 yatufunda cinshi pa malambo tufwile ukupeela Lesa?
19 Ilyo Davidi alelanda pa fyo ukucetekela Lesa kwacindama, aimbile ati: “Tuuleni amalambo ya bulungami, kabili tetekeleni Yehova.” (Amalu. 4:5) Amalambo abena Israele balepeela yalepokelelwa fye nga ca kuti balepeela ne mitima iyasanguluka. (Esa. 1:11-17) Pa kuti Lesa alepokelela amalambo yesu, na ifwe tufwile ukuba ne mitima iyasanguluka kabili tufwile ukumucetekela sana.—Belengeni Amapinda 3:5, 6; AbaHebere 13:15, 16.
20. Bushe amashiwi ya kuti ‘ulubuuto lwa cinso ca kwa Yehova’ yalola mwi?
20 Davidi atwalilila ukusosa ukuti: “Bengi abaletila: ‘Nani akatulanga icisuma?’ Sanikeni ulubuuto lwa cinso cenu pali ifwe, mwe Yehova.” (Amalu. 4:6) ‘Ulubuuto lwa cinso ca kwa Yehova’ lwimininako amapaalo ya kwa Lesa. (Amalu. 89:15) Kanshi ilyo Davidi apepele ukuti: “Sanikeni ulubuuto lwa cinso cenu pali ifwe,” alelomba ukuti Lesa ‘abapaale.’ Apo twalicetekela Yehova, alatupaala kabili tulaba ne nsansa sana ilyo tulecita ukufwaya kwakwe ukwabula ukusakamikwa.
21. Cinshi tufwile ukwenekela nga tulebombesha mu mulimo wa kushimikila?
21 Pa kulanga ukuti alefwaisha ukuba ne nsansa shifuma kuli Lesa ishacila isho balekwata pa nshita ya kulobolola, Davidi aimbiile Yehova ukuti: “Mukalenga umutima wandi ukusekelela ukucila pa fyo basekelela ilyo ingano shabo no mwangashi wabo uwa citooto fyafula.” (Amalu. 4:7) Na ifwe tatufwile ukutwishika ukuti nga tulebombesha muli uyu mulimo wa kushimikila, tukalasekelela ukufuma pa nshi ya mutima. (Luka 10:2) Apo twalikwata ‘uluko ulwafulamo abantu,’ e kutila abasubwa abatutungulula, tulasekelela ilyo tulemona ‘abalebomba umulimo wa kulobolola’ balefulilako. (Esa. 9:3) Bushe na imwe mulabombako uyu mulimo wa kulobolola uuleta insansa icine cine?
Twalilileni Ukucetekela Sana Lesa
22. Ukulingana na Amalumbo 4:8, bushe imikalile ya bena Israele yaleba shani ilyo balekonka Amafunde ya kwa Lesa?
22 Davidi asondwelele Amalumbo 4 na mashiwi ya kuti: “Nkalambalala pa nshi no kulaala utulo mu mutende, pantu imwe mweka, mwe Yehova, ni mwe munenga ukwikala umutelelwe.” (Amalu. 4:8) Abena Israele nga bakonka Amafunde ya kwa Yehova, baleba pa mutende na wena kabili tabalesakamikwa. Ku ca kumwenako, “abena Yuda na bena Israele baikele mu mutelelwe” mu myaka ya kuteka kwa kwa Solomone. (1 Isha. 4:25) Abacetekele Lesa baleba no mutende na lintu inko shabashingulwike shabapatile. Nga Davidi, na ifwe tulalaala na ku matwi tondolo pa mulandu wa kuti Lesa alalenga twilasakamikwa.
23. Mapaalo nshi tukakwata nga twacetekela sana Lesa?
23 Natutwalile ukucetekela Yehova no kubomba umulimo wakwe. Kabili natulepepa ne citetekelo pa kuti tulekwata “umutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse.” (Fil. 4:6, 7) Ico cilatuletela sana insansa! Nga twacetekela sana Yehova, tatwakulatiina ifikacitika ku ntanshi.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Mafya nshi Abishalomu aletele pali Davidi?
• Bushe Amalumbo 3 yatwafwa shani ukukanasakamikwa ilyo tuli na mafya?
• Bushe Amalumbo 4 kuti yatwafwa ukucetekela sana Yehova muli finshi?
• Busuma nshi twingasanga mu kucetekela sana Lesa?
[Icikope pe bula 29]
Na lintu abutwike Abishalomu, Davidi alicetekele Yehova
[Ifikope pe bula 32]
Bushe mwalicetekela sana Yehova?